Ο Μιχαΐλο Πέτροβιτς Ντραχομάνοβ (ουκρανικά: Михайло Петрович Драгоманов‎‎, 18 Σεπτεμβρίου 1841 στο Χάντιατς – 2 Ιουλίου 1895 στη Σόφια) ήταν Ουκρανός πολιτικός επιστήμονας, οικονομολόγος, ιστορικός, φιλόσοφος, εθνογράφος και προσωπικότητα του Κιέβου.

Μιχαΐλο Ντραχομάνοβ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Михайло Петрович Драгоманов (Ουκρανικά)
Γέννηση18ιουλ. / 30  Σεπτεμβρίου 1841γρηγ.[1][2]
Χάντιατς[3]
Θάνατος2  Ιουλίου 1895[4][1][2]
Σόφια[5][3]
Τόπος ταφήςΚεντρικό Νεκροταφείο της Σόφιας
ΨευδώνυμοТолмачев, Толмачов, Українець, М. Кузьмичевський, П. Кузьмичевський, Кирило Василенко, Волинець, М. Галицький, М. Гордієнко, П. Петрик, Чудак και М. Т—ов
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΡωσικά[6]
Ουκρανικά[6]
Σπουδέςd:Q56709687
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταανθρωπολόγος
ιστορικός[7]
φιλόσοφος
καθηγητής πανεπιστημίου
κριτικός λογοτεχνίας
πολιτικός[8]
συλλέκτης παραμυθιών
Εργοδότηςαυτοκρατορικό πανεπιστήμιο του Αγίου Βλαδίμηρου
Πανεπιστήμιο της Σόφιας[9]
Οικογένεια
ΣύζυγοςDragomanova Ludmyla
ΤέκναDragomanov Svitozar
Lidia Shishmanova
Ariadna Trush
ΓονείςPetro Drahomanov και Yelyzaveta Drahomanova
ΑδέλφιαΟλένα Πτσίλκα
d:Q62480177
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία Επεξεργασία

Με καταγωγή από οικογένεια την οικογένεια ευγενών του Πέτρο Γιακίμοβιτς Ντραχομάνοβ, ο οποίος ήταν κοζάκικης καταγωγής. Η οικογένεια Drahomanov ζούσε σε ένα μεγάλο κτήμα στην κορυφή ενός βουνού στην πόλη Gadyach.[10] Μιχαήλ Ντραχομάνοβ ξεκίνησε την εκπαίδευσή του στο σπίτι και στη συνέχεια σπούδασε στο σχολείο του Χάντιατς, στη Πολτάβα και στο Εθνικό Πανεπιστήμιο του Κιέβου Ταράς Σεβτσένκο. Ήταν επίσης θείος της Ουκρανής ποιήτριας Λαρίσα Κόσατς (γνωστής ευρέως με το όνομα Λέσια Ουκραΐνκα). Ο θείος του Ντραχομάνοβ, Γιακίβ Ντραχομάνοβ, ήταν μέλος του δεκεμβριανού κινήματος και πολιτικός κρατούμενος για τη συμμετοχή του στη μυστική Εταιρεία Ενωμένων Σλάβων. [11] Σύζυγός του ήταν η διάσημη ηθοποιός Λουντμίλα Ντραγκομάνοβα. Το ζευγάρι είχε μια κόρη, τη Λίντια Σισμάνοβα. [12]

 
Αναμνηστική πλακέτα αφιερωμένη στον Μιχαΐλο Ντραχομάνοβ στη Σόφια

Κατά τη μεταφορά των λειψάνων του Ταράς Σεβτσένκο από την Αγία Πετρούπολη στο λόφο Ταράς, ο Ντραχομάνοβ έδωσε μια ομιλία πάνω από τη σορό του όταν τα λείψανα σταμάτησαν στο Κίεβο.

Ο Ντραχομάνοβ δίδαξε στο Πανεπιστήμιο του Κιέβου από το 1870 έως το 1875, αλλά λόγω των καταστολών κατά του ουκρανικού κινήματος οι οποίες κορυφώθηκαν το 1876 με το Εμς Ουκάζ αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Ρωσική Αυτοκρατορία και μετανάστευσε στη Γενεύη. Στην Ελβετία, συνέχισε την πολιτική, επιστημονική και εκδοτική του δράση. Το 1885–95, ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας. Ο Ντραχομάνοβ έγραψε το πρώτο συστηματικό πολιτικό πρόγραμμα για το ουκρανικό εθνικό κίνημα. Ο ίδιος όριζε τις πολιτικές του πεποιθήσεις ως «ηθικό σοσιαλισμό» και εντυπωσιάστηκε βαθιά από τη σοσιαλιστική λογοτεχνία ως έφηβος.

Χρωμάδα και Σοσιαλισμός Επεξεργασία

 

Ο Ντραχομάνοβ ήταν ένας από τους ηγέτες της χρομάδας του Κιέβου (αργότερα γνωστής ως Παλιά Χρομάδα), ενώ συνέχισε να ακολουθεί την ακαδημαϊκή του καριέρα. [13] Ως μέλος της Ρωσικής Γεωγραφικής Κοινότητας, δημιούργησε επαφές με Ουκρανούς της Αυστρίας (στη Γαλικία). [13] Υπό την επιρροή του, ο Ακαδημαϊκός Κύκλος στο Λέμπεργκ (Λβιβ) υιοθέτησε την ουκρανική δημοκρατική πλατφόρμα. [13] Ως θύμα των αντιουκρανικών κατασταλτικών μέτρων από τη ρωσική κυβέρνηση, το 1875 ο Ντραχομάνοβ απολύθηκε από το Πανεπιστήμιο του Κιέβου. [13]

Το 1876 ο Ντραχομάνοβ έγινε εκπρόσωπος της χρομάδας στο εξωτερικό (Δυτική Ευρώπη) ενώ εγκαταστάθηκε στη Γενεύη της Ελβετίας. [13] Μεταξύ 1878 και 1882 εξέδωσε ένα ουκρανικό πολιτικό περιοδικό με τίτλο Hromada και έναν αριθμό ρωσόφωνων φυλλαδίων. [13] Ο Ντραχομάνοβ δημιούργησε επίσης μια ουκρανική σοσιαλιστική οργάνωση με την επωνυμία Κύκλος της Γενεύης. [13] Το 1886 η πολιτική του στάση δεν ευθυγραμμιζό΄ταν με τις πολιτικές απόψεις της Hromada, γεγονός που οδήγησε σε ρήξη και απώλεια της οικονομικής της στήριξης. [13]

Κληρονομιά Επεξεργασία

Η κληρονομιά του Ντραχομάνοβ μπορεί να εντοπιστεί σε ολόκληρη την ουκρανική παράδοση των αριστερών πολιτικών κομμάτων και του πολιτικού ακτιβισμού. Επηρέασε προσωπικά μια ομάδα νεότερων Ουκρανών διανοουμένων στο Βασίλειο της Γαλικίας και Λοδομερίας στα τέλη της δεκαετίας του 1870, αρχής γενομένης με τους Ιβάν Φράνκο και Μιχαΐλο Πάβλικ, που δέχτηκαν και οι δύο τις ιδέες του αν και τις ξαναδούλεψαν αργότερα σύμφωνα με τα δικό τους πρότυπα. Το 1890 αυτοί οι διανοούμενοι ίδρυσαν το πρώτο ουκρανικό πολιτικό κόμμα, το λεγόμενο Ρουθηνοουκρανικό Ριζοσπαστικό Κόμμα. Το πρόγραμμα αυτού του κόμματος ήταν σοσιαλιστικό και επομένως το κόμμα μπορεί να θεωρηθεί ένα από τα πρώτα σοσιαλιστικά κόμματα στην Ανατολική Ευρώπη.

Ο Ντραχομάνοβ προσπάθησε να προωθήσει μια ορθογραφική μεταρρύθμιση, την οποία ονόμασε Drahomanivka.

Το 1991 ιδρύθηκε το Κρατικό Παιδαγωγικό Πανεπιστήμιο του Κιέβου με το όνομα Μιχαΐλο Ντραχομάνοβ στο Κίεβο με βάση το πρώην Κρατικό Παιδαγωγικό Πανεπιστήμιο του Κιέβου με το όνομα Μαξίμ Γκόρκι. Το 1997, το πανεπιστήμιο έλαβε το καθεστώς «Εθνικό Πανεπιστήμιο». [14]

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  1. Hornowa E. Problemy polskie w twórczości Michala Drahomanowa. – Wroclaw, 1978.
  2. Rudnytsky Ivan L. Essays in Modern Ukrainian History / Ed. by P.L. Rudnytsky. – Edmonton: Canadian institute of Ukrainian studies, University of Alberta, 1987. – 499 p. Drahomanov as a Political Theorist – P. 203 – 253. The First Ukrainian Political Program: Mykhailo Drahomanovʼs “Introduction” to Hromada. – P. 255 – 281. Mykhailo Drahomanov and the Problem of Ukrainian-Jewish Relations. – P. 283 – 297.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb162928702. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w6f494xd. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 6  Μαΐου 2014.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 1  Ιανουαρίου 2015.
  6. 6,0 6,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb162928702. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2015.
  8. Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.
  9. Ανακτήθηκε στις 4  Ιουλίου 2019.
  10. «Життя гадяцької інтелігенції: якою була Садиба Драгоманових та куди поділась нині - ipoltavets.com» (στα Ουκρανικά). 4 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2022. 
  11. Yakiv Drahomanov at the Encyclopedia of Ukraine
  12. Спасов, Спас. «Ancient Bulgarian legends - Lydia Shishmanova». Българка. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2017. 
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 13,6 13,7 Mykhailo Drahomanov at the Encyclopedia of Ukraine
  14. «Історична довідка». Npu.edu.ua. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2013. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία