Ουίλλιαμ Χιούελ
Ο Ουίλλιαμ Χιούελ (William Whewell, ΔΦΑ:/hjuːəl/, 24 Μαΐου 1794 - 6 Μαρτίου 1866) ήταν ήταν Άγγλος πολυμαθής, επιστήμονας, Αγγλικανός ιερέας, φιλόσοφος, θεολόγος, ορυκτολόγος και ιστορικός της επιστήμης. Διετέλεσε διευθυντής του Trinity College, στο Καίμπριτζ[15]. Φοιτώντας εκεί, διακρίθηκε τόσο στην ποίηση, όσο και στα μαθηματικά.
Αυτό που παρατηρείται συχνά στον Χιούελ είναι το εύρος των προσπαθειών του. Σε μια εποχή αυξανόμενης εξειδίκευσης, εμφανίζεται ως φυσικός φιλόσοφος, ασχολούμενος με πολλούς κλάδους της γνώσης. Ερεύνησε τις παλίρροιες των ωκεανών (έρευνα για την οποία κέρδισε το Βασιλικό μετάλλιο), δημοσίευσε εργασίες στους κλάδους της μηχανικής, της φυσικής, της γεωλογίας, της αστρονομίας και της οικονομίας, βρίσκοντας παράλληλα τον χρόνο να συνθέσει ποίηση, να μεταφράσει τα έργα του Γκαίτε και να συγγράψει κηρύγματα και θεολογικές θέσεις[15]. Στα μαθηματικά εισήγαγε την εξίσωση Χιούελ, που καθορίζει το σχήμα της καμπύλης, χωρίς αναφορά σε κάποιο αυθαίρετα επιλεγόμενο σύστημα συντεταγμένων[16].
Μία από τις μεγαλύτερες συνεισφορές του Χιούελ στην επιστήμη του ήταν η συγγραφική του δεινότητα και οι διαυγείς επιμέλειές του σε κείμενα. Συχνά αλληλογραφούσε με πολλούς στον τομέα του και τους βοηθούσε στον καθορισμό νέων όρων για τις ανακαλύψεις τους. Πιστώνεται μεταξύ άλλων για την συνεισφορά του στους όρους επιστήμονας, φυσικός, γλωσσολογία, καταστροφισμός, ομοιομορφισμός. Πρότεινε, επίσης, τους όρους ιόν, διηλεκτρικός, άνοδος και κάθοδος στον Μάικλ Φάραντεϊ[17].
Ο Χιούελ απεβίωσε στο Καίμπριτζ το 1866, εξαιτίας πτώσης από το άλογό του[18].
Εργογραφία Επεξεργασία
- (1831) «Review of J. Herschel's Preliminary discourse on the study of Natural Philosophy». The Quarterly Review 45 (90): 374–407. July 1831. https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=uiug.30112067688009;view=1up;seq=330.
- (1833) Astronomy and general physics considered with reference to Natural Theology (Bridgewater Treatise). Cambridge.
- (1836) Elementary Treatise on Mechanics, 5th edition, first edition 1819.
- (1837) History of the Inductive Sciences, from the Earliest to the Present Times. 3 vols, London. 2nd ed 1847. Volume 1, volume 2, volume 3. 3rd ed 1857. 1st German ed 1840–41.
- (1837) On the Principles of English University Education. London, 1837.[19]
- (1840) The Philosophy of the Inductive Sciences, founded upon their history. 2 vols, London. 2nd ed 1847. Volume 1. Volume 2.
- (1845) The Elements of Morality, including polity. 2 vols, London. Volume 1 Volume 2.
- (1846) Lectures on systematic Morality. London.
- (1849) Of Induction, with especial reference to Mr. J. Stuart Mill's System of Logic. London.
- (1850) Mathematical exposition of some doctrines of political economy: second memoir. Transactions of the Cambridge Philosophical Society 9:128–49.
- (1852) Lectures on the history of Moral Philosophy. Cambridge: Cambridge University Press.
- (1853) Hugonis Grotii de jure belli et pacis libri tres : accompanied by an abridged translation by William Whewell, London: John W. Parker, volume 1, volume 2, volume 3.
- (1853) Of the Plurality of Worlds. London.
- (1857) Spedding's complete edition of the works of Bacon. Edinburgh Review 106:287–322.
- (1858a) The history of scientific ideas. 2 vols, London.
- (1858b) Novum Organon renovatum, London.
- (1860a) On the philosophy of discovery: chapters historical and critical. London.
- (1861) Plato's Republic (translation). Cambridge.
- (1862) Six Lectures on Political Economy, Cambridge.
- (1862) Additional Lectures on the History of Moral Philosophy, Cambridge.
- (1866) Comte and Positivism. Macmillan's Magazine 13:353–62.
Παραπομπές σημειώσεις Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb12339141m. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ 2,0 2,1 2,2 MacTutor History of Mathematics archive. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/William-Whewell. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 26 Απριλίου 2011. 500256011. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2019.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb12339141m. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ WHWL811W.
- ↑ (Αγγλικά) Mathematics Genealogy Project.
- ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2019.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2019.
- ↑ «Dictionary of Art Historians» (Αγγλικά) whewellw. Ανακτήθηκε στις 23 Απριλίου 2022.
- ↑ p12131.htm#i121308. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ «Past Presidents». Γεωλογική Εταιρεία του Λονδίνου. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2019.
- ↑ books
.google .co .uk /books?id=OM1BAQAAMAAJ&pg=PR20&redir _esc=y #v=onepage&q&f=false. - ↑ 15,0 15,1 The Editors of Encyclopædia Britannica (22 Μαΐου 2017). «William Whewell». Encyclopædia Britannica, inc. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Yates, R. C. (1952). «Intrinsic Equations». A Handbook on Curves and Their Properties. MI: J. W. Edwards: Ann Arbor. σελίδες 123–126.
- ↑ Snyder, Laura J. (22 Σεπτεμβρίου 2017). «William Whewell». Metaphysics Research Lab, Stanford University. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Wilson, David B. «Whewell, William». Complete Dictionary of Scientific Biography. Encyclopedia.com. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ «Review of On the Principles of English University Education by William Whewell». The Quarterly Review 59: 439–483. October 1837. https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015074711311;view=1up;seq=449.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Η Επιστημολογία από το 1800 έως το 1950.
- The philosophy of the inductive sciences, founded upon their history (1847) – Complete Text
- William Whewell (1794-1866) by Menachem Fisch, from The Routledge Encyclopedia of Philosophy
- William Whewell by Laura J. Snyder, from Stanford Encyclopedia of Philosophy
- Six Lectures from Archive for the History of Economic Thought – papers on mathematical economics as well as a set of introductory lectures
- William Whewell from History of Economic Thought
- Papers of William Whewell
- The Master of Trinity at Trinity College, Cambridge
- "William Whewell" at The MacTutor History of Mathematics archive
- Έργα του/της Ουίλλιαμ Χιούελ στο Project Gutenberg
- Έργα της/του ή για την/τον Ουίλλιαμ Χιούελ στο Internet Archive