Μεσοσπονδύλιος δίσκος
Ο μεσοσπονδύλιος δίσκος (ή μεσοσπονδύλιος ινοχόνδρος)βρίσκεται μεταξύ γειτονικών σπονδύλων της σπονδυλικής στήλης. Κάθε δίσκος συμμετέχει στο σχηματισμό άρθρωσης, η οποία επιτρέπει μία μικρή κίνηση του σπονδύλου και λειτουργεί σαν σύνδεσμος ο οποίος κρατά τους σπονδύλους ενωμένους. Ο ρόλος των δίσκων στην απόσβεση κραδασμών στην σπονδυλική στήλη είναι καθοριστικός.
Δομή Επεξεργασία
Οι δίσκοι αποτελούνται από έναν εξωτερικό ινώδη δακτύλιο, ο οποίος περιβάλλει τον πηκτοειδή πυρήνα. Ο ινώδης δακτύλιος αποτελείται από ινοχόνδρινα στρώματα των οποίων η σύσταση είναι κολλαγόνο τύπου I και κολλαγόνο τύπου II. Το κολλαγόνο τύπου I συγκεντρώνεται στον δακτύλιο όπου προσδίδει μεγαλύτερη αντοχή.
Ο πηκτοειδής πυρήνας βοηθάει στην ομοιόμορφη κατανομή των δυνάμεων που ασκούνται στο δίσκο. Η κατανομή αυτή αποτρέπει την ανάπτυξη έντονα εντοπισμένων καταπονήσεων οι οποίες θα μπορούσαν να βλάψουν τον υποκείμενο σπόνδυλο. Ο πυρήνας αποτελείται από χαλαρές ίνες σε γέλη μυκοπρωτεϊνης. Ο ρόλος του πυρήνα είναι η απόσβεση κραδασμών και η διατήρηση της απόστασης ανάμεσα στους σπονδύλους. Είναι το υπόλειμμα της νωτιαίας χορδής.[1]
Όταν ένας δείχνε τον ....... Ένας δίσκος αιωρούνταν στόμα στα.... ένας δίσκος ανάμεσα σε κάθε ζευγάρι συνεχόμενων σπονδύλων εκτός του πρώτου αυχενικού σπονδύλου, του Άτλα(C1). Υπάρχουν 23 δίσκοι στην ανθρώπινη σπονδυλική στήλη : 6 στο λαιμό (αυχενική μοίρα) , 12 στη θωρακική μοίρα και 5 στην οσφυϊκή μοίρα. Για παράδειγμα ο δίσκος ανάμεσα στον πέμπτο και έκτο αυχενικό σπόνδυλο ορίζεται ως "C5-6".
Ανάπτυξη Επεξεργασία
Κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης ,οι δίσκοι διαθέτουν κάποια αιμοφόρα αγγεία προς τους χόνδρους των αρθρώσεων, τα οποία γρήγορα εκφυλίζονται αφήνοντας την άρθρωση σχεδόν χωρίς αιμάτωση στους υγιείς ενήλικες.[2]
Λειτουργία Επεξεργασία
Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι διαχωρίζουν τους υπερκείμενους και υποκείμενους σπονδύλους έτσι ώστε αυτοί να κινούνται -επιτρέποντας τις κινήσεις της σπονδυλικής στήλης- χωρίς να τρίβονται μεταξύ τους. Παρέχουν την κατάλληλη επιφάνεια απορρόφησης κραδασμών, έτσι ώστε ο πηκτοειδής πυρήνας του δίσκου να ισομοιράσει τις μεγάλες κατακόρυφες καταπονήσεις-φορτία σε όλη την επιφάνεια του μεσοσπονδύλιου δίσκου. Ο πηκτοειδής πυρήνας περιέχει και γλυκοζαμινογλυκάνες, οι οποίες ως υδρόφιλες ενώσεις αποθηκεύουν ποσότητες νερού, που ουσιαστικά προάγουν τη διόγκωση του δίσκου στο απαραίτητο μέγεθος, ώστε αυτός να μπορεί να αντεπεξέρχεται στο μηχανικό του ρόλo.[3]
Οι γλυκοζαμινογλυκάνες ελαττώνονται εξαιτίας γήρανσης και εκφυλισμού. Εξαιτίας της ελλάτωσής τους μειώνονται και τα επίπεδα νερού εντός του δίσκου. Αποτέλεσμα αυτής της αφυδάτωσης είναι η συρρίκνωση και η απώλεια ελαστικότητας του δίσκου.[4]
Κλινική εικόνα - Διαταραχές Επεξεργασία
Κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου Επεξεργασία
Η κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου ή δισκοκήλη ή κήλη δίσκου είναι μία πάθηση η οποία συμβαίνει όταν ο πηκτοειδής πυρήνας του μεσοσπονδύλιου δίσκου, διολισθαίνει με πρόπτωση μέχρι την περιφέρεια του ινώδους δακτυλίου ή με προεξοχή εκτός της περιφέρειας. Αυτή η κήλη ερεθίζει ή πιέζει τα νεύρα επιφέροντας συνήθως πόνο, ο οποίος μπορεί να μην είναι εντοπισμένος μόνο στο σημείο της κήλης αλλά να επεκτείνεται και σε κάποιο από τα πόδια. Ανάλογα με την περιοχή της σπονδυλικής στήλης που εκδηλώνεται η κήλη δίσκου χαρακτηρίζεται ως ισχιαλγία ή οσφυαλγία.[5]
Εκφυλισμός Επεξεργασία
Πριν την ηλικία των 40 ετών στο 25% των ανθρώπων εμφανίζονται ενδείξεις εκφυλισμού σε ένα ή περισσότερα επίπεδα. Μετά την ηλικία των 40, μεγαλύτερο ποσοστό από 60% εμφανίζουν ενδείξεις εκφυλισμού σε ένα ή περισσότερα επίπεδα.
Οι ενδείξεις τέτοιων αλλοιώσεων εμφανίζονται σε απεικονίσεις μαγνητικής τομογραφίας.[6] Ως συνέπεια της γήρανσης, ο εκφυλισμός των δίσκων, προέρχεται από την αφυδάτωση, εξαιτίας ελάττωσης της συγκέντρωσης γλυκοζαμινογλυκάνων. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τον περιορισμό στην ικανότητα απορρόφησης κατακόρυφων κραδασμών και καταπονήσεων. Συνέπεια της αφυδάτωσης, είναι και η συρρίκνωση των δίσκων με αποτέλεσμα την ελάττωση του ύψους του ανθρώπου στο πέρασμα του χρόνου. Η αφυδάτωση μπορεί να επιφέρει ρηγμάτωση του δίσκου και με τη σειρά του ο πηκτοειδής πυρήνας να εξέλθει και να πιέζει οσαδήποτε νεύρα.[7] Η κήλη δίσκου μπορεί να προκαλεί ήπιο έως δυνατό πόνο, ενώ οι θεραπείες καλύπτουν όλο το φάσμα, από απλές φυσικοθεραπείες μέχρι και χειρουργικές επεμβάσεις.
Σκολίωση Επεξεργασία
Πληροφορίες για τη σκολίωση βρίσκονται εδώ : Βικπαίδεια => Σκολίωση
Δισκίτιδα Επεξεργασία
Ο μεσοσπονδύλιος δίσκος καταλαμβάνει τυπικά όλο το χώρο ανάμεσα στους γειτονικούς σπονδύλους. Σε παθολογικές περιπτώσεις όμως, όπως η δισκίτιδα, μικροβιακές ή ιογενείς προσβολές μπορεί να δημιουργήσουν φλεγμονή και πόνο στην πάσχουσα περιοχή. Μερικά από τα συμπτώματα με τα οποία μπορεί να εμφανίζεται είναι, ως οσφυαλγία, ακαμψία πλάτης, δυσκολία βάδισης, λόρδωση, πυρετό.[8][9][10]
Οπτική απεικόνιση προβλημάτων των μεσοσπονδύλιων δίσκων Επεξεργασία
βλ. σχετική παραπομπή - σύνδεσμο εδώ[νεκρός σύνδεσμος] [11] ή στις 'Πηγές' νο 11.
Πρόσθετες εικόνες Επεξεργασία
-
Τεχνητός μεσοσπονδύλιος δίσκος -
Οπίσθιος επιμήκης σύνδεσμος στη θωρακική μοίρα. -
Πλευροσπονδυλικές ενώσεις Πρόσθια όψη -
Πλέγμα ιερού οστού Πρόσθια όψη -
Πλέγμα ιερού οστού Πρόσθια όψη
Πηγές Επεξεργασία
- ↑ McCann, Matthew; Owen J. Tamplin; Janet Rossant; Cheryle A. Séguin (25 October 2011). «Tracing notochord-derived cells using a Noto-cre mouse: implications for intervertebral disc development». Disease Models & Mechanisms. doi:. https://archive.org/details/pubmed-PMC3255545.
- ↑ Roberts S, Evans H, Trivedi J, Menage J (April 2006). «Histology and pathology of the human intervertebral disc». J Bone Joint Surg Am 88 (Suppl 2): 10–4. doi:. PMID 16595436. http://www.jbjs.org/article.aspx?volume=88%20Suppl%202&page=10.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ McCann, Matthew; Owen J. Tamplin; Janet Rossant; Cheryle A. Séguin (25 October 2011). «Tracing notochord-derived cells using a Noto-cre mouse: implications for intervertebral disc development». Disease Models & Mechanisms. doi:.
- ↑ Antoniou, J.; Steffen, T.; Nelson, F.; Winterbottom, N.; Hollander, A. P.; Poole, R. A.; Aebi, M.; Alini, M. (1996). «The human lumbar intervertebral disc: Evidence for changes in the biosynthesis and denaturation of the extracellular matrix with growth, maturation, ageing, and degeneration». Journal of Clinical Investigation 98 (4): 996–1003. doi:. PMID 8770872.
- ↑ «Οσφυϊκή δισκοκήλη (κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου) : Neurocenter.gr - Νευροχειρουργική και Νευρολογία». www.neurocenter.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2016.
- ↑ «Intervertebral Disc Disorders». MDGuidelines. Reed Group. 1 Δεκεμβρίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2016.
- ↑ «McGraw-Hill Connect». connect.mheducation.com. Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2015.
- ↑ rozi. «Orthopedic Surgeon :: Ορθοπεδικός Χειρουργός - Δρ. Αριστείδης Ντούσιας». orthopedicsurgeon.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2016.
- ↑ «Diskitis: MedlinePlus Medical Encyclopedia». www.nlm.nih.gov. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2016.
- ↑ Ι. Στ. Μπισχινιώτης· Α. Π. Γιανναράκης (2013). «Λοιμώξεις της σπονδυλικής στήλης» (PDF). Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2016.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ medishop. «Μεσοσπονδύλιος δίσκος». www.medical-shop.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2016.[νεκρός σύνδεσμος]
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Δισκογραφία του Παπαδόπουλου Δημήτριου-Επεμβατικός Ιατρός πόνου. Ανανεώθηκε 16 January, 2011. Ανακτήθηκε 24/1/2016 από www.e-algos.com.
- Εκφυλιστική νόσος της ΑΜΣΣ , Κ.Λυμπερόπουλος-Αν.Δ/ντής , Χ.Μουρμούρης-Ειδ.Ιατρός , ΓΝΑ "Γ.Γεννηματάς". Ανακτήθηκε 24/1/2016 από www.iatrikionline.gr
- Διδακτορική διατριβή ,του Γεώργιου Π.Κουρέα, ειδικευόμενου ιατρού (2005) ,Ανακτήθηκε 24/1/2016 από http://nemertes.lis.upatras.gr