Ο Περικλής Καρασκόγιας (στην ΕΣΣΔ Γκεόργκι Ντμίτριεβιτς Ράφτης, ρωσικά: Георгий Дмитриевич Рафтис‎‎, 1904, Γιάννενα - 1938, Μόσχα, ΡΣΟΣΔ, ΕΣΣΔ) ήταν συνδικαλιστής, μέλος του ΚΚΕ και συντάκτης του Ριζοσπάστη. Μετά την απόδραση του από τις φυλακές Συγγρού κατέφυγε στη Σοβιετική Ένωση όπου έπεσε θύμα των σταλινικών εκκαθαρίσεων το 1938.

Περικλής Καρασκόγιας
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Περικλής Καρασκόγιας (Ελληνικά)
Γέννηση1904
Θάνατος1938
Μόσχα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΕλληνικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
ΣπουδέςΚομμουνιστικό Πανεπιστήμιο Εργαζομένων της Ανατολής
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδημοσιογράφος, συνδικαλιστής
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΚομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας

Νεανικά χρόνια - Ένταξη στο ΚΚΕ Επεξεργασία

Ο Περικλής Καρασκόγιας του Ευαγγέλου και της Χριστίνας γεννήθηκε στα Γιάννενα το 1904.[1] Το επάγγελμά του ήταν ράφτης και από τα νεανικά του χρόνια συμμετείχε στο συνδικαλιστικό κίνημα και εντάχθηκε στο ΚΚΕ. Αργότερα έγινε δημοσιογράφος και συντάκτης του Ριζοσπάστη.

Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Πάγκαλου τον Αύγουστο του 1925 ο Καρασκόγιας μαζί με άλλα μέλη του ΚΚΕ θα συλληφθούν για το "Μακεδονικό" και θα παραπεμφθούν σε δίκη με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας. Η δίκη των "αυτονομιστών" διακόπηκε λόγω της διεθνούς κατακραυγής και συνεχίστηκε τον Φεβρουάριο του 1926. Ενώ οι κατηγορούμενοι αθωώθηκαν από το στρατοδικείο, ο Καρασκόγιας εκτοπίστηκε στη Φολέγανδρο μαζί με άλλους κομμουνιστές (Πουλιόπουλος, Ζέβγος, Νίκολης, Οικονομίδης, Γιώργος Κολοζώφ κ.α). Αφέθηκαν όλοι ελεύθεροι με την πτώση της δικτατορίας, στις 22 Αυγούστου 1926.[2]

Την περίοδο 1929-31 στο ΚΚΕ είχε ξεσπάσει η λεγόμενη φραξιονιστική πάλη χωρίς αρχές.[3] Ο Καρασκόγιας συντάχθηκε με την ομάδα των Χαϊτά-Ευτυχιάδη που ήρθε σε ολομέτωπη σύγκρουση με την ομάδα των Σιάντου-Θέου. Τον Ιανουάριο του 1931 ο Καρασκόγιας και άλλα στελέχη του ΚΚΕ (Χαϊτάς, Ευτυχιάδης, Ασίκης, Παπαρήγας) συνελήφθηκαν από την αστική κυβέρνηση του Ελ. Βενιζέλου, καταδικάστηκαν με τον Ιδιώνυμο νόμο του 1929 και φυλακίστηκαν στις φυλακές Συγγρού.[4]

Απόδραση από τις φυλακές Συγγρού και φυγή στη Σοβιετική Ένωση Επεξεργασία

Τον Απρίλιο του 1931 απέδρασε από τις φυλακές Συγγρού μαζί με άλλα επτά στελέχη του ΚΚΕ και τον δεκανέα της φρουράς Γρηγόρη Γρηγοριάδη που ήταν μέλος της ΟΚΝΕ.[5] Οι υπόλοιποι επτά που απέδρασαν ήταν οι Βασίλης Ασίκης, Λευτέρης Αποστόλου, Κώστας Ευτυχιάδης, Μάρκος Μαρκοβίτης, Ορφέας Οικονομίδης, Δημήτρης Παπαρήγας και Ανδρόνικος Χαϊτάς.[6] Οι εννιά δραπέτες μαζί με τον Γιώργο Κολοζώφ, τον Γ. Σιάντο και άλλα φυγόδικα μέλη του ΚΚΕ θα καταφύγουν με ρώσικο καράβι στη Σοβιετική Ένωση.

Στη Σοβιετική Ένωση έλαβε το ψευδώνυμο Ράφτης Γεώργιος του Δημητρίου[7] (λόγω του παλιού του επαγγέλματος) και σπούδασε στο Κομμουνιστικό Πανεπιστήμιο Εργαζομένων της Ανατολής(KYTV). Το 1936 στάλθηκε στη νότια Ρωσία μαζί με άλλα στελέχη του ΚΚΕ για την καθοδήγηση της ελληνικής παροικίας που ζούσε εκεί.[8]

Το τέλος στη Σοβιετική Ένωση Επεξεργασία

Ο Περικλής Καρασκόγιας έπεσε θύμα των σταλινικών εκκαθαρίσεων στη Σοβιετική Ένωση. Συνελήφθη τον Δεκέμβριο του 1937 με την οδηγία 50215 της NKVD της 11.12.1937 με τίτλο «Ελληνική Επιχείρηση» με τις κατηγορίες του κατασκόπου και του υπονομευτή της ΕΣΣΔ.[9] Καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε στις αρχές του 1938.[10]

Ο Καρασκόγιας δεν ήταν στη λίστα της 10ης Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ τον Γενάρη του 1967 που αποφάσισε να αποκαταστήσει ηθικά και κομματικά 13 μέλη του ΚΚΕ που έπεσαν θύματα την περίοδο της προσωπολατρείας στη Σοβιετική Ένωση.[11]

Το όνομά του δεν βρισκόταν ούτε στο πόρισμα της Επιτροπής Πρωτοβουλίας για την αποκατάσταση της μνήμης των στελεχών του ΚΚΕ που εξοντώθηκαν από τμήμα της ηγεσία του, το οποίο δημοσιεύτηκε το 1988.[12]

Πηγές Επεξεργασία

  1. Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, Α΄ τόμος 1919-1949, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2012
  2. Τα επίσημα κείμενα του ΚΚΕ, τόμος 9ος, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2002
  3. Κώστας Γκριτζώνας "Κόκκινοι δραπέτες 1920-1944", Εκδόσεις Γλάρος, Αθήνα 1985
  4. Άγγελος Ελεφάντης "Η επαγγελία της αδύνατης επανάστασης", Εκδόσεις Θεμέλιο, Αθήνα 1976
  5. Μάριος Μαρκοβίτης "Όχι, δεν είμαι εχθρός του Λαού", Εκδόσεις Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2017
  6. Νίκος Παπαδάτος "Ο Μπεζεντάκος μάς άφησε γειά", Εκδόσεις ΚΨΜ, Αθήνα 2021
  7. Χρήστος Ν. Τσιντζιλώνης "ΟΚΝΕ 1922-1943", Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 1989

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. https://www.policemagazine.gr/sites/default/files/pdf/%CE%91%CE%A0_1973-03-0442.pdf
  2. Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, τόμος Α' (2012), σελ.167-169
  3. Ελεφάντης (1976), σελ. 113-114
  4. Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, Α΄ τόμος (2012), σελ. 224
  5. Ριζοσπάστης της 16ης Απρίλη 1931
  6. Γκριτζώνας (1985), σελ. 21-22
  7. Μαρκοβίτης (2017), σελ. 247
  8. Μαρκοβίτης (2017), σελ.165-166
  9. Παπαδάτος (2021), σελ. 140-142
  10. Μαρκοβίτης (2017), σελ. 247
  11. Τα επίσημα κείμενα του ΚΚΕ, τόμος 9ος, (2002) σελ. 735-736
  12. ΠΟΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ ΤΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΠΟΥ ΣΥΚΟΦΑΝΤΗΘΗΚΑΝ ΚΑΙ ΕΞΟΝΤΩΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ ΗΓΕΣΙΑΣ ΤΗΣ