Μάκρη Έβρου
Συντεταγμένες: 40°51′17″N 25°44′40″E / 40.85472°N 25.74444°E
Η Μάκρη είναι παραλιακός οικισμός του δήμου Αλεξανδρούπολης στην περιφερειακή ενότητα Έβρου. Είναι η έδρα της ομώνυμης τοπικής κοινότητας Μάκρης[1].
| Μάκρη | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Ανατολική Μακεδονία και Θράκη |
| Περιφερειακή Ενότητα | Έβρου |
| Δήμος | Αλεξανδρούπολης |
| Δημοτική Ενότητα | Αλεξανδρούπολης |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Θράκη |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Μαχρέ |
| Ταχ. κώδικας | 68100 |
| Τηλ. κωδικός | 25510 |
Γενικά στοιχεία Επεξεργασία
Είναι κτισμένη σε απόσταση περίπου 12 χιλιομέτρων δυτικά από το κέντρο της Αλεξανδρούπολης. Η πρόσβαση στο οικισμό γίνεται μέσω κόμβου στην Εγνατία Οδό. Η Μάκρη είναι γνωστή για τον αρχαίο "Ελαιώνα της Μάκρης" και η κύρια ασχολία των κατοίκων της είναι παραδοσιακά οι αγροτικές εργασίες[2] και τις τελευταίες δεκαετίες τα τουριστικά επαγγέλματα[3].
Οι ελιές που προέρχονται από τη Μάκρη παράγουν τοπικό ελαιόλαδο, το οποίο αποτελεί προϊόν ΠΟΠ.[4]
Ιστορικά στοιχεία Επεξεργασία
Σύμφωνα με τις διεξαχθείσες αρχαιολογικές ανασκαφές, η περιοχή της Μάκρης φέρεται να κατοικήθηκε ήδη από την νεολιθική περίοδο (3000 π.Χ.)[5][6] ενώ γύρω στον 5ο αιώνα π.Χ. διέθετε οχυρωμένο εμπορικό σταθμό (ονομαζόμενο "Τέμπυρα"[7]), κατασκευασμένο από Έλληνες αποίκους[8]. Στο χωριό έχουν βρεθεί και απομεινάρια τειχών και λοιπών κτισμάτων της βυζαντινής περιόδου[5][9]. Η Μάκρη αποτέλεσε από τον 9ο μέχρι τον 14ο αιώνα έδρα επισκοπής[8]. Κατελήφθη από τους Οθωμανούς το 1361 και κατά την ύστερη τουρκοκρατία υπαγόταν διοικητικά στο σαντζάκι Δεδεαγάτς και εκκλησιαστικά στην μητρόπολη Μαρωνείας. Τον 17ο αιώνα θα περάσει από την Μάκρη και θα την περιγράψει ο Οθωμανός περιηγητής Evliya Celebi.[10] Σύμφωνα με μελέτη του Αλεξάντρ Συνβέ κατά το 1878 στον οικισμό κατοικούσαν 1200 Έλληνες[11]. Λίγα χρόνια αργότερα (1886) αναφορά της εφημερίδας Ανατολικός Αστήρ της Κωνσταντινούπολης αναβίβαζε τον ελληνικό πληθυσμό της Μάκρης σε 320 οικογένειες[12], ενώ έτερη μέτρηση της ίδιας χρονολογίας υπολόγιζε την ελληνική κοινότητα σε 120 οικογένειες, αναφέροντας παράλληλα πως αυτή διέθετε ένα σχολείο στο οποίο φοιτούσαν 45 μαθητές[13]. Αντίστοιχη μελέτη του Βούλγαρου ιστορικού και εθνογράφου Λιούμπομιρ Μίλετιτς ανέφερε πως το 1912 ζούσαν στον οικισμό 80 οθωμανικές οικογένειες, 22 ελληνικές οικογένειες και άλλες οκτώ Βουλγάρων πατριαρχικών[14].
Κατά τη διάρκεια του Α' Βαλκανικού Πολέμου η Μάκρη κατελήφθη από στρατεύματα της Βουλγαρίας στην οποία επικυρώθηκε μέσω της συνθήκης του Βουκουρεστίου παρά το γεγονός πως ενδιάμεσα, στα πλαίσια του Β' Βαλκανικού Πολέμου, είχε περάσει όπως και η υπόλοιπη Δυτική Θράκη υπό ελληνικό έλεγχο. Μετά την ήττα της Βουλγαρίας στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, πέρασε βάσει της συνθήκης του Νεϊγύ στον έλεγχο της Αντάντ και το 1920 αποδόθηκε επίσημα στην Ελλάδα.
Μετά την κατάκτηση της Ελλάδας από τη ναζιστική Γερμανία, η Μάκρη (όπως και το μεγαλύτερο κομμάτι της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης) πέρασε υπό βουλγαρική Κατοχή που διήρκησε μέχρι τον Οκτώβριο του 1944.
Μνημεία και Αξιοθέατα Επεξεργασία
Κύρια αξιοθέατα της Μάκρης είναι η προϊστορική τούμπα και το ονομαζόμενο σπήλαιο του Κύκλωπα όπου έχουν βρεθεί απομεινάρια νεολιθικού οικισμού, αλλά και βυζαντινών οχυρωματικών έργων. Άλλα σημεία ενδιαφέροντος είναι ο λόφος του Προφήτη Ηλία όπου υπάρχουν ερείπια έτερων οχυρώσεων, ο ναός της Αγίας Αναστασίας που χρονολογείται στις αρχές του 19ου αιώνα[15] και φέρεται να χτίστηκε στη θέση παλιότερου ναού[16], τα απομεινάρια τρίκλιτης βασιλικής στη θέση της οποίας οικοδομήθηκε αργότερα τζαμί[8] και ενός άλλου ναού του 12ου αιώνα στη θέση Επισκοπείο[8], τα διασωθέντα οθωμανικά λουτρά (χαμάμ)[5] καθώς και ο παλιός εμπορικός σταθμός,[6] ο οποίος αποτελεί αξιόλογο παράδειγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής.[17] Σε μικρή απόσταση από τον οικισμό βρίσκεται και η Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου - Παναγίας του Έβρου.
Απογραφές πληθυσμού Επεξεργασία
| Απογραφή | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληθυσμός | 603[18] | 840[18] | 797[18] | 764[18] | 759[18] | 751[18] | 738[18] | 820[19] | 924 |
Σύμφωνα με την απογραφή του 2021 ο πληθυσμός της δημοτικής κοινότητας, που περιλαμβάνει και τους οικισμούς Έννατο, Κοίμηση Θεοτόκου, Μεσημβρία, Πανόραμα, Παραλία Δίκελλα και Πλάκα, ήταν 1.811 κάτοικοι από 2.011 το 2011.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ «Τοπικά Διαμερίσματα». alexpolis.gr. Δήμος Αλεξανδρούπολης. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2016.
- ↑ Ψάλτης, Σταμάτιος Β. (1919). Η Θράκη και η δύναμις του εν αυτή ελληνικού στοιχείου. Εν Αθήναις: Σιδέρης. σελ. 277.
- ↑ Ζεχερλής, Σπύρος Μ. (1976). Η Θράκη από τους αρχαίους χρόνους μέχρι σήμερα (Ιστορία, Λαογραφία, Τέχνη, Παράδοση). Θεσσαλονίκη: Χατζηαποστόλου. σελ. 79.
- ↑ «Ελιά Μάκρης». mythotopia.eu. Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2023.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 «Μνημεία». alexpolis.gr. Δήμος Αλεξανδρούπολης. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2016.
- ↑ 6,0 6,1 Τουριστικός Οδηγός της Ελλάδος, 2009, σ.588.
- ↑ Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της Δυτικής Θράκης κατά τη ρωμαϊκή αρχαιότητα, Θεσσαλονίκη 2005, σ. 125
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 «Ιστορία». xanthi.ilsp.gr. ΙΕΛ Θράκης - Θρακικός Ηλεκτρονικός Θησαυρός. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2016.
- ↑ Τσουρδής, Δημήτριος (2020). «Itinerarium Antonini Augusti και Itinerarium Burdigalense:Οι οικισμοί στην αιγιακή Θράκη κατά την αυτοκρατορική εποχή (27 π.Χ-330 μ.Χ)». www.academia.edu.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Τσούρδης, Δημήτριος. «Η αιγαιακή Θράκη μέσα από τα μάτια του Evliya Celebi : Συγκλίσεις και αποκλίσεις ανάμεσα στον μύθο και την πραγματικότητα». σελ. 10. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2021.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Synvet, A. (1878). Les Grecs de l'Empire ottoman : Etude statistique et ethnographique. Constantinople: L Orient illustre. σελ. 27.
- ↑ Ψάλτης(1919). σελ. 140-141.
- ↑ Ψάλτης(1919). σελ. 194. Βλ. και σελ. ιστ΄ σχετικά με τα παροράματα του βιβλίου.
- ↑ Милетичъ, Л. Милетичъ. «Разорението на тракийскитѣ българи презъ 1913 година». promacedonia.org (στα Βουλγαρικά). On-line books about Macedonia. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2016.
- ↑ «Εκκλησίες». emthrace.org. Εθνολογικό Μουσείο Θράκης. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2016.
- ↑ «Αγία Αναστασία». greece.terrabook.com. Terrabook. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2016.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «Σ.Σ. Μάκρης». mythotopia.eu. Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2023.
- ↑ 18,0 18,1 18,2 18,3 18,4 18,5 18,6 Μιχαήλ Σταματελάτος - Φωτεινή Βαμβά Σταματελάτου, Επίτομο γεωγραφικό λεξικό της Ελλάδας, Ερμής, 2001, σ. 452.
- ↑ «Απογραφές πληθυσμού 2001 και 1991». statistics.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουνίου 2006. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2016.