Παπαστράτος (συνοικία)

συνοικία στον Πειραιά της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 37°57′6.12″N 23°38′30.16″E / 37.9517000°N 23.6417111°E / 37.9517000; 23.6417111

Ο Παπαστράτος είναι παλιά μεγάλη βιομηχανική περιοχή και συνοικία του Πειραιά, η οποία έλαβε την ονομασία από το ομώνυμο εργοστάσιο του μεγάλου καπνεμπόρου, το οποίο οικοδομήθηκε το 1931 και καταστράφηκε μερικώς στον εμφύλιο πόλεμο. Ονομάζεται και Άγιος Διονύσιος από την ομώνυμη μεγάλη εκκλησία στο τέρμα της Ακτής Κονδύλη: ήταν η πρώτη μεγάλη εκκλησία που χτίστηκε στον σύγχρονο Πειραιά επί δημαρχίας Κυριάκου Σερφιώτη (1835 - 1841).

Παπαστράτος
Άποψη του Ι. Ναού Αγίου Διονυσίου Πειραιώς
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Παπαστράτος
37°57′6″N 23°38′30″E
ΧώραΕλλάδα
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Πειραιώς

Ιστορία Επεξεργασία

 
Το εργοστάσιο Παπαστράτου στη σημερινή του κατάσταση.
 
Παπαστράτειο Δημοτικό Γυμναστήριο και Κολυμβητήριο Πειραιά.
 
Έξοδος της Οδού Κόνωνος στο λιμάνι στην περιοχή του Παπαστράτου.

Η περιοχή της Εκκλησίας του Αγίου Διονυσίου χρησιμοποιήθηκε τον 19ο αιώνα σαν το νεκροταφείο του Πειραιά, αλλά με τον ερχομό των νέων κατοίκων το 1909 το νεκροταφείο μετακόμισε στα βόρεια, στην Ανάσταση Κερατσινίου. Η περιοχή ήταν στις αρχές του 20ου αιώνα κέντρο εκδιδόμενων γυναικών με οίκους ανοχής ανάμεσα στα παλιά σοκάκια, με την σταδιακή, όμως, κατασκευή των βιομηχανιών και την αύξηση του πληθυσμού στην περιοχή μετακόμισαν προς την Τρούμπα. Η Ανώνυμη Ελληνική Εταιρεία Χημικών Προϊόντων και Λιπασμάτων ή Ελληνικά Λιπάσματα ήταν η πρώτη που κατασκεύασε μεγάλο εργοστάσιο στην περιοχή στις αρχές του 20ου αιώνα. Ο πιο διάσημος καπνέμπορος Ευάγγελος Παπαστράτος οικοδόμησε το 1931 ανατολικά του Αγίου Διονυσίου τη μεγάλη καπνοβιομηχανία του που άφησε το όνομα στην περιοχή. Το εργοστάσιο καταστράφηκε τμηματικά στον εμφύλιο αλλά συνέχισε να υπολειτουργεί έως το 1960, σήμερα βρίσκεται σε καλή κατάσταση και αποτελεί δημοτικό περιουσιακό στοιχείο.

Σταδιακά έγινε το κέντρο της μεγαλύτερης βιομηχανικής ζώνης στην Ελλάδα με πλήθος από εργοστάσια, συνεργεία, μηχανουργεία, ελασματουργία και λαμαρινάδικα. Το κέντρο της βιομηχανικής περιοχής ήταν η Οδός Θεσμοφορίου από όπου περνούσαν οι άλειτούργητες σήμερα γραμμές του ΟΣΕ, εκεί βρίσκονται τα ερείπια του εργοστασίου παραγωγής ραπτομηχανών ΣΙΓΓΕΡ. Από την περιοχή περνούσαν τα, εγκαταλελειμμένα σήμερα, κόκκινο τραμ του Πειραιά, που κατέληγε στο Σιδηροδρομικό σταθμό Αγίου Διονυσίου και το τραμ για το Πέραμα.

Ο Παπαστράτος σήμερα Επεξεργασία

Σήμερα μικρό ποσοστό από τα παλιά εργοστάσια λειτουργούν κανονικά, τα περισσότερα υπολειτουργούν ή έχουν ερειπωθεί. Πρόσφατα έδειξαν ενδιαφέρον οι εφοπλιστές για μετατροπή της περιοχής Παπαστράτου σε ναυτιλιακή ζώνη και, κατεδαφίζοντας πολλά από τα παλιά ερείπια, οικοδομούν τα πολυτελή γραφεία και τις επιχειρήσεις τους. Το πρόγραμμα Piraeus port plaza έχει στόχο την ανοικοδόμηση και αναβάθμιση των παλαιών κτιρίων του Παπαστράτου. Το κτίριο «Βόμβα» (πρώην αποθήκες της καπνοβιομηχανίας) έχει μεταμορφωθεί σε ένα πολύ εντυπωσιακό φουτουριστικό αρχιτεκτόνημα με μια μεγάλη πέργκολα για στέγαστρο κι έμφαση στο χαρούμενο, ανοιχτό και σύγχρονο working space, όπου έχουν εγκατασταθεί 1.700 εργαζόμενοι της γαλλικής εταιρείας τηλεπικοινωνιών Teleperformance. Παράλληλα, παλιά βιομηχανικά κτίρια έχουν μετατραπεί σε γκαλερί και bar υψηλού επιπέδου. Στην Ακτή Κονδύλη απέναντι ακριβώς από το λιμάνι βρίσκονται τα κεντρικά γραφεία της ANEK Lines, των Μινωικών Γραμμών και της Hellenic Seaways. Στα ανατολικά της συνοικίας πολύ κοντά στο εργοστάσιο και πάνω στην Οδό Παπαστράτου βρίσκεται το Παπαστράτειο Δημοτικό Γυμναστήριο και Κολυμβητήριο Πειραιά "Πέτρος Καπαγέρωφ", κτίσθηκε το 1970 και είναι χωρητικότητας 700 θέσεων.

Θέση Επεξεργασία

Βρίσκεται στα βόρεια του λιμένα του Πειραιά, βόρεια της ακτής Κονδύλη, όπου βρίσκονται στο λιμάνι οι πύλες Ε3 και Ε4 με προορισμό την Κρήτη και τα Κύθηρα. Συνορεύει στα βόρεια με την συνοικία της Αγίας Σοφίας με όριο την Οδό Κονδύλη, δυτικά με την Δραπετσώνα στην περιοχή της Πειραϊκής συνοικίας Βούρλα μέσω της οδού Θεσμοφορίων και ανατολικά με τη συνοικία Λεύκα.

Βορειοδυτικά: Ταμπούρια Βόρεια: Αγιά Σοφιά Βορειοανατολικά: Παλαιά Κοκκινιά
Δυτικά: Δραπετσώνα Παπαστράτος Ανατολικά: Λεύκα
Νοτιοδυτικά: Δραπετσώνα Νότια: Λιμάνι Πειραιά Νοτιοανατολικά: Γούβα του Βάβουλα

Πηγές Επεξεργασία

  • Βασίλης Πισιμίσης: «Βούρλα-Τρούμπα»: Μια περιήγηση στο χώρο του υποκόσμου και της πορνείας του Πειραιά, Εκδόσεις Τσαμαντάκη
  • "Νεοκλασικά σπίτια της Αθήνας και του Πειραιά", Φωτογραφικό λεύκωμα, Στέλιος Σκοπελίτης (1975)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία