Ντιγιάρμπακιρ

πόλη της Τουρκίας

Συντεταγμένες: 37°54′39″N 40°14′12″E / 37.91083°N 40.23667°E / 37.91083; 40.23667

Το Ντιγιάρμπακιρ (τουρκικά: Diyarbakır· αρμενικά: Տիգրանակերտ‎, κατά λέξη Τιγκρανακέρτ·[1] συριακά: ܐܡܝܕܐ· κουρδικά: Amed‎)[2][3][4], ιστορικά γνωστό ως Άμιδα, είναι η μεγαλύτερη πόλη του τουρκικού Κουρδιστάν. Βρίσκεται στις όχθες του ποταμού Τίγρη και είναι το διοικητικό κέντρο της επαρχίας Ντιγιαρμπακίρ[5]. Με πληθυσμό 1.010.032 κατοίκους (2018),[6] είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Νοτιοανατολική Ανατολίας μετά την Γκαζιαντέπ.

Ντιγιάρμπακιρ
City of Diyarbakır.jpg
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Ντιγιάρμπακιρ
37°54′39″N 40°14′12″E
ΧώραΤουρκία
Διοικητική υπαγωγήΕπαρχία Ντιγιαρμπακίρ
Υψόμετρο675 μέτρα
Πληθυσμός1.732.396 (2018)
Ζώνη ώραςUTC+03:00
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η πόλη είναι αρχαιότατη και αναφέρεται σε ασσυριακές και αραμαϊκές πηγές. Το σημερινό της όνομα προέρχεται από την αραβική φράση «χώρα (της φυλής) του Μπακρ», μεσαιωνική ονομασία της Άνω Μεσοποταμίας. Ωστόσο κατά την κεμαλική περίοδο το αραβικό/οθωμανικό της όνομα μετασχηματίστηκε σε Ντιγιάρμπακιρ (χώρα του μπακιριού), παρετυμολογώντας την από τα ορυχεία χαλκού που βρίσκονταν στην περιοχή. Μέχρι τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο η πόλη είχε σημαντικό χριστιανικό πληθυσμό, αρμενικό και συριακό, ο οποίος όμως εξοντώθηκε ή εκτοπίστηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου. Σήμερα ο πληθυσμός της πόλης είναι στη μεγάλη πλειοψηφία του Κούρδοι,[7] και γι'αυτό η πόλη θεωρείται ως η «ανεπίσημη πρωτεύουσα» του τουρκικού Κουρδιστάν.[8]

Σημαντικά αξιοθέατα της πόλης αποτελούν τα άριστα διατηρούμενα βυζαντινά τείχη (ανηγερμένα από τον αυτοκράτορα Κωνστάντιο Β'), μήκους 5,8 χιλιομέτρων, τα οποία από το 2015 αποτελούν μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO[9], το σελτζουκικό τζαμί του Μαλίκ Σαχ (γιου του Αλπ Αρσλάν) και η συριακή εκκλησία της Παναγίας. Γνωστότερο τοπικό αγροτικό προϊόν είναι το καρπούζι που αποτελεί και το έμβλημα της πόλης (επικαθήμενο πάνω σε μικρογραφία των τειχών).

ΠαραπομπέςΕπεξεργασία

  1. Δυτικοαρμενική προφορά: Ντικραναγκέρντ· Hovannisian, Richard G. (2006). Armenian Tigranakert/Diarbekir and Edessa/Urfa. Costa Mesa, California: Mazda Publishers. σελ. 2. ISBN 978-1-56859-153-7. The city that later generations of Armenians would call Dikranagerd was actually ancient Amid or Amida (now Diyarbekir or Diyarbakır), a great walled city with seventy-two towers... 
  2. (Αγγλικά) Gunter, Michael M. (2010). Historical Dictionary of the Kurds. Scarecrow Press. σελ. 86. Diyarbakir is often called the unofficial capital of Turkish Kurdistan. Its Kurdish name is Amed. 
  3. (Αγγλικά) King, Diane E. (2013). Kurdistan on the Global Stage: Kinship, Land, and Community in Iraq. Rutgers University Press. σελ. 233. Diyarbakir's Kurdish name is “Amed.” 
  4. (Αγγλικά) Akyol, Mustafa (2007). «Pro-Kurdish DTP sweeps Diyarbakir». Hürriyet. http://www.hurriyet.com.tr/english/domestic/11318806.asp?scr=1. «Amed is the ancient name given to Diyarbakır in the Kurdish language.» 
  5. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Αυγούστου 2009. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2010. 
  6. Δεκέμβριος 2018, υπολογισμός βάσει της διεύθυνσης του τουρκικού στατιστικού ινστιτούτου, όπως παρουσιάστηκε από το citypopulation.de
  7. Distribution of Kurdish People, GlobalSecurity.org
  8. Gunter, Michael M. (April 2004). «Why Kurdish Statehood is Unlikely». Middle East Policy: 106. «As some have noted, Turkey's road to the EU lies through Diyarbakir (the unofficial capital of Turkish Kurdistan)». 
  9. Diyarbakır Fortress and Hevsel Gardens Cultural Landscape