Πόρτα Καρμεντάλις
Η Πόρτα Καρμεντάλις (λατιν.: Porta Carmentalis) ήταν μία διπλή πύλη στα δυτικά των Σερβίων Τειχών της αρχαίας Ρώμης. Πήρε το όνομά της από ένα κοντινό ιερό της νύμφης Καρμέντα,[1] θεάς, της οποίας η σημασία στην πρώιμη ρωμαϊκή θρησκεία υποδεικνύεται από την ανάθεση ενός από τους δεκαπέντε ιερείς (flamens)]] στη λατρεία της και από την αρχαϊκή εορτή προς τιμήν της, τα Καρμεντάλια. Το ιερό ήταν στα δεξιά, καθώς έβγαινε κανείς από την πύλη.
| Πόρτα Καρμεντάλις | |
|---|---|
 | |
| Είδος | πύλη της πόλης |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 41°53′29″N 12°28′49″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Ρώμη |
| Χώρα | Ιταλία |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
_(14768984432).jpg)
Τα δύο τόξα της πύλης φαίνεται ότι ήταν τοποθετημένα υπό γωνία και ήταν γνωστά με ξεχωριστά ονόματα. Ήταν ατυχία να εγκαταλείψεις την πόλη μέσω του τόξου, που ονομαζόταν Πόρτα Σκελεράτα (Porta Scelerata, Καταραμένη Πύλη), η οποία υποτίθεται ότι ονομάστηκε ένεκα της στρατιωτικής καταστροφής στην Κρέμερα το 479 ή 478 π.Χ., καθώς επίσης οι Φάβιοι το 306 που απεβίωσαν, είχαν φύγει από αυτήν.[2] Τα Σέρβια Τείχη όμως δεν υπήρχαν εκείνη την εποχή.[3] Το στοιχείο ατυχίας της πύλης πιθανότατα προέρχεται από τη μεταφορά πτωμάτων από αυτήν έξω από την πόλη σε νεκρικές πυρές στο Άρεως Πεδίον.[3] Ο οικογενειακός τάφος των Κλαυδίων βρισκόταν έξω από την Πόρτα Καρμεντάλις.[4]
Η άλλη πύλη ήταν η Πόρτα Τριουμφάλις (Porta Triumphalis, Θριαμβική Πύλη). Ένας έπαρχος που επέστρεφε από την επαρχία του, δεν μπορούσε να εισέλθει μέσω αυτής της πύλης, αν δεν του είχε απονεμηθεί δικαίωμα να τελέσει θρίαμβο. Επομένως, πρέπει να ήταν σύνηθες η χρήση της Πόρτα Σκελεράτα για την είσοδο και της Tριουμφάλις για την έξοδο. Οι νεκρικές πομπές αντέστρεφαν την κανονική κατεύθυνση της ροής της κυκλοφορίας για τη Σκελεράτα, όπως έκανε η θριαμβευτική πομπή για την Τριουμφάλις. Ο Αύγουστος είχε την ιδιαίτερη τιμή να περάσει η νεκρική πομπή του από την Τριουμφάλις.[5]
Οι ναοί της Αυγής (Mater Matuta, Μητέρας του Πρωινού) και της Τύχης (Fortuna) ήταν κοντά.[6] Η Καρμεντάλις ξανακτίστηκε από τον Δομιτιανό και στην κορυφή της κατασκευάστηκε μία ομάδα γλυπτών, με ένα θριαμβευτικό άρμα που το έσερναν ελέφαντες.[7] Η πύλη απεικονίζεται σε ανάγλυφο, που χρονολογείται από τη βασιλεία του Μάρκου Αυρήλιου.[3]
H Oδός των Ζυγοποιών (Vicus Iugarius) σχημάτιζε διχάλα λίγο πριν φτάσει στην Πόρτα Καρμεντάλις, με τον ένα κλάδο να περνά μέσα από την Αγορά των Κηπευτικών (Forum Holitirum) κάνοντας μία δεξιά καμπύλη γύρω από τους πρόποδες του Καπιτωλίνου λόφου και το άλλο περνώντας μέσα από την Αγορά Βοοειδών (Forum Boarium) στο στόμιο της Μέγιστης Αποχέτευσης στον Τίβερη. Η ακριβής τοποθεσία της ίδιας της Πόρτα Καρμεντάλις παραμένει ασαφής, παρά τις ανασκαφές στην περιοχή από τα τέλη της δεκαετίας του 1930 και μετά.[3] Ο Τ. Λίβιος αναφέρει την Πόρτα Καρμεντάλις ως το σημείο εισόδου για μία τελετουργική πομπή, που πραγματοποιήθηκε το 207 π.Χ. ως μέρος μίας εξιλαστήριας θυσίας για την Ήρα (Juno): δύο λευκές αγελάδες οδηγήθηκαν από τον ναό του Απόλλωνα μέσω της Καρμεντάλις και κατά μήκος της Οδού των Ζυγοποιών στην Αγορά (Forum).[8]
Βιβλιογραφικές αναφορές Επεξεργασία
- ↑ Vergil, Aeneid 8.337–341; Dionysius of Halicarnassus 1.32.3; Festus 450 in the edition of Lindsay; Solinus 1.13: Lawrence Richardson, A New Topographical Dictionary of Ancient Rome (Johns Hopkins University Press, 1992), p. 301.
- ↑ Festus 450L; Ovid, Fasti 2.201–204; Cassius Dio frg. 20.3 (21.3); De viris illustribus 14.3–5; Richardson, A New Topographical Dictionary, p. 301.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Richardson, A New Topographical Dictionary, p. 301.
- ↑ T.P. Wiseman, "The Legends of the Patrician Claudii," in Clio's Cosmetics (Bristol Phoenix Press, 2003 reprint, originally published 1979), p. 94.
- ↑ Cicero, In Pisonem 55; Josephus, Jewish Wars 7.5.4.130–131; Tacitus, Annales 1.8.4; Suetonius, Augustus 100.2; Cassius Dio 56.42.1; Richardson, A New Topographical Dictionary, p. 301.
- ↑ Christopher Smith, "Worshipping Mater Matuta: Ritual and Context," in Religion in Archaic and Republican Rome and Italy: Evidence and Experience (Edinburgh University Press, 2000), p. 145.
- ↑ Martial 8.65.1–12; Richardson, A New Topographical Dictionary, p. 301.
- ↑ Livy 27.37.11–15; J.J. Pollitt, The Art of Rome, C. 753 B.C.-A.D. 337: Sources and Documents (Cambridge University Press, 1983, originally published in 1966), p. 49.