Μκρτιτς Αρμέν

Αρμένιος λογοτέχνης

Ο Μκρτιτς Αρμέν (αρμενική γλώσσα: Մկրտիչ Արմեն, φιλολογικό ψευδώνυμο του Μκρτιτς Γκριγκόρεβιτς Αρουτιουνιάν[3], Αλεξαντροπόλ, Ρωσική Αυτοκρατορία, 1906[3][4] - Γερεβάν, ΣΣΔ Αρμενίας, 1972[4]) ήταν Αρμένιος λογοτέχνης και μεταφραστής που έδρασε κατά τη σοβιετική περίοδο.

Μκρτιτς Αρμέν
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση27  Δεκεμβρίου 1906[1]
Γκιουμρί[2][1]
Θάνατος22  Δεκεμβρίου 1972[2][1]
Γερεβάν[2][1]
Αιτία θανάτουνόσος
Τόπος ταφήςTokhmakh cemetery
ΕθνικότηταΑρμένιοι[2][1]
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςAρμενικά
ΣπουδέςΙνστιτούτο κινηματογράφου Γερασίμωφ (1930–1932)[2]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας[2][1]
μεταφραστής
μυθιστοριογράφος
ποιητής
πεζογράφος
Εργοδότηςd:Q21656992
d:Q20510865
Περίοδος ακμής1923[2]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςτάγμα του Κόκκινου Λαβάρου της Εργασίας (1956)[2]
Honored Worker of Culture of the Armenian SSR (1967)[2]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία Επεξεργασία

 
Αναμνηστική πλάκα για τον λογοτέχνη στο Γκιουμρί της Αρμενίας.

Γεννήθηκε στις 14/27 Δεκεμβρίου[5] του 1906 στο Αλεξαντροπόλ (νυν Γκιουμρί της σημερινής Αρμενίας) ως Μκρτιτς Γκριγκόρεβιτς Αρουτιουνιάν και ήταν γιος βιοτέχνη[3]. Αρχικά φοίτησε σε σχολεία της γενέτειράς του και το 1925 εγκαταστάθηκε στο Γερεβάν[6], όπου έκανε και την πρώτη του εμφάνιση στη λογοτεχνία εκδίδοντας το ίδιο έτος ποιητική συλλογή. Την ίδια περίοδο δημιούργησε λογοτεχνική ομάδα στο Λενινακάν και συνδέθηκε με τον σημαντικό Αρμένιο συγγραφέα Γιεγισέ Τσαρέντς[3], ενώ στον κύκλο του συγκαταλέγονταν ακόμη οι Γκουργκέν Μαχάρι και Άξελ Μπακούντς[7]. Το 1930 εισήχθη στο Ινστιτούτο Κινηματογράφου της Μόσχας, από το οποίο αποφοίτησε το 1932[3][8] και δύο χρόνια αργότερα έγινε μέλος της Ένωσης Συγγραφέων Αρμενίας[6].

Το 1937 εξορίστηκε, μαζί με άλλους Αρμένιους συγγραφείς και διανοούμενους[8], στη Σιβηρία στο πλαίσιο των σταλινικών διώξεων της περιόδου που έμειναν γνωστές ως Μεγάλη Εκκαθάριση ή Μεγάλος Τρόμος. Απαλλάχτηκε από τις κατηγορίες μετά από οκτώ χρόνια και επέστρεψε στο Γερεβάν το 1954[9]. Για το λογοτεχνικό του έργο, ο Αρμέν έλαβε το παράσημο της Εργατικής Κόκκινης Σημαίας[3]. Απεβίωσε το 1972[4][5][8].

Έργο Επεξεργασία

Ο Μκρτιτς Αρμέν εμφανίστηκε στα γράμματα το 1925 με την ποιητική συλλογή «Σιρκανάλ»[3], ενώ έγραψε ακόμη νουβέλες, μυθιστορήματα, άρθρα και έργα παιδικής λογοτεχνίας. Κύρια έργα του είναι τα μυθιστορήματα «Η πηγή του Χεγκνάρ» (μέσα από το οποίο δίνει μια εικόνα για τη ζωή στο Γκιουμρί κατά τα τελευταία χρόνια ύπαρξης της Ρωσικής Αυτοκρατορίας[10]), «Γερεβάν» (το οποίο ξεχωρίζει για την ταυτόχρονη χρήση πολλών λογοτεχνικών τεχνοτροπιών[5]) και «Ιάσβα» (όπου παρουσιάζει τη ζωή Αρμενίων εργατών στον Ρωσικό Άπω Βορρά κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου[3]), η συλλογή διηγημάτων «Με διέταξαν να σας το παραδώσω»[11] κ.ά. Τα γραπτά του Αρμέν έχουν μεταφραστεί στα ρωσικά[5], τα γαλλικά[4], τα αγγλικά και τα γερμανικά, ενώ ο ίδιος μετέφρασε στην αρμενική γλώσσα έργα των Ρώσων λογοτεχνών Μιχαήλ Σόλοχοφ και Αλεξάντρ Φαντέγεφ[3].

Εργογραφία (ενδεικτική)[8] Επεξεργασία

  • «Σιρκανάλ» (1925)
  • «Ζουμπέιντα» (1928)
  • «Γερεβάν» (1931)
  • «Ιάσβα» (1953)
  • «Βαρντανάν» (1962)
  • «Με διέταξαν να σας το παραδώσω» (1964)

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 «Ով ով է. հայեր» (Aρμενικά) Armenian Encyclopedia Publishing House. Γερεβάν. 2005.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 (Aρμενικά) Αρμένικη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια. Armenian Encyclopedia Publishing House. 1974.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια. 3ος. Αθήνα: Εκδοτική Εταιρεία Ακάδημος. 1979. σελ. 633. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Nichanian, Marc (2002). Writers of Disaster. Armenian Litarature in the Twentieth Century. Volume One. The National Revolution. Princeton and London: Gomidas Institute. σελ. 84. [νεκρός σύνδεσμος]
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Зулумян, Б. С. «АРМЕ́Н». bigenc.ru (στα Ρωσικά). Большая российская энциклопедия. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2020. 
  6. 6,0 6,1 «MKRTICH ARMEN». avproduction.am (στα Αρμενικά). AV Production. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2020. 
  7. Nichanian, Marc (2002). σελ. 25.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 Bardakjian, Kevork B. (2000). A Reference Guide to Modern Armenian Literature, 1500-1920. With an Introductory History. Detroit: Wayne State University Press. σελ. 289-290. [νεκρός σύνδεσμος]
  9. Nichanian, Marc (2002). σελ. 2, 84.
  10. Petrosian, Irina· Underwood, David (2006). Armenian Food. Fact, Fiction & Folklore. Bloomington, Indiana: Yerkir Publishing. σελ. 7. [νεκρός σύνδεσμος]
  11. Studies on the Soviet Union. 3. Institute for the Study of the USSR. 1963. σελ. 123. [νεκρός σύνδεσμος]

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  • Зулумян, Б. С. «АРМЕ́Н». bigenc.ru (στα Ρωσικά). Большая российская энциклопедия. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2020.