Παλλημνιακός Α.Ο.
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο Παλλημνιακός Αθλητικός Όμιλος Κάστρου (ΠΑΟΚ) ιδρύθηκε το 1930 (επίσημα το 1931) και υπήρξε το πιο ιστορικό αθλητικό σωματείο της Λήμνου. Το 1954 αναγνωρίστηκε ως επίσημο σωματείο από την Ε.Π.Ο. και άρχισε να μετέχει επίσημα στα πρωταθλήματα της Ε.Π.Σ. Λέσβου. Το 1955 που η πρωτεύουσα της Λήμνου μετονομάστηκε από Κάστρο σε Μύρινα, ο ΠΑΟΚ μετονομάστηκε σε ΠΑΟΜ. Το 1987 συγχωνεύτηκε με άλλα σωματεία της Μύρινας Λήμνου και δημιουργήθηκε η Α.Ε. Λήμνος.
Ίδρυση
ΕπεξεργασίαΜετά τη διάλυση του Λημνιακού Γ.Σ., που συνέβη στα τέλη του 1927, στο Κάστρο Λήμνου (σημερινή Μύρινα) εμφανίστηκαν διάφορες ευκαιριακές παρεΐστικες ποδοσφαιρικές ομάδες, τις οποίες συγκροτούσαν οι νέοι της πόλης για να παίζουν είτε μεταξύ τους είτε με τις ομάδες των χωριών. Τέτοιες ομάδες ήταν το "Γυμνάσιο" και ο "Άφοβος" το καλοκαίρι του 1928, ο "Άρης" και η "Αστραπή" τον Ιούνιο του 1930.
Ορισμένοι ποδοσφαιριστές από τις ομάδες αυτές ίδρυσαν τον Παλλημνιακό. Μια καλοκαιρινή βραδιά του 1929 συγκεντρώθηκαν στην παραλία του Ρωμαίικου Γιαλού και ίδρυσαν το νέο σύλλογο. Ήταν οι αδερφοί Ροδάκη, αδερφοί Παπάζογλου, Γ. Βαλσαμάς, Θανάσης Μαρίνος, Μιχάλης Μακρής, Πέτρος Λαζάρου, Τάκης Αγγελίδης, Γρηγόρης Βαγιάκος, Αντώνης Σιδηρόπουλος, Βασίλης Βασιλειάδης κ.ά.
Οι ιδρυτές του Παλλημνιακού προέρχονταν κυρίως από το βενιζελικό και γενικότερα τον αντιμοναρχικό χώρο γι’ αυτό επέλεξαν τα χρώματα του Κόμματος Φιλελευθέρων για το σύλλογο, δηλαδή το κίτρινο και το μαύρο. Εξάλλου κάποιοι κατάγονταν από την Κωνσταντινούπολη και συμπαθούσαν τη νεοσύστατη τότε ΑΕΚ.
Ο πρώτος γνωστός αγώνας που έδωσε η ομάδα ήταν στις 24-8-1930 στο Μούδρο με τον τοπικό "Έφηβο". Το αποτέλεσμα ήταν ισόπαλο 2-2 (1-1). Προηγούμενη δράση του συλλόγου δεν είναι γνωστή αλλά λογικά θα πρέπει να υπήρξαν κάποιες αγωνιστικές δραστηριότητες που δεν είναι γνωστές.
Το Φεβρουάριο του 1931 ο σύλλογος αναγνωρίστηκε από το πρωτοδικείο Μυτιλήνης ως επίσημο σωματείο με αφιλοκερδή πρωτοβουλία του μυτιληνιού δικηγόρου Κάβουρα. Ακολούθησε συνέλευση και εκλογές στις οποίες εκλέχτηκε πρόεδρος ο Χρ. Μοσχοβίτης, αντιπρόεδρος ο Ηλίας Ηλιού και μέλη οι: Δ. Χορός, Αν. Βαφειάδης, Νικ. Πολυταρίδης, Δ. Βαρύτης και Αν. Παππάς. Το 1933 πρόεδρος εκλέχτηκε ο Δ. Κ. Χορός ενώ άλλα διοικητικά στελέχη υπήρξαν ο επιχειρηματίας Ηλίας Νόντος, ο φαρμακοποιός Ευάγγελος Βασιλειάδης και ο γιατρός Α. Λαμπαδαρίδης.
Μέχρι το 1932 ως έδρα χρησιμοποιούσε το γήπεδο στο Ρωμαίικο Γιαλό μπροστά από το Γυμνάσιο, το λεγόμενο "Τεραίν". Από το 1933 άρχισε να χρησιμοποιείται το Γυμναστήριο, στο οποίο ως τότε διεξάγονταν μόνο αγώνες στίβου.
Προπολεμική περίοδος
ΕπεξεργασίαΤην ίδια περίοδο δημιουργήθηκε άλλη μια ομάδα στην πόλη ο Ερμής Κάστρου, προφανώς από όσους δεν συμμερίζονταν την ιδεολογία των ιδρυτών του Παλλημνιακού. Ο Παλλημνιακός και ο Ερμής αμέσως καθιερώθηκαν ως οι ισχυρότερες ομάδες του νησιού.
Ο πρώτος μεταξύ τους αγώνας δεν ήταν ποδοσφαιρικός, αλλά αθλητικός και συνέβη κατά τους Α΄ Παλλημνιακούς Αγώνες Στίβου στις 5-10-1930. Νίκησε ο Παλλημνιακός που πήρε 11 πρώτες νίκες έναντι μόνο μίας του Ερμή. Μια βδομάδα αργότερα έδωσαν την πρώτη ποδοσφαιρική αναμέτρηση. Πάλι νίκησε ο Παλλημνιακός με 3-0 (2-0).
Το πρώτο επίσημο ματς του Παλλημνιακού έγινε στα τέλη Μαρτίου 1931 με τον Ερμή. Ηττήθηκε με 3-4 αν και στο ημίχρονο προηγήθηκε με 2-0. Την ήττα αυτή έφεραν βαρέως οι οπαδοί του συλλόγου, αφού συνέβη στον πρώτο επίσημο αγώνα του συλλόγου τους και δεν μπορούσε πλέον να διαγραφεί. Μόλις το Μάρτιο του 1933 ο Παλλημνιακός κατάφερε να σβήσει κάπως εκείνη την πρώτη ήττα, συντρίβοντας τον Ερμή με 8-3. Αργότερα κέρδισε έναν άλλον αγώνα με 6-1.
Γενικά, οι δύο σύλλογοι αποτέλεσαν για αρκετά χρόνια ένα αχτύπητο δίδυμο και οι μεταξύ τους συναντήσεις δημιουργούσαν φανατισμένη ατμόσφαιρα στην εξέδρα. Είναι χαρακτηριστικό γεγονός συνέβη το 1933. Τότε σε έναν αγώνα του Παλλημνιακού με ξένη ομάδα αγωνίστηκαν και ορισμένοι παίκτες του Ερμή ώστε να ισχυροποιηθεί, κάτι που συνήθιζαν όταν αντιμετώπιζαν ξένες ομάδες. Όμως, αυτή τη φορά η συμμετοχή δημιούργησε διαμάχη, διότι είχε προγραμματιστεί αγώνας των δύο ομάδων μόλις τρεις μέρες αργότερα, ο οποίος ματαιώθηκε και η μια ομάδα κατηγορούσε την άλλη για φυγομαχία. Σε μια άλλη περίπτωση οι παίκτες ου Παλλημνιακού εγκατέλειψαν το γήπεδο όταν αντιλήφθηκαν ότι θα χάσουν. Η βεντέτα των δύο συλλόγων κράτησε χρόνια και συνεχώς νέα γεγονότα την ανανέωναν. Έσβησε μόνο όταν διαλύθηκαν οι σύλλογοι από τη δικτατορία Μεταξά, το 1936.
Στα χρόνια της μεταξικής δικτατορίας οι αθλητικοί σύλλογοι αντικαταστάθηκαν από παραρτήματα της "Εθνικής Οργάνωσης Νεολαίας". Έτσι ο Παλλημνιακός και ο Ερμής μετατράπηκαν σε "ΕΟΝ Κάστρου" και έδιναν αγώνες με τις ΕΟΝ του Μούδρου και των άλλων χωριών.
Αγώνες
ΕπεξεργασίαΕκτός από τα παιχνίδια με τον Ερμή είναι γνωστοί οι εξής αγώνες του Παλλημνιακού:
- 30-11-1930: με Θάνος 13-0 (εκτός).
- 30-8-1931: με Άρη Μούδρου 1-1 (εκτός).
- 24-1-1932: με Ηρακλή Ατσικής 2-0 (εκτός).
- 10-4-1932: με Ένωση Γυμνασίου 1-5 (ως Μικτή Ερμή-Παλλημνιακού).
- 17-7-1932: με Άρη Μούδρου 3-0 (εκτός).
- 10-9-1933: με Διδασκαλείον Αλεξανδρούπολης 1-2 (1-0).
Ο τελευταίος αγώνας ήταν η πρώτη αναμέτρηση με ομάδα εκτός Λήμνου και η τοπική εφημερίδα Λήμνος σημείωνε:
"Μετά από χρόνια κατόρθωσε το Κάστρο να δει ξένη ομάδα. Τη φιλοξένησε ο Π.Α.Ο. που παρέθεσε και γεύμα. Ο Παλλημνιακός προηγήθηκε στο ημίχρονο με 1-0, αλλά οι "Δάσκαλοι" πιο έμπειροι νίκησαν με 2-1. Αφού έχασαν δυο πέναλτι, πέτυχαν τον νικητήριο γκολ στις καθυστερήσεις."
Επίσης, στις 25 ή 26 Αύγουστου 1935 ως Μικτή Λήμνου (Παλλημνιακού, Ερμή και Αστραπής) υποδέχτηκε τον Άρη Μυτιλήνης:
- 25/26-8-1935: Μικτή Λήμνου - Άρης Μυτιλήνης: 0-2 (0-1)
Διεθνείς αγώνες
Κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου στο λιμάνι του Μούδρου κατέπλεαν συχνά ξένα πολεμικά καράβια, συνήθως αγγλικά, τα οποία επέβλεπαν την εφαρμογή της συνθήκης της Λοζάνης. Κάποια στιγμή οι Άγγλοι ναύτες ανακάλυψαν ότι στο Μούδρο υπήρχε ένα θαυμάσιο γήπεδο και ότι στο νησί είχαν συγκροτηθεί ομάδες. Έτσι, κάθε φορά που ερχόταν καινούργιο πλοίο στο Μούδρο, οι ομάδες του νησιού είχαν την ευκαιρία να δώσουν ένα-δυο ποδοσφαιρικούς αγώνες με την αντιπροσωπευτική ομάδα των ξένων ναυτών.
Συχνά διεξαγόταν ένα είδος τουρνουά με δύο αγώνες, το οποίο προαναγγελλόταν από τον τοπικό τύπο και αποτελούσε το γεγονός της εβδομάδας. Η δυνατή ομάδα του πλοίου αγωνιζόταν με τον Παλλημνιακό και η Β΄ ομάδα με τον Άρη Μούδρου. Αλλά, επειδή σπάνια μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τους προηγμένους ποδοσφαιρικά Αγγλοσάξονες, συγκροτούσαν μια Μικτή Λήμνου που ήταν πιο αξιόμαχη.
Σε κανένα αγώνα με ξένο πλοίο δεν κατάφερε να φύγει νικήτρια η λημνιακή ομάδα. Διαιτητές ήταν συνήθως Άγγλοι αξιωματικοί. Τα παιχνίδια αυτά αποτελούσαν πρωτόγνωρες εμπειρίες για τους νέους της Λήμνου και η παρουσία των ξένων διαιτητών με τις στολές τους έφερνε ένα ευρωπαϊκό αέρα στα τοπικά γήπεδα. Αναφέρονται οι εξής αγώνες του Παλλημνιακού:
- 28-9-1930: Παλλημνιακός – Devonshire 1-7 (0-5). Το γκολ της τιμής πέτυχε ο Χ. Παπάζογλου μετά από πάσα του Βαγιάκου.
- 1-5-1932: Μικτή Κάστρου - Ομάδα Ιταλικού Στόλου: 1-6.
- 9-10-1932: Μικτή Κάστρου – αγγλικό καταδρομικό 1-3 (0-0)
Μεταπολεμική περίοδος
ΕπεξεργασίαΣτα χρόνια της γερμανικής κατοχής αναφέρονται δύο ματς που έδωσε ο Παλλημνιακός. Ένα με το γερμανικό λόχο, που έληξε ισόπαλο 1-1 με σκόρερ τον Άγγελο Δαραμπάρα κι ένα στις 22 Μαΐου 1944 με τον Άρη Μούδρου, στη Μύρινα, στο οποίο νίκησε με 4-1.
Μεταπολεμικά ο Παλλημνιακός ιδρύθηκε ξανά κι αποτέλεσε, μαζί με τον Αστέρα τις δύο σπουδαιότερες λημνιακές ομάδες κατακτώντας αρκετούς τοπικούς τίτλους. Εκτός από ποδόσφαιρο είχε και τμήμα στίβου.
Τη δεκαετία του '50 έδωσε αρκετούς αγώνες με τα πληρώματα των ξένων πλοίων που κατέπλεαν στη Λήμνο. Τέτοιοι ήταν:
- 1956: με το Devonshire: 1-0 (σκόρερ ο Χρήστος Κυμπρίτης)
- με Μικτή αγγλικών πλοίων: 1-3
- με Μικτή Σχολής Ναυτικών Δοκίμων: 1-1
Την εποχή αυτή στη διοίκηση του συλλόγου μπήκαν στελέχη όπως οι: Σάββας Κόρακας, Γ. Βαγιάκος, Δ. Κρασσάς, Κ. Λουλούδης, Στ. Χατζηχρυσοστόμου, Αλέκος Κουκουτός και κυρίως ο επιχειρηματίας Δημήτρης Ντόντος, που διετέλεσε έφορος ποδοσφαίρου και βασικός χρηματοδότης του σωματείου. Έφερνε ποδοσφαιρικές στολές από το εξωτερικό, καλούσε σωματεία από άλλα μέρη για φιλικά και προπονητές εκτός Λήμνου, όπως τον Σάββα Φάππα από τη Μυτιλήνη το 1956, τον παλιό διεθνή τερματοφύλακα Στάθη Μανταλόζη το 1958, το μετέπειτα βοηθό του Φέρεντς Πούσκας στον Παναθηναϊκό Γαβρήλο Γαζή το 1960-61 κ.ά.
Τις δεκαετίες '50 ως '70 αναφέρεται η πραγματοποίηση τοπικού πρωταθλήματος Λήμνου, το οποίο γινόταν υπό την αιγίδα της Ένωσης Λεσβιακών Σωματείων και ενίοτε ο νικητής αγωνιζόταν με τη νικήτρια ομάδα της Μυτιλήνης. Επίσης, διεξάγονταν κι άλλες λιγότερο επίσημες διοργανώσεις (Κύπελλο Αν. Παπά, Κύπελλο Χριστουγέννων κλπ). Στα πρωταθλήματα αυτά ο Παλλημνιακός είχε πρωταγωνιστικό ρόλο και τα παιχνίδια με τον Αστέρα είχαν φανατισμό, είχαν χαρακτήρα ντέρμπι και συχνά γίνονταν ακρότητες.
Η συγχώνευση
ΕπεξεργασίαΤο 1983-84 ο Παλλημνιακός με τις υπόλοιπες λημνιακές ομάδες εντάχθηκαν στη Γ΄ κατηγορία της Ε.Π.Σ. Λέσβου. Δημιουργήθηκαν δύο όμιλοι Λήμνου και στον Α΄ όμιλο ο Παλλημνιακός αναδείχθηκε νικητής. Όμως, έχασε τον τίτλο αφού ηττήθηκε δύο φορές από την νικήτρια του άλλου ομίλου Προποντίδα Ν. Κούταλης με 3-5 (εκτός), 1-3 (εντός). Ανέβηκε όμως στη Β΄ κατηγορία της ΕΠΣΛ και την επόμενη σεζόν στην Α΄ (ενιαίος όμιλος), στην οποία αγωνίστηκε το 1985-86. Το 1986-87 έπαιξε στον νεοϊδρυθέντα Όμιλο Λήμνου της Α΄ ΕΠΣ Λέσβου.
Το καλοκαίρι του 1987 συγχωνεύτηκε με τις άλλες δύο ομάδες της Μύρινας, τον Αστέρα και τους Αργοναύτες και δημιούργησαν την Α.Ε. Λήμνος και τον Α.Ο. Μύρινα.
Τίτλοι
ΕπεξεργασίαΟι τίτλοι που έχει κατακτήσει ο Παλλημνιακός στην μακροχρόνια ιστορία του δεν είναι πολλοί, λόγω της απομόνωσης της ομάδας σε ένα μακρινό νησί και της έλλειψης διοργανώσεων.
- Πρωταθλητής Λήμνου: 1955, 1960, 1961, 1962 (ελλειπή στοιχεία).
- Κυπελλούχος Λήμνου:
Σύνδεσμος παλαιμάχων
ΕπεξεργασίαΣήμερα λειτουργεί Σύλλογος Παλαιμάχων Παλλημνιακού και κάθε καλοκαίρι δίνει αγώνες με τους παλαιμάχους του Αστέρα, του άλλου ιστορικού σωματείου της Μύρινας. Στους παλαίμαχους αγωνίζονται οι παλιοί πόδοσφαιριστές: Νίκος Βασιλειάδης, Νίκος Πλατής, Σωκράτης Κρομμυδέλης, Ρ. Καραγιάννης, Γ.Αρσενικακης, Απόστολος Τούφος, Κ. Καραγιάννης, Απόστολος Πρωτόπαπας, Ιορδάνης Θωμαΐδης, Γρηγόρης Μανινάκης, Μανόλης Ποριάζης, Χρήστος Ραλλιάς, Δημήτρης Γιαννικιζάκης.
Επίσης, τα μέλη του μετέχουν στο "Σύνδεσμο Παλαιμάχων Λήμνου", που δίνει αγώνες εκτός Λήμνου, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό με πιο πρόσφατη με τη Στάρα Ζαγορά Βουλγαρίας.
Ποδοσφαιριστές
Επεξεργασία- Το 1930-31 στον Παλλημνιακό αγωνίζονταν οι: Βασιλειάδης (τέρμα), Σοφιανός, Σιδηρόπουλος, Χ. Παπάζογλου, Γρ. Βαγιάκος, Βαλσαμάς, Λαζάρου, Αγγελίδης, Τσουκαλάς, Κατσούλης, Παραμαντζόγλου, Ροδάκης, Δαρδανόπουλος, Παπάζογλου ΙΙ.
- Το 1932-33 αγωνίζονταν οι: Καρίκιας, Γεωργίου, Χ. και Θ. Ροδάκης, Παλαιολόγος, Παπάζογλου, Μακρής.
- Μετά το 1944 αγωνίζονταν μεταξύ άλλων οι: Γιάννης Πολυταρίδης (τερματοφύλακας), Άγγελος Ζερβός, Χρυσόστομος Τερζής, Γιώργης Βαλσαμάς, Μάρας, Διομήτσας (καλός επιθετικός, που αγωνίστηκε και στον Παλλεσβιακό) και Άγγελος Δαραμπάρας. Ο τελευταίος αναφέρεται ως πολύ καλός επιθετικός και φοβερός κεφαλοσφαιριστής. Είχε πετύχει το μοναδικό γκολ του Παλλημνιακού στο φιλικό ματς με το 12ο Γερμανικό λόχο κατοχής της Λήμνου, που έληξε ισόπαλο 1-1, δίνοντας λίγη χαρά στους σκλαβωμένους Λήμνιους. Ένα από τα τελευταία ματς που αγωνίστηκε ήταν στις 22 Μαΐου 1944 στο φιλικό με τον Άρη Μούδρου (νίκησε ο Παλλημνιακός με 4-1), πριν σκοτωθεί στα γεγονότα του εμφυλίου πολέμου.
- Τη δεκαετία του '50: Κώστας και Νίκος Βαγιάκος (που αγωνίστηκε στην Εθνική Ενόπλων), Ντόντος, Σπ. Παντελιάς, Γιάννης Τσινόπουλος, Χρ. Κυμπρίτης, Παν. Αγαλιανός (ή Σούμπρας), Σάββας Κόρακας, Γιώργος Δαραμπάρας, Βασ. Δημητρίου κ.ά.
- Κατά το χρονικό διάστημα 1960-1987 ξεχώρισαν οι: Κ. Ντόντος, Στεφ. Πρεβελάκης, Γρ. Μανινάκης, Νικ. Κριαρής, Γ. Κόρακας, Ρ. Καραγιάννης, Γ. Αρσενικάκης, Κ. Καραγιάννης, Απ. Πρωτόπαπας, Ιορδ. Θωμαΐδης, Χρ. Ραλλιάς, Γιαννης Τζατζαλος κ.ά.
Πηγές
Επεξεργασία- Θ. Μπελίτσου, "Πώς ξεκίνησε ο συλλογικός αθλητισμός και το ποδόσφαιρο στη Λήμνο (περίοδος 1924-1933)", εφ. Λημνιακή Φωνή φ. 74 (16-12-1998) έως 78 (17-1-1999).
- Νίκου Βαγιάκου, "Από το 1929 Παλλημνιακός", εφ. Λήμνος, φ. 395 (26/9/2005).
- Νίκου Βαγιάκου, "Ο Παλλημνιακός τις δεκαετίες 1950-1960", εφ. Λήμνος, φ. 398 (27/10/2005) και 400 (16/11/2005).