Ρίο Γκράντε
Συντεταγμένες: 37°47′52.1″N 107°32′18.2″W / 37.797806°N 107.538389°W
Ο Ρίο Γκράντε (αγγλικά: Rio Grande, ισπανικά: Río Bravo ή Río Bravo del Norte) είναι ποταμός της Βόρειας Αμερικής. Πηγάζει από τα όρη Σαν Χουάν στην πολιτεία Κολοράντο και ρέει προς τα νοτιοανατολικά και τελικά εκβάλλει στο Κόλπο του Μεξικού. Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 υπολογίστηκε από Διεθνή Αποστολή Συνόρων και Νερού σε 3.051 χιλιόμετρα, αλλά το μήκος αυτό δεν είναι σταθερό λόγω αλλαγών στον ρου του ποταμού. Ανάλογα με το πώς μετράται, είναι το τέταρτο ή πέμπτο μεγαλύτερο σε μήκος ποτάμι στην Βόρεια Αμερική και 20ό στον κόσμο.[1]
| Ρίο Γκράντε | |
|---|---|
 | |
 | |
| Πηγές | Όρος Κάμπυ, Όρη Σαν Χουάν, Κολοράντο |
| Εκβολές | Κόλπος του Μεξικού |
| Χώρες Λεκάνης |  ΗΠΑ,  Μεξικό |
| Μήκος | 3.051 χιλιόμετρα[1] |
| Υψόμετρο Πηγών | 3.650 μέτρα |
| Υψόμετρο Εκβολών | 0 μέτρα |
| Μέση εκροή | 85 κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο[2] |
| Παραπόταμοι | Πέκος, Rio Conchos, Alamito Creek, Alamosa River, Chacon Creek, Conejos River, Culebra Creek, Rio Salado, Jemez River, Red River, Rio Chama, Rio Hondo, Rio Pueblo de Taos, Rio Puerco, Rio Salado, San Francisco Creek, San Ildefonso Creek, Santa Isabel Creek, Sombrerillito Creek, Terlingua Creek, Zacate Creek, South Fork Rio Grande, Trinchera Creek, Santa Fe River, Maravillas Creek, Río San Juan (Nuevo León) και Galisteo Creek |
 | |
| wikidata () | |
Ο ποταμός αποτελεί φυσικό σύνορο ανάμεσα στην αμερικανική πολιτεία Τέξας και στις μεξικανικές πολιτείες Τσιουάουα, Κοαουίλα, Νουέβο Λεόν και Ταμαουλίπας. Επίσης αποτελεί για λίγο σύνορο ανάμεσα στο Τέξας και στο Νέο Μεξικό. Η λεκάνη απορροής του έχει εμβαδόν 472.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων[3], ενώ σε αυτό πολλές φορές προστίθενται και το εμβαδόν παρακείμενων ενδορεϊκών λεκανών, αυξάνοντας το εμβαδόν της λεκάνης απορροής σε 870.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα[4]. Οι κύριοι παραπόταμοί του είναι οι Πέκος, Ρίο Κόντσος και Ρίο Σαλάδο.
Οι όχθες του ποταμού κατοικούνται για σχεδόν 10.000 χρόνια. Κατά μήκος του ποταμού υπάρχει μεγάλος αριθμός προϊστορικών και ιστορικών αρχαιολογικών τόπων.[5] Οι Ινδιάνοι Πουέμπλο αποκαλούσαν τον Ρίο Γκράντε Ποσόγκε, που σημαίνει μεγάλο ποτάμι. Ο ποταμός ποτέ δεν εξερευνήθηκε ολόκληρος από μία αποστολή από τους Ισπανούς. Ο Άλβαρ Νούνιεθ Καμπέθα ντε Βάκα ή Νούνιες Καμπέσα ντε Βάκα (αμερικάνικα ισπ.) θεωρείται ότι διέσχισε τον Ρίο Γκράντε το 1535 ή το 1536 και ο Φρανσίσκο Βάσκες ντε Κορονάδο ή Φρανθίσκο Βάθκεθ ντε Κορονάδο (καστιλ. ισπ.) το 1540. Ο ποταμός εξερευνήθηκε τον 18ο αιώνα, αλλά ακριβής χαρτογράφησή του έγινε το 1848 για τη Συνθήκη του Γουαδαλούπε Ιδάλγο, όταν ο ποταμός έγινε το σύνορο ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Μεξικό.[1] Στις αρχές του 20ού αιώνα άρχισε η καλλιέργεια αγροτικών προϊόντων στην κοιλάδα του ποταμού[5]. Το 1997 χαρακτηρίστηκε ως ποταμός Αμερικανικής Κληρονομιάς από τις ΗΠΑ. Στις όχθες βρίσκεται το Εθνικό Πάρκο Μπιγκ Μπεντ και μέρος του ποταμού προστατεύεται.
Τα νερά του Ρίο Γκράντε χρησιμοποιούνται για την άρδευση καλλιεργειών στην κοιλάδα του ποταμού. Σχεδόν το 80% των νερών του ποταμού χρησιμοποιείται για αυτό το σκοπό. Στις όχθες καλλιεργούνται πατάτες, βαμβάκι, εσπεριδοειδή και λαχανικά. Το 1916 κατασκευάστηκε για την άρδευση στο Νέο Μεξικό το Φράγμα Έλεφαντ Μπιουτ και το 1933 άνοιξε ένα αρδευτικό κανάλι κοντά στο Ελ Πάσο, στο Τέξας, ενώ ακολούθησε και η κατασκευή άλλων φραγμάτων.[1] Ο Ρίο Γκράντε είναι ρηχός και γι' αυτό δεν χρησιμοποιείται για ναυσιπλοΐα. Σήμερα μεγάλες πόλεις κατά μήκος του ποταμού είναι η Αλμπουκέρκη, το Ελ Πάσο, το Λαρέντο και το Μπράουνσβιλ στις ΗΠΑ και η Σιουδάδ Χουάρες, το Νουέβο Λαρέδο, η Ρεϊνόσα και το Ματαμόρος στο Μεξικό.[6]
Στην Ελλάδα, εμβατήριο με το όνομα του ποταμού παιανίζει συχνά η Φιλαρμονική του Δήμου Ζακυνθίων, κατά τους θερινούς εορτασμούς.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Metz, Leon C. «Rio Grande». The Handbook of Texas Online. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2010.
- ↑ www
.britannica .com /place /Rio-Grande-river-United-States-Mexico. - ↑ «Rio Grande NASQAN Program». United States Geological Survey. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2010.
- ↑ Benke, Arthur C. (2005). Rivers of North America. Academic Press. σελίδες 186–192. ISBN 978-0-12-088253-3. Unknown parameter
|coauthors=ignored (|author=suggested) (βοήθεια) - ↑ 5,0 5,1 History & Culture Big Bend National Park, National Parks Service
- ↑ ΔΟΜΗ: Ρίο Γκράντε