Παντικόσα
Η Παντικόσα (ισπανικά: Panticosa, αραγωνικά: Pandicosa)[1][2] είναι δήμος στην Ισπανία, ο οποίος ανήκει στην περιφέρεια της Άλτο Γάγιεγο (Alto Gállego), στη βόρεια επαρχία της Ουέσκας, στην αυτόνομη κοινότητα της Αραγωνίας. Καταλαμβάνει μια περιοχή 95.9 τετραγωνικών χιλιομέτρων με πληθυσμό 774 κατοίκους (2016).
| Παντικόσα | ||
|---|---|---|
_-_WLE_Spain_2015_(2).jpg) | ||
| ||
  | ||
| Χώρα | Ισπανία | |
| Αυτόνομη κοινότητα | Αραγωνία | |
| Επαρχία | Ουέσκα | |
| Δήμαρχος | Ricardo Laguna Belio | |
| Έκταση | 95.9 km2 | |
| Yψόμετρο | 1184 | |
| Πληθυσμός | 774 (2016) | |
| Ταχ. κώδικας | 22661 | |
| Πιν. κυκλοφορίας | HU | |
| Επίσημος ιστότοπος | ||
 Πολυμέσα σχετικά με την πόλη | ||
| δεδομένα () | ||
Περιοχή Επεξεργασία
Το πυρηναϊκό αυτό χωριό, βρίσκεται στην Κοιλάδα της Τένα κοντά στη συμβολή των ποταμών Καλδαρές (Caldarés) και Βολάτικα (Bolática), οι οποίοι κατεβαίνουν από ψηλότερες κορυφές του δήμου. Εντός της δικαιοδοσίας του δήμου υπάρχει επίσης το χιονοδρομικό κέντρο αλπικού σκι "Παντικόσα - Λος Λάγος" (επί του παρόντος, ανήκει στον όμιλο Aramón), όπως επίσης και ένα φημισμένο θέρετρο λουτρών Σπα σε απόσταση 8 χιλιομέτρων από το χωριό ("Baños de Panticosa"). Η οικονομία του δήμου βασιζόταν παλιότερα στην κτηνοτροφία, ενώ στις μέρες μας βασίζεται κυρίως στον τουρισμό, καθώς διαθέτει πολλές ξενοδοχειακές μονάδες και εστιατόρια που γεμίζουν πλήρως τόσο το χειμώνα όσο και το καλοκαίρι.
Υπάρχει επίσης ένας ακόμα δευτερεύον πληθυσμιακός πυρήνας, ο οικισμός El Pueyo de Jaca, όπου υπάρχει ένα καταφύγιο στο οποίο έρχονται νεανικές και σχολικές ομάδες για να κάνουν σκι στο χιονοδρομικό κέντρο, ή για να συμμετέχουν σε καλοκαιρινές κατασκηνώσεις.
Μέρος της περιοχής του δήμου καταλαμβάνει το Φυσικό Μνημείο των Πυρηναϊκών Παγετώνων.
Ιστορία Επεξεργασία
Η Παντικόσα αναφέρεται για πρώτη φορά στον 13ο αιώνα, όταν και ήδη αποτελούταν από τέσσερις συνοικίες (που ονομάζονταν Βίκος): τις Σάντα Μαρία, Σαν Σαλβαδόρ, Σους (Sus) και Εξένα (Exena). Οι τρεις πρώτες συνθέτουν τη σημερινή παλιά πόλη, ενώ μόνο η τελευταία εξαφανίστηκε σταδιακά με το χρόνο. Μεταξύ των ετών 1900 και 1950 ο δήμος είχε περίπου 900 κατοίκους, ενώ τα κτίρια του χωριού χρονολογούνται στην πλειοψηφία τους από τον 19ο αιώνα (περίοδος της μέγιστης ακμής των λουτρών). Μαζί με τους οικισμούς El Pueyo και Hoz, ήταν ένα από τα τρία ιστορικά quiñones στα οποία η κοιλάδα ήταν διαιρεμένη διοικητικά.
Ανάμεσα στα μνημεία του δήμου περιλαμβάνονται:
- Η Εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου: χρονολογείται αρχικά από τον 13ο αιώνα και αργότερα ανοικοδομήθηκε σε ύστερο γοτθικό στυλ τον 16ο αιώνα.
- Η Γέφυρα του Καλδαρές (Caldarés): χτίστηκε το 1556 από τον Beltrán de Betbedé.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα λουτρά, ένα τουριστικό και ξενοδοχειακό συγκρότημα που εμφανίστηκε στον 19ο αιώνα, κατά την εκμετάλλευση των θέρμων της ρωμαϊκής εποχής.
Δραστηριότητες Επεξεργασία
Τον χειμώνα η Παντικόσα είναι ένα εξαιρετικό μέρος για να ασκήσει κανείς άθλημα του αλπικού σκι. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι έχει ένα πολύ ζεστό και οικείο χιονοδρομικό σταθμό, τον οποίο διαχειρίζεται ο όμιλος Aramón, επίσης σε αυτό τον σταθμό γίνονται μερικά πρωταθλήματα και έχουν βγει από αυτό μεγάλοι Ισπανικοί σκιέρ όπως ο διεθνής Leire Morlans. Επιπλέον, στην περιοχή των λουτρών υπάρχουν 5,5 χιλιόμετρα πίστας για τους λάτρεις του σκι αντοχής (cross-country ski).
Το καλοκαίρι, η τοποθεσία αυτή έχει μια ιδιαίτερη ομορφιά για τους πολλούς επισκέπτες που έρχονται να απολαύσουν τη φύση και το βουνό. Τόσο οι έμπειροι όσο και οι αρχάριοι στα σπορ της ορεινής πεζοπορίας και της αναρρίχησης, βρίσκουν εύκολα στη γύρω περιοχή κάποιο κατάλληλο μέρος ώστε να ασκήσουν το αγαπημένο τους άθλημα. Οι πολλές κορυφές που ξεπερνούν τα 3.000 μέτρα σε υψόμετρο, ή τα βράχια με την υπέροχη θέα, αποτελούν το δέλεαρ για να έρθει κανείς να περιπλανηθεί γύρω από αυτό το χωριό της Κοιλάδας της Τένα. Από τα λουτρά ξεκινούν διάφορα μονοπάτια που φέρνουν τον ορειβάτη στις πολυάριθμες ορεινές λίμνες και κορυφές, καθώς και ένα πέρασμα προς τη Γαλλία που κάποτε χρησιμοποιούνταν από λαθρεμπόρους που συνδιαλέγονταν με τη γειτονική κοιλάδα της Bearn. Χαρακτηριστικά παραδείγματα σημαντικών κορυφών είναι οι Infiernos, Argualas, Peña Blanca και Peña Telera.
.jpg)
Όχι μόνο οι αμιγώς δραστηριότητες βουνού, αλλά και πολλές άλλες δραστηριότητες όπως ψάρεμα, ποδηλασία, κανό, τρέξιμο, κλπ., συντροφεύουν κατά τη διάρκεια σχεδόν όλου του έτους τον οικισμό αυτό. Σε τέτοιο βαθμό, που τα τελευταία χρόνια πραγματοποιούνται στην κοιλάδα δύο αγώνες υψηλού επιπέδου: ο ένας είναι η "Puyada" (κατακόρυφο χιλιόμετρο), που ξεκινάει από το χωριό και φτάνει μέχρι τις πίστες του σκι διανύοντας μια υψομετρική διαφορά 1000 μέτρων, και ο άλλος είναι αγώνας δρόμου "Παντικόσα-Sallent" (περίπου 8 χλμ.). Και οι δύο αγώνες συγκεντρώνουν τους καλύτερους αθλητές από τις κοντινές περιοχές, από ανθρώπους της εθνοφυλακής μέχρι Γάλλους τριαθλητές. Αυτό ωστόσο δεν αφαιρεί το κίνητρο και την όρεξη πολλών απλών δρομέων που προτρέπονται να συμμετάσχουν με τον δικό τους ρυθμό.
Τοπική γλώσσα Επεξεργασία
Η Παντικόσα έχει να περηφανεύεται για το σώσιμο μίας εκ των καλύτερα διατηρημένων διαλέκτων της αραγωνικής γλώσσας (fabla aragonesa), τα Παντικούτο (panticuto). Μαζί με τα Πατουές (patués), τα Ανσοτάνο (ansotano), τα Τσέσο (cheso), τα Τσισταμπίν (chistabín), η γλώσσα αυτή είναι μια από αυτές που έχουν αποκτήσει τη μεγαλύτερη βαρύτητα στο να προσαρμόσουν την αραγωνική γλώσσα ως μία ενοποιημένη γλώσσα, λόγω του γεγονότος ότι πρόκειται για μια ένωση μεταξύ των αραγωνικών της ανατολής με αυτών της δύσης. Ταυτόχρονα, είναι αυτή που έχει διατηρηθεί καλύτερα στην κοιλάδα της Τένα, μία από τις πιο μαζικά χρησιμοποιούμενες στα Πυρηναία. Σήμερα υπάρχουν λίγοι ομιλητές που τη χρησιμοποιούν σε καθημερινή βάση και κάποιο περισσότεροι που τη γνωρίζουν. Αυτή η μείωση οφείλεται στο γεγονός ότι, κατά τα χρόνια του Φράνκο, επιβάλλονταν αντίποινα για τη χρήση της, κατά τα οποία πρέπει να προσθέσουμε ότι οι άνθρωποι από μακρινές περιοχές τη θεωρούσαν ως γλώσσα των αναλφάβητων, αλλά και στο γεγονός πως οι νέοι της Παντικόσας κατέληγαν να εγκαταλείπουν το χωριό για να σπουδάσουν. Έτσι, οι λίγοι ομιλητές που υπάρχουν ντρέπονται να τη χρησιμοποιούν μπροστά τους τουρίστες και ενόψει αυτού του γεγονότος υπήρξε μια αξιοσημείωτη Καστιλιανοποίηση, αφήνοντας την προφορική παράδοση σε λίγες εκφράσεις που χρησιμοποιούνται γενικά κατ οίκον. Το γεγονός αυτό υποβαθμίζει τη γλώσσα. Τα θεσμικά όργανα και οι ίδιοι οι ντόπιοι θα πρέπει να είναι περήφανοι για μια κληρονομιά που πρέπει να διατηρηθεί.
Στον επιστημονικό τομέα, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου της Σαραγόσας Φράνσο Ναγόρε (Francho Nagore), εκπόνησε την πτυχιακή του διατριβή στη ρομανική φιλολογία, πάνω σε αυτή τη διάλεκτο, που ήταν τόσο ενδιαφέρουσα για την αραγωνική φιλολογία που δημοσιεύθηκε ως "Τα αραγωνικά της Παντικόσας". Gramática (1986).
Γιορτές Επεξεργασία
- Γιορτές των πολιούχων, πραγματοποιούνται στις 15 και 16 Αυγούστου, προς τιμήν της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και του San Roque.
- Μεσαιωνική αγορά, η οποία λαμβάνει χώρα μία φορά το χρόνο και διαρκεί για ένα ολόκληρο σαββατοκύριακο.
- Pantival de Festicosa, ένα χιουμοριστικό φεστιβάλ, το οποίο επίσης γιορτάζεται ένα σαββατοκύριακο το χρόνο. Μονόλογοι και παραστάσεις διασκεδάζουν όσους έρχονται στην πόλη.
Αδελφοποιημένες πόλεις Επεξεργασία
Αναφορές Επεξεργασία
- ↑ «Topónimos: pueblos con nombre local en aragonés en Gran Enciclopedia Aragonesa». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2017.
- ↑ Consello Asesor de l'Aragonés (16 Οκτωβρίου 2005). «Informe lumero 3: Toponimos mayors d'a comarca de l'Alto Galligo» (PDF). Ουέσκα.
- ↑ «Listado de corporaciones locales españolas hermanadas con Europa» (PDF). Federación Española de Municipios y Provincias. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 24 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2017.
- ↑ «Bienvenue à Angoulins-sur-Mer». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2017.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία