Βικιπαίδεια

Πόπλιος Κορνήλιος Λέντουλος Σπίνθερ

Ο Πόπλιος Κορνήλιος Λέντουλος Σπίνθερ, λατιν.: Publius Cornelius Lentulus Spinther P. f., L. n. (π. 100 π.Χ. - 47 π.Χ.) ήταν Ρωμαίος πολιτικός και στρατηγός. Προερχόμενος από το γένος των Κορνηλίων πατρικίων, βοήθησε στην καταστολή της Συνωμοσίας του Κατιλίνα κατά τη διάρκεια της θητείας του ως αγορανόμος καθέδρας (curulae aedile) το 63 π.Χ. και αργότερα υπηρέτησε ως ύπατος το 57 π.Χ.. Αρνήθηκε την ευκαιρία να εισβάλει στην Αίγυπτο το επόμενο έτος, ωστόσο κέρδισε μερικές νίκες στην επαρχία του της Κιλικίας και τέλεσε έναν θρίαμβο γι' αυτό το 51 π.Χ.

Πόπλιος Κορνήλιος Λέντουλος Σπίνθερ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		P.Cornelius P.f.L.n. Lentulus Spinther (Λατινικά)
Γέννηση100 π.Χ. (περίπου και πιθανώς)[1]
Αρχαία Ρώμη
Θάνατος47 π.Χ.[1]
Φάρσαλα
Συνθήκες θανάτουθανατική ποινή
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Ρώμη
Πληροφορίες ασχολίας
ΙδιότηταΡωμαίος πολιτικός
Ρωμαίος στρατιωτικός
Οικογένεια
ΣύζυγοςΚαικιλία Μετέλλα (κόρη του Κέλερ)
ΤέκναPublius Cornelius Lentulus Spinther[2][3]
ΑδέλφιαLucius Cornelius Lentulus Crus[4][5]
ΟικογένειαCornelii Lentuli
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΑγορανόμος (Aedilis)
Πραίτορας
Ρωμαίος έπαρχος
Ρωμαίος συγκλητικός (άγνωστη τιμή)[6]
Ύπατος στην αρχαία Ρώμη (57 π.Χ.)[6]
δεδομένα
Δηνάριο που κόπηκε από τον Σπίνθερ ως ταμία το 74 π.Χ. Η εμπρός όψη απεικονίζει τον Ηρακλή, επιγρ.: Q[uaestor] S C. Η πίσω όψη απεικονίζει το Πνεύμα του Ρωμαϊκού Λαού (Genius Populi Romani) σε curulae, που κρατά κέρας αφθονίας και σκήπτρο, και στέφεται από τη Νίκη, επιγρ.: P. LE[NT]. P[ublius] F[ilius] - [Lucius] N[eptis].

Στο πλαίσιο του Εμφύλιου Πολέμου του Καίσαρα, έλαβε το μέρος του Πομπήιου και της Συγκλήτου. Συνελήφθη από τον Καίσαρα και συγχωρήθηκε στο Κορφίνιον κατά τους πρώτους μήνες του πολέμου, και μετά ταξίδευσε στην Ελλάδα για να ενταχθεί στις δυνάμεις του Πομπήιου. Τελευταία φορά πιστοποιείται στις αρχές του 47 π.Χ.

Αργά σταδιοδρομία

Επεξεργασία

Ο Σπίνθερ ανήκε στο περίφημο γένος πατρίκων, τους Κορνήλιους. Ήταν γιος ενός ομώνυμου πατέρα και έλαβε το επίθετο "Σπίνθερ" υποτίθεται από την ομοιότητά του με έναν ηθοποιό με αυτό το όνομα.[7] Ο Λεύκιος Κορνήλιος Λέντουλος Κρους, ο οποίος υπηρέτησε ως ένας από τους υπάτους του έτους 49 π.Χ., ήταν ο μικρότερος αδελφός του.[8]

Επέστρεψε στη δημόσια ζωή το 74 π.Χ., όταν υπηρέτησε ως ταμίας του άστεως (quaestor urbanus).[9][10]  Κατά τη διάρκεια του αξιώματός του, έκοψε δηνάρια με την εικόνα του Πνεύματος του Ρωμαϊκού Λαού (Genius Populi Romani), για να δείξει την δικαιοσύνη του πολέμου που διεξήχθη εναντίον του Σερτόριου στην Ισπανία. [11] Αν και το Πνεύμα βρίσκεται επίσης σε νομίσματα που έχουν κοπεί από άλλους Κορνήλιους Λέντουλους, ο νομισματολόγος Mάικλ Κρώφορντ αμφιβάλλει ότι ήταν ιδιαίτερα λατρεμένο στην οικογένεια. [12]

Στη συνέχεια, το έτος 63 π.Χ. -το ίδιο έτος με την υπατεία του Κικέρωνα και τη Συνωμοσία του Κατιλίνα- υπηρέτησε ως αγορανόμος καθέδρας (curulae aedile). [13]  Κατά τη διάρκεια της θητείας του, βοήθησε τον Κικέρωνα στην καταστολή της συνωμοσίας -κράτησε υπό κράτηση έναν συνωμότη και πραίτωρα του έτους, τον Πόπλιο Κορνήλιο Λέντουλο Σούρα, πριν την εκτέλεση του συνωμότη [14]- και επίσης παρείχε υπέροχους αγώνες-παιχνίδια "πέρα από όλους τους προκατόχους του", όπου εφοδίασε τον σκηνικό εξοπλισμό με ασήμι. [15]

Στη συνέχεια, υπηρέτησε ως αστικός πραίτωρ για το έτος 60.[16] Εκλέχθηκε, επίσης εκείνο το έτος, ως ένας από τους αρχιερείς (pontifex), ως ένας απ' τους πολλούς αντικαταστάτες των μελών του κολλεγίου που είχαν αποβιώσει. [17] Μετά την πραιτωρία του διορίστηκε ανθύπατος (κυβερνήτης) της Εγγύς Ισπανίας (Hispania Citerior), πιθανότατα με υπατικό καθεστώς, και υπηρέτησε εκεί για το έτος 59.[18] Κατά τη διάρκεια της θητείας του ως κυβερνήτη έκοψε νομίσματα που φέρουν το παρωνύμιό του, αποδεικνύοντας ότι το "Spinther" χρησιμοποιήθηκε επίσημα για να τον διακρίνει από τους ομώνυμους Κορνηλίους.[<span title="This claim needs references to reliable sources. (July 2022)">citation needed</span>]

Ύπατος και κυβερνήτης

Επεξεργασία

Στην εκστρατεία του 58 π.Χ. για την επόμενη χρονιά, ο Σπίνθερ έλαβε την υποστήριξη του Ιούλιου Καίσαρα και του Πομπήιου.[19] Ο Καίσαρ είχε καλλιεργήσει για κάποιο διάστημα τη φιλία του Σπίνθερ, υποστηρίζοντας την εκστρατεία του Σπίνθερ για την αρχιερατεία και την αποστολή του στην Εγγύς Ισπανία.[19] Αφού εκλέχθηκε πρώτος, στη συνέχεια εντάχθηκε στην υπατεία από τον Κόιντο Καικίλιο Μέτελλο Νέπωτα, έναν εχθρό του Πομπήιου.[20]

Στην αρχή του υπατικού έτους, την 1η Ιανουαρίου του 57 π.Χ., ο Σπίνθερ κινήθηκε με επιτυχία στη Σύγκλητο -αφού έπεισε τον συνάδελφό του Νέπωτα, που είχε προηγουμένως αντιταχθεί στο θέμα- για να ανακληθεί ο Κικέρωνας από την εξορία. Στη συνέχεια, έφερε προς ψήφιση ένα νομοσχέδιο μέσω της συνέλευσης των (coεκατόmitia centuriata) για τον σκοπό αυτό και βοήθησε τον Κικέρωνα να ανακτήσει το σπίτι του, το οποίο του είχε αφαιρεθεί κατά τη διάρκεια της εξορίας του. [21] Το φθινόπωρο, η Ρώμη άκουσε νέα για έναν αιγυπτιακό δυναστεικό αγώνα, που υποσχόταν τεράστιες οικονομικές ανταμοιβές και κύρος για οποιονδήποτε ενδεχόμενο διοικητή. Ο Σπίνθερ, μαζί με τον συνάδελφό του Νέπωτα, ήταν επιτυχής στο να κάνει τον Πομπήιο -που είναι γνωστό ότι ενδιαφερόταν για την διοίκηση- να ανατετοποθετηθεί σε μία επιτροπή σιτηρών.[20] Οι ενέργειές του κατά τη διάρκεια τού έτους και μετά, δεν έδειξαν "κάποια ισχυρή πίστη στον Καίσαρα", ούτε η υποστήριξη του Πομπήιου "απέτρεψε τη δυσάρεστη τριβή για την αποκατάσταση του [Πτολεμαίου]".[22]

Με την ανθυπατική θέση της Κιλικίας -στην οποία είχε προστεθεί και το νησί Κύπρος- εξασφάλισε για τον εαυτό του οδηγίες από το Συγκλητικό συμβούλιο να παρέμβει στον αιγυπτιακό δυναστικό αγώνα, και να αποκαταστήσει τον Πτολεμαίο ΙΒ΄ Αυλητή στον θρόνο, αλλά σταμάτησε μετά από έναν σιβυλλικό χρησμό που απαγόρευε τη χρήση στρατού. [23] Ο Κικέρωνας, σε μια συζήτηση στη Σύγκλητο στις 13 Ιανουαρίου 56 π.Χ., υποστήριξε τα συμφέροντα του Σπίνθερ και περιέγραψε τη συζήτηση σε επιστολή:

  • Η Σύγκλητος ψήφισε με συντριπτική πλειοψηφία κατά της χρήσης στρατιωτικής βίας.
  • Ο Πόπλιος Σερβίλλιος Ισαυρικός πρότεινε να μην αποκατασταθεί ο Πτολεμαίος ΙΓ΄.
  • Ο Βίβουλος πρότεινε να στείλουν τρεις συγκλητικούς χωρίς πλήρη εξουσία (imperium) για να μεσολαβήσουν (εξαιρώντας έτσι τον Πομπήιο).
  • Ο Κράσσος πρότεινε να στείλουν τρεις συγκλητικούς με πλήρη εξουσία (imperium) για να μεσολαβήσουν.
  • Ο Κόιντος Ορτένσιος, ο Κικέρωνας και ο Μάρκος Λούκουλλος πρότειναν να στείλουν τον Σπίνθερ.
  • Ο Λεύκιος Βολκάκιος Τύλλος, υποστηριζόμενος από τον Λεύκιο Αφράνιο και τους συμμάχους τού Πομπήιου, πρότεινε να στείλει τον Πομπήιο.

Τελικά, η πρόταση του Βίβουλου απορρίφθηκε· στην πρόταση του Ορτένσιου έθεσε βέτο ένας τριβούνος. Μετά από καθυστέρηση, ένας από τους τριβούνους -ο Γάιος Πόρκιος Κάτων- πρότεινε να ανακληθεί ο Σπίνθερ (ήταν ήδη στην Κιλικία). Ένας άλλος τριβούνος -ο Λεύκιος Κανίνιος Γάλλος- πρότεινε να στείλει τον Πομπήιο. Οι υποστηρικτές του Πόπλιου Κλόδιου Πούλχερ πρότειναν στη συνέχεια να στείλουν τον Μάρκο Λικίνιο Κράσσο. Μετά από το γεγονός ότι ο ύπατος Γναίος Κορνήλιος Λέντουλος Μαρκελίνος καθυστέρησε όλες τις προτάσεις των τριβούνων διακηρύσσοντας δημόσιες αργίες, ο Γάιος Κάτων απειλούσε να θέσει βέτο τις εκλογές. Τελικά, η πρόταση του Iσαυρικού έλαβε την έγκριση του Συγκλητικού σώματος, αλλά στη συνέχεια τέθηκε βέτο.[24]

Στο τέλος, οι μηχανισμοί αντιπαράθεσης του Πομπήιου, του Κράσσου και των αντιπάλων στράφηκαν ο ένας στον άλλο, και η κατάσταση οδηγήθηκε σε αδράνεια. [25] Οι ενέργειες των υπάτων και οι αντίθετες φιλοδοξίες του Πομπήιου και του Κράσσου, δύο από τους τρεις άνδρες στη λεγόμενη Α΄ Τριανδρία, έδειξαν την συμμαχία τους "σε μια αναταραχή". [26]

Ο Σπίνθερ κυβερνούσε την Κιλικία από το 56 έως το 54 π.Χ. Κατά τη διάρκεια της θητείας του, ανακηρύχθηκε ως έχων πλήρη εξουσία (imperator). [27] Επίσης, έκοψε μεγάλα αργυρά νομίσματα (γνωστά ως κιστοφορικά τετράδραχμα) σε μια επαρχιακή νομισματοκοπία στην Απάμεια της Φυγίας που φέρουν το όνομά του - P. LENTVLVS P. F. IMPERATOR.[28]   Επέστρεψε στην Ιταλία το 53 π.Χ., αλλά έμεινε έξω από το όριο της πόλης (pomerium) ελπίζοντας σε θρίαμβο. Έμεινε για δύο χρόνια, πριν τον τελέσει στα τέλη του 51 π.Χ. [29][30]

Ο εμφύλιος πόλεμος

Επεξεργασία

Κατά την προετοιμασία του εμφύλιου πολέμου του Καίσαρα, σύμφωνα με τον Κάσσιο Δίωνα, ο Σπίνθερ έπαιξε ρόλο στην απόρριψη της παράτασης της θητείας του Καίσαρα ψηφίζοντας κατά της εισαγωγής ενός μηνός διαμεσολαβητικού από τον Γάιο Σκριβόνιο Κουρίωνα το 50 π.Χ. Στην ψηφοφορία, φέρεται να τον υποστήριξαν ο Λεύκιος Δομίιτιος Αηνόβαρβος και ο νεαρός Μάρκος Ιούνιος Βρούτος. [31]

Όταν ο πόλεμος ξεκίνησε το 49 π.Χ., ο Σπίνθερ πήρε γρήγορα μια αντι-Καισαρική θέση και πήγε με την πλευρά του Πομπήιου. [32] Συμμετείχε στην προσπάθεια του Δομιτίου Αηνόβαρβου να εμπλακεί με τον Καίσαρα στο Κορφίνιον με τρεις λεγεώνες κατά τους πρώτους μήνες του πολέμου, αλλά πολιορκήθηκε και οι δύο ύπατοι -μαζί με τον γιο του Δομίτιου, έναν από τους ταμίες, έναν πρώην πραίτωρα και έναν έπαρχο τού Πομπήιου- αναγκάστηκαν να παραδοθούν. [33] Ο Καίσαρας τους χάρισε τη ζωή τους και ακόμη επέστρεψε στον Δομίτιο, ο οποίος είχε τη γενική διοίκηση, περίπου έξι εκατομμύρια σηστέρτιους. Ωστόσο ο Καίσαρ πήρε όλους τους άνδρες, και τους έστειλε από εκεί να καταλάβουν τη Σικελία.[34]

Μετά από κάποιον δισταγμό, επανενώθηκε με τον Πομπήιο και τον στρατό του στην Ελλάδα.[8] Όταν επέστρεψε, ο Κικέρωνας έγραψε ένα γράμμα στον Καίσαρα, ευχαριστώντας τον για τη γενναιόδωρη μεταχείριση του Σπίνθερ. Φαίνεται ότι, ιδιωτικά, ο Σπίνθερ πίστευε ότι η επιείκεια του Καίσαρα ήταν απλώς μια κρύα και προσωρινή στρατηγική, που θα εξαφανιζόταν, εάν ο Καίσαρος έχανε την υποστήριξη του λαού. [35]

Το 48 π.Χ. ο κύριος στρατός του Πομπήιου αντιμετώπισε τον Ιούλιο Καίσαρα και τον υποδιοικητή του Μάρκο Αντώνιο στη Μάχη της Φαρσάλου. Ο Σπίνθερ πολέμησε στη μάχη, [8] η οποία κατέληξε σε αποφασιστική ήττα για τις δυνάμεις του Πομπήιου. Ο ίδιος ο Πομπήιος διέφυγε στην Αίγυπτο (στη Ρόδο δολοφονήθηκε από τον κυβερνήτη της Αιγύπτου Πτολεμαίος ΙΓ΄ με την λανθασμένη πεποίθηση ότι η πράξη αυτή θα ευχαριστούσε τον Καίσαρα) και ο Σπίνθερ διέφυγε στη Ρόδο, όπου στην αρχή του αρνήθηκαν τη διαμονή, αλλά στη συνέχεια του έδωσαν άσυλο.[36]

Οικογένεια

Επεξεργασία
 
Αργυρό δηνάριο που κόπηκε το 43 ή 42 π.Χ. από τον Γ. Κάσσιο Λογγίνο και τον γιο τού Σπίνθερ, Λεύκιο, που απεικονίζει τη Libertas με διάδημα, επιγρ.: C. CASSI. IMP. - LEIBERTAS. Η πίσω όψη διαθέτει μία οινοχόη και την κυρτή ράβδο (lituus), αντικείμενα του οιωνοσκόπου, που ήταν ο Λεύκιος Σπίνθερ.[37] Επιγρ.: LENTULUS SPINT.

Αν και ο Σέξτος Αυρήλιος Βίκτωρ υπονοεί ότι ο Σπίνθερ σκοτώθηκε το 48 π.Χ., [38] ο διάλογος του Κικέρωνα Βρούτος υπονοεί πως ο Σπίνθερ ζούσε μέχρι τις αρχές του 47 με ένα terminus ante quem το 46 π.Χ. [39]Η αφήγηση του Αυρήλιου Βίκτωρα κατηγορεί τον Καίσαρα για το τέλος του Σπίνθερ. Το γεγονός δεν επαληθεύεται από άλλες σύγχρονες πηγές, αλλά μπορεί να εξηγήσει, γιατί ο ομώνυμος γιος του εντάχθηκε στους δολοφόνους του Καίσαρα: τον Βρούτο και τον Κάσσιο, και έκοψε νομίσματα γι' αυτούς κατά τη διάρκεια του εμφύλιου πολέμου τους εναντίον του Μάρκου Αντώνιου και του Οκταβιανού. Ο νεότερος Σπίνθερ, όπως και ο πατέρας του, έβαλε επίσης το δικό του όνομα και το παρωνύμιο "Σπίνθερ" στην πίσω όψη των νομισμάτων του: η εμπρός όψη αυτών περιλαμβάνει το κεφάλι της 'Ελευθερίας'. [40]

Η σύζυγος του Σπίνθερ είχε ερωτική σχέση με τον Πόπλιο Κορνήλιο Δολαβέλλα, η οποία οδήγησε στο διαζύγιό τους.[41] Η σύζυγός του που εμπλέχθηκε σε αυτό το σκάνδαλο ήταν πιθανότατα η Καικιλία Μετέλλα (κόρη του Κέλερ).[42]

Μπορεί επίσης να υπήρξε κάποια επιγαμία μεταξύ των οικογενειών Σπίνθερ και Λεύκιου Αυρήλιου Κόττα.[43]

Βλέπε επίσης

Επεξεργασία

Αναφορές

Επεξεργασία

Συμπεράσματα

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 2290. Ανακτήθηκε στις 29  Ιουνίου 2021.
  2. ↑ «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 2290. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  3. ↑ «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 2394. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  4. ↑ «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 2290. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  5. ↑ «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 2356. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  6. ↑ 6,0 6,1 Thomas Robert Shannon Broughton: «The Magistrates of the Roman Republic» (Αγγλικά) Αμερικανική Φιλολογική Εταιρεία. 1951. ISBN-10 0-89130-812-1.
  7. ↑ Münzer 1900.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Badian 2012.
  9. ↑ Broughton 1952, σελ. 73. See also the corresponding entry in Broughton, TRS (1986). The magistrates of the Roman republic. American Philological Association Monographs. 3. Atlanta, GA: Scholars Press. 
  10. ↑ Crawford 1952.
  11. ↑ Crawford 1974, σελ. 733.
  12. ↑ Crawford 1974, σελ. 409 (no. 397).
  13. ↑ Broughton 1952, σελ. 167.
  14. ↑ Berry, DH (2020). Cicero's Catilinarians. New York, NY: Oxford University Press. σελ. 45. ISBN 978-0-19-751081-0. 
  15. ↑ Morstein-Marx 2021, σελ. 52.
  16. ↑ Broughton 1952, σελ. 183.
  17. ↑ Broughton 1952, σελ. 186.
  18. ↑ Broughton 1952, σελ. 191.
  19. ↑ 19,0 19,1 Gruen 1995.
  20. ↑ 20,0 20,1 Gruen 1995, σελ. 145.
  21. ↑ Broughton 1952, σελ. 200.
  22. ↑ Morstein-Marx 2021, σελ. 228.
  23. ↑ Sherwin-White 1992, σελ. 272· Broughton 1952, σελ. 210.
  24. ↑ Wiseman 1992, σελ. 392.
  25. ↑ Broughton 1952, σελ. 210.
  26. ↑ Gruen 1995, σελ. 146.
  27. ↑ Broughton 1952, σελ. 218.
  28. ↑ Stumpf 74, pl. II, 26; BMC p. 73, 27-8; SNG Copenhagen 158.
  29. ↑ Broughton 1952.
  30. ↑ Morstein-Marx 2021, σελ. 264 n. 17.
  31. ↑ Morstein-Marx 2021, σελ. 274 n. 51.
  32. ↑ Morstein-Marx 2021, σελ. 295.
  33. ↑ Morstein-Marx 2021.
  34. ↑ Morstein-Marx 2021, σελ. 426.
  35. ↑ Morstein-Marx 2021, σελ. 427.
  36. ↑ Cicero, Ad Alt. xi. 13. i
  37. ↑ Crawford 1974, σελίδες 514 (no. 500), 741 n. 4.
  38. ↑ Aur. Vict. De vir. ill. 78.9.
  39. ↑ Broughton 1952, σελ. 292.
  40. ↑ See Plutarch, Pomp. 49; Valerius Maximus ix. 14, 4; many letters of Cicero, especially Ad Fam. i. 1-9.
  41. ↑ Carcopino, Jérôme (1969). Cicero, the Secrets of His Correspondence. ISBN 9780837122809. 
  42. ↑ Treggiari, Susan (7 Αυγούστου 2007). Terentia, Tullia and Publilia: The Women of Cicero's Family. ISBN 9781134264575. 
  43. ↑ Ryan, Francis X. (1998). Rank and Participation in the Republican Senate. ISBN 9783515070935. 

=== Πηγές ===    Το παρόν λήμμα ενσωματώνει κείμενο από έκδοση που είναι πλέον κοινό κτήμα: Chisholm, Hugh, επιμ.. (1911) «Lentulus» Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα 16 (11η έκδοση) Cambridge University Press, σελ. 431 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
  • Π. Κορνέλιος (238) Π. φ. Λ. ν. Λεντούλος ΣπίντερστοΨηφιακή Προσοπογραφία της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Πόπλιος_Κορνήλιος_Λέντουλος_Σπίνθερ&oldid=10619931"