Μπριανσόν

Η Μπριανσόν (γαλλικά: Briançon) είναι πόλη της Γαλλίας στην περιοχή Προβάνς-Αλπ-Κοτ-ντ'Αζύρ (Provence-Alpes-Côte d'Azur) στο Νομό Άνω Άλπεων (Hautes-Alpes). Με υψόμετρο 1.326 μ. είναι η υψηλότερη πόλη της Γαλλίας Έχει 11.627 κατοίκους (απογραφή 2010), οι οποίοι ονομάζονται "Μπριανσονναί(ζ)" (Briançonnais(es).

Μπριανσόν
Σφραγίδα Έμβλημα
Χώρα	Γαλλία
Διοικητική υπαγωγή	καντόνιο του Μπριανσόν-Νορ, καντόνιο του Μπριανσόν-Συντ, Ωτ-Αλπ, Διακοινοτική Κοινότητα του Μπριανσονναί και διαμέρισμα του Μπριανσόν
Ταχυδρομικός κώδικας	05100
Κωδικός Κοινότητας	05023
Πληθυσμός	10.561 (1  Ιανουαρίου 2021)
Έκταση	28,07 km²
Υψόμετρο	1.325 μέτρα
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Μπριανσόν 44°53′45″N 6°38′6″E
Ιστότοπος	https://www.ville-briancon.fr/
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Τα τείχη της πόλης, το Οχυρό των τριών κεφαλών (Fort des Trois-Têtes), το οχυρό Ραντουιγέ (Fort du Randouillet), επικοινωνιακό έργο "Υ" (ouvrage de la communication Y) και η γέφυρα Ασφέλντ (Asfeld) αποτελούν τμήμα των Οχυρώσεων του Βωμπάν, που έχουν χαρακτηριστεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO.

Γεωγραφία

Η Μπριανσόν βρίσκεται στη συμβολή των πέντε κοιλάδων που έχουν δημιουργήσει οι ποταμοί Ντυράνς (Durance), Γκυζάν (Guisane), Σερβυρέτ (Cerveyrette), Κλαρέ (Clarée) και Ορσυρέτ (Orceyrette) σε ένα κοίλωμα δημιουργημένο από παγετώνες. Αποτέλεσε, έτσι, ένα από τα πλέον σημαντικά σταυροδρόμια των Άλπεων. Η θέση αυτή υπαγόρευε τη δημιουργία μιας πόλης - φρουρίου, η οποία δημιουργήθηκε περίπου το 800 π.Χ. και ονομάστηκε "Brigantio".

Η πόλη βρίσκεται 15 περίπου χλμ. από τα σύνορα με την Ιταλία και απέχει 115 χλμ. από την Γκρενόμπλ και 109 χλμ. από το Τορίνο. Η κοιλάδα του Ντυράνς ανοίγεται βόρεια προς το πέρασμα του Μονζενέβρ (col de Montgenèvre) και την Ιταλία, ενώ νότια προς το Γκαπ (Gap) και την Προβηγκία.

Ιστορία

Λόγω της γεωγραφικής της θέσης, η περιοχή της Μπριανσόν φαίνεται ότι κατοικήθηκε ήδη από την Εποχή του Χαλκού. Πρώτοι κάτοικοι ήταν οι άνθρωποι της λιγουροκελτικής φυλής των Brigiani, απ' όπου κατά πάσα πιθανότητα προέρχεται και το ρωμαϊκό της όνομα Brigantium.

Στο Βrigantium ο δρόμος διακλαδιζόταν: Δυτικά προς Γκρενόμπλ και το διαμέρισμα της Βιέν (Vienne), προς νότον προς Εμπρέν (Embrun) και Γκαπ. Το Antonini Itinerarium, στο οποίο καταγράφονται οι σταθμοί και οι μεταξύ τους αποστάσεις, αναγράφεται η διαδρομή μεταξύ Brigantium και Vapincum (σημερινό Γκαπ), ενώ το Brigantium έξι mille passuum (ρωμαϊκά μίλια, 1 ρ.μ. = 1.479 μ.) από την Alpis Cottia. Ο Στράβων αναφέρει το Brigantium αλλά οι αναφορές του δεν είναι σαφείς.

Το 1040 η Μπριανσόν περιέρχεται στην κατοχή των κομήτων της Αλμπόν (Albon), οι οποίοι αργότερα θα γίνουν διεκδικητές του γαλλικού θρόνου (δελφίνοι) και ακολουθεί την ιστορία της (παλαιάς) επαρχίας του Ντωφινέ (Dauphiné ή Dauphiné Viennois). Το 1349 η Μπριανσόν προσαρτήθηκε στη Γαλλία όταν ηγεμόνας της ήταν ο Φίλιππος ο ΣΤ΄. Μεταξύ 1388 και 1391 κατασκευάζεται στην περιοχή της Μπριανσόν μονή των Φραγκισκανών μοναχών, αφού πλέον η καθολική εκκλησία κατέπνιξε το κίνημα των βαλδεσιανών. Οι μοναχοί διαδραμάτισαν ενεργό ρόλο στη ζωή της πόλης, κτίζοντας το παρεκκλήσιο Chapelle des Pénitents Noirs τον 16ο αιώνα, ενώ τον 18ο αιώνα καταστράφηκε εκ θεμελίων ο μεσαιωνικός καθεδρικός ναός της Μπριανσόν, για να κάνει χώρο για νέες οχυρώσεις και αντικαταστάθηκε από νέο, κολλεγιακό ναό εντός των τειχών.

Λόγω της γειτνίασής της με το ισχυρό και συχνά εχθρικά διακείμενο Δουκάτο της Σαβοΐας, αποφασίστηκε η ισχυρή οχύρωσή της από τους Δούκες της Ντωφινέ, οι οποίοι κατασκεύασαν αρχικά ένα κάστρο στο αντέρεισμα της οροσειράς που δεσπόζει στην πόλη με ακροπύργια ύψους 24 μ., πέτρινο τείχος και τρεις ισχυρούς πύργους. Κατά τη διάρκεια των ιταλικών πολέμων (1495 - 1557) και των θρησκευτικών διαμαχών (1562 - 1598) η πόλη λεηλατήθηκε αρκετές φορές. Το 1624 η Μπριανσόν καταστράφηκε σχεδόν τελείως από πυρκαγιά. Ο βασιλικός μηχανικός Περζέν (Persens) ανέλαβε να την ανοικοδομήσει και να την επεκτείνει.

Το 1692 ο Δούκας της Σαβοΐας Βικτόρ-Αμεντέ (Victor-Amedée) προσχώρησε στην αντι-γαλλική συμμαχία της Λίγκας του Άουγκσμπουργκ και κατέλαβε την Εμπρέν και την Γκαπ. Η Μπριανσόν υπέστη εισβολή με καταστροφές και ο μηχανικός ντ' Ανγκρόνι (d'Angrogne) ανέλαβε να ενισχύσει τις οχυρώσεις της, με συνέπεια η πόλη να αντέξει τις επιδρομές του κυβερνήτη της Ντωφινέ στρατάρχη Κατινά (Catinat). Δυστυχώς, εκείνη την εποχή νέα πυρκαγιά έπληξε την πόλη, προκαλώντας της εκ νέου σημαντικές καταστροφές.

Όταν ο Βωμπάν (Sébastien Le Prestre de Vauban) επισκέφτηκε την πόλη, την βρήκε σε αξιοθρήνητη κατάσταση. Άρχισε αμέσως να σχεδιάζει νέα οχυρωματικά έργα, τα οποία συνεχίστηκαν και μετά τον θάνατό του το 1707, ιδιαίτερα μετά την υπογραφή της συνθήκης της Ουτρέχτης το 1713. Στη συνέχεια, η Γαλλία έχασε μεγάλο τμήμα της Ντωφινέ, λαμβάνοντας ως αντάλλαγμα την κοιλάδα του ποταμού Υμπάιγ (Ybaye) μαζί με τη μικρή πόλη Μπαρσελονέτ (Barcelonette), γεγονός που κατέστησε την Μπριανσόν το σημαντικότερο σημείο άμυνας κατά του με ισχυρές επεκτατικές βλέψεις δουκάτου της Σαβοΐας. Οι οχυρώσεις της πόλης μπορούσαν να στεγάσουν φρουρά 6.000 ανδρών. Τον 19ο αιώνα δημιουργήθηκε εκεί η έδρα συντάγματος αλπινιστών, το οποίο διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη ζωή της πόλης. Το 1994 το 159ο σύνταγμα αλπινιστών αντικαταστάθηκε από το Εθνικό Κέντρο εκπαίδευσης στον ορεινό πόλεμο.

Βιομηχανική επανάσταση

Την περίοδο αυτή δημιουργείται στην κάτω πόλη το εργοστάσιο Schappe, το οποίο είχε ως αντικείμενο την επεξεργασίας μετάξης. Η δημιουργία αυτής της βιομηχανικής μονάδας έδωσε τεράστια ώθηση στην τοπική οικονομία, επιφέροντας μεγάλες οικονομικές και κοινωνικές μεταβολές και εξώθησε την αστικοποίηση στην πόλη. Την περίοδο αυτή δημιουργείται η νέα συνοικία της Αγίας Αικατερίνης (Quartier Sainte Catherine), η οποία αποτελεί την έδρα της νέας αστικής τάξης καθώς και το κέντρο των βιομηχανικών και εμπορικών δραστηριοτήτων στη Μπριανσόν. Το εργοστάσιο αυτό απασχόλησε από 800 ως 900 εργαζόμενους για περισσότερο από έναν αιώνα. Ωστόσο, μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και την επέλαση της συνθετικά παρασκευαζόμενης μετάξης, η παραγωγή του εργοστασίου άρχισε να φθίνει, ώσπου το 1933 το εργοστάσιο έκλεισε.

Η έλευση του τουρισμού

Κατά το δεύτερο ήμισυ του 19ου αιώνα, μια νέα δραστηριότητα προστίθεται στις ήδη υπάρχουσες στην πόλη: Η ενασχόληση με την παροχή τουριστικών υπηρεσιών. Χάρη στην αυξανόμενη δημοτικότητα των χειμερινών αθλημάτων και ιδιαίτερα μετά τους πρώτους διεθνείς αγώνες σκι στο Μονζενέβρ (Montgenèvre) το 1907, η φήμη της ευρύτερης περιοχής της Μπριανσόν άρχισε να ελκύει ολοένα και περισσότερους τουρίστες. Το ιδιαίτερα ξηρό και υγιεινό κλίμα της πόλης και η ηλιοφάνεια στην περιοχή άρχισαν, επίσης, να ελκύουν όσους ήθελαν να ακολουθήσουν την πολύ διαδεδομένη την εποχή εκείνη "θεραπεία του βουνού": Τον Ιούλιο του 1914 η Μπριανσόν αυτοαναγορεύτηκε ως "θέρετρο υγείας", αν και χρειάστηκε να περάσουν αρκετά χρόνια, ώσπου να κατασκευαστούν εκεί σανατόρια και να αρχίσει να εφαρμόζεται πολιτική προβολής της περιοχής ως θερέτρου υγείας.