Σιδηροδρομική γραμμή Παλαιοφαρσάλου - Καλαμπάκας

Η Σιδηροδρομική γραμμή Παλαιοφαρσάλου - Καλαμπάκας είναι ελληνική σιδηροδρομική γραμμή που συνδέει τον Παλαιοφάρσαλο με την Καλαμπάκα. Οι γραμμές Αθήνα - Καλαμπάκα και Θεσσαλονίκη - Καλαμπάκα είναι δύο από τις σημαντικότερες ελληνικές σιδηροδρομικές διαδρομές.

Σιδηροδρομική Γραμμή Παλαιοφαρσάλου - Καλαμπάκας
Άποψη τμήματος της γραμμής μέσα από τις καμπίνες οδήγησης αμαξοστοιχίας μεταξύ Καρδίτσας και Τρικάλων τον Μάιο του 2016.
Πληροφορίες
Ιδιοκτησία	Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδας
Περιοχή	Θεσσαλία
Είδος	Περιφερειακός και Yπεραστικός σιδηρόδρομος
Κατάσταση	Σε αναστολή λειτουργίας / υπό ανάταξη
Τερματικοί	Παλαιοφάρσαλος Καλαμπάκα
Σταθμοί	12
Ιστότοπος	https://ose.gr/
Λειτουργία
Έναρξη λειτουργίας	1886 (με μετρικό εύρος) 2001 (με κανονικό εύρος)
Διαχειριστής	Hellenic Train
Τεχνικά χαρακτηριστικά
Μήκος γραμμής	80,1 χλμ
Εύρος γραμμής	1,435 mm (κανονικό εύρος)
Ηλεκτροκίνηση	25 kV AC, 50 Hz (υπό κατασκευή)
Μέγιστη ταχύτητα	100 χλμ/ώρα
Σχετικά πολυμέσα

Διαδρομή

Ο νότιος τερματικός της γραμμής Παλαιοφαρσάλου - Καλαμπάκας είναι ο σιδηροδρομικός σταθμός Παλαιοφαρσάλου, στο Σταυρό Λάρισας. Χωρίζεται από τη γραμμή Αθηνών - Θεσσαλονίκης και ακολουθεί μια διακλάδωση μήκους περίπου 80 χιλιομέτρων. Περνάει από την Καρδίτσα, συνεχίζει στα Τρίκαλα και προχωράει βόρεια-βορειοδυτικά και καταλήγει στην Καλαμπάκα.

Το δρομολόγιο Αθήνα-Καλαμπάκα καλύπτεται σε 4 ώρες και 11 λεπτά.

Ιστορία

Η γραμμή Παλαιοφαρσάλου - Καλαμπάκας εγκαινιάστηκε στις 16 Ιουνίου 1886, ως τμήμα των Σιδηροδρόμων Θεσσαλίας, με μετρικό εύρος ενώ η χάραξη του ίδια σε μεγάλο βαθμό με τη σημερινή, αλλά με περισσότερες στάσεις.

Το 2001, ελήφθη η απόφαση ώστε η γραμμή Παλαιοφαρσάλου - Καλαμπάκας να μετατραπεί σε γραμμή κανονικού εύρους, για να διευκολυνθεί η ανταπόκρισή της, στο Σταθμό Παλαιοφαρσάλου, με τη γραμμή Αθηνών - Θεσσαλονίκης.

Υπηρεσίες

Στη γραμμή Παλαιοφαρσάλου - Καλαμπάκας κυκλοφορούν τρένα που εκτελούν δρομολόγια με τέσσερις υπηρεσίες. Μία χρησιμοποιώντας τον Παλαιοφάρσαλο ως τερματικό μέχρι την Καλαμπάκα, μία από τη Λάρισα, μία από την Αθήνα και μία από τη Θεσσαλονίκη, πάλι έως την Καλαμπάκα

Σταθμοί και στάσεις

Οι σταθμοί της σιδηροδρομικής γραμμής Παλαιοφαρσάλου - Καλαμπάκας:

Νομός Τρικάλων
Όνομα Σταθμός/Στάση		Τρέχουσα κατάσταση	Πληροφορίες
Καλαμπάκα	Σταθμός	Ενεργός	Σε παλαιότερα έτη γινότανε ανταπόκριση με την Σιδηροδρομική Γραμμή Καλαμπάκας - Κοζάνης - Βέροιας, προς Κοζάνη, Σιάτιστα και Βέροια. Η γραμμή συνέχισε προς την Μακεδονία. Η γραμμή αυτή είναι σήμερα Κατεστραμμένη.
Βασιλική	Στάση	Ανενεργός
Τρίκαλα	Σταθμός	Ενεργός	Σε παλαιότερα έτη, υπήρξε σχεδιασμός να συνδεθεί ο Σιδηροδρομικός σταθμός Τρικάλων, με τον Σιδηροδρομικό Σταθμό Λάρισας, και να κατασκευαζόταν η Σιδηροδρομική Γραμμή Τρικάλων - Λάρισας. Το έργο δεν κατασκευάστηκε ποτέ για άγνωστους λόγους, και έμεινε στα χαρτιά.
Μεγάλα Καλύβια	Σταθμός	Ενεργός
Νομός Καρδίτσας
Όνομα Σταθμός/Στάση		Τρέχουσα κατάσταση	Πληροφορίες
Μαγούλα	Στάση	Ενεργός
Φανάρι	Στάση	Ενεργός
Καρδίτσα	Σταθμός	Ενεργός
Σοφάδες	Στάση	Ενεργός
Νομός Λάρισας
Όνομα Σταθμός/Στάση		Τρέχουσα κατάσταση	Πληροφορίες
Παλαιοφάρσαλος (Φάρσαλα)	Σταθμός	Ενεργός	Ανταπόκριση με τρένα προς Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Κατερίνη, Λαμία και Αθήνα (Σιδηροδρομική γραμμή Πειραιά-Θεσσαλονίκης). Η Γραμμή συνεχίζει στην Μαγνησία ως Σιδηροδρομική γραμμή Παλαιοφαρσάλου - Βόλου, η οποία γραμμή αυτή είναι σήμερα Κατεστραμμένη.

Μέλλον

Αναβάθμιση - Έργα

Στις 24 Νοεμβρίου 2022 υπεγράφει μεταξύ ΕΡΓΟΣΕ και ΑΒΑΞ η σύμβαση κατασκευής του έργου «Εγκατάσταση Ηλεκτροκίνησης, Σηματοδότησης - Τηλεδιοίκησης και ETCS L1 στην υφιστάμενη μονή σιδηροδρομική γραμμή Παλαιοφάρσαλος - Καλαμπάκα». Η διάρκεια των έργων είχε καθοριστεί σε 30 μήνες (παράδοση μέχρι 24/05/2025), ενώ προβλέπεται και η συντήρηση για επιπλέον 36 μήνες (συνολική διάρκεια σύμβασης 66 μήνες). Λόγω των καταστροφών από τις θεομηνίες “Daniel” και “Elias”, οι εργασίες αναμένεται να αρχίσουν και ολοκληρωθούν με σημαντική καθυστέρηση. Με την ολοκλήρωση του έργου οι ταχύτητες που θα μπορεί να αναπτύσσει το τρένο θα είναι της τάξης των 160χλμ/ώρα και το δρομολόγιο Αθήνα - Καλαμπάκα θα διαρκεί περίπου 2 ώρες και 50 λεπτά χρόνος ρεκόρ αν σκεφτεί κανείς ότι πριν τις καταστροφικές πλημμύρες του Σεπτεμβρίου 2023 απαιτούνταν σχεδόν 5 ώρες. Την ίδια ευεργετική μείωση χρόνου θα βιώσουν και τα 2 μεγάλα αστικά κέντρα της περιοχής καθώς στην Καρδίτσα το τρένο θα φτάνει σε 2 ώρες και 20 λεπτά και στα Τρίκαλα σε 2 ώρες και 40 λεπτά.

Επίσης στις 28 Απριλίου 2025 πραγματοποιήθηκε η συμβασιοποίηση του έργου «Αποκατάσταση της μονής σιδηροδρομικής γραμμής Παλαιοφαρσάλου – Καλαμπάκας, σε εντοπισμένα τμήματα της γραμμής, μετά τις θεομηνίες “Daniel” και “Elias” με Προϋπολογισμό 57.660.000€ (με ΦΠΑ)». Ανάδοχος είναι επίσης η ΑΒΑΞ με έκπτωση 4,10%.

Η Σιδηροδρομική γραμμή Αμυνταίου - Κοζάνης και η μελλοντική επέκταση προς Καλαμπάκα, τμήμα του δυτικού σιδηροδρομικού άξονα της Ελλάδας.

Επεκτάσεις

• Ηγουμενίτσα - Ιωάννινα - Καλαμπάκα - Κοζάνη: Εγκεκριμένοι περιβαλλοντικοί όροι το 2013, με την απόσταση Αθήνα - Ιωάννινα να διεξάγεται σε 3 ώρες και 50 λεπτά, με κύριους σταθμούς σε Ηγουμενίτσα, Ιωάννινα, Καλαμπάκα, Γρεβενά, Σιάτιστα και Κοζάνη.