Πυθοδωρίδα του Πόντου
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Η Πυθοδωρίς Φιλομήτωρ (30/29 π.Χ. - 38 μ.Χ.) ήταν βασίλισσα τού Πόντου ως σύζυγος τού Πολέμωνα Α΄ και βασίλισσα της Καππαδοκίας ως σύζυγος τού Αρχελάου.
| Πυθοδωρίδα του Πόντου | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 30 π.Χ. Αρχαία Σμύρνη |
| Θάνατος | 38 Σινώπη |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αρχαία Ρώμη |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Πολέμων Α΄ του Πόντου Αρχέλαος της Καππαδοκίας |
| Τέκνα | Αρταξίας Γ΄ της Αρμενίας[1] Αντωνία Τρύφαινα Πολέμων Β΄ του Πόντου Μάρκος Αντώνιος Πολέμων |
| Γονείς | Πυθόδωρος ο Τραλλιανός και Αντωνία Πρίμα |
Βιογραφία Επεξεργασία
Ήταν το μόνο τέκνο τού βαθύπλουτου Πυθοδώρου τού Τραλλιανού και της Αντωνίας Πρίμας, κόρης τού Μάρκου Αντωνίου, στρατηγού και μέλους της Β΄ Τριανδρίας. Μέσω της Αντωνίας και τού Μ. Αντωνίου ήταν εξαδέλφη τού Αυτοκράτορα Κλαυδίου.
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Σμύρνη. Ο πατέρας της ήταν Έλληνας της Μ. Ασίας, φίλος τού Γ. Πομπήιου. Έλαβε το όνομα τού πατέρα της. Η εκ μητρός μάμμη της ήταν η Αντωνία Υβρίδα η Νεότερη, εξαδέλφη τού συζύγου της Μ. Αντωνίου.
Οι γάμοι της δείχνουν, πώς μία ευγενής, στα υποτελή στους Ρωμαίους βασίλεια, ανακατευόταν στην πολιτική και στα παιχνίδια εξουσίας. Περί το 14 π.Χ. παντρεύτηκε τον χήρο Πολέμωνα Α΄ τού Πόντου, έτσι έγινε βασίλισσα τού Πόντου. Ο Πολέμων Α΄ απεβίωσε το 8 π.Χ. και η Πυθοδωρίδα έμεινε βασίλισσα τού Πόντου. Κράτησε την Κολχίδα, όχι όμως τον Κιμμέριο Βόσπορο, που δόθηκε στον γιο της πρώτης συζύγου τού Πολέμωνα Α΄, από προηγούμενο γάμο της, τον Τ. Ι. Ασπούργο.
Έπειτα παντρεύτηκε τον χήρο Αρχέλαο της Καππαδοκίας, περιοχών της Κιλικίας και της Μικράς Αρμενίας. Έτσι έγινε βασίλισσα της Καππαδοκίας, κ.λπ.· δεν απέκτησαν τέκνα. Η Πυθοδωρίδα, έπειτα από τον γάμο αυτόν, είχε μετακινηθεί με τα τρία παιδιά της από τον Πόντο στην Καππαδοκία για να ζήσει με τον Αρχέλαο. Αυτός έκτισε ανάκτορο στην Ελαιούσα Σεβαστή της Κιλικίας Τραχέας. Το 17 μ.Χ. απεβίωσε ο Αρχέλαος και η Καππαδοκία έγινε ρωμαϊκή επαρχία· τα τμήματα της Κιλικίας δόθηκαν στον γιο του από τον πρώτο του γάμο, τον Αρχέλαο της Κιλικίας και η Μικρά Αρμενία στον Ζήνωνα, γιο της Πυθοδωρίδας, που βασίλευσε με το όνομα Αρταξίας Γ΄. Η Πυθοδωρίδα με τα υπόλοιπα τέκνα της επέστρεψε στον Πόντο.
Ο Πολέμων Β΄ τη βοηθούσε στη διακυβέρνηση τού βασιλείου. Όταν εκείνη απεβίωσε, τη διαδέχθηκε στον θρόνο. Η Πυθοδωρίδα αναφέρεται από τον φίλο της Στράβωνα τον γεωγράφο, που την περιγράφει ως ενάρετη γυναίκα. Γράφει, ότι ήταν ικανή στο εμπόριο και πως ο Πόντος υπό την εξουσία της γνώρισε άνθηση. Στην Αθήνα βρέθηκε στήλη των τελών τού 1ου αι. π.Χ. με την επιγραφή ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΠΥΘΟΔΩΡΙΔΑ ΦΙΛΟΜΗΤΩΡ.
Οικογένεια Επεξεργασία
Παντρεύτηκε πρώτα τον Πολέμωνα Α΄ τού Πόντου & τού Κιμμερίου Βοσπόρου και είχε τέκνα:
- Ζήνων 13 π.Χ.-34 μ.Χ., βασιλιάς της Αρμενίας ως Αρταξίας Γ΄.
- Πολέμων Β΄ 12 π.Χ.-74 μ.Χ., βασιλιάς τού Πόντου.
- Αντωνία Τρύφαινα 10 π.Χ.-55 μ.Χ., παντρεύτηκε τον Κότυ Γ΄ (Σαπαίων) της Θράκης.
Το 8 π.Χ. απεβίωσε ο Πολέμων Α΄ και η Πυθοδωρίδα έκανε δεύτερο γάμο με τον Αρχέλαο βασιλιά της Καππαδοκίας και περιοχών της Κιλικίας. Δεν απέκτησαν τέκνα.
Πηγές Επεξεργασία
- Cassius Dio, xlix. 32-51
- Strabo, xii. p. 540
- Suetonius, Tiberius, 37, Caligula, 1
- Tacitus, Ann. ii. 42
- Millar, Fergus, Schürer, Emil and Vermes, The History of the Jewish People in the Age of Jesus Christ (175 B.C. - A.D. 135), Geza Continuum International Publishing Group, 1973
- A. Wagner, Pedigree and Progress, Essays in the Genealogical Interpretation of History, London, Philmore, 1975. Rutgers Alex CS4.W33.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2016.