Βικιπαίδεια

Μακεδονική - Καρχηδονιακή Συνθήκη

συνθήκη μεταξύ της Μακεδονίας και της Καρχηδόνας

Η Μακεδονική - Καρχηδονιακή Συνθήκη ήταν μια αντιρωμαϊκή συνθήκη μεταξύ του Φίλιππου Ε' της Μακεδονίας και του Αννίβα, ηγέτη των Καρχηδόνων, η οποία συντάχθηκε μετά τη Μάχη των Καννών, όταν ο Αννίβας φαινόταν έτοιμος να κατακτήσει την Αρχαία Ρώμη. Ο Φίλιππος Ε', που φοβόταν τη ρωμαϊκή επεκτατικότητα, ήθελε να ακολουθήσει τον νικητή στον Β' Καρχηδονιακό Πόλεμο (218 - 201 π.Χ.). Η ανακάλυψη αυτής της συνθήκης οδήγησε αναπόφευκτα στο ξέσπασμα του Πρώτου Μακεδονικού Πολέμου (214–205 π.Χ.) μεταξύ της Ρώμης και των Ελλήνων συμμάχων της εναντίον της Μακεδονίας.

Αννίβας Επεξεργασία

 
Καρχηδονιακό νόμισμα που πιθανώς απεικονίζει τον Αννίβα ως Ηρακλή

Έχοντας φύγει από την Ισπανία για την Ιταλία για να διεξαγάγει πόλεμο εναντίον της Ρώμης, προκαλώντας έτσι τον Β' Καρχηδονιακό Πόλεμο, ο Αννίβας κέρδιζε νίκη μετά τη νίκη σε μια σειρά αστραπιαίων μαχών ενάντια στις λεγεώνες της ανερχόμενης ιταλικής δύναμης.

Με τη βοήθεια των αδελφών του Χασντρουμπάλ και Μάγο Μπάρκα, του κουνιάδου του, καθώς και άλλων Καρχηδόνων διοικητών, ο Αννίβας κατάφερε να διατηρήσει τη μάχη του ιβηρικού μετώπου, γεγονός που ανάγκασε τους Ρωμαίους να ανακατευθύνουν το ανθρώπινο δυναμικό μακριά από το ιταλικό μέτωπο. Η συμμαχία με τον Φίλιππο Ε' ήταν μια προσπάθεια να ανοίξει ένα άλλο μέτωπο στα ανατολικά, το οποίο θα επεκτείνει περαιτέρω τους ρωμαϊκούς πόρους και στρατιώτες.

Φίλιππος Ε' Επεξεργασία

 
Μακεδονικό νόμισμα που απεικονίζει τον Φίλιππο Ε' της Μακεδονίας .

Η ρωμαϊκή δύναμη εξαπλώθηκε σταθερά στην ανατολική ακτή της Αδριατικής θάλασσας. Οι Ιλλυριοί, που κάποτε διοικούνταν από τη βασίλισσα Τεύτα, είχαν υποταχθεί με το πρόσχημα ότι συμμετείχαν σε πειρατεία στις Δαλματικές και Ηπειρωτικές ακτές εναντίον εμπόρων από τη Ρώμη.[1] Την εποχή του Φιλίππου, σχεδόν κάθε πόλη και λιμάνι στην ανατολική ακτή της Αδριατικής ήταν υπό ρωμαϊκή επιρροή.

Οι Ρωμαίοι είχαν επίσης παράσχει την υποστήριξή τους σε πολλές ελληνικές παράκτιες πόλεις και νησιά (όπως η Απολλωνία και η Κέρκυρα) μέλη της Αιτωλικής Συμπολιτείας, η οποία πολέμησε εναντίον της Μακεδονίας και της υπόλοιπης Ελλάδας σε αναζήτηση ανεξαρτησίας. Οι Σελευκίδες βασιλείς της Συρίας και ο Άτταλος Α' της Περγάμου προκαλούσαν προβλήματα στα ανατολικά σύνορα της Μακεδονίας. Ο Φίλιππος Ε΄, λοιπόν, χρειαζόταν έναν ισχυρό σύμμαχο για να σταματήσει την επεκτατικότητα της Ρώμης προς τα Βαλκάνια και να μετριάσει τον κίνδυνο στα δυτικά σύνορα της Μακεδονίας. Ο Αννίβας φαινόταν ο τέλειος υποψήφιος.

Διπλωματική αποστολή Επεξεργασία

Ο Λίβιος, ο Ρωμαίος ιστορικός του 1ου αιώνα, αφηγείται στο Ab Urbe condita («Από την ίδρυση της Ρώμης»), Liber XXIII, 33-39, πώς ο Φίλιππος, έχοντας παρατηρήσει τις νίκες του Αννίβα, έστειλε αντιπροσωπεία το καλοκαίρι του 215 π.Χ. για να τον συναντήσει στην Ιταλική χερσόνησο για να εξασφαλίσει μια συμμαχία.[2][3][4]

Οι Έλληνες πρεσβευτές, αποφεύγοντας τα πιο εμφανή σημεία αποβίβασης από την Ελλάδα, το Μπρίντιζι και τον Τάραντα, αποβιβάστηκαν κοντά στο Λακίνιο Άκρο, στην Καλαβρία, δίπλα στο ναό του Γιούνο. Από εκεί, κινήθηκαν προς την Κάπουα, όπου ο Αννίβας είχε στήσει το αρχηγείο, ελπίζοντας να μην αναχαιτιστούν από ρωμαϊκές λεγεώνες.

Μη μπορώντας να αποφύγει τον εντοπισμό, η αντιπροσωπεία συνοδεύτηκε στον πραίτορα Marcus Valerius Laevinus για ανάκριση. Ο Αθηναίος διοικητής Ξενοφάνης, αρχηγός της εκστρατείας, αυτοσχεδίασε δηλώνοντας ότι η αντιπροσωπεία είχε σταλεί από τον βασιλιά Φίλιππο για να εξασφαλίσει συμφωνία amicitiam societatemque (φιλίας και συμμαχίας) με τους Ρωμαίους.

Ο πραίτορας καλωσόρισε την αντιπροσωπεία και την έστειλε καθ' οδόν προς τη Ρώμη, παρέχοντας συνοδεία και βασικές τακτικές πληροφορίες για το πού ήταν στρατοπεδευμένοι οι Καρχηδόνες. Έχοντας αυτή την πληροφορία, οι Μακεδόνες έφτασαν στο στρατόπεδο του Αννίβα με λίγη προσπάθεια ολοκληρώνοντας την αποστολή που τους είχε ανατεθεί.[5]

Το κείμενο της συνθήκης, που καταγράφηκε από τον ιστορικό Πολύβιο, βρίσκεται στο παρακάτω πλαίσιο.

Η σύλληψη Επεξεργασία

Μόλις ολοκληρώθηκε η συνθήκη, η αντιπροσωπεία και οι Καρχηδόνιοι αξιωματικοί Mago, Gisgo και Bostar, ανέλαβαν το ταξίδι της επιστροφής στη Μακεδονία για να λάβουν την υπογραφή του Φιλίππου.[6] Ωστόσο, το πλοίο τους αναχαιτίστηκε από ρωμαϊκά πολεμικά πλοία με επικεφαλής τον Βαλέριο Φλάκκο, ο οποίος δεν πίστεψε την ιστορία του Ξενοφάνη και διέταξε έρευνα του σκάφους και των επιβαινόντων του. Η ανακάλυψη των ενδυμάτων και της ίδιας της συνθήκης ώθησε τον Φλάκκο να στείλει την αντιπροσωπεία ως αιχμάλωτοι στη Ρώμη με πέντε πλοία, ώστε να τα κρατήσει χωριστά και να περιορίσει τον κίνδυνο απόδρασης. Μετά από μια σύντομη στάση στη Κύμη για περαιτέρω ανάκριση από τον πρόξενο Tiberius Sempronius Graccus, η αντιπροσωπεία αντιμετώπισε τη Γερουσία και φυλακίστηκε. Μόνο ένα μέλος της αντιπροσωπείας κατάφερε να δραπετεύσει και να επιστρέψει στη Μακεδονία, όπου δεν μπόρεσε να θυμηθεί πλήρως τους ακριβείς όρους της συνθήκης προς τον βασιλιά Φίλιππο. Ως εκ τούτου, ο Φίλιππος αναγκάστηκε να στείλει μια δεύτερη αντιπροσωπεία για να συναντήσει τον Αννίβα και να συντάξει εκ νέου τη συμφωνία.[7]

Ως απάντηση στην απειλή που παρουσίαζε η Μακεδονική - Καρχηδονιακή συμμαχία, η Σύγκλητος αποφάσισε να προστεθούν είκοσι πέντε πλοία στο απόσπασμα που ήταν ήδη υπό τη διοίκηση του Φλάκκου και να σταλούν στην Απουλία, όπου αναμενόταν να παρακολουθούν τις κινήσεις του Φιλίππου.[8]

Στην πραγματικότητα, επειδή το καλοκαίρι είχε παρέλθει όταν η δεύτερη αντιπροσωπεία έφτασε στον Αννίβα και συνήψε τη συνθήκη, οι όροι της δεν εκτελέστηκαν ποτέ (οι στρατιωτικές επιχειρήσεις συνήθως αναστέλλονταν το χειμώνα). Επιπλέον, η ανακάλυψη της συμμαχίας από τη ρωμαϊκή σύγκλητο ακύρωσε το στοιχείο του αιφνιδιασμού, το οποίο μείωσε πολύ την αξία της συνθήκης στο πλαίσιο του Β' Καρχηδονιακού Πολέμου.[9] Ωστόσο, η ανακάλυψη της συνθήκης οδήγησε σε συζητήσεις στη Ρωμαϊκή Σύγκλητο για το πώς να χειριστεί τη Μακεδονία και, τελικά, οδήγησε στο ξέσπασμα του Πρώτου Μακεδονικού Πολέμου (214-205 π.Χ.). Αυτή η σύγκρουση επικεντρώθηκε σε μεγάλο βαθμό στην Ιλλυρία (σημερινή Αλβανία), αλλά περιλάμβανε και την Ελλάδα λόγω των συμμάχων της Ρώμης εκεί που διεξήγαγαν ταυτόχρονα πόλεμο εναντίον της Μακεδονίας.[10][11][12]

Περαιτέρω ανάγνωση Επεξεργασία

Σχετικά με τον Β' Καρχηδονιακό πόλεμο Επεξεργασία

  • Goldsworthy, Adrian. The Punic Wars, Cassell, 2001,(ISBN 0-304-35967-X) ,(ISBN 978-0-304-35967-7), 412 σελίδες.
  • Πρέβας, Ιωάννης. Ο Hannibal Crosses the Alps: The Invasion of Italy and the Punic Wars, Da Capo Press, 2001,(ISBN 0-306-81070-0) ,(ISBN 978-0-306-81070-1), 256 σελίδες.
  • Μπόσγουορθ Σμιθ, Ρέτζιναλντ. Rome and Carthage, the Punic Wars: The Punic Wars, Longmans, Green, 1881, 251 σελίδες.
  • Νάρντο, Ντον. The Punic Wars, Lucent Books, 1996,(ISBN 1-56006-417-X) ,(ISBN 978-1-56006-417-6), 111 σελίδες.

Σχετικά με τη Συνθήκη Επεξεργασία

  • Ρόλιν, Τσαρλς . The Ancient History of the Egyptians, Carthaginians, Assyrians, Babylonians, Medes an Persians, Macedonians and Grecians, Leavitt & Allen, 1857, σελίδα 429.
  • Lazenby, John Francis. Hannibal's War: A Military History of the Second Punic War, University of Oklahoma Press, 1998,(ISBN 0-8061-3004-0) ,(ISBN 978-0-8061-3004-0), σελίδα 159.
  • Walbank, Frank William. Philip V of Macedon, Archon Books, 1967, σελίδα 70.
  • Austin, NJE & NB Rankov. Exploratio: Military and Political Intelligence in the Roman World from the Second Punic War to the Battle of Adrianople, Routledge, 1995,(ISBN 0-415-04945-8) ,(ISBN 978-0-415-04945-0), σελίδα 35.
  • Dillon, Matthew & Lynda Garland. Ancient Rome: From the Early Republic to the Assassination of Julius Caesar, Taylor & Francis, 2005,(ISBN 0-415-22459-4) ,(ISBN 978-0-415-22459-8), σελίδα 215.
  • Dorey, Thomas Alan & Donald Reynolds Dudley. Rome Against Carthage, Seeker and Warburg, 1971, σελίδες 120-1.
  • Bagnell Bury, J., Cook, SA, Adcock, FE, Charlesworth, MP, Hepburn Baynes, N. & CT Seltman. Η Αρχαία Ιστορία του Κέιμπριτζ: Rome and the Mediterranean, 218-133 π.Χ., Macmillan, 1923, σελίδες 119, 121.
  • Shuckburgh, Evelyn Shirley. A History of Rome to the Battle of Actium, Macmillan and co., 1894, σελίδα 335.
  • Απιανός Αλεξανδρείας. The Roman History of Appian of Alexandria, The Macmillan company, 1899, σελίδα 243.
  • Lancel, Serge & Antonia Nevill. Hannibal, Blackwell Publishing, 1999,(ISBN 0-631-21848-3) ,(ISBN 978-0-631-21848-7), σελίδα 117.
  • Τίτου Λίβιους. The History of Rome, BiblioBazaar, LLC, 2008,(ISBN 0-554-32769-4) ,(ISBN 978-0-554-32769-3), σελίδα 347.
  • Πολύβιος (FO Hultsch & ES Shuckburgh). The Histories of Polybius, Indiana University Press, 1962, σελίδα 515.
  • Frey, Marsha. The History of Diplomatic Immunity, Ohio State University Press, 1999,(ISBN 0-8142-0740-5) ,(ISBN 978-0-8142-0740-6), σελίδα 59.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ Titus Livius, Ab Urbe condita, XX:12–13.
  2. ↑ Bringmann, K. & W. J. Smyth. A History of the Roman Republic. Polity, 2007, (ISBN 0-7456-3370-6), (ISBN 978-0-7456-3370-1), pp. 78–83.
  3. ↑ Michelet, Jules (W. Hazlitt, transl.). History of the Roman Republic. London: D. Bogue, 1847, pp. 185–88
  4. ↑ Mommsen, T., Bryans, C., & F.R.J. Hendy. The History of the Roman Republic: Abridged from the History by Professor Mommsen. C. Scribner's sons, 1889, pp. 401–08.
  5. ↑ Robinson, Cyril E. A History of the Roman Republic. Rome: Barnes & Noble, 1932, pp. 310-317.
  6. ↑ Lancel, S. (Nevill, A. transl.). Hannibal. Blackwell Publishing, 1999, (ISBN 0-631-21848-3), (ISBN 978-0-631-21848-7), p. 117.
  7. ↑ Cottrell, L. Hannibal: Enemy of Rome. Da Capo Press, 1992, (ISBN 0-306-80498-0), (ISBN 978-0-306-80498-4), pp. 156-9.
  8. ↑ Hoyos, B. Dexter. Unplanned Wars: The Origins of the First and Second Punic Wars. Walter de Gruyter, 1998, (ISBN 3-11-015564-8), (ISBN 978-3-11-015564-8), p. 151.
  9. ↑ Bagnall, N. The Punic Wars, 264-146 BC: 264-146 BC. Osprey Publishing, 2002, (ISBN 1-84176-355-1), (ISBN 978-1-84176-355-2), pages 56, 61, 66.
  10. ↑ Errington, Robert Malcolm (1990). A History of Macedonia. Translated by Catherine Errington. Berkeley, Los Angeles, & Oxford: University of California Press. (ISBN 0-520-06319-8), pp 191-194.
  11. ↑ Bringmann, Klaus (2007) [2002]. A History of the Roman Republic. Translated by Smyth, W. J. Cambridge & Malden: Polity Press. (ISBN 0-7456-3371-4), pp 79-80, 82.
  12. ↑ Eckstein, Arthur M. (2010). "Macedonia and Rome, 221–146 BC". In Roisman, Joseph; Worthington, Ian. A Companion to Ancient Macedonia. Oxford, Chichester, & Malden: Wiley-Blackwell. (ISBN 978-1-4051-7936-2), pp 231-233.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μακεδονική_-_Καρχηδονιακή_Συνθήκη&oldid=9728678"