Η Ουλιάνα Λαριόνοβνα Σεμιόνοβα (ρωσικά: Ульяна Ларионовна Семёнова‎‎, γεννήθηκε 9 Μαρτίου 1952) είναι Λετονή πρώην καλαθοσφαιρίστρια, η οποία αγωνίστηκε για τη Σοβιετική Ένωση.[1] Κορυφαία παρουσία της παγκόσμιας καλαθοσφαίρισης τις δεκαετίες του 1970 και 1980 και όχι μόνο, ήταν στην πρώτη επιλογή των γυναικών των Hall of Fame της FIBA και του Naismith Memorial Basketball Hall of Fame.[2][3]

Ουλιάνα Σεμιόνοβα
1982
Προσωπικά στοιχεία
ΕθνικότηταΛετονική
Γέννηση9 Μαρτίου 1952 (1952-03-09) (72 ετών)
Ζαρασάι, Λιθουανία, Σοβιετική Ένωση
Ύψος2,13 μ.
Αθλ. καριέρα1967 - 1989
ΘέσηΣέντερ
Καριέρα σε συλλόγους
1967 - 1987 0 Νταουγκάβα Ρίγα
1987 - 1988 0 Τιντορέτο Χετάφε
1988 - 1989 0 Βαλενσιέν
Εθνικές ομάδες
Ως παίκτρια:0
1968 - 1986 0 Εθνική Σοβιετικής Ένωσης

Βιογραφία

Επεξεργασία

Προέρχεται από οικογένεια Λετονών αγροτών με γονείς φυσιολογικού ύψους που ζούσαν στο χωριό Μεντούμι της Λετονίας αλλά γεννήθηκε στη Λιθουανία, όπου ο πατέρας της πήγε τη γυναίκα του για τον τοκετό, καθώς ήταν πιο κοντά. Στη γέννησή της, όσο και στις πρώτες τάξεις του σχολείου δεν διέφερε στην ανάπτυξη από τα υπόλοιπα παιδιά. Αλλά στα έντεκα χρόνια της ψήλωσε σχεδόν στο 1,80 μέτρα και συνέχισε να κερδίζει γρήγορα ύψος. Στο σχολείο, ασχολήθηκε ενεργά με τον αθλητισμό και χάρη στα φυσικά δεδομένα κέρδισε σε αγώνες σε όλα τα αθλήματα: μπάσκετ, πετοσφαίριση, στίβος. Οι γονείς ανησύχισαν από την υπέρμετρη ανάπτυξή της και την πήγαν στους γιατρούς, αλλά βρήκαν το κορίτσι απόλυτα υγιές. Μέχρι την ηλικία των 13 ετών, το ύψος της είχε ξεπεράσει το όριο των 1,90 μ. και ο καθηγητής φυσικής αγωγής στο γυμνάσιο, επέστησε την προσοχή των προπονητών του αθλητικού σχολείου της Ρίγας στη μαθήτριά του. Η Σεμιόνοβα μετακόμισε στη Ρίγα το 1965 με ύψος ήδη 2,07 μέτρα και δύο χρόνια αργότερα ξεκίνησε την σταδιοδρομία της στην ομάδα των πλοιάρχων (Νταουγκάβα Ρίγα). Σε ηλικία 16 ετών έγινε πρωταθλήτρια της ΕΣΣΔ για πρώτη φορά. Εκείνη την εποχή ο σύλλογος ήταν ήδη ένας από τους κορυφαίους σοβιετικούς στο μπάσκετ και με την έλευση της Σεμιόνοβα έγινε ακαταμάχητος.[4][5]

Έκανε το διεθνές ντεμπούτο της το 1967 στο Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα καλαθοσφαίρισης νεανίδων έχοντας μέσο όρο 13,8 πόντους (πρώτη σκόρερ της ομάδας) και κατακτώντας τον τίτλο με εννέα νίκες.[6] Με ύψος 2,13 μ.,[7][8] η Σεμιόνοβα ήταν η ψηλότερη και η σημαντικότερη αθλήτρια της καλαθοσφαίρισης στον κόσμο από τις αρχές της δεκαετίας του 1970. Φορώντας ανδρικό παπούτσι νούμερο 21 (ΗΠΑ) / 58 (ΕΕ), ήταν γνωστό ότι είχε τα μεγαλύτερα πόδια όλων των εποχών στη γυναικεία καλαθοσφαίριση.[9]

Για 20 χρόνια έπαιξε για την ομάδα της Ρίγα, η οποία ήταν μέρος της Εθελοντικής Αθλητικής Κοινωνίας της Νταουγκάβα.[10] Με την λετονική ομάδα κέρδισε 15 πρωταθλήματα στη Σοβιετική Ένωση και Κύπελλα Ευρώπης 11 φορές, από τις οποίες 10 το Κύπελλο Πρωταθλητριών. Στον τελικό του 1977 με αντίπαλο τη γαλλική Κλερμόν (79–53) σημείωσε ρεκόρ στην ιστορία των τελικών της διοργάνωσης με 38 πόντους, σχεδόν τους μισούς της ομάδας. Ήταν επίσης κυρίαρχη στο διεθνές επίπεδο, κερδίζοντας δύο χρυσά Ολυμπιακά μετάλλια ενώ έπαιζε για την ΕΣΣΔ το 1976 και το 1980 και δεν έχασε ποτέ κανένα παιχνίδι σε επίσημους διεθνείς αγώνες (ρεκόρ νικών-ηττών 104–0). Καλύτερή της διοργάνωση από πλευράς παραγωγικότητας ήταν το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1971 στο οποίο είχε 23,1 πόντους μέσο όρο. Το γυναικείο μπάσκετ μπήκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μόντρεαλ τον Ιούλιο του 1976. Η γιγάντια Σοβιετική έβαλε όλες τις δυνάμεις και τις ικανότητές της για τη νίκη: στον αγώνα με την Τσεχοσλοβακία (88–75) σημείωσε 26 πόντους, στον τελικό με τις ΗΠΑ (112–77) 32 πόντους και 19 ριμπάουντ. Τελείωσε τη διοργάνωση με μέσους όρους 19,4 πόντους και 12,4 ριμπάουντ.[3][11][12]

Αντίστοιχα επιβλητική ήταν και η συμμετοχή της στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μόσχας στους οποίους είχε μέσο όρο 21,8 πόντους και 9 ριμπάουντ, με 27 πόντους στον τελικό με αντίπαλο τη Βουλγαρία (104–73).[13] Κατέκτησε επίσης δέκα τίτλους Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος. Οι 23 τίτλοι της σε διοργανώσεις της FIBA είναι ακατάρριπτο ρεκόρ κόσμου, ενώ με βάση το ύψος της έχει αναγνωριστεί ως η ψηλότερη παίκτρια καλαθοσφαίρισης και από το Βιβλίο ρεκόρ Γκίνες. Η διεθνής της καριέρα διακόπηκε απότομα το 1986 όταν δεν κλήθηκε στην εθνική ομάδα από τον εκλέκτορα για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα εκείνης της χρονιάς, γεγονός που οδήγησε στην απώλεια του τίτλου στον τελικό από τις Αμερικανίδες που κυριάρχησαν και στους επόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες. Τα δύο τελευταία χρόνια της καριέρας της αγωνίστηκε στο εξωτερικό (Ισπανία, Γαλλία, η πρώτη παίκτρια από τη Σοβιετική Ένωση που της επετράπει) αλλά απανωτοί τραυματισμοί περιόρισαν σημαντικά την απόδοσή της. Παρ' αυτά, βοήθησε την ισπανική Τιντορέτο όχι μόνο να αποφύγει τον υποβιβασμό αλλά και να τερματίσει δεύτερη στο πρωτάθλημα. Με την Βαλενσιέν η συμμετοχή της ήταν πιο πενιχρή με προβλήματα υγείας να εμφανίζονται (διαβήτης), ενώ και η αύξηση του βάρους της επέδρασε αρνητικά (ξεπέρασε τα 135 κιλά[14]). Ατομικό ρεκόρ πόντων για τους περισσότερους που σημειώθηκαν σε ένα αγώνα είναι οι 54 (1975, κόντρα στην ιταλική "Γκέας" για το Ευρωπαϊκό Κύπελλο).[15][16][17]

Ήταν εξαιρετική καλαθοσφαιριστρία όχι μόνο χάρη στην υψηλή ανάπτυξη που της έδωσε πλεονέκτημα έναντι των αντιπάλων, που σχεδόν πάντα ήταν τουλάχιστον 15-20 πόντους κοντύτερες. Είχε εξαιρετικό έλεγχο στο σώμα της (που στην αρχή της σταδιοδρομίας της ζύγιζε 115 κιλά[12]), ήταν σέντερ και η επιδεξιότητα και η ταχύτητα αντίδρασης της ήταν απλά εντυπωσιακές.[5] Ήταν ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας σπάνιας περίπτωσης μη παθολογικού γιγαντισμού. Σύμφωνα με τη σοβιετική προπονήτρια, Ευγενία Γκομέλσκι, ήταν πραγματική μαχήτρια που εμφανιζόταν στον αγώνα την πιο σημαντική στιγμή της συνάντησης. Ήξερε πως να εμφυσήσει την εμπιστοσύνη στην ομάδα, να την ωθήσει να αγωνιστεί. Φυσικά, οι εύστοχες βολές της απέφεραν σημαντικά οφέλη, γιατί λίγοι από τους αντιπάλους μπορούσαν να την αποτρέψουν από το να στείλει τη μπάλα στο καλάθι όταν είχε ήδη λάβει τη μπάλα. Ωστόσο υπήρχε επίσης σαφής αλληλεπίδραση ολόκληρης της ομάδας, η οποία χρησιμοποιήθηκε από το πλεονέκτημα της Σεμιόνοβα, τη βοήθησε να απαλλαγεί από την επιτήρηση και έδινε την ακριβή πάσα έγκαιρα.[16]

Το 1988, ενώ ήταν ακόμη ενεργή αθλήτρια, η Σεμιόνοβα έγινε αντιπρόεδρος της Ολυμπιακής Επιτροπής της Λετονίας και μετά το τέλος της καριέρας της, ηγήθηκε του Λετονικού Ολυμπιακού Κοινωνικού Ταμείου, χρησιμοποιώντας την μεγάλη αγάπη στην πατρίδα της προς όφελος των άλλων. Βοηθά ορισμένους από παλαιότερα γνωστούς πολίτες να συλλέξουν πιστοποιητικά για να αυξήσουν τις συντάξεις τους, παίρνει άλλους για θεραπεία, αναζητά χρήματα για τις πιο περίπλοκες επεμβάσεις, συνοπτικά, προσπαθεί να κάνει τα πάντα για να μην αισθάνονται ξεχασμένοι οι πρώην καταξιωμένοι. Η ίδια ζούσε σεμνά, δεν έβγαλε ποτέ πολλά χρήματα διατηρώντας την αξιοσημείωτη δημοφιλία της (12 φορές ψηφίστηκε ο πιο δημοφιλής αθλητής/τρία στη Λετονία[10]). [18][19] Της απονεμήθηκε το Τάγμα του Κόκκινου Λαβάρου της Εργασίας το 1976 [20] και το 1993 έγινε η πρώτη γυναίκα εκτός ΗΠΑ που εισήχθη στο Naismith Memorial Basketball Hall of Fame.[15][14][21] Ήταν εναρκτήριο μέλος του Hall of Fame Καλαθοσφαίρισης Γυναικών στην τάξη του 1999.[22] Το 2007, εισήχθη στο FIBA Hall of Fame. Κατά τη διάρκεια της τελετής απονομής του βραβείου για την Αθλητική Προσωπικότητα της Χρονιάς της Λετονίας το 2007, η Σεμιόνοβα έλαβε το Βραβείο Δια Βίου Συνεισφοράς στον Αθλητισμό. Το 1998 δημοσίευσε την αυτοβιογραφία στα λετονικά με τίτλο Kad es biju laimiga (Όταν ήμουν ευτυχισμένη).[23]

Τίτλοι και διακρίσεις

Επεξεργασία

Νταουγκάβα Ρίγα

  • Πρωτάθλημα ΕΣΣΔ (17) : 1968–73, 1975–77, 1979–84.
  • Κύπελλο ΕΣΣΔ : 1969
  • Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης (10) : 1968–75, 1977, 1981–1982
  • Κύπελλο Λιλιάνα Ρονκέτι : 1987

Λετονική Σ.Σ.Δ.

  • Σπαρτακιάδα (4) : 1971, 1975, 1979, 1983

Σοβιετική Ένωση

  • Ολυμπιακοί Αγώνες χρυσό μετάλλιο (2) : 1976, 1980
  • Παγκόσμιο Πρωτάθλημα (3) : 1971, 1975, 1983
  • Πρωτάθλημα Ευρώπης (Ευρωμπάσκετ - 10) : 1968, 1970, 1972, 1974, 1976, 1978, 1980, 1981, 1983, 1985
  • Πανεπιστημιάδα: 1973

Ατομικές διακρίσεις

  • FIBA Hall of Fame
  • Naismith Memorial Basketball Hall of Fame
  • Ονομάστηκε ως ο πιο δημοφιλής αθλητής/τρια της Λετονίας 12 φορές από το 1970 έως το 1985
  • Της απονεμήθηκαν τα παράσημα του Λένιν (1985), το Κόκκινο Λάβαρο της Εργασίας, της Φιλίας των Λαών, το Τάγμα των Τριών Αστέρων (το υψηλότερο βραβείο στη Λετονία), το Τάγμα της Φιλίας (Ρωσία, 21/12/2006)

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Semjonova, Uļjana· Kresa, Inita (1996). Kad es biju laimīga. Ρίγα: Λετονική Ολυμπιακή Επιτροπή. σελ. 8. ISBN 9984-10-001-4. 
  2. «[Portrait] Ouliana Semenova, la supernova soviétique» (στα Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022. 
  3. 3,0 3,1 «Ουλιάνα Σεμιόνοβα: ένας θρύλος από ατόφιο χρυσάφι!». Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2022. 
  4. «Легенда мирового баскетбола Ульяна Семенова празднует 67-летие» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022. 
  5. 5,0 5,1 «История «Гулливера в юбке»: как сложилась жизнь самой высокой баскетболистки СССР – Ульяны Семеновой» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022. 
  6. «FIBA : 1967 EUROPEAN CHAMPIONSHIP FOR JUNIOR WOMEN» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022. 
  7. «Uliana Semenova, la apisonadora soviética de 2,13 metros... que acabó pobre» (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2022. 
  8. «Tancredi Palmeri: Semionova sempre gigante "Dico solo grazie allo sport"» (στα Ιταλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2022. 
  9. «Qué fue de… Semenova» (στα Ισπανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022. 
  10. 10,0 10,1 «ULIANA SEMENOVA» (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2022. 
  11. «Montréal 1976 : les filles aux JO» (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2022. [νεκρός σύνδεσμος]
  12. 12,0 12,1 «Uliana Semenova, la apisonadora soviética de 2,13 metros... que acabó pobre» (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2022. 
  13. «FIBA : 1980 OLYMPIC GAMES : TOURNAMENT FOR WOMEN» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022. 
  14. 14,0 14,1 «The New York Times : Sports of The Times; Semyonova And Meyers Meet Again» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022. 
  15. 15,0 15,1 «Ulyana Semyonova: why the tallest basketball player in the USSR never got married. Latvian basketball players came to the rescue of the Soviet champion Ulyana Semenova Basketball player of the USSR Ulyana» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022. 
  16. 16,0 16,1 «Soviet basketball player Ulyana. Latvian basketball players came to the revenue of the Soviet champion Ulyana Semenova. From the file "Facts"» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022. 
  17. «Mejores jugadoras europeas (Uljana Semjonova)» (στα Ισπανικά). Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2022. 
  18. «Лучшей центровой в истории советского баскетбола Ульяне Семеновой исполняется 65 лет» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022. 
  19. «Королева баскетбола» (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022. 
  20. Khavin, Boris (1979). Всё об олимпийских играх (στα Ρωσικά) (2η έκδοση). σελ. 578. 
  21. «Hall of Famers: Uljana Semjonova» (στα Αγγλικά). Basketball Hall of Fame. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Απριλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2009. 
  22. «WBHOF : Inductees by Year» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022. 
  23. «Legendary Latvian sportswoman» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2022. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία