Νικόλαος Ζωσιμάς
Ο Νικόλαος Ζωσιμάς (Ιωάννινα, 1759 - Νίζνι Νόβγκοροντ, 16 Φεβρουαρίου 1842) ήταν Έλληνας έμπορος και εθνικός ευεργέτης.
Νικόλαος Ζωσιμάς | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Όνομα στη μητρική γλώσσα | Νικόλαος Ζωσιμάς (Ελληνικά) |
Γέννηση | 1759 Ιωάννινα |
Θάνατος | 16 Φεβρουαρίου 1842 Νίζιν |
Χώρα πολιτογράφησης | Οθωμανική Αυτοκρατορία |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | έμπορος ευεργέτης |
Βιογραφία
ΕπεξεργασίαΓεννήθηκε στα Ιωάννινα το 1759. Οι γονείς του ονομάζονταν Παναγιώτης[1] και Μαργαρίτα, το γένος Τσουκαλά από τα Ιωάννινα. Μεγαλύτεροι αδερφοί του ήταν οι Ιωάννης, Αναστάσιος, και Θεοδόσιος, και μικρότεροί του οι δίδυμοι Ζώης και Μιχαήλ. Έγιναν γνωστοί συνολικά ως Ζωσιμάδες.
Έμαθε τα γράμματα στην πατρίδα του.
Σε ηλικία ούτε είκοσι χρονών εγκατέλειψε την υποδουλωμένη πατρίδα του, και πήγε μαζί με τον Θεοδόσιο και τον Μιχαήλ στο Λιβόρνο της Ιταλίας για να κάνει εμπόριο. Δεν έμεινε και πολύ εκεί, αφού ο πρόωρος θάνατος του αδερφού του Ιωάννη το 1771, που είχε εγκατασταθεί στη Νίζνα της Ρωσίας τον ανάγκασε να εγκαταλείψει την Ιταλία και να πάει στη Ρωσία. Στην πόλη αυτή ήκμαζε σημαντική ελληνική εμπορική κοινότητα που 'χε λάβει προνόμια κι απαλλαγές φορολογίας από την αυτοκράτειρα Μεγάλη Αικατερίνη.
Στη Νίζνα ερχόμενος πήρε τους δύο αδερφούς του Αναστάσιο και Ζώη και εγκαταστάθηκε στη Μόσχα, το εμπορικό κέντρο της χώρας. Εκεί επιδόθηκε με τόση επιτυχία στο εμπόριο μάλλινων ρούχων, καπνού, παστών ψαριών κι άλλων προϊόντων, που ο πλούτος των αδερφών Ζωσιμάδων δε μετριόταν παρά μόνο με εκατομμύρια. Το 1799 τα αδέρφια χρηματοδότησαν την έκδοση πολλών βιβλίων. Μεγάλο ποσό διοχετεύτηκε για την «Ελληνική Βιβλιοθήκη» του Αδαμάντιου Κοραή, με τον οποίο ο Νικόλαος διατηρούσε αλληλογραφία.
Στα Ιωάννινα τα αδέρφια συνέβαλαν με τα υπέρογκα ποσά που διέθεσαν στην ανέγερση πτωχοκομείου, ορφανοτροφείου, και σχολείου.
Ο Νικόλαος μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και γνωρίστηκε και με τον Ιωάννη Καποδίστρια, υπουργό εξωτερικών του Τσάρου Αλέξανδρου Α'. Δώρισε μεγάλη συλλογή εκκλησιαστικών και άλλων βιβλίων και πλούσια νομισματική συλλογή υπέρ της πατρίδας. Στήριξε οικονομικά τον αγώνα, τόσο στη Μολδοβλαχία όσο και στον ελληνικό χώρο
Το 1828 με το θάνατο του Ζώη χορηγήθηκε χρηματικό ποσό για την ανέγερση της Ζωσιμαίας σχολής[2], σχολείο που αποτέλεσε το κέντρο της εκπαιδευτικής δραστηριότητας στην ευρύτερη περιοχή. Στα ευεργετήματά τους περιλαμβάνονται και η ίδρυση Νομισματικού Μουσείου στην Αθήνα, με δωρεά της προσωπικής τους συλλογής σε αρχαία ελληνικά και ρωμαϊκά νομίσματα και η ανέγερση ορφανοτροφείου στην Πάτμο. Ο Νικόλαος ήταν ένας από τους πρώτους σημαντικούς μετόχους και καταθέτες της Εθνικής Τράπεζας (1841)[3] που ίδρυσε ο συμπατριώτης του Γεώργιος Σταύρου.
Απεβίωσε στις 16 Φεβρουάριο του 1842[4] στη Ρωσία σε ηλικία 83 ετών. Δεν νυμφεύθηκε και δεν απέκτησε τέκνα[2]. Ήταν ο τελευταίος από τους έξι αδερφούς που είχε μείνει εν ζωή. Με τη διαθήκη του προσέφερε χρήματα για την ίδρυση νοσοκομείου και γηροκομείου στα Ιωάννινα, για την εξόφληση χρεών και την απελευθέρωση φυλακισμένων για χρέη, για την πληρωμή των καθηγητών του σχολείου, την ίδρυση βιβλιοθηκών και τη δωρεάν σίτιση και παροχή βιβλίων στους άπορους μαθητές[2].
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ βλ. Γούδας, Βίοι Παράλληλοι: Συνήθως ο πατέρας τους μνημονεύεται ως Παύλος, επειδή έτσι αναφέρεται λανθασμένα στη Ρωσική διαθήκη.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «Συνοπτική αναφορά στη ζωή και το έργο των αδελφών Ζωσιμαδών». Ζωσιμαία Σχολή, Γιάννινα, Ήπειρος. 3 Ιανουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2019.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ ΔΕΡΤΙΛΗΣ, Γ.Β. (2005). ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ (1830-1920). ΑΘΗΝΑ: ΕΣΤΙΑ. σελ. 273.
- ↑ «Αναγγελία θανάτου Νικόλαου Ζωσιμά». Εφημερίδα Αιών: σελ. 3. 29 Μαρτίου 1842. http://rg-dev.nlg.gr/media/aion_thumbs/18420329/AIWN%2013870051_big.jpg.
Πηγές
Επεξεργασία- Αγαπητός Σ. Αγαπητός (1877). «Οι Ένδοξοι Έλληνες του 1821, ή Οι Πρωταγωνισταί της Ελλάδος». Τυπογραφείον Α. Σ. Αγαπητού, Εν Πάτραις. σελίδες 416–422. Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2009.
- Εφημερίς της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδος, Αριθμ. 12. Εν Ναυπλίω: Εκ της Βασιλικής Τυπογραφείας. 15 Μαρτίου 1834. σελ. 91. Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2010.
- Αναστάσιος Γούδας (1870–1875). Βίοι Παράλληλοι των επί της αναγεννήσεως της Ελλάδος διαπρεψάντων ανδρών, T. 3 - Πλούτος ή Εμπόριον. Εν Αθήναις: Εκ του Τυπογραφείου Μ. Π. Περίδου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2011.