Πεντάκωμο

κοινότητα της επαρχίας Λεμεσού στην Κυπριακή Δημοκρατία

Συντεταγμένες: 34°44′18″N 33°14′30″E / 34.73833°N 33.24167°E / 34.73833; 33.24167

Το Πεντάκωμο είναι κοινότητα της επαρχίας Λεμεσού στην Κύπρο.

Πεντάκωμο
Κοινότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας
Πανοραμική άποψη του Πεντακώμου.
Η τοποθεσία του Πεντακώμου στην Επαρχία Λεμεσού.
Τοποθεσία στον χάρτη της χώρας.
Τοποθεσία στον χάρτη της χώρας.
Πεντάκωμο

Το έμβλημα του κοινοτικού συμβουλίου.
ΧώραΚύπρος[1][2]
Διοικητική μονάδαΕπαρχία Λεμεσού[1][2]
Διοίκηση
 • ΣώμαΚοινοτικό Συμβούλιο Πεντακώμου[3]
 • Κοινοτάρχης ΠεντακώμουΠάμπος Χαραλάμπους (από 2017)[3]
 • Μέλος του/τηςΈνωση Κοινοτήτων Κύπρου[4][5]
Έκταση19,8229 km²[6][7]
Υψόμετρο120 μέτρα[8]
Πληθυσμός644 (2011)[9][10]
Γ.Κ.5126[2][1]
Τ.Κ.4528[11]
Ζώνη ώραςUTC+02:00 (επίσημη ώρα)
UTC+03:00 (θερινή ώρα)

Τοποθεσία Επεξεργασία

Το Πεντάκωμο βρίσκεται 20 χιλιόμετρα ανατολικά της Λεμεσού.[12] Είναι κτισμένο σε υψόμετρο 120 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.[13] Στα δυτικά συνορεύει με το Μοναγρούλλι, στα βόρεια με την Ασγάτα και ανατολικά με το Μαρί. Η νότια πλευρά της διοικητικής της έκτασης είναι παραθαλάσσια, με το μήκος των ακτών του να φτάνει τα 15 χιλιόμετρα.[12] Η ακτή του Πεντακώμου ονομάζεται Ακτή του Κυβερνήτη (Governors’ Beach)[12] η οποία βρίσκεται εν μέρει και στην επαρχία Λάρνακας.

Ονομασία Επεξεργασία

Υπάρχουν δύο εκδοχές για την προέλευση της ονομασία τους χωριού:[12]

  • Το χωριό σχηματίστηκε από πέντε παλαιότερους οικισμούς (κώμες), οι οποίοι ενώθηκαν σε έναν. Παλαιοί κάτοικοι του χωριού ισχυρίζονται ότι οι οικισμοί αυτοί βρίσκονταν στις τοποθεσίες Μεσοβούνια, Χαλάσματα, Πετρομούθι, Κρεμμούς και Καλυφούδι. Πιθανόν οι πέντε αυτοί οικισμοί να καταστράφηκαν την περίοδο των αραβικών επιδρομών (7ος-10ος αιώνας).[12]
  • Ο ερευνητής Τζορτζ Τζέφερι, γράφει σε δημοσίευμα του (1918) ότι η ονομασία του χωριού προέκυψε από το γεγονός ότι ήταν η πέμπτη κώμη από την Λεμεσό.[12]

Το 1958 οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοι του υιοθέτησαν την εναλλακτική ονομασία Beşevler, που σημαίνει πέντε σπίτια.[14]

Ιστορία Επεξεργασία

Το Πεντάκωμο υπάρχει καταγεγραμμένο σε χάρτη της εποχής της Φραγκοκρατίας με την ονομασία Pendacomo. Ο Λουί ντε Μας Λατρί το περιλαμβάνει στα χωριά που άνηκαν στην ιδιοκτησία του βασιλιά.[12]

Όταν ξεκίνησε η τουρκοκρατία στην Κύπρου (1571), στο Πεντάκωμο εγκαταστάθηκαν Τούρκοι, οι οποίοι ζούσαν αρμονικά με τον ελληνικό πληθυσμό έως το 1974.[12]

Πληθυσμός Επεξεργασία

Σύμφωνα με τις απογραφές πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο, έως το 1974, το Πεντάκωμο ήταν μεικτό χωριό, δηλαδή ζούσαν σε αυτό Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι. Η πλειοψηφία ήταν Τουρκοκύπριοι. Μετά την τουρκική εισβολή του 1974, οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοι του χωριού θέλησαν να παραμείνουν στο χωριό τους. Ωστόσο, λόγω προβλημάτων ανασφάλειας, τους ζητήθηκε αργότερα να μεταφερθούν στο βόρειο τμήμα του νησιού, κάτι που έγινε τον Αύγουστο του 1975. Οι περισσότεροι εγκαταστάθηκαν στην Αγκαστίνα. Στο Πεντάκωμο παραμένουν οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι του αλλά και Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες από το βόρειο τμήμα του νησιού.[14]

Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, ο πληθυσμός του χωριού παρουσιάζει μεγάλη αύξηση. Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τον πληθυσμό του Πεντακώμου όπως καταγράφηκε στις απογραφές πληθυσμού που έγιναν στην Κύπρο.

.

Ιστορικό απογραφών Διάγραμμα Εξέλιξης Πληθυσμού
Ιστορικό απογραφών [15]
Απογραφή Πληθυσμός Άνδρες Γυναίκες
1881263[16]—  145118
1891316[17]20.2%165151
1901371[18]17.4%195176
1911411[19]10.8%203208
1921448[20]9.0%224224
1931463[21]3.3%232231
1946535[22]15.6%
1960598[23]11.8%259339
1973621[24]3.8%
1976541[25][26]-12.9%276265
1982431[27]-20.3%229202
1992348[28][29]-19.3%173175
2001388[30][31]11.5%195193
2011644[9][10]66.0%318326
Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα δεδομένα.

Φωτογραφίες Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 «ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΙ ΚΩΔΙΚΟΙ ΔΗΜΩΝ/ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΝΟΡΙΩΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ, 2015». (Ελληνικά) Γεωγραφικοί κωδικοί Κυπριακής Δημοκρατίας. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  2. 2,0 2,1 2,2 «STATISTICAL CODES OF MUNICIPALITIES/COMMUNITIES AND QUARTERS OF CYPRUS, 2015». (Αγγλικά) Γεωγραφικοί κωδικοί Κυπριακής Δημοκρατίας. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «Ένωση Κοινοτήτων Επαρχίας Λεμεσού». (Ελληνικά) Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 3  Ιανουαρίου 2018.
  4. «Union of Cyprus Communities - District of Limassol». (Αγγλικά) Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29  Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 29  Δεκεμβρίου 2019.
  5. «Ένωση Κοινοτήτων Κύπρου - Επαρχία Λεμεσού». (Ελληνικά) Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29  Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 29  Δεκεμβρίου 2019.
  6. 6,0 6,1 «ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΒΑΘΜΟ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ». (Ελληνικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Μαΐου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  7. 7,0 7,1 «CLASSIFICATION FOR THE DEGREE OF URBANISATION IN CYPRUS». (Αγγλικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Μαΐου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  8. 8,0 8,1 «Κατάλογος κοινοτήτων επιλέξιμων μειονεκτικών περιοχών». (Ελληνικά, Αγγλικά) Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4  Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4  Απριλίου 2018. σελ. 21.
  9. 9,0 9,1 «Απογραφή πληθυσμού 2011». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 2011. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  10. 10,0 10,1 «Census of population 2011». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 2011. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  11. «Pentakomo». (Αγγλικά) Ταχυδρομικός Κώδικας Έρευνα. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21  Μαΐου 2018. Ανακτήθηκε στις 21  Μαΐου 2018.
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 12,6 12,7 «Το χωριό ΠΕΝΤΑΚΩΜΟ στην Κύπρο». www.thevillagexpress.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2018. 
  13. «Κατάλογος κοινοτήτων επιλέξιμων μειονεκτικών περιοχών» (PDF). Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών. σελ. 21. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2018. 
  14. 14,0 14,1 «Pentakomo». www.prio-cyprus-displacement.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2018. 
  15. Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα Wikidata.
  16. 16,0 16,1 «Census of Cyprus, 1881». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1881. 4  Απριλίου 1881. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 13.
  17. «Census of Cyprus, 1891». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1891. 6  Απριλίου 1891. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 10.
  18. «Census of Cyprus, 1901». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1901. 31  Μαρτίου 1901. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 9.
  19. «Census of Cyprus, 1911». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1911. 2  Απριλίου 1911. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 9.
  20. «Census of Cyprus, 1921». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1921. 24  Απριλίου 1921. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 9.
  21. «Census of Cyprus, 1931». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1931. 27  Απριλίου 1931. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 7.
  22. «Census of Population and Agriculture 1946». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1946. 10  Νοεμβρίου 1946. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 8.
  23. «Census of Population and Agriculture 1960». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1960. 11  Δεκεμβρίου 1960. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 15.
  24. «Cyprus census 1973» (Αγγλικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
  25. «Απογραφή νοικοκυριών, 1976». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 1976. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 30  Σεπτεμβρίου 1976. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  26. «Census of households, 1976». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1976. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 30  Σεπτεμβρίου 1976. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  27. «Census of housing, 1982». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1982. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 1982. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  28. «Απογραφή πληθυσμού 1992». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 1992. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 1992. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  29. «Census of population 1992». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1992. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 1992. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  30. «Απογραφή πληθυσμού 2001». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 2001. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 60.
  31. «Census of population 2001». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 2001. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 60.

Πηγές Επεξεργασία

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Καρούζης, Γιώργος (2001). Περιδιαβάζοντας την Κύπρο: Λεμεσός (πόλη και επαρχία) (πρώτη έκδοση). Λευκωσία: ΣΕΛΑΣ Κεντρο Μελετων Ερευνων & Εκδοσεων. σελ. 119-122. ISBN 9963-566-67-7.