Ο Παχώμιος Β΄ (επονομαζόμενος Πατέστος ή Μπατίστας, από το ιταλικό Battista) καταγόταν από τη Λέσβο και διετέλεσε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως κατά τα έτη 1584-1585[1].

Παχώμιος Β΄ Πατέστος
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση16ος αιώνας
Λέσβος
ΘρησκείαΑνατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιερέας
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΟικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως

Ήταν άνθρωπος μεγάλης μόρφωσης, λόγιος, και μάλιστα είχε διατελέσει δάσκαλος φιλοσοφίας και μαθηματικών του Σουλτάνου Μωάμεθ Γ΄[2]. Γύρω στο 1580 έγινε εφημέριος του Πατριαρχικού ναού. Ο αδελφός του, ο οποίος ήταν πλούσιος έμπορος, λέγεται ότι δωροδόκησε με 12.000 φλουριά τον Διοικητή της Καισάρειας, προκειμένου να εκλεγεί ο Παχώμιος τοπικός μητροπολίτης. Αυτό συνέβη γύρω στο 1583 ή 1584, αλλά ο Πατριάρχης Ιερεμίας Β΄, λόγω προσωπικής αντιπαλότητας, ενώ είχε εκλεγεί Μητροπολίτης Καισαρείας, δεν τον χειροτόνησε[3]. Όταν ο Ιερεμίας Β΄ καθαιρέθηκε, με προσωπικές ενέργειες του Σουλτάνου Μωάμεθ Γ΄ εξελέγη διάδοχός του ο Παχώμιος στις 22 Φεβρουαρίου 1584. Εκτός από την προσωπική σχέση του με το Σουλτάνο, για την εκλογή του συνετέλεσε και η υπόσχεση που είχε δώσει για αύξηση του ετήσιου φόρου της Εκκλησίας.

Συνεκάλεσε συνοδική διάσκεψη, με τη συμμετοχή του Πατριάρχη Ιεροσολύμων Σωφρόνιου Δ΄, η οποία καταδίκασε το γρηγοριανό ημερολόγιο και εξόρισε στην Ρόδο τον προηγούμενο Πατριάρχη, Ιερεμία Β΄[4], επειδή δεν διέκειτο αρνητικά προς αυτό. Ως Πατριάρχης, ο Παχώμιος απέτυχε να εκπληρώσει την υπόσχεσή του για αύξηση του εκκλησιαστικού φόρου προς το Σουλτάνο και δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει την κακή οικονομική κατάσταση του Πατριαρχείου, αν και εκποιήθηκαν πολλά εκκλησιαστικά περιουσιακά στοιχεία. Παράλληλα, δεν κατόρθωσε να αντιμετωπίσει τη συνεχή πολεμική του αφοσιωμένου στον Πατριάρχη Ιερεμία Β΄ διακόνου Νικηφόρου, ο οποίος κατέκρινε την εκλογή του Παχώμιου ως παράνομη.

Κατόπιν, άλλοι Αρχιερείς προσπάθησαν να τον ανατρέψουν, προσφέροντας στο Σουλτάνο Μουράτ Γ΄ το υπερβολικό ποσό των 40.000 φλουριών. Ο Σουλτάνος όμως εισέπραξε το ίδιο ποσό από φίλους του Παχώμιου και τον διατήρησε στη θέση του. Τελικά καθαιρέθηκε στις 26 ή 27 Φεβρουαρίου 1585[2] από Σύνοδο 16 ιεραρχών, μεταξύ των οποίων και ο Σίλβεστρος Αλεξανδρείας και ο Ιωακείμ Αντιοχείας[5].

Ένα χρόνο αργότερα απαλλάχτηκε από τις κατηγορίες και του ζητήθηκε μάλιστα να πάει στην Αίγυπτο και στην Κύπρο για να συλλέξει εράνους[4]. Ο ίδιος όμως άλλαξε γνώμη και δεν έφυγε από την Κωνσταντινούπολη, στην οποία παρέμεινε και συνέχισε να δημιουργεί προβλήματα. Το 1589 μάλιστα επιχείρησε ανεπιτυχώς να επανέλθει στον θρόνο χρηματίζοντας τον Πασά[6]. Τελικά εξορίστηκε στη Βλαχία, όπου πέθανε.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Kiminas, Demetrius (2009). The Ecumenical Patriarchate. Wildside Press LLC. σελ. 38,46. ISBN 978-1-4344-5876-6. 
  2. 2,0 2,1 Μανουήλ Γεδεών, σελ. 526.
  3. Μουστάκας, Κωνσταντίνος. «Παχώμιος Β΄ Κωνσταντινουπόλεως». Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Μ. Ασία. Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2020. 
  4. 4,0 4,1 Μανουήλ Γεδεών, σελ. 527.
  5. Ευαγγέλου, Γ.. «Όταν πατριαρχικές υπογραφές αναζητούν ταυτότητα». The Gleaner 25: 72. doi:http://dx.doi.org/10.12681/er.33. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2020-12-05. https://web.archive.org/web/20201205153422/https://core.ac.uk/download/pdf/196614801.pdf. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2020. 
  6. Μέρτζιος 1951, σελ. 20.

Πηγές Επεξεργασία


τίτλοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας
Προκάτοχος
Ιερεμίας Β΄
Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1584-1585
Διάδοχος
Θεόληπτος Β΄