Ξύρισμα του κεφαλιού

(Ανακατεύθυνση από Ξυρισμένο κεφάλι)

Το ξύρισμα του κεφαλιού είναι η αφαίρεση τριχών από όλο ή μέρος του κεφαλιού, διαδεδομένο κυρίως στους άνδρες. Πολλοί νέοι, στο χώρο του αθλητισμού και της μουσικής, έχουν υιοθετήσει το ξυρισμένο κεφάλι ως εμφάνιση, ενώ δεν είναι λίγοι και οι διάσημοι που ακολουθούν αυτήν τη μόδα. Πολλές φορές η μόδα αυτή υιοθετείται από τους άνδρες για να κρύψουν το πρόβλημα της τριχόπτωσης (φαλάκρα) όταν είναι μερική.[1]. Ενίοτε, το ξύρισμα του κεφαλιού χρησιμοποιήθηκε και χρησιμοποιείται ως ποινή ή ως μέσο ταπείνωσης. Σημειώνεται ότι το ξύρισμα του κεφαλιού συγχέεται πολλές φορές με το κούρεμα με την ψιλή[2]. Το κούρεμα αυτό όμως, γίνεται χωρίς τη χρήση ξυραφιού, άρα είναι κατά τι πιο "μακριά" τα μαλλιά από ότι στο ξύρισμα.

Ο Μάικλ Τζόρνταν, που συνήθιζε να ξυρίζει το κεφάλι του

Ιστορία Επεξεργασία

 
Πορτρέτο ενός άνδρα με ξυρισμένο κεφάλι από την Αίγυπτο. Μουσείο του Λούβρου.

Από τα αρχαιότατα χρόνια λόγοι υγιεινής και κοινωνικοί επέβαλαν το ξύρισμα του κεφαλιού, σε ορισμένους λαούς. Έτσι, οι αρχαίοι Αιγύπτιοι- ακόμα και οι βασίλισσες για να φορούν το στέμμα- είχαν ξυρισμένα κεφάλια[3]. Από άποψη κοινωνική, στους Έλληνες (τοιχογραφίες στη Θήρα το αποδεικνύουν) και στους Αιγυπτίους, τα μακριά μαλλιά έδειχναν συνήθως πλούσια καταγωγή, ενώ οι δούλοι ήταν με ξυρισμένα κεφάλια, όπως και ο απλός λαός ή οι ταπεινής καταγωγής. Μάλιστα, το ξύρισμα του κεφαλιού στους δούλους της αρχαίας Κίνας εξυπηρετούσε στη μεταφορά κρυπτογραφημένων μηνυμάτων. Ο παραλήπτης έπαιρνε το μήνυμα με το δούλο λίγες μέρες μετά, όταν είχαν φυτρώσει τα μαλλιά του δούλου, και μάθαινε το μήνυμα με το νέο ξύρισμα[4]. Στη θρησκεία, ο βουδισμός επίσης καθιέρωσε το ξύρισμα της κεφαλής, ως μέσο για απελευθέρωση από αμαρτία ή από τα εγκόσμια και τα υλικά αγαθά (συμβολικά). Στη δεκαετία του '60, αρχίζοντας από τη Βρετανία, το ξυρισμένο κεφάλι έγινε μόδα για κάποιους νέους, που πήραν το παρατσούκλι σκίνχεντς (από το γεγονός ότι η "κόμμωσή" τους ήταν το γυμνό δέρμα του κεφαλιού τους)[5]. Η μόδα αυτή, που αρχικά ξεκίνησε σαν παρακλάδι των mods, στη δεκαετία του '80 έγινε σήμα κατατεθέν των νεοναζιστών[6].

Στρατός Επεξεργασία

Το 2002, με ειδική εγκύκλιο του αμερικανικού στρατού, επετράπη στους στρατιωτικούς ανεξαρτήτως βαθμού να μπορούν να έχουν ξυρισμένα κεφάλια. Ο αμερικανικός Στρατός δεν ενέκρινε τις μπούκλες, βάσει των νέων κανονισμών για την εμφάνιση των στρατευμένων. Στις γυναίκες μόνο επιτράπηκε η βαφή των νυχιών και το να πλέκουν τα μαλλιά τους σε πλεξούδες[7]. Οι διαταγές στα Σώματα των Πεζοναυτών είναι ρητές και κατηγορηματικές, μην επιτρέποντας άλλο κούρεμα, παρά μόνο το "high and tight" (κούρεμα κοντό από μπροστά και με ξυρισμένο το σβέρκο και το μισό του κεφαλιού)[8] . Μάλιστα, οι νεοσύλλεκτοι σε όλα τα σώματα των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ κουρεύονται τελείως [9].

Φυλακές Επεξεργασία

Στις φυλακές της Ρωσίας αλλά και των ΗΠΑ, η μέθοδος του ξυρίσματος κεφαλιού χρησιμοποιείται και ως μέσο σωφρονισμού, σε ανήλικους παραβάτες. Στις ΗΠΑ εφαρμόζεται σε όλους τους κρατουμένους εκτός από τις γυναίκες για να διασφαλιστεί ότι ο κρατούμενος σε περίπτωση απόδρασης δε θα θελήσει να μεταμφιεστεί διά αλλαγής στην κόμμωσή του.[10]. Πολλές φορές γίνεται τελετουργικά και μάλιστα από προηγούμενους (παλιούς) κρατουμένους των φυλακών σε νεόφερτους. Μάλιστα, στη Ρωσία, αποτυπώνεται το ξύρισμα του κεφαλιού μιας νεαρής γυναίκας ως μέσο ταπείνωσης στη ταινία "Το κορίτσι στο Κρεμλίνο", με το Στάλιν να παρακολουθεί[11]. Η εν λόγω πρακτική δε χρησιμοποιείται στα σωφρονιστικά καταστήματα της Ελλάδας.

Επίσης, στο διαβόητο Γκουαντάναμο, οι Σαουδάραβες και λοιποί κρατούμενοι υποβλήθηκαν με τη βία σε εξευτελιστικό ξύρισμα του κεφαλιού και της γενειάδας τους[12]. Με απόφασή του, το 2003 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε ότι το ξύρισμα του κεφαλιού ως μέρος πειθαρχικής τιμωρίας αποτελεί παραβίαση του άρθρου 3[13].

Διάσημοι και διάσημες που ακολούθησαν τη μόδα του ξυρισμένου κεφαλιού Επεξεργασία

Παραπομπές και σημειώσεις Επεξεργασία

  1. ΜΕΝ24 Αρχειοθετήθηκε 2007-10-30 στο Wayback Machine., Ο εφιάλτης της τριχόπτωσης, 17 Σεπτεμβρίου 2006
  2. Hotstation.gr, Britney Spears shaved her head - Is she crying for help?, 20/02/2007
  3. in.gr Αρχειοθετήθηκε 2009-04-04 στο Wayback Machine., Η όμορφη Νεφερτίτη διχάζει και πάλι τους αρχαιολόγους, 22 Σεπτεμβρίου 2004
  4. Πέμπτη Ημέρα[νεκρός σύνδεσμος], Περί κρυπτογραφίας
  5. Pathfinder.gr Αρχειοθετήθηκε 2008-01-08 στο Wayback Machine., Skinhead ντύσιμο
  6. Αναδημοσίευση από "τα Νέα Αρχειοθετήθηκε 2008-02-11 στο Wayback Machine.,Οι νεοναζί ξανάρχονται και στην Ελβετία, 16 Αυγούστου 2000
  7. "Η Καθημερινή, έντυπη έκδοση, 11 Ιανουαρίου 2002, στήλη: "Αποχρώσεις".
  8. How do u cut a high and tight haircut? Αρχειοθετήθηκε 2016-03-21 στο Wayback Machine., Yahoo Answers
  9. Σύρριζα (Jarhead) ταινία του Σαμ Μέντες
  10. Cutterscrew.com Αρχειοθετήθηκε 2007-10-16 στο Wayback Machine., Haircuts for inmates
  11. The Girl in the Kremlin, Makeup room
  12. Διεθνής Αμνηστία Αρχειοθετήθηκε 2007-11-02 στο Wayback Machine., ελληνικό τμήμα
  13. Άρθρο 3[νεκρός σύνδεσμος] Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης Αθηνών, Μεταπτυχιακό, Μάθημα 4ο, 5.11.2007 // Γ. Κτιστάκις