Βικιπαίδεια

Μέρντοχ Στιούαρτ

Σκωτσέζος ευγενής

Ο Μέρντοχ Στιούαρτ, δούκας του Όλμπανυ (σκωτ. γαελικά : Muireadhach Stiubhart 1362 - 24 Μαΐου 1425) επιφανής Σκωτσέζος ευγενής ήταν γιος του Ροβέρτου Στιούαρτ, δούκα του Όλμπανυ και της Μαργαρίτας Γκράχαμ κόμισσας του Μέντεθ, εγγονός του Ροβέρτου Β΄ της Σκωτίας του πρώτου βασιλιά από τον Οίκο των Στιούαρτ. Το 1389 έγινε δικαστής βόρεια του Φορθ, συνελήφθη στη μάχη του Χόμιλντον Χιλλ (1402) και πέρασε 12 χρόνια αιχμάλωτος στην Αγγλία. Μετά τον θάνατο του πατέρα του (1420) την ίδια εποχή που ο Ιάκωβος Α΄ της Σκωτίας ήταν αιχμάλωτος των Άγγλων ο Μέρντοχ ήταν αντιβασιλιάς της Σκωτίας μέχρι την εποχή που ο βασιλιάς πλήρωσε τα λύτρα του και επέστρεψε (1424). Αμέσως μετά την επίσημη στέψη του Ιακώβου (1425) ο Μέρντοχ εισήλθε σε δίκη με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας και εκτελέστηκε μαζί με τους δυο γιους του, ο γιος του Ιάκωβος ο Παχύς δραπέτευσε στο Άντριμ στην Ιρλανδία όπου και πέθανε (1429). Η σύζυγος του Μέρντοχ Στιούαρτ επέζησε πολύ ακόμα και μετά τη δολοφονία του Ιακώβου Α΄ πήρε πίσω τους τίτλους και την περιουσία της. Ο πατέρας του ήταν αντιβασιλιάς της Σκωτίας με τρεις συνεχόμενους βασιλείς Ροβέρτο Β΄, Ροβέρτο Γ΄ και Ιάκωβο Α΄. Ο Μέρντοχ Στιούαρτ πήρε τους τίτλους του κόμη του Μέντεθ (1361), κόμη του Φάιφ (1372) κόμη του Μπάκαν (1406) και κόμη του Άθολ με πολλά πλούτη και εδάφη, ήταν ένας από τους ισχυρούς διεκδικητές του θρόνου της Σκωτίας.

Μέρντοχ Στιούαρτ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Murdoch Stewart, Duke of Albany (Αγγλικά)
Γέννηση1362[1]
Θάνατος24  Μαΐου 1425
Στέρλινγκ
Αιτία θανάτουαποκεφαλισμός
Συνθήκες θανάτουθανατική ποινή
Χώρα πολιτογράφησηςΣκωτία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΙσαβέλλα, κόμισσα του Λέννοξ[2]
Joan Douglas[2]
ΤέκναΙάκωβος Μορ Στιούαρτ
unknown Stewart[3]
Lady Isabella Stewart[3]
Robert Stewart, Master of Fife[3]
Sir Alexander Stewart[3]
Walter Stewart, Master of Fife[3]
ΓονείςΡοβέρτος Στιούαρτ, δούκας του Όλμπανυ και Margaret Graham, Countess of Menteith
ΟικογένειαΟίκος των Στιούαρτ
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος της Βουλής των Λόρδων του Ηνωμένου Βασιλείου
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η πατρική του οικογένεια ήταν πολυμελής με 8 αδελφές :

  • Λαίδη Τζάνετ Στιούαρτ
  • Λαίδη Μαρία Στιούαρτ
  • Λαίδη Μαργαρίτα Στιούαρτ
  • Λαίδη Ιωάννα Στιούαρτ
  • Λαίδη Βεατρίκη Στιούαρτ
  • Λαίδη Ίζομπελ Στιούαρτ
  • Λαίδη Μάρτζερυ Στιούαρτ

Η μητέρα του πέθανε (1380) και ο πατέρας του παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο του Μυριέλλα Κιθ με την οποία απέκτησε άλλα τέσσερα ετεροθαλή αδέλφια με μεγαλύτερο τον Ιωάννη Στιούαρτ, 2ο κόμη του Μπάκαν (1381–1424).

Αιχμάλωτος των Άγγλων Επεξεργασία

Σε ηλικία 27 ετών (1389) ο Μέρντοχ διορίστηκε δικαστής βόρεια του Φορθ, οι προσπάθειες οι δικές του και του πατέρα του για πλούτη και περιουσία τους έφερε σε σφοδρή σύγκρουση με άλλα μέλη της αριστοκρατίας όπως ο Ντόναλντ μακ Ντόναλντ, 2ος λόρδος των Νήσων.[4] Ο Μέρντοχ Στιούαρτ πολέμησε στις αρχές του 15ου αιώνα στο πλευρό των Σκωτσέζων και εναντίον των Άγγλων αλλά στις 14 Σεπτεμβρίου 1402 συνελήφθη στη μάχη του Χόμιλντον Χιλλ στο Νορθάμπερλαντ. Ο στρατός της Σκωτίας υπό την ηγεσία του Άρστιμπαλντ Ντάγκλας, 4ου κόμη του Ντάγκλας επιτέθηκε στην Αγγλία για να εκδικηθεί αλλά σκοτώθηκαν στις 22 Ιουνίου 1402 στη μάχη του Νέσμπιτ Μουρ.[5] Στον δρόμο για την επιστροφή στη Σκωτία συνελήφθη από τις Αγγλικές δυνάμεις του Χένρι Πέρσι, 1ου κόμη του Νορθάμπερλαντ, το αποτέλεσμα ήταν μια αποφασιστική ήττα του Σκωτσέζικου στρατού.

Ο Ουίλλιαμ Σαίξπηρ στο έργο του "Ερρίκος Δ΄, Μέρος Α΄" γράφει :

Δέκα χιλιάδες τολμηροί Σκωτσέζοι και 22 ιππότες

Οι Βαλκίντ στο δικό τους αίμα όπως είδε ο Σερ Γουόλτερ

Στις πεδιάδες του Χόμελντον ο Χένρι Πέρσι πήρε αιχμαλώτους

Τον Μορντέκ κόμη του Φάιφ και τον μεγαλύτερο γιο του

Τον Μάρεϊ, τον Άνγκους και τον Μεντέιθ

Δεν είναι αυτό μια τιμητική λεία, ένα χαρισματικό βραβείο, ξάδελφε τι είναι;

Ο Μέρντοχ Στιούαρτ παρέμεινε αιχμάλωτος των Άγγλων 12 χρόνια.

Δούκας του Όλμπανυ Επεξεργασία

 
Χάρτης της Νορθουμβρίας από τον Άρμστρονγκ που δείχνει το Χόμιλντον Χιλλ.

Η αιχμαλωσία του Μέρντοχ δεν απέτρεψε τον πατέρα του να διεκδικήσει σκληρά τα συμφέροντα της οικογένειας του, ο μεγαλύτερος ανιψιός του Δαυίδ Στιούαρτ πέθανε στο κάστρο του Φώλκλαντ (1402) ενώ βρισκόταν αιχμάλωτος του θείου του Ροβέρτου. Ο Ροβέρτος Γ΄ της Σκωτίας από φόβο μήπως έχει και ο μικρότερος γιος του την ίδια τύχη αποφάσισε στις 22 Μαρτίου 1406 να τον φυγαδεύσει στη Γαλλία με ένα πλοίο από το Γκντανσκ αλλά συνελήφθη από Άγγλους πειρατές έξω από το Φλάμπορουγκ Χίντ που τον παρέδωσαν στον Ερρίκο Δ΄ της Αγγλίας. Ο Ροβέρτος Γ΄ πέθανε αμέσως μετά στις 4 Απριλίου 1406 αφήνοντας τον θρόνο της Σκωτίας κενό.[6][7] Ο πρίγκιπας Ιάκωβος Α΄ της Σκωτίας ήταν τότε μόλις 12 ετών και παρέμεινε 18 χρόνια αιχμάλωτος των Άγγλων, την περίοδο της απουσίας του ο δούκας του Όλμπανυ πήρε ολόκληρη την εξουσία στα χέρια του σαν πραγματικός βασιλιάς με μοναδική εξαίρεση τον επίσημο τίτλο. Η τιμή των λύτρων για την απελευθέρωση του Ιακώβου ήταν πολύ ψηλή και ισοδυναμούσε με υποτέλεια της χώρας κάτι που ελάχιστοι Σκωτσέζοι το δέχτηκαν. Ο Μέρντοχ Στιούαρτ ήταν και ο ίδιος τότε αιχμάλωτος των Άγγλων αλλά ελευθερώθηκε ύστερα από ανταλλαγή με τον Χένρι Πέρσι, 2ο κόμη του Νορθάμπερλαντ (1416), ο δούκας του Όλμπανυ έκανε κατόπιν κατάσχεση σε όλους τους τίτλους και τα εδάφη του βασιλιά που έμεινε μονάχα με τον τίτλο "ο γιος του τελευταίου βασιλιά".[8] Με τον θάνατο του πατέρα του Ροβέρτου (1420) ο Μέρντοχ σε ηλικία ήδη 58 ετών έγινε δούκας του Όλμπανυ, παράλληλα πήρε τους τίτλους του κόμη του Φάιφ, του κόμη του Μέντεθ και έγινε ουσιαστικά κυβερνήτης της Σκωτίας την περίοδο 1420 - 1424 όσο ο νόμιμος βασιλιάς Ιάκωβος Α΄ ήταν ακόμα αιχμάλωτος των Άγγλων. Ο Μέρντοχ δεν έκανε καμιά σοβαρή προσπάθεια να επιστρέψει ο Ιάκωβος Α΄ στην Αγγλία αλλά αναγκάστηκε να το δεχτεί ύστερα από ισχυρή πίεση του Κοινοβουλίου.[9]

Απελευθέρωση του Ιακώβου Α΄ Επεξεργασία

Τον Αύγουστο του 1423 συμφωνήθηκε να αποσταλεί μια αντιπροσωπεία στην Αγγλία για να διαπραγματευτεί την απελευθέρωση του Ιακώβου.[10] H τελική συμφωνία στις 28 Μαρτίου 1824 στο Ντάραμ ήταν να πληρωθούν για λύτρα το τεράστιο ποσό των 60.000 μάρκων, μια αντιπροσωπεία Άγγλων και Σκωτσέζων ευγενών έφτασε στις 5 Απριλίου στο αβαείο του Μελρόουζ για να παραλάβει από τον δούκα του Όλμπανυ τη σφραγίδα του κυβερνήτη.[11][12] Ο Μέρντοχ Στιούαρτ έχασε τη θέση του αντιβασιλιά αμέσως μετά την επιστροφή του Ιακώβου Α΄. Ο Ιάκωβος Α΄ προσπάθησε με όλα τα μέσα να εδραιώσει την εξουσία του με τη δημιουργία ενός πολιτικού συμβουλίου 18 επιφανών ευγενών ανάμεσα στους οποίους βρισκόταν και ο γιος του δούκα του Όλμπανυ Αλέξανδρος Στιούαρτ.[13] Τους πρώτους μήνες δεν μπορούσε ο Ιάκωβος Α΄ να αναλάβει δράση εναντίον του δούκα του Όλμπανυ επειδή οι κυριότεροι σύμμαχοι του ο ετεροθαλής αδελφός του Ιωάννης Στιούαρτ, 2ος κόμης του Μπάκαν και ο Άρστιμπαλντ Ντάγκλας, 4ος κόμης του Ντάγκλας πολεμούσαν στη Γαλλία εναντίον των Άγγλων μαζί με τους Δελφινιστές συμμάχους της Σκωτίας.[14] Ο κόμης του Μπάκαν ένας στρατηγός με διεθνή φήμη είχε υπό τη διοίκηση του 6000 Σκωτσέζους στρατιώτες και ήταν ένας από τους μεγαλύτερους στρατηγούς των Γαλλικών δυνάμεων. Ο Ιωάννης Στιούαρτ ωστόσο και ο Άρστιμπαλντ Ντάγκλας έπεσαν τον Αύγουστο του 1424 στη μάχη του Βερνέιγ στην οποία ο στρατός της Σκωτίας γνώρισε τη συντριβή και ο Μέρντοχ με την οικογένεια του βρέθηκαν ακάλυπτοι.[15] Ο βασιλιάς Ιάκωβος βρήκε την κατάλληλη ευκαιρία να αναλάβει δράση εναντίον τους.

Σύλληψη και εκτέλεση Επεξεργασία

 
Η μάχη του Βερνέιγ στην οποία ο Τζων Στιούαρτ, κόμης του Μπάκαν σκοτώθηκε και ο στρατός του καταστράφηκε.

Ο Μέρντοχ Στιούαρτ συνελήφθη με τον μικρότερο γιο του λόρδο Αλέξανδρο Στιούαρτ, ο δούκας του Όλμπανυ φυλακίστηκε στο κάστρο του Αγίου Ανδρέα και μεταφέρθηκε αργότερα στο κάστρο του Καρλάβεροκ. Η σύζυγος του Ισαβέλλα συνελήφθη στο οικογενειακό κάστρο του Ντάουν που ήταν η αγαπημένη της κατοικία και μεταφέρθηκε στο κάστρο του Τάνταλον. Ο μεγαλύτερος αδελφός του Ιακώβου Α΄, Δαυίδ δούκας του Ρόθεσει είχε πεθάνει στο κάστρο του Φώλκλαντ αιχμάλωτος του πατέρα του δούκα του Όλμπανυ, ο Ροβέρτος είχε αθωωθεί αλλά οι κατηγορίες για τη δολοφονία του ήταν πάντα επίκαιρες. Η άλλη μεγάλη κατηγορία απέναντι στον δούκα του Όλμπανυ είναι ότι δεν έκανε το παραμικρό για να πληρώσει στους Άγγλους το πρόστιμο του Ιακώβου Α΄ με στόχο να παραμείνει ισόβια αιχμάλωτος των Άγγλων και να ανέβει ο ίδιος στον θρόνο της Σκωτίας.[16] Ο μεγαλύτερος γιος του δούκα του Όλμπανυ Γουόλτερ αιχμαλωτίστηκε επίσης αλλά ο μικρότερος Ιάκωβος ο παχύς δραπέτευσε στο Λέννοξ. O Ιάκωβος ο Παχύς ξεσήκωσε τους κατοίκους του Λέννοξ και του Άρτζιλ σε επανάσταση εναντίον του βασιλιά, λεηλάτησε και έκαψε το Νταντί με πολλά θύματα, η βίαιη συμπεριφορά του Ιακώβου έφερε σε πολύ δύσκολη θέση τον πατέρα του και τους αδελφούς του αφού όλοι οι ευγενείς πείστηκαν ότι έπρεπε να θανατωθούν.[17]

Ο Μέρντοχ και οι γιοι του Γουόλτερ και Αλέξανδρος δικάστηκαν στις 18 Μαΐου 1425 στο κάστρο του Στέρλινγκ για εσχάτη προδοσία από ένα συμβούλιο με 7 κόμητες και 14 μικρότερους ευγενείς, στους κατηγορούμενους προστέθηκε η σκληρότερη κατηγορία ότι ήταν υποκινητές της επανάστασης στο Λέννοξ. Στο δικαστήριο υπήρχαν 21 μεγάλοι ευγενείς ανάμεσα τους ο Γουόλτερ Στιούαρτ, 1ος κόμης του Άθολ, ο Άρστιμπαλντ Ντάγκλας 5ος κόμης του Ντάγκλας, ο Αλέξανδρος, κόμης του Ρος και των νησιών και ο Αλέξανδρος Στιούαρτ, κόμης του Μαρ.[18] Ο Γουόλτερ καταδικάστηκε στις 24 Μαΐου, ο δούκας του Όλμπανυ και ο γιος του Αλέξανδρος την επόμενη μέρα, όλοι οι κατηγορούμενοι αποκεφαλίστηκαν στο Χίντινγκ Χιλλ μπροστά από το κάστρο του Στέρλινγκ.[19][20][21] Οι τίτλοι και η περιουσία του δούκα του Όλμπανυ κατασχέθηκαν, τάφηκε στην εκκλησία των Μπλάκφριαρς στο Στέρλινγκ.[22] Ο βασιλιάς Ιάκωβος Α΄ κέρδισε από το δουκάτο του Όλμπανυ τις κομητείες του Φάιφ, του Μεντέθ και του Λέννοξ οι οποίες έμειναν από τότε για πάντα στο στέμμα της Σκωτίας, το σημαντικότερο κέρδος για τον βασιλιά ήταν η διακοπή της απειλής για τον ίδιο από τον Οίκο του Όλμπανυ που υπήρχε μετά τον θάνατο του μεγαλύτερου αδελφού του.[23]

Οικογένεια Επεξεργασία

 
Το κάστρο του Στέρλινγκ στο οποίο εκτελέστηκε ο δούκας του Όλμπανυ και οι γιοι του.

Με τη σύζυγο του Ισαβέλλα, κόμισσα του Λέννοξ κόρη του Ντόνντσαντχ, κόμη του Λέννοξ απέκτησε :

Θρύλοι Επεξεργασία

Ο μοναδικός γιος του δούκα του Όλμπανυ που επέζησε ήταν ο μικρότερος Ιάκωβος ο Παχύς που μετά την εκτέλεση της οικογένειας του δραπέτευσε στην Ιρλανδία, δεν επέστρεψε ποτέ στη Σκωτία και πέθανε εκεί πολύ σύντομα (1429).[25] Δεν απέκτησε ποτέ τους τίτλους του πατέρα του που είχαν κατασχεθεί, ο γιος του Ιάκωβος "Μπέγκ" Στιούαρτ δέχτηκε συγχώρεση από τον βασιλιά, επέστρεψε στη Σκωτία αλλά και εκείνος δεν απέκτησε τους τίτλους του παππού του. Ο Ιάκωβος "Μπέγκ" Στιούαρτ είναι ο γενάρχης των Στιούαρτ του Άρντβορλιτς που καταγράφεται στο έργο του Γουόλτερ Σκοτ "Ένας Θρύλος του Μοντρόουζ".[26] Η σύζυγος του δούκα του Όλμπανυ Ισαβέλλα του Λέννοξ επέζησε και πέρασε στη συνέχεια οκτώ χρόνια αιχμάλωτη στο κάστρο του Τάνταλον, μετά τον θάνατο του Ιακώβου Α΄ απέκτησε ξανά τους τίτλους και την περιουσία της (1437). Τα επόμενα χρόνια μπόρεσε να κυβερνήσει την επαρχία της από το Λοχ Λόμοντ, εξέδωσε μεγάλο αριθμό από διατάγματα που έγιναν δεκτά από τον γιο και διάδοχο του Ιακώβου Α΄ Ιάκωβο Β΄ της Σκωτίας που της επέστρεψε τους τίτλους της δούκισσας του Όλμπανυ και της κόμισσας του Λέννοξ.[27]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ 1,0 1,1 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage. p10213.htm#i102128. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. ↑ 2,0 2,1 p10213.htm#i102128. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  4. ↑ Roberts, John L., p.16, Feuds, Forays and Febellions: History of the Highland Clans 1475-1625 Retrieved November 2010
  5. ↑ Tytler, Patrick Fraser (1829). History of Scotland. Edinburgh. p. 3:128-29. Retrieved 11 January 2017.
  6. ↑ Boardman,Early Stewart Kings, pp. 295–6
  7. ↑ Penman, Kings and Queens of Scotland, p. 134
  8. ↑ Brown, Michael, James I, p. 18
  9. ↑ Mackie, p.97
  10. ↑ Brown, Michael, James I, pp. 27–8
  11. ↑ Fawcett & Oram, Melrose Abbey, p. 50
  12. ↑ MacQuarrie, Kingship and Nation, p. 215
  13. ↑ Stevenson, Chivalry and knighthood in Scotland, 1424-1513 pp. 171–2
  14. ↑ Lynch, Scotland: A New History, p. 144
  15. ↑ Brown M. H., John Stewart, ODNB
  16. ↑ McGladdery, James II, p. 6
  17. ↑ Brown, Michael, James I, p. 63
  18. ↑ George Crawfurd, p.159, A General Description of the Shire of Renfrew (1818) Retrieved November 2010
  19. ↑ Tytler (1866) vol.iii, p.192–3
  20. ↑ Brown, Michael, James I, pp. 65–6
  21. ↑ Tytler, Patrick Fraser, The History of Scotland, New Edition, Edinburgh, 1866, vol.iii, p.190–1 (entire paragraph).
  22. ↑ Nelker, p.18
  23. ↑ MacQuarrie, Kingship and Nation, p. 215–6
  24. ↑ Confusingly, different sources give James' death as, variously, 1429 and 1449. The earlier date is the most common but is not consistent with the putative birth dates of most of his children
  25. ↑ Some sources say 1449
  26. ↑ http://freepages.genealogy.rootsweb.ancestry.com/~rykbrown/annat.htm
  27. ↑ Fraser, William (April 1879). "The Lennox". The Edinburgh Review. 149: 277. Retrieved 11 January 2017.

Πηγές Επεξεργασία

  • Campbell, Alastair, A History of Clan Campbell, Volume 2
  • Crawfurd, George, p.159, A General Description of the Shire of Renfrew (1818) Retrieved November 2010
  • Mackie, J. D., A History of Scotland, Penguin Books, London (1964)
  • Napier, Mark (1835). History of the Partition of the Lennox. W. Blackwood and sons. p. 13. Retrieved 11 January 2017.
  • Nelker, Gladys P., The Clan Steuart, Genealogical Publishing (1970)
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μέρντοχ_Στιούαρτ&oldid=9768131"