Νικομήδης Γ΄ Ευεργέτης

Ο Νικομήδης Γ' ο Ευεργέτης από τη Δυναστεία των Νικομηδιδών ήταν βασιλιάς του ελληνιστικού κράτους της Βιθυνίας, στην Ανατολία, περίπου κατά την περίοδο 127 έως 94 π.Χ. Ήταν γιος και διάδοχος του βασιλιά Νικομήδη Β' του Επιφανούς.

Νικομήδης Γ' Ευεργέτης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	2ος αιώνας π.Χ.
Θάνατος	1ος αιώνας π.Χ. (πιθανώς) Νικομήδεια
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	μονάρχης
Οικογένεια
Σύζυγος	Aristonica Νύσσα Λαοδίκη της Καππαδοκίας
Σύντροφος	Hagne
Τέκνα	Νικομήδης Δ΄ Φιλοπάτωρ Νύσα Σωκράτης Χριστός Πυλαιμένης Γ΄
Γονείς	Νικομήδης Β' Επιφανής
Οικογένεια	Δυναστεία των Νικομηδιδών
Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφικά στοιχεία

Παφλαγονία

Αφού σύναψε συμμαχία με το Νικομήδη, ο βασιλιάς του Πόντου Μιθριδάτης ο Ευπάτωρ, εισέβαλε στα εδάφη της Παφλαγονίας και τη μοιράστηκε με τους συμμάχους του. Μόλις πληροφορήθηκε το ζήτημα, η Ρώμη απέστειλε και στους δύο βασιλείς αντιπροσώπους, ζητώντας την αποκατάσταση της εδαφικής ακεραίοτητας της χώρας. Ο Μιθριδάτης αψήφησε τους Ρωμαίους προβάλλοντας σαν επιχείρημα πως ο πατέρας του κατείχε στο παρελθόν τα εδάφη αυτά κι άρα του άνηκαν δικαιωματικά. Όσο για το Νικομήδη, ο οποίος δεν διέθετε ανάλογο επιχείρημα, συμφώνησε να εγκαθιδρυθεί στη χώρα βασιλιάς με νόμιμα δικαιώματα. Αυτό όμως δεν ήταν παρά ένα τέχνασμα: άλλαξε το όνομα του γιου του σε Πυλαιμένης, δηλαδή στο σύνηθες όνομα των βασιλέων της χώρας, και του την ανέθεσε, συνεχίζοντας στην ουσία να διοικεί ο ίδιος.

Καππαδοκία

Ο Μιθριδάτης ο Ευπάτωρ, στις προσπάθειές του να επεκτείνει το βασίλειό του σε βάρος των γειτονικών του κρατών, είχε φροντίσει να θανατωθεί ο άνδρας της αδερφής του Λαοδίκης, ο βασιλιάς της Καππαδοκίας, Αριαράθης Στ'. Σκόπευε να προχωρήσει και στην απομάκρυνση των ανηψιών του, όταν ο Νικομήδης, εκμεταλλευόμενος το κενό εξουσίας που δημιουργήθηκε από το θάνατο του Αριαράθη εισέβαλλε στην Καππαδοκία. Ο Μιθριδάτης για να αποτρέψει το ενδεχόμενο εξεστράτευσε κι ο ίδιος, με τη δικαιολογία πως ήθελε να βοηθήσει την αδερφή του. Ωστόσο η Λαοδίκη ήδη είχε συμμαχήσει με το Νικομήδη, στον οποίο προσέφερε το χέρι και τη συμμαχία της. Οργισμένος από αυτή την εξέλιξη των πραγμάτων, ο Μιθριδάτης εκδίωξε τις φρουρές του Νικομήδη από την Καππαδοκία, ώστε να παραμείνει στο θρόνο η Λαοδίκη, μόνο για θέσει το κράτος υπό την επιρροή του λίγο καιρό αργότερα.

Οι κάτοικοι της Καππαδοκίας, αποπειράθηκαν τότε χωρίς αποτέλεσμα να τοποθετήσουν έναν από τους γιους της Λαοδίκης στο θρόνο. Βλέποντας τα γεγονότα αυτά και φοβούμενος πως η Βιθυνία θα γίνει ο επόμενος στόχος του Μιθριδάτη, ο Νικομήδης έστειλε στη Ρώμη έναν όμορφο νέο να διεκδικήσει το θρόνο της Καππαδοκίας, ισχυριζόμενος πως ήταν γιος του βασιλιά Αριαράθη, συμμάχου των Ρωμαίων. Τον συνόδεψε και η Λαοδίκη ώστε να υποστηρίξει ότι από τον Αριαράθη απέκτησε τρία παιδιά αντί για δύο. Τελικά η Σύγκλητος διαβλέποντας τις δολοπλοκίες των δύο βασιλέων απέσπασε την Καππαδοκία από το Μιθριδάτη και την Παφλαγονία από το Νικομήδη, προσφέροντας μάλιστα στους δύο λαούς την ελευθερία τους.

Διαδοχή

Ο βασιλιάς Νικομήδης Γ' ο Ευεργέτης, που ονομάστηκε έτσι γιατί έφερε ευημερία στους κατοίκους της χώρας του, απέκτησε από τη σύζυγό του, Αριστονίκη, έναν νόμιμο γιο, το Νικομήδη. Διέθετε δε και μια παλλακίδα, την Αγνή από την Κύζικο, με την οποία απέκτησε επίσης γιο, που ονομαζόταν Σωκράτης. Η Αγνή και ο Σωκράτης στάλθηκαν στην Κύζικο με πεντακόσια τάλαντα. Μετά το θάνατο του βασιλιά σε μεγάλη ηλικία (κατά μια εκδοχή από δηλητήριο), τον διαδέχτηκε το 94 π.Χ. ο νόμιμος γιος του, Νικομήδης ο Φιλοπάτωρ.

Χρονολόγιο

Έτος (π.Χ.)	Γεγονός
	Γέννηση του Νικομήδη Γ' του Ευεργέτη, γιου του Νικομήδη Β΄ του Επιφανούς.
127 π.Χ.	Ο Νικομήδης Γ΄ διαδέχεται τον πατέρα του στο θρόνο της Βιθυνίας.
120 π.Χ.	Ο Μιθριδάτης ΣΤ΄ Ευπάτωρ γίνεται βασιλιάς του Πόντου, όντας ακόμη ανήλικος.
	Ο Νικομήδης Γ΄ και ο Μιθριδάτης ΣΤ΄ καταλαμβάνουν την Παφλαγονία και τη μοιράζονται.
	Η Ρώμη ζητά την αποκατάσταση της εδαφικής ακεραιότητας της Παφλαγονίας, αλλά το αίτημά της αγνοείται.
116 π.Χ.	Ο Μιθριδάτης ΣΤ΄ φροντίζει για τη θανάτωση του βασιλιά της Καππαδοκίας, Αριαράθη ΣΤ΄.
107 π.Χ.	Ο Νικομήδης εκμεταλλεύται το κενό εξουσίας, εισβάλλει στην Καππαδοκία και παντρεύεται τη βασίλισσά της, τη Λαοδίκη.
102 π.Χ.	Ο Μιθριδάτης αποπέμπει τις δυνάμεις του Νικομήδη από την Καππαδοκία.
	Ο Νικομήδης και η Λαοδίκη προσπαθούν να ανεβάσουν στο θρόνο της Καππαδοκίας έναν νεαρό, ο οποίος ενώπιον της Συγκλήτου υποστηρίζει πως είναι γιος του Αριαράθη.
	Οι Ρωμαίοι αποσπούν την Καππαδοκία από το Μιθριδάτη και την Παφλαγονία από το Νικομήδη.
94 π.Χ.	Θάνατος του Νικομήδη Γ΄ του Ευεργέτη. Τον διαδέχεται ο γιος του από την Αριστονίκη, ο Νικομήδης Δ΄.

Πηγές

• Justinus, «Επιτομή της Ιστορίας του Πομπήιου Τρώγου»
• Granius Licinianus, «Ιστορία»