Συντεταγμένες: 54°2′1″N 22°30′25″E / 54.03361°N 22.50694°E / 54.03361; 22.50694

Το Ολέτσκο (πολωνικά: Olecko, γερμανικά: Marggrabowa έως το 1560, λιθουανικά: Alėcka‎‎) είναι πόλη και η έδρα του Πόβιατ Ολέτσκο, στο Βοεβοδάτο Βαρμίας-Μαζουρίας της βορειοανατολικής Πολωνίας. Βρίσκεται στη Μαζουρία, κοντά στο Έουκ και το Σουβάουκι. Βρίσκεται στις εκβολές του ποταμού Λέγκα που χύνεται στη Μεγάλη Λίμνη του Ολέτσκο (Jezioro Oleckie Wielkie) στη νοτιοδυτική ακτή του. Ο πληθυσμός του είναι 16.241 κάτοικοι (2020).[2]

Ολέτσκο

Σημαία

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Ολέτσκο
54°2′1″N 22°30′25″E
ΧώραΠολωνία
Διοικητική υπαγωγήGmina Olecko
Έκταση11,6 km²
Πληθυσμός16.076 (31  Μαρτίου 2021)[1]
Ταχ. κωδ.19-400
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ιστορία Επεξεργασία

 
Ιστορικά σπίτια στο κέντρο της πόλης

Η Marggrabowa ιδρύθηκε ως πόλη από τον Αλβέρτο της Πρωσίας, υποτελή του Στέμματος του Βασιλείου της Πολωνίας, την 1η Ιανουαρίου 1560.[3] Ο πρώτος βούιτ της πόλης ήταν ο Άνταμ Βοϊντόφσκι.[4] Το όνομα της πόλης προήλθε από τη λέξη Margrabia (στα πολωνικά σημαίνει Μαργράβος), τον τίτλο του δούκα ως μαργκραβάτο Βραδεμβούργου-Άνσμπαχ του πρίγκιπα, προσθέτοντας το επίθημα «-owa», που είναι τυπικό στην Πολωνία για τοπωνύμια που προέρχονται από προσωπικά ονόματα και τίτλους. Το εθνόσημο της πόλης εξακολουθεί να αντανακλά τον κόκκινο αετό του Βρανδεμβούργου και τον ασπρόμαυρο Χοεντσόλερν που χρονολογούνται από τον δούκα Αλβέρτο. Ο πληθυσμός έγινε Λουθηρανικός-Προτεσταντικός εντός του Δουκάτου της Πρωσίας το 1525. Ο κυρίως πολωνικός πληθυσμός της πόλης χρησιμοποιούσε το πολωνικό όνομα Olecko.[5]

Στη σημερινή τοποθεσία της πόλης υπήρχε από το 1544 ένα κυνηγετικό καταφύγιο με το όνομα Olecko. Σε μια χερσόνησο προς τη λίμνη, πέρα από τον ποταμό Λέγκα, το 1619 το Κάστρο του Ολέτσκο (Schloss Oletzko) ιδρύθηκε ως περιφερειακή διοικητική έδρα για τους Δούκες της Πρωσίας.

Η πόλη παρέμεινε υπό την πολωνική επικυριαρχία μέχρι το 1657, όταν το Δουκάτο της Πρωσίας έγινε ανεξάρτητο. Το 1701 έγινε μέρος του Βασιλείου της Πρωσίας και το 1871 μέρος της Γερμανικής Αυτοκρατορίας. Το 1807, Πολωνοί στρατιώτες υπό τη διοίκηση του Γιαν Χένρικ Ντομπρόφσκι τοποθετήθηκαν στην πόλη κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του Ναπολέοντα κατά της Πρωσίας. Πίστευαν ότι τόσο η πόλη όσο και το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής της Μαζουρίας θα ήταν τελικά μέρος του πολωνικού κράτους.[6] Μεταξύ 1818 και 1945, η Μαργκράβομπα ήταν η έδρα του Κράις Ολέτσκο (γερμανικά: Kreis Oletzko) στην επαρχία της Ανατολικής Πρωσίας. Το 1825, οι μισοί κάτοικοι του Ολέτσκο δεν χρησιμοποιούσαν τη γερμανική γλώσσα και το 1836 το τοπικό ιερατείο οργάνωσε σύνοδο στο Ολέτσκο που διαμαρτυρήθηκε για τα μέτρα γερμανοποίησης. Τελικά, κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα το ποσοστό των γερμανόφωνων αυξήθηκε.[7][8]

20ος αιώνας Επεξεργασία

Το 1920, αφότου η Πολωνία ανέκτησε την ανεξαρτησία της μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ένα δημοψήφισμα επρόκειτο να διεξαχθεί στην περιοχή από την Κοινωνία των Εθνών, σύμφωνα με τη Συνθήκη των Βερσαλλιών, για να καθορίσει το μέλλον της περιοχής και της πόλης. Στο Ολέτσκο, φιλογερμανοί πολιτοφύλακες επιτέθηκαν σε Πολωνούς ακτιβιστές.[9] Στην πόλη, το δημοψήφισμα της Κοινωνίας των Εθνών τον Ιούλιο του 1920 για την περιφέρεια Άλεσταϊν της Μαζουρίας οδήγησε σε 3.903 ψήφους για τη Γερμανία και καμία για την Πολωνία.[10] Ως αποτέλεσμα, η πόλη μετονομάστηκε σε Τρόιμπουργκ (Treuburg, κυριολεκτικά: πιστό κάστρο) το 1928.

Μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η πόλη τέθηκε υπό πολωνική διοίκηση υπό εδαφικές αλλαγές που ανακοινώθηκαν στη Διάσκεψη του Πότσδαμ τον Ιούλιο-Αύγουστο του 1945. Ο γερμανικός πληθυσμός της πόλης εκδιώχθηκε και σταδιακά αντικαταστάθηκε από Πολωνούς αποίκους.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/042815513044-0977798?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 6  Οκτωβρίου 2022.
  2. «Najwieksze miasta w Polsce pod wzgledem liczby ludnosci» [Οι μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας από άποψη πληθυσμού]. polskawliczbach.pl (στα Πολωνικά). 
  3. Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, by Andrzej Wakar, σελ. 75, Pojezierze 1974
  4. Prace Białostockiego Towarzystwa Naukowego, Issue 21 Białostockie Towarzystwo Naukowe Państwowe Wydawnictwo Naukowe, page 227, 1975
  5. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom VI, Βαρσοβία, 1885, σελ. 114, 116 (πολωνικά)
  6. Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, by Andrzej Wakar,page 75, Pojezierze 1974
  7. Zabytkowe ośrodki miejskie Warmii i Mazur Lucjan Czubiel, Tadeusz Domagała Pojezierze, σελ. 229, 1969
  8. Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, του Andrzej Wakar, σελ. 125-127, Pojezierze 1974
  9. Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, του Andrzej Wakar, σελ. 151, Pojezierze 1974
  10. Marzian, Herbert· Kenez, Csaba (1970). Selbstbestimmung für Ostdeutschland – Eine Dokumentation zum 50 Jahrestag der ost- und westpreussischen Volksabstimmung am 11. Juli 1920 (στα Γερμανικά). σελ. 65. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία