Λαϊκό Μέτωπο της Λετονίας
| Αυτό το λήμμα χρειάζεται μορφοποίηση ώστε να ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές μορφοποίησης της Βικιπαίδειας. |
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Το Λαϊκό Μέτωπο της Λετονίας (λετονικά: Latvijas Tautas fronte) ήταν μια πολιτική οργάνωση στη Λετονία που έδρασε στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990, η οποία οδήγησε τη Λετονία στην ανεξαρτησία της από τη Σοβιετική Ένωση. Ήταν παρόμοιο με το Λαϊκό Μέτωπο της Εσθονίας και το κίνημα Σαγιούντις στη Λιθουανία.
Η εφημερίδα του κινήματος ήταν η Atmoda ("Αφύπνιση", βλ. Εθνική Αφύπνιση), η οποία τυπωνόνταν στα λετονικά και τα ρωσικά από το 1989 έως το 1992.
Ιστορικό υπόβαθρο Επεξεργασία
Η Λετονία, η Εσθονία και η Λιθουανία είχαν καταληφθεί από τη Σοβιετική Ένωση το 1940. Αμέσως ξεκίνησε ένοπλη αντίσταση υπό την ονομασία "Οι Αδελφοί του Δάσους", η οποία συνέχισε μέχρι το 1991. Μια ευκαιρία για την ανάκτηση της ανεξαρτησίας ήρθε στη δεκαετία 1980, όταν ο Σοβιετικός πρωθυπουργός Μιχαήλ Γκορμπατσόφ προσπάθησε να μεταρρυθμίσει τη Σοβιετική Ένωση. Ειδικότερα, ο Γκορμπατσόφ με την πολιτική γκλάσνοστ επέτρεψε μεγαλύτερη ελευθερία του λόγου στη Σοβιετική Ένωση όσο ποτέ πριν.
Αρχής γενομένης από το 1986, οι Λετονοί άρχισαν να οργανώνονται γύρω από συγκεκριμένα ζητήματα. Μία από τις πρώτες επιτυχίες στην προκλητική Μόσχα ήταν η διακοπή της κατασκευής του υδροηλεκτρικού φράγματος στο Νταουγκάβα, τον κύριο ποταμό στη Λετονία. Αυτή η διαμαρτυρία ενέπνευσε τον σχηματισμό του Συλλόγου Προστασίας του Περιβάλλοντος, το οποίο είδε τις διαμαρτυρίες με γνώμονα το περιβάλλον ως ένα κανάλι μέσω του οποίου μπορεί να αμφισβητηθεί το Σοβιετικό καθεστώς γενικότερα.[1]
Το κίνημα ανεξαρτησίας της Λετονίας ξεκίνησε με μικρές διαδηλώσεις για την ανεξαρτησία και ανθρώπινα δικαιώματα, το 1986. Οι πρώτες διαδηλώσεις, που διοργανώθηκαν από το Ελσίνκι-86 καταστέλλονταν από την κυβέρνηση της Λετονικής ΣΣΔ. Το σημείο καμπής ήρθε το καλοκαίρι του 1988. Πολλοί εξέχοντες Λετονοί ανακοίνωσαν δημόσια την υποστήριξή τους για αυξημένη αυτονομία για τη Λετονία. Λετονικές εφημερίδες άρχισαν να γράφουν για θέματα της λετονικής ιστορίας που είχαν απαγορευτεί κατά τη διάρκεια της Σοβιετικής περιόδου (για παράδειγμα, πώς η Λετονία είχε καταληφθεί το 1940). Η σημαία της Λετονίας, η οποία είχε απαγορευτεί κατά τη διάρκεια της Σοβιετικής περιόδου επιτράπηκε και πάλι. Με λίγα λόγια, είχε ξεκινήσει μια ισχυρή αναβίωση της λετονικής εθνικής ταυτότητας.
Ιστορία του Λαϊκού Μετώπου από το 1988 έως το 1990 Επεξεργασία
Αυτή η αναζωπύρωση δημιούργησε πολλές πολιτικές οργανώσεις αφιερωμένες στην αυξημένη αυτονομία ή την ανεξαρτησία για τη Λετονία. Το Λαϊκό Μέτωπο ήταν η μεγαλύτερη οργάνωση. Ιδρύθηκε στις 9 Οκτωβρίου 1988. Αρχικά, το Λαϊκό Μέτωπο πήρε μια μέτρια θέση, ζητώντας ευρεία αυτονομία για τη Λετονία, αλλά λίγο αργότερα κάλεσε για πλήρη ανεξαρτησία. Το Λαϊκό Μέτωπο υποστηριζόταν από μετριοπαθή μέλη της κυβέρνησης της Λετονικής ΣΣΔ, συμπεριλαμβανομένου του αρχηγού του κράτους Ανατόλις Γκορμπούνοβς, αλλά αυτό ερχόταν σε αντίθεση με τους σκληρούς Κομμουνιστές.
Το Λαϊκό Μέτωπο μεγάλωσε γρήγορα φτάνοντας τα 250.000 μέλη. Ο στόχος του ήταν να δημιουργήσει ένα ευρύ συνασπισμό αφιερωμένο στην αυτονομία ή ανεξαρτησία της Λετονίας. Καθώς το 48% του πληθυσμού της Λετονίας ήταν εθνικά μη λετονικός (ως επί το πλείστον άνθρωποι που είχαν μετακινηθεί στη Λετονία από άλλες περιοχές της Σοβιετικής Ένωσης), το Λαϊκό Μέτωπο έφτασε και σε εθνοτικές μειονότητες. Ειδικότερα, ήταν υπέρ της σχολικής εκπαίδευσης και σε άλλες γλώσσες πλην της λετονικής και της ρωσικής, για να προσελκύσει την υποστήριξη των μη ρωσικών μειονοτήτων. Την ίδια στιγμή, το Λαϊκό Μέτωπο δούλευε με τα πιο ριζοσπαστικά λετονικά κινήματα υπέρ της ανεξαρτησίας της Λετονίας.
Σταδιακά, η συνολική γνώμη εντός του Λαϊκού Μετώπου μετατοπίστηκε από την αυτονομία της Λετονίας εντός της Σοβιετικής Ένωσης προς την πλήρη ανεξαρτησία. Στις 31 Μαΐου 1989, ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση της Σοβιετικής Ένωσης δεν ήταν συμπαθητική για την παράδοση αυτονομίας στη Λετονία και η ανεξάρτητη Λετονία είχε γίνει η μόνη επιλογή.
Το 1989 και το 1990, διεξήχθησαν οι πρώτες ελεύθερες εκλογές μετά το πραξικόπημα του Κάρλις Ουλμάνις το 1934. Οι πιο σημαντικές ήταν οι εκλογές για το Ανώτατο Σοβιέτ, το κοινοβούλιο της Λετονικής ΣΣΔ, στις 18 Μαρτίου του 1990. Ο συνασπισμός υπέρ της ανεξαρτησίας, με επικεφαλής το Λαϊκό Μέτωπο, κέρδισε τις 138 από τις 201 έδρες στο Ανώτατο Σοβιέτ, έναν αριθμό μεγαλύτερο από την απαιτούμενη πλειοψηφία του 2/3 των εδρών για την τροποποίηση του συντάγματος.
Ιστορία του Λαϊκού Μετώπου από το 1990 έως το 1993 Επεξεργασία
Μετά τις εκλογές του 1990, το Λαϊκό Μέτωπο έγινε το κυβερνών κόμμα στη Λετονία. Στις 4 Μαΐου 1990, ο πρώτος νόμος που ψηφίστηκε από το νέο Ανώτατο Σοβιέτ δήλωσε τη πρόθεση της Λετονίας να αποκαταστήσει την ανεξαρτησία. Ο Ντάινι Ιβάνς, πρόεδρος του Λαϊκού Μετώπου, έγινε ο αντιπρόεδρος της βουλής και ο αναπληρωτής του, ο Ιβάρς Γκοντμάνις, έγινε πρωθυπουργός. Πολλά άλλα μέλη του Λαϊκού Μετώπου πήραν καίριες θέσεις στην κυβέρνηση της Λετονίας.
Από τον Μάιο του 1990 έως τον Αύγουστο του 1991, η Λετονία πέρασε μια τεταμένη περίοδο. Η ανεξαρτησία δεν αναγνωριζόταν από την κυβέρνηση της Σοβιετικής Ένωσης και υπήρχε γενικός φόβος για μια πιθανή καταστολή από τη Σοβιετική κυβέρνηση.
Πολλά Σοβιετικά τανκς εμφανίστηκαν στην όχθη του ποταμού Νταουγκάβα στην Παλιά Πόλη της Ρίγας. Η τηλεόραση μετέδωσε υλικό από τους πυροβολισμούς που ανταλλάχθηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας στην Παλιά Πόλη. Στους δρόμους οι άοπλοι διαδηλωτές έστησαν οδοφράγματα και περνούσαν τις μέρες και τις νύχτες φυλάγοντας, τραγουδώντας τραγούδια της Λετονίας. Εξαιτίας αυτού του κινήματος για την ανεξαρτησία αυτό είναι σήμερα γνωστό ως "Τραγουδιστή Επανάσταση".
Η ανεξαρτησία της Λετονίας τελικά αναγνωρίστηκε τον Αύγουστο του 1991. Έτσι, ο κύριος πολιτικός στόχος του Λαϊκού Μετώπου επιτεύχθη. Τώρα αντιμετώπιζε την πιο δύσκολη αποστολή: τη μεταρρύθμιση της σοσιαλιστικής οικονομίας της Λετονίας σε ένα ελεύθερο σύστημα αγοράς. Η οικονομική μετάβαση ήταν πολύ δύσκολη, με το ΑΕΠ της Λετονίας να συρρικνώνεται κατά το ήμισυ από το 1990 έως το 1993. Με την οικονομία σε σοβαρή ύφεση, η δημοτικότητα του πρωθυπουργού Γκοντμάνις κατέρρευσε. Πολλοί πολιτικοί εγκατέλειψαν το Λαϊκό Μέτωπο και σχημάτισαν νέα πολιτικά κόμματα για να αποφύγουν να συσχετιστούν με την αντιλαϊκή κυβέρνηση.
Το τέλος του Λαϊκού Μετώπου Επεξεργασία
Τον Ιούνιο του 1993, η Λετονία πραγματοποίησε τις πρώτες κοινοβουλευτικές μετά την αποκατάσταση της ανεξαρτησίας. Αποδυναμωμένο από τις οικονομικές δυσκολίες και τις αποστασίες από πολλούς πολιτικούς, το Λαϊκό Μέτωπο έλαβε μόνο το 2,62% της λαϊκής ψήφου και δεν κέρδισε καμία έδρα στο νέο κοινοβούλιο. Προσπάθησε να επανιδρυθεί εκ νέου ως ένα χριστιανοδημοκρατικό κόμμα και άλλαξε το όνομά του σε Kristīgā Tautas partija (Χριστιανικό Λαϊκό Κόμμα), αλλά χωρίς μεγάλη επιτυχία. Τελικά, συγχωνεύτηκε με ένα άλλο κόμμα, το Kristīgi demokratiskā savienība (Χριστιανοδημοκρατική Ένωση).
Κληρονομιά Επεξεργασία
Όλοι ή σχεδόν όλοι οι πολιτικοί στόχοι του Λαϊκού Μετώπου έχουν επιτευχθεί. Η Λετονία είναι πλέον μια ανεξάρτητη χώρα, με τα λετονικά ως η μόνη επίσημη γλώσσα. Η οικονομία και η πολιτική, πρώην σοσιαλιστική και με προσανατολισμό προς τη Σοβιετική Ένωση, είναι πλέον ελεύθερη προς την αγορά και με Ευρωπαϊκό προσανατολισμό. Ενώ το ίδιο το Λαϊκό Μέτωπο έπαυσε να υφίσταται κατά τα οικονομικά προβλήματα της δεκαετίας του 1990, πολλοί από τους πρώην ακτιβιστές του έχουν σημαντικό ρόλο στη σημερινή Λετονία.
Δείτε επίσης Επεξεργασία
- Κόμμα του Λευκορωσικό Λαϊκού Μετώπου
- Δημοκρατική Ρωσία
- Λετονικό Κίνημα Ανεξαρτησίας
- Λαϊκό Κίνημα της Ουκρανίας
- Λαϊκό Μέτωπο της Εσθονίας
- Λαϊκό Μέτωπο της Μολδαβίας
- Σαγιούντις
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Schwartz, K. (2006). Nature and national identity after communism: Globalizing the Ethnoscape. Pittsburgh: University of Pittsburgh Press.