Στίβεν Σπίλμπεργκ

Αμερικανός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός ταινιών

Ο Στίβεν Άλαν Σπίλμπεργκ (αγγλικά: Steven Allan Spielberg‎‎, 18 Δεκεμβρίου 1946) είναι Αμερικανός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός ταινιών. Ξεκίνησε την καριέρα του τη δεκαετία του 1970 και γρήγορα καθιερώθηκε ως ένας από τους εμπορικότερους και δημοφιλείς σκηνοθέτες του κινηματογράφου.[1] Οι ταινίες του έχουν καλύψει πολλά και διαφορετικά θέματα και είδη. Οι πρώτες του ταινίες επιστημονικής φαντασίας και δράσης θεωρήθηκαν ως αρχέτυπα του σύγχρονου κινηματογράφου ενώ στα χρόνια που ακολούθησαν οι ταινίες του ασχολήθηκαν και με ανθρωπιστικά θέματα όπως το Ολοκαύτωμα, το δουλεμπόριο, τον πόλεμο και την τρομοκρατία.

Στίβεν Σπίλμπεργκ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Steven Spielberg (Αγγλικά)
Προφορά
Γέννηση18  Δεκεμβρίου 1946
Σινσινάτι
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΘρησκείαΙουδαϊσμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΑγγλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά
ΣπουδέςCalifornia State University, Long Beach (έως 2002)
Saratoga High School (έως 1965)
Arcadia High School
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασκηνοθέτης κινηματογράφου
σεναριογράφος
παραγωγός ταινιών
ηθοποιός
συλλέκτης τέχνης
επιχειρηματίας
συγγραφέας έργων επιστημονικής φαντασίας
ηθοποιός ταινιών
εκτελεστικός παραγωγός
μοντέρ
τηλεοπτικός παραγωγός
σκηνοθέτης
σεναριογράφος κινηματογραφικών ταινιών
Περίοδος ακμής1959
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΔημοκρατικό Κόμμα των ΗΠΑ
Οικογένεια
ΣύζυγοςΈιμι Ίρβινγκ (1985–1989)
Κέιτ Κάπσο (από 1991)
ΤέκναΣάσα Σπίλμπεργκ
Jessica Capshaw
Max Spielberg
Sawyer Spielberg
Theo Spielberg
Destry Allyn Spielberg
ΓονείςArnold Spielberg
ΑδέλφιαAnne Spielberg
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρόεδρος της Κριτικής Επιτροπής του Φεστιβάλ Καννών
ΒραβεύσειςΤαξιάρχης του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας (2001)
Ταξιάρχης του Τάγματος του Στέμματος
Μεγαλός Ταξιάρχης του Τάγματος της Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας με αστέρα (1998)
Βραβείο Daytime Emmy
Βραβείο της Ένωσης Αμερικανών Σκηνοθετών
Εθνικό Ανθρωπιστικό μετάλλιο των ΗΠΑ (1999)
Μετάλλιο ελευθερίας της Φιλαδέλφια
Όσκαρ Σκηνοθεσίας (1993)
Όσκαρ Σκηνοθεσίας (1998)
Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας (1993)
Βραβείο Καλύτερης Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης
Βραβείo BAFTA καλύτερης ταινίας (1993)
βραβείο Κένεντι (2006)
Βραβείο Καλύτερης Ταινίας της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης (1993)
National Society of Film Critics Award for Best Director (1982)
National Society of Film Critics Award for Best Director (1993)
Saturn Award for Best Director (2003)
Χρυσή Σφαίρα καλύτερου σκηνοθέτη (1998)
Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου της Βοστώνης (1983)
Saturn Award for Best Director (1994)
Critics' Choice Movie Award for Best Director (2002)
Βραβείο Χιούγκο Καλύτερης δραματικής παρουσίασης (1982, 1982, 1990 και 1994)
London Film Critics Circle Award for Director of the Year (1994)
London Film Critics Circle Award for Film of the Year (1994)
Saturn Award for Best Director (1978)
Βραβείο Καλύτερης Ταινίας της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης (1998)
Daytime Emmy Award for Outstanding Children's Animated Program (1997)
London Film Critics Circle Award for Film of the Year (1998)
Ζωντανός Θρύλος (Απριλίου 2000)
βραβείο του μελανοδοχείου (1982)
Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής (2008)
Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας
AFI Life Achievement Award (1995)
United Nations Peace Medal (1982)
Bραβείο Έρβιν Θάλμπεργκ (1987)
Χρυσές Σφαίρες (1994)
Best Screenplay Award (Cannes Film Festival)
βραβεία Σεζάρ (1995)
τιμητικό βραβείο Σεζάρ
Saturn Award for Best Director (1982)
Τάγμα του Χαμόγελου
Ιππότης του Μεγαλόσταυρου του Τάγματος της τιμής της Ιταλικής Δημοκρατίας
Science Fiction and Fantasy Hall of Fame (2005)
επίτιμος διδάκτωρ του πανεπιστημίου Χάρβαρντ (2016)
Βραβείο Εθνικού Συμβουλίου Κριτικής Καλύτερης Ταινίας
βραβείο BAFTA καλύτερου σκηνοθέτη
προσκοπικός Αετός
βραβείο προσκόπων Διακεκριμένου Αετού
αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ
Επίτιμος καθηγητής του πανεπιστημίου της Κρακοβίας
Χρυσή Σφαίρα καλύτερου σκηνοθέτη (2023)
Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου του Ντάλας-Φορτ Γουόρθ (1998)
Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου του Ντάλας-Φορτ Γουόρθ (1993)
Ιστότοπος
amblin.com/steven-spielberg/
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Τρεις από τις ταινίες του Σπίλμπεργκ, Τα Σαγόνια του Καρχαρία (1975), Ε.Τ. ο Εξωγήινος (1982) και Τζουράσικ Παρκ (1993) έγιναν την περίοδο της κυκλοφορίας τους οι μεγαλύτερες εισπρακτικές επιτυχίες όλων των εποχών. Έχει λάβει συνολικά εφτά υποψηφιότητες για Όσκαρ Σκηνοθεσίας για τις ταινίες Στενές επαφές τρίτου τύπου (1977), Οι Κυνηγοί της Χαμένης Κιβωτού (1981), Ε.Τ. ο Εξωγήινος (1982), Μόναχο (2005) και Λίνκολν (2012) κερδίζοντας δύο για τις ταινίες Η Λίστα του Σίντλερ (1993) και Η Διάσωση του Στρατιώτη Ράιαν (1998). Τα συνολικά έσοδα των ταινιών του έχουν αποφέρει πάνω από 8,5 δισεκατομμύρια δολάρια και σύμφωνα με το περιοδικό Forbes, η περιουσία του υπολογίζεται στα 3,2 δισεκατομμύρια δολάρια.[2]

Ο Σπίλμπεργκ συμμετέχει ενεργά στην παραγωγή ταινιών μέσω της εταιρίας του Amblin Entertainment και είναι επίσης ένας από τους ιδρυτές του κινηματογραφικού στούντιο DreamWorks το 1994.

Πρώιμα χρόνια Επεξεργασία

Ο Σπίλμπεργκ γεννήθηκε στο Σινσινάτι του Οχάιο από εβραϊκή οικογένεια.[3] Η μητέρα του Λι Άντλερ είχε εστιατόριο και ήταν πιανίστρια[4] και ο πατέρας του Άρνολντ Σπίλμπεργκ ήταν ηλεκτρολόγος μηχανικός.[5] Καθ' όλη την περίοδο της εφηβείας του ο Σπίλμπεργκ γύριζε ερασιτεχνικές "περιπετειώδεις" ταινίες μαζί με φίλους του. Μετά το διαζύγιο των γονιών του, μετακόμισε στη Σαρατόγκα της Καλιφόρνια μαζί με τον πατέρα του. Οι τρεις αδερφές του και η μητέρα του έμειναν στην Αριζόνα. Φοίτησε στο Λύκειο Αρκάντια στο Φοίνιξ για τρία χρόνια και αποφοίτησε από το Λύκειο της Σαρατόγκα το 1965. Ως παιδί, ο Σπίλμπεργκ αντιμετώπισε δυσκολία να συμφιλιωθεί με την εβραϊκή του καταγωγή και με την αντίληψη που είχαν οι άλλοι γι' αυτόν. Ο ίδιος έχει πει: "Δεν είναι κάτι που χαίρομαι να παραδέχομαι. Αλλά όταν ήμουν επτά, οχτώ, εννιά ετών, Θεέ μου συγχώρα με, ντρεπόμουν επειδή είμασταν Ορθόδοξοι Εβραίοι. Ντρεπόμουν από την εξωτερική αντίληψη της εβραϊκής πρακτικής των γονιών μου. Δεν ένιωθα ποτέ μου ντροπή να είμαι Εβραίος, αλλά κάποιες φορές ήταν δύσκολο. Ο παππούς μου πάντα φόραγε ένα μαύρο μακρύ παλτό, μαύρο καπέλο και είχε μια μακριά λευκή γενιάδα. Ντρεπόμουν να καλέσω φίλους στο σπίτι, επειδή υπήρχε περίπτωση να είναι σε κάποια γωνία να προσεύχεται και δεν ήξερα πως να το εξηγήσω αυτό στους Αγγλοσάξονες Προτεστάντες φίλους μου."[6] Ο Σπίλμπεργκ έχει επίσης δηλώσει ότι κατά τη διάρκεια των παιδικών του χρόνων βίωσε αρκετές φορές αντισημιτική προκατάληψη: "Στο λύκειο, έχω φάει ξύλο και κλωτσιές. Δύο φορές μου μάτωσαν τη μύτη. Ήταν φρικτό."[7]

Αφού μετακόμισε στην Καλιφόρνια, έκανε αίτηση δύο φορές στο Πανεπιστήμιο Θεάτρου, Κινηματογράφου και Τηλεόρασης της Νότιας Καλιφόρνια, χωρίς όμως επιτυχία. Φοίτησε στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λονγκ Μπιτς. Η καριέρα του ξεκίνησε όταν άρχισε να εργάζεται στα Universal Studios ως απλήρωτος εκπαιδευόμενος.[8] Ως εκπαιδευόμενος στη Universal, ο Σπίλμπεργκ γύρισε την πρώτη του ταινία μικρού μήκους που κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους, τη διάρκειας 26 λεπτών ταινία Amblin (1968),[5] έναν τίτλο τον οποίο ο Σπίλμπεργκ χρησιμοποίησε ως το όνομα της εταιρίας παραγωγής του Amblin Entertainment. Αφού ο Σίντνεϊ Σάινμπεργκ, τότε αντιπρόεδρος του τηλεοπτικού κλάδου της Universal, είδε την ταινία, ο Σπίλμπεργκ έγινε ο νεότερος σκηνοθέτης που υπέγραψε μια μακροχρόνια συμφωνία με μεγάλο κινηματογραφικό στούντιο. Παράτησε το Πανεπιστήμιο το 1969 ώστε να δεχτεί το συμβόλαιο με τη Universal και ξεκίνησε την καριέρα του ως επαγγελματίας σκηνοθέτης. Το 1969, το περιοδικό Variety ανακοίνωσε ότι ο Σπίλμπεργκ θα σκηνοθετούσε την πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους Malcolm Winkler, σε παραγωγή Τζον Όρλαντ και Φρανκ Πράις. Ωστόσο, εξαιτίας δυσκολιών να βρεθεί κατάλληλος ηθοποιός για τον πρωταγωνιστικό ρόλο, η ταινία δεν υλοποιήθηκε ποτέ.

Καριέρα Επεξεργασία

1969-1975 Επεξεργασία

Η πρώτη επαγγελματική τηλεοπτική δουλειά έγινε όταν προσλήφθηκε να σκηνοθετήσει ένα κομμάτι του πιλοτικού επεισοδίου της σειράς Night Gallery. Στο κομμάτι που σκηνοθέτησε ο Σπίλμπεργκ, πρωταγωνιστούσε η Τζόαν Κρόφορντ. Μετά από αυτό και άλλο ένα επεισόδιο της σειράς Marcus Welby, M.D., ο Σπίλμπεργκ πήρε την πρώτη μεγάλου μήκους ανάθεση: ένα επεισόδιο της σειράς The Name of the Game. Το επιστημονικής φαντασίας επεισόδιο εντυπωσίασε τη Universal και του έκλεισε συμβόλαιο. Στη συνέχεια σκηνοθέτησε άλλο ένα επεισόδιο της σειράς Night Gallery και δούλεψε και σε άλλες σειρές όπως Owen Marshall: Counselor at Law, The Psychiatrist και Columbo.

Βασισμένη στη δυναμική της δουλειάς του, η Universal έδωσε στον Σπίλμπεργκ να σκηνοθετήσει τέσσερις τηλεταινίες. Η πρώτη ήταν η τηλεταινία Μονομαχία (Duel, 1971) στην οποία ένας ψυχωτικός οδηγός φορτηγού κυνηγά έναν τρομοκρατημένο οδηγό ενός μικρού αυτοκινήτου, προσπαθώντας να τον βγάλει από το δρόμο. Ακολούθησε η τηλεταινία Something Evil (1972) και το μεγάλης διάρκειας πιλοτικό επεισόδιο της σειράς Savage με πρωταγωνιστή τον Μάρτιν Λαντάου. Το κινηματογραφικό του ντεμπούτο έγινε με την ταινία Το Εξπρές του Σούγκαρλαντ (The Sugarland Express) το 1974, στην οποία ένα παντρεμένο ζευγάρι που το κυνηγά η αστυνομία προσπαθεί να επανακτήσει την κηδεμονία του παιδιού τους. Η ταινία δεν απέδωσε ικανοποιητικά στα ταμεία και κυκλοφόρησε σε περιορισμένο κύκλωμα αιθουσών.

Οι παραγωγοί Ρίτσαρντ Ντ. Ζάνουκ και Ντέιβιντ Μπράουν προσέφεραν στον Σπίλμπεργκ να σκηνοθετήσει την ταινία Τα Σαγόνια του Καρχαρία (Jaws, 1975), ένα θρίλερ βασισμένο στο μυθιστόρημα του Πίτερ Μπέντσλεϊ. Παρά την επιτυχία που ακολούθησε, η παραγωγή της ταινίας κόντεψε να σταματήσει εξαιτίας των καθυστερήσεων και της αύξησης του προϋπολογισμού. Με την επιμονή όμως του Σπίλμπεργκ, η ταινία ολοκληρώθηκε. Έγινε τεράστια εισπρακτική και καλλιτεχνική επιτυχία. Έλαβε τέσσερις υποψηφιότητες για Όσκαρ, ανάμεσά τους και για Καλύτερη Ταινία κερδίζοντας τρία στις κατηγορίες Μοντάζ, Μουσικής και Ήχου[9] και απέφερε 470,6 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως[10] Η ταινία καθιέρωσε τον Σπίλμπεργκ ως σκηνοθέτη και τον έκανε επίσης έναν από τους νεότερους εκατομμυριούχους της Αμερικής, δίνοντάς του τη δυνατότητα για μεγαλύτερη αυτονομία στα επόμενα πρότζεκτ του.[11] Επίσης ήταν η πρώτη από τις συνολικά τρεις συνεργασίες του με τον ηθοποιό Ρίτσαρντ Ντρέιφους.

1976-1993 Επεξεργασία

Αφού απέρριψε προτάσεις να σκηνοθετήσει τις ταινίες Τα Σαγόνια του Καρχαρία 2 (Jaws 2, 1978), Κινγκ Κονγκ (King Kong, 1976) και Σούπερμαν (Superman, 1978)[12], ο Σπίλμπεργκ ξανασυνεργάστηκε με τον Ντρέιφους σε μια ταινία σχετικά με εξωγήινους, το Στενές Επαφές Τρίτου Τύπου (Close Encounters of the Third Kind, 1977). Μία από τις σπάνιες ταινίες που ο Σπίλμπεργκ σκηνοθέτησε και έγραψε και το σενάριο. Η ταινία αποδείχτηκε καλλιτεχνική και εισπρακτική επιτυχία και έδωσε στον Σπίλμπεργκ την πρώτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ Σκηνοθεσίας ανάμεσα στις συνολικά έξι που έλαβε η ταινία. Βραβεύτηκε με δύο στις κατηγορίες Φωτογραφίας και Μοντάζ Ηχητικών Εφέ.[13] Η επιτυχία κι αυτής της ταινίας βοήθησε να διασφαλίσει την άνοδο του Σπίλμπεργκ. Η επόμενη ταινία του 1941... Από Πού Πάνε στο Χόλιγουντ, Παρακαλώ; (1941) ήταν μια κωμωδία μεγάλου προϋπολογισμού που διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Με συνολικά έσοδα 92,4 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως[14], η ταινία θεωρήθηκε επιτυχημένη εισπρακτικά αλλά απογοητευτική από τους κριτικούς.[15]

Στη συνέχεια ο Σπίλμπεργκ ασχολήθηκε ξανά με την ταινία Στενές Επαφές Τρίτου Τύπου και με οικονομική υποστήριξη από την Columbia Pictures, η ταινία κυκλοφόρησε ξανά το 1980. Για την επανέκδοση, ο Σπίλμπεργκ έφτιαξε κάποια από τα ελαττώματα που πίστευε ότι είχε η αρχική έκδηση και επίσης κατ' εντολή της Columbia γύρισε επιπρόσθετο υλικό δείχνοντας στο κοινό το εσωτερικό του μητρικού διαστημικού σκάφους, το οποίο απεικονίζεται στο τέλος της ταινίας. Ο Σπίλμπεργκ μετάνιωσε για αυτήν την απόφαση, θεωρώντας ότι το εσωτερικό του σκάφους έπρεπε να παραμείνει ένα μυστήριο. Ωστόσο, η επανακυκλοφορία της ταινίας γνώρισε επιτυχία και η κυκλοφορία της σε DVD το 2001 επανέφερε το πρωτότυπο φινάλε.

Το 1981, ο Σπίλμπεργκ συνεργάστηκε με το σκηνοθέτη και φίλο του Τζορτζ Λούκας στην κωμική περιπέτεια Οι Κυνηγοί της Χαμένης Κιβωτού (Raiders of the Lost Ark), την πρώτη ταινία με πρωτασγωνιστή τον ήρωα Ιντιάνα Τζόουνς, τον οποίο υποδύθηκε ο Χάρισον Φορντ. Η ταινία έγινε η μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία του 1981 και έλαβε 8 υποψηφιότητες για Όσκαρ, μεταξύ των οποίων για Καλύτερη Ταινία και Σκηνοθεσία, κερδίζοντας τέσσερα στις κατηγορίες Καλλιτεχνική Διεύθυνση, Οπτικά Εφέ, Μοντάζ και Ήχος.[16]

Ένα χρόνο αργότερα, ο Σπίλμπεγκ επέστρεψε στο είδος επιστημονικής φαντασίας με την ταινία Ε.Τ. ο Εξωγήινος (E.T. the Extra-Terrestrial). Ήταν η ιστορία ενός αγοριού και της φιλικής σχέσης που αναπτύσσει με έναν εξωγήινο. Η ταινία έγινε η μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία όλων των εποχών την περίοδο κυκλοφορίας της, με συνολικές εισπράξεις 792,9 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως.[17] Έλαβε συνολικά εννέα υποψηφιότητες για Όσκαρ, μεταξύ των οποίων Καλύτερης Ταινίας και Σκηνοθεσίας, κερδίζοντας τέσσερα στις κατηγορίες Καλύτερης Μουσικής, Οπτικών Εφέ, Ήχου και Μοντάζ Ηχητικών Εφέ.[18]

Μεταξύ του 1982 και του 1985, ο Σπίλμπεργκ ανέλαβε την παραγωγή τριών μεγάλων εισπρακτικών επιτυχιών: Το Πνεύμα του Κακού (Poltergeist, 1982) με συμμετοχή και στο σενάριο, Επόμενος Σταθμός: Η Ζώνη του Λυκόφωτος (Twilight Zone: The Movie, 1983) με συμμετοχή στη σκηνοθεσία[19] και Γκούνις: Το Κυνήγι της Μεγάλης Περιπέτειας (The Goonies, 1985) με συμμετοχή στο στόρι πάνω στο οποίο βασίστηκε το σενάριο.[20]

 
Ο Στίβεν Σπίλμπεργκ και ο Τσάντραν Ράτναμ στα γυρίσματα της ταινίας Ο Ιντιάνα Τζόουνς και Ο Ναός του Χαμένου Θησαυρού.

Το 1984 σκηνοθέτησε το πρίκουελ Ο Ιντιάνα Τζόουνς και Ο Ναός του Χαμένου Θησαυρού (Indiana Jones and the Temple of Doom) με τη συμμετοχή των Λούκας και Φορντ και την επόμενη χρονιά σκηνοθέτησε τη δραματική ταινία Το Πορφυρούν Χρώμα. Η ταινία παρουσιάζει τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν οι Αφροαμερικανίδες το 1900, συμπεριλαμβανομένων της πείνας, του ρατσισμού και του σεξισμού και πρωταγωνιστούν οι Γούπι Γκόλντμπεργκ και Όπρα Γουίνφρεϊ. Αποδείχτηκε μεγάλη εισπρακτική επιτυχία με 98,4 εκατομμύρια δολάρια στο αμερικανικό box office[21] ενώ έλαβε θερμής υποδοχής και από τους κριτικούς.[22] Έλαβε συνολικά 9 υποψηφιότητες για Όσκαρ, ανάμεσά τους και για Καλύτερη Ταινία[23] και προς μεγάλη έκπληξη πολλών ο Σπίλμπεργκ δεν έλαβε υποψηφιότητα για Όσκαρ Σκηνοθεσίας. Το Πορφυρούν Χρώμα είναι η δεύτερη ταινία του Σπίλμπεργκ που τη μουσική δεν ανέλαβε ο Τζον Γουίλιαμς, με πρώτη την ταινία Μονομαχία (Duel). Το 1987 σκηνοθέτησε την ταινία Η Αυτοκρατορία του Ήλιου (Empire of the Sun) με πρωταγωνιστές τους Τζον Μάλκοβιτς και Κρίστιαν Μπέιλ. Η ταινία απέσπασε θετικά σχόλια από τους κριτικούς και έλαβε έξι υποψηφιότητες για Όσκαρ αλλά η εισπρακτική πορεία της θεωρήθηκε απογοητευτική.

Ακολούθησε η τρίτη ταινία της σειράς Ιντιάνα Τζόουνς με τίτλο Ο Ιντιάνα Τζόουνς και Η Τελευταία Σταυροφορία (Indiana Jones and the Last Crusade) το 1989. Για μία ακόμη φορά, συνεργάστηκε με τους Λούκας και Φορντ ενώ στο καστ συμμετείχε και ο Σον Κόνερι ως πατέρας του Ιντιάνα. Η ταινία έλαβε κυρίως θετικές κριτικές και έγινε η μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία της χρονιάς παγκοσμίως, με συνολικά έσοδα 474,1 εκατομμύρια δολάρια.[24] Την ίδια χρονιά συνεργάστηκε για τρίτη φορά με τον Ρίτσαρντ Ντρέιφους στην αισθηματική δραματική κομεντί Για Πάντα (Always). Η ταινία κινήθηκε μέτρια εισπρακτικά και έλαβε μικτές κριτικές.[25] Το 1991 σκηνοθέτησε το Κάπταιν Χουκ (Hook) με πρωταγωνιστές τους Ντάστιν Χόφμαν, Ρόμπιν Γουίλιαμς και Τζούλια Ρόμπερτς. Παρά τις μικτές κριτικές που απέσπασε, απέφερε 300,8 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως.[26] To 1993, ο Σπίλμπεργκ επέστρεψε στο είδος της περιπέτειας και μετέφερε στη μεγάλη οθόνη το μυθιστόρημα του Μάικλ Κράιτον Τζουράσικ Παρκ (Jurassic Park). Με επαναστατικά ειδικά εφέ που παρείχε η εταιρία Industrial Light & Magic του φίλου του Τζορτζ Λούκας, η ταινία έγινε η μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία όλων των εποχών την περίοδο κυκλοφορίας της, με συνολικά έσοδα 914,6 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως[27] και βραβεύτηκε με τρία Όσκαρ.[28]

Επόμενη ταινία του ήταν Η Λίστα του Σίντλερ (Schindler's List, 1993). Βασισμένη στην αληθινή ιστορία του Όσκαρ Σίντλερ, ενός άνδρα που ρίσκαρε την ίδια του τη ζωή για να σώσει 1.100 Εβραίους από το Ολοκαύτωμα, η ταινία χάρισε στον Σπίλμπεργκ το πρώτο του Όσκαρ Σκηνοθεσίας. Έλαβε συνολικά 12 υποψηφιότητες, κερδίζοντας επτά, αναμεσά τους και το βραβείο Καλύτερης Ταινίας.[28] Με την ταινία να θριαμβεύει και στα ταμείο, ο Σπίλμπεργκ χρησιμοποίησε τα κέρδη για να ιδρύσει το Ίδρυμα Σόαχ, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που κρατάει αρχεία κινηματογραφημένων μαρτυριών επιζώντων του Ολοκαυτώματος. Το 1997, το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου συμπεριέλαβε την ταινία στη λίστα με τις καλύτερες ταινίες στην 9η θέση και το 2007 κατέλαβε την 8η όταν η λίστα ανακατασκευάστηκε.[29]

1994-2010 Επεξεργασία

 
Ο Στίβεν Σπίλμπεργκ το 1990.

Το 1994, ο Σπίλμπεργκ έκανε ένα διάλειμμα για να περάσει περισσότερο χρόνο με την οικογένειά του και να ιδρύσει το νέο του στούντιο, τη DreamWorks[30] μαζί με τους Τζέφρεϊ Κάτζενμπεργκ και Ντέιβιντ Γκέφεν. Το 1997, σκηνοθέτησε τη συνέχεια του Τζουράσικ Παρκ με τον τίτλο Ο Χαμένος Κόσμος: Τζουράσικ Παρκ (The Lost World: Jurassic Park). Ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία του 1997, πίσω από την ταινία Τιτανικός (Titanic) του Τζέιμς Κάμερον. Επόμενη ταινία ήταν το Amistad. Παρά τα θετικά σχόλια των κριτικών δεν κινήθηκε ικανοποιητικά στο box office.

Το 1998, ο Σπίλμπεργκ ασχολήθηκε ξανά με τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, με την ταινία Η Διάσωση του Στρατιώτη Ράιαν (Saving Private Ryan). Η υπόθεση αφορά μια ομάδα Αμερικανών στρατιωτών με την αποστολή να φέρουν πίσω έναν αλεξιπτωτιστή, του οποίου τα μεγαλύτερα αδέρφια του σκοτώθηκαν στον πόλεμο και πρωταγωνιστούν οι Τομ Χανκς και Ματ Ντέιμον. Η ταινία έγινε τεράστια εισπρακτική επιτυχία, αποφέροντας 481,8 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως. Ο Σπίλμπεργκ βραβεύτηκε με το δεύτερο Όσκαρ Σκηνοθεσίας.[31]

Το 2001, σκηνοθέτησε το τελευταίο πρότζεκτ του Στάνλεϊ Κιούμπρικ. Το Α.Ι. Τεχνητή Νοημοσύνη (A.I. Artificial Intelligence) διηγείται την ιστορία ενός ανθρωποειδούς ρομπότ που επιθυμεί την αγάπη. Παρά τα εξαιρετικά σχόλια που έλαβε από τους κριτικούς, η πορεία της ταινίας στο αμερικανικό box office αποδείχτηκε απογοητευτική για ταινία του Σπίλμπεργκ, αλλά παγκοσμίως απέφερε 235,9 εκατομμύρια δολάρια.[32] Το 2002 σκηνοθέτησε το φουτουριστικό περιπετειώδης θρίλερ Minority Report με πρωταγωνιστή τον Τομ Κρουζ και την κωμική περιπέτεια Πιάσε με αν μπορείς (Catch Me If You Can) με τους Τομ Χανκς και Λεονάρντο Ντι Κάπριο. Και οι δύο ταινίες έλαβαν θερμής υποδοχής από κοινό και κριτικούς[33] ενώ και εισπρακτικά αποδείχτηκαν επιτυχημένες.[34] Στην επόμενη ταινία του συνεργάστηκε ξανά με τον Χανκς και την Κάθριν Ζέτα-Τζόουνς στην ταινία The Terminal (2004). Το 2005 συνεργάστηκε ξανά με τον Κρουζ στην ταινία Ο Πόλεμος των Κόσμων (War of the Worlds). Σε αντίθεση με τις προηγούμενες ταινίες του Στενές Επαφές Τρίτου Τύπου και Ε.Τ. ο Εξωγήινος που απεικόνιζαν τους εξωγήινους ως φιλικούς επισκέπτες, στην ταινία Ο Πόλεμος των Κόσμων οι εξωγήινοι ήταν βίαιοι καταστροφικοί εισβολείς. Η ταινία ήταν άλλη μια τεράστια εισπρακτική επιτυχία με συνολικά έσοδα 591,7 εκατομμύρια δολάρια.[35]

Επόμενη δουλειά του Σπίλμπεργκ ήταν το Μόναχο (Munich, 2005). Απέσπασε εξαιρετικά σχόλια από τους κριτικούς, αλλά κινήθηκε απογοητευτικά στο box office. Ωστόσο έλαβε πέντε υποψηφιότητες για Όσκαρ, μεταξύ των οποίων για Καλύτερη Ταινία και Σκηνοθεσία.[36] Το 2008 σκηνοθέτησε την τέταρτη ταινία της σειράς Ιντιάνα Τζόουνς με τον τίτλο Ο Ιντιάνα Τζόουνς και Το Βασίλειο του Κρυστάλλινου Κρανίου (Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull) πάλι με τη συμμετοχή των Χάρισον Φορντ και Τζορτζ Λούκας.[37][38] Έλαβε κυρίως θετικές κριτικές και συγκέντρωσε 786,6 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως.[39]

2011-2012 Επεξεργασία

 
Ο Στίβεν Σπίλμπεργκ στην πρεμιέρα της ταινίας Οι Περιπέτειες του Τεν Τεν: Το Μυστικό του Μονόκερου στο Παρίσι το 2011.

Στις αρχές του 2009, ο Σπίλμπεργκ γύρισε την πρώτη ταινία της τριλογίας που βασίζεται στο κόμικ Τεντέν με τον τίτλο Οι Περιπέτειες του Τεν Τεν: Το Μυστικό του Μονόκερου (The Adventures of Tintin: The Secret of the Unicorn). Η ταινία κυκλοφόρησε το 2011 και βραβεύτηκε με τη Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων.[40] Ακολούθησε το πολεμικό δράμα Το Άλογο του Πολέμου (War Horse, 2011), βασισμένο στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Μάικλ Μορπούργκο. Η ταινία έλαβε κυρίως θετικά σχόλια από τους κριτικούς και έλαβε έξι υποψηφιότητες για Όσκαρ.[41]

Το 2012 σκηνοθέτησε το βιογραφικό δράμα Λίνκολν (Lincoln) με πρωταγωνιστή τον Ντάνιελ Ντέι-Λιούις. Η ταινία εστιάζει στους τέσσερις τελευταίους μήνες της ζωής του Αβραάμ Λίνκολν. Απέσπασε διθυραμβικές κριτικές[42] και έλαβε 12 υποψηφιότητες για Όσκαρ, μεταξύ των οποίων για Καλύτερη Ταινία και Σκηνοθεσία.[43]

Προσωπική ζωή Επεξεργασία

Από το 1985 μέχρι το 1989 ο Σπίλμπεργκ ήταν παντρεμένος με την ηθοποιό Έιμι Ίρβινγκ και μαζί απέκτησαν ένα γιο, τον Μαξ Σάμιουελ. Στο διακανονισμό του διαζυγίου του το 1989, η Ίρβινγκ έλαβε 100 εκατομμύρια δολάρια από τον Σπίλμπεργκ μετά από απόφαση του δικαστή για ακύρωση του προγαμιαίου συμβολαίου, το οποίο γράφτηκε πάνω σε χαρτοπετσέτα. Το διαζύγιό του καταχωρήθηκε ως το τρίτο ακριβότερο διαζύγιο στην ιστορία.[44]

Αργότερα, ο Σπίλμπεργκ γνώρισε την ηθοποιό Κέιτ Κάπσο στα γυρίσματα της ταινίας Ο Ιντιάνα Τζόουνς και Ο Ναός του Χαμένου Θησαυρού. Παντρεύτηκαν τον Οκτώβριο του 1991.[45] Στην οικογένεια Σπίλμπεργκ-Κάπσο υπάρχουν επτά παιδιά:

  • Τζέσικα Κάπσο (γενν. 9 Αυγούστου 1976) - κόρη της Κέιτς Κάπσον από τον προηγούμενο γάμο της με τον Ρόμπερτ Κάπσο.
  • Μαχ Σάμιουελ Σπίλμπεργκ (γενν. 13 Ιουνίου 1986) - γιος του Σπίλμπεργκ από τον προηγούμενο γάμο του με την Έιμι Ίρβινγκ
  • Θίο Σπίλμπεργκ (γενν. 1988) - γιος πο υιοθέτησε η Κάπσο πριν παντρευτεί τον Σπίλμπεργκ[46]
  • Σάσα Ρεμπέκα Σπίλμπεργκ (γενν. 14 Μαΐου 1990)[47]
  • Σόγιερ Έιβερι Σπίλμπεργκ (γενν. 10 Μαρτίου 1992)[48]
  • Μικαέλα Τζορτζ (γενν. 28 Φεβρουαρίου 1996) - υιοθετημένη κόρη και των δύο
  • Ντέστρι Άλιν Σπίλμπεργκ (γενν. 1 Δεκεμβρίου 1996)

Φιλμογραφία Επεξεργασία

Έτος Ταινία Πιστώνεται ως
Σκηνοθέτης Παραγωγός Σεναριογράφος Άλλο Σημειώσεις Βραβεία
1968 Amblin Ναι Ναι
1971 Μονομαχία (Duel) Ναι
1972 Something Evil Ναι
1974 Το Εξπρές του Σούγκαρλαντ (The Sugarland Express) Ναι Ναι
1975 Τα Σαγόνια του Καρχαρία (Jaws) Ναι Υποψηφιότητα Χρυσή Σφαίρα Σκηνοθεσίας
Υποψηφιότητα BAFTA Σκηνοθεσίας
1977 Στενές Επαφές του Τρίτου Τύπου (Close Encounters of the Third Kind) Ναι Ναι Υποψηφιότητα Όσκαρ Σκηνοθεσίας
Υποψηφιότητα Χρυσή Σφαίρα Σκηνοθεσίας
Υποψηφιότητα Χρυσή Σφαίρα Σεναρίου
Υποψηφιότητα BAFTA Σκηνοθεσίας
Υποψηφιότητα BAFTA Πρωτότυπου Σεναρίου
1978 I Wanna Hold Your Hand Ναι
1979 1941... Από Πού Πάνε στο Χόλιγουντ, Παρακαλώ; (1941) Ναι
1980 Οι Ατσίδες με τα Μπλε (The Blues Brothers) Ναι
Τα Σαραβαλάκια (Used Cars) Ναι
1981 Από το Σικάγο με Αγάπη (Continental Divide) Ναι
Οι Κυνηγοί της Χαμένης Κιβωτού (Raiders of the Lost Ark) Ναι Υποψηφιότητα Όσκαρ Σκηνοθεσίας
Υποψηφιότητα Χρυσή Σφαίρα Σκηνοθεσίας
1982 Ε.Τ. ο Εξωγήινος (E.T. the Extra-Terrestrial) Ναι Ναι Υποψηφιότητα Όσκαρ Σκηνοθεσίας
Υποψηφιότητα Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας
Υποψηφιότητα Χρυσή Σφαίρα Σκηνοθεσίας
Υποψηφιότητα BAFTA Σκηνοθεσίας
Υποψηφιότητα BAFTA Καλύτερης Ταινίας
Το Πνεύμα του Κακού (Poltergeist) Ναι Ναι
1983 Επόμενος Σταθμός: Η Ζώνη του Λυκόφωτος (Twilight Zone: The Movie) Ναι Ναι
1984 Γκρέμλινς (Gremlins) Ναι
Ο Ιντιάνα Τζόουνς και Ο Ναός του Χαμένου Θησαυρού (Indiana Jones and the Temple of Doom) Ναι
Δωμάτιο 666 (Room 666) Ναι
1985 Fandango Ναι
Επιστροφή στο Μέλλον (Back to the Future) Ναι
Το Πορφυρούν Χρώμα (The Color Purple) Ναι Ναι Υποψηφιότητα Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας
Υποψηφιότητα Χρυσή Σφαίρα Σκηνοθεσίας
Γκούνις: Το Κυνήγι της Μεγάλης Περιπέτειας (The Goonies) Ναι Ναι
Η Πυραμίδα του Φόβου (Young Sherlock Holmes) Ναι
1986 Αμέρικαν Στόρι (An American Tail) Ναι
Το Κελεπούρι (The Money Pit) Ναι
1987 Το Θαύμα της 8ης Λεωφόρου (*batteries not included) Ναι
Η αυτοκρατορία του ήλιου (Empire of the Sun) Ναι Ναι
Χάρι ο Απίθανος (Harry and the Hendersons) Ναι
Φανταστική Καταδίωξη (Innerspace) Ναι
Το Κουδούνι θα Χτυπήσει στις 3 (Three O'Clock High) Ναι
1988 Η Γη Πριν Αρχίσει ο Χρόνος (The Land Before Time) Ναι
Ποιος Παγίδεψε τον Ρότζερ Ράμπιτ (Who Framed Roger Rabbit) Ναι
1989 Για Πάντα (Always) Ναι Ναι
Επιστροφή στο Μέλλον 2 (Back to the Future Part II) Ναι
Ο Μπαμπάς μου κι Εγώ (Dad) Ναι
Ο Ιντιάνα Τζόουνς και Η Τελευταία Σταυροφορία (Indiana Jones and the Last Crusade) Ναι
1990 Αραχνοφοβία (Arachnophobia) Ναι
Όνειρα (Dreams) Ναι
Επιστροφή στο Μέλλον 3 (Back to the Future Part IIΙ) Ναι
Γκρέμλινς 2: Η Νέα Γενιά (Gremlins 2: The New Batch) Ναι
Ο Τζο Ενάντια στο Ηφαίστειο (Joe Versus the Volcano) Ναι
Roller Coaster Rabbit Ναι
1991 A Wish for Wings That Work Ναι
Αμέρικαν Στόρι: Ο Φίβελ στην Αγρια Δύση (An American Tail: Fievel Goes West) Ναι
Το Ακρωτήρι του Φόβου (Cape Fear) Ναι
Κάπταιν Χουκ (Hook) Ναι
Tiny Toon Adventures: How I Spent My Vacation Ναι
A Brief History of Time Ναι
1993 Τζουράσικ Παρκ (Jurassic Park) Ναι Ναι
We're Back! A Dinosaur's Story Ναι
Η Λίστα του Σίντλερ (Schindler's List) Ναι Ναι Όσκαρ Σκηνοθεσίας
Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας
Χρυσή Σφαίρα Σκηνοθεσίας
BAFTA Σκηνοθεσίας
BAFTA Καλύτερης Ταινίας
1994 Οι Φλίντστοουνς (The Flintstones) Ναι
1995 Κάσπερ, το Φαντασματάκι (Casper) Ναι
Balto Ναι
1996 Τουίστερ (Twister) Ναι
1997 Τζουράσικ Παρκ 2: Χαμένος Κόσμος (The Lost World: Jurassic Park) Ναι Ναι
Οι Άνδρες με τα Μαύρα (Men in Black) Ναι
Amistad Ναι Ναι Υποψηφιότητα Χρυσή Σφαίρα Σκηνοθεσίας
1998 Η Διάσωση του Στρατιώτη Ράιαν (Saving Private Ryan) Ναι Ναι Όσκαρ Σκηνοθεσίας
Χρυσή Σφαίρα Σκηνοθεσίας
Υποψηφιότητα Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας
Υποψηφιότητα BAFTA Σκηνοθεσίας
Υποψηφιότητα BAFTA Καλύτερης Ταινίας
The Last Days Ναι
Η Μάσκα του Ζορό (The Mask of Zorro) Ναι
Ολέθρια Σύγκρουση (Deep Impact) Ναι
1999 Wakko's Wish Ναι
Medal of Honor Ναι
2000 Shooting War Ναι
2001 Α.Ι. Τεχνητή Νοημοσύνη (A.I. Artificial Intelligence) Ναι Ναι Ναι
Υποψηφιότητα Χρυσή Σφαίρα Σκηνοθεσίας
Jurassic Park III Ναι
Stanley Kubrick: A Life in Pictures Ναι
Vanilla Sky Ναι
2002 Minority Report Ναι
Οι Άνδρες με τα Μαύρα ΙΙ (Men in Black II) Ναι
Austin Powers: Το Χρυσό Εργαλείο (Austin Powers in Goldmember) Ναι
Πιάσε με αν μπορείς (Catch Me If You Can) Ναι Ναι
2003 Double Dare Ναι
2004 The Cutting Edge: The Magic of Movie Editing Ναι
The Terminal Ναι Ναι
2005 Directed by John Ford Ναι
Ο πόλεμος των κόσμων (War of the Worlds) Ναι
Ο Θρύλος του Ζορό (The Legend of Zorro) Ναι
Αναμνήσεις μιας γκέισας (Memoirs of a Geisha) Ναι
Μόναχο (Munich) Ναι Ναι Υποψηφιότητα Όσκαρ Σκηνοθεσίας
Υποψηφιότητα Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας
Υποψηφιότητα Χρυσή Σφαίρα Σκηνοθεσίας
2006 Οι Σημαίες των Προγόνων μας (Flags of Our Fathers) Ναι
Γράμματα από το Ιβο Τζίμα (Letters from Iwo Jima) Ναι Υποψηφιότητα Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας
Το Τερατόσπιτο (Monster House) Ναι
The Shark Is Still Working Ναι
2007 Transformers Ναι
2008 Ο Ιντιάνα Τζόουνς και Το Βασίλειο του Κρυστάλλινου Κρανίου (Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull) Ναι
Παγιδευμένοι (Eagle Eye) Ναι
2009 Transformers: Η Εκδίκηση των Ηττημένων (Transformers: Revenge of the Fallen) Ναι
Παραδεισένια Οστά (The Lovely Bones) Ναι
2010 Hollywood Don't Surf! Ναι
Η Ζωή Μετά (Hereafter) Ναι
Αληθινό Θράσος (True Grit) Ναι
2011 Paul Ναι
Super 8 Ναι
Transformers 3 (Transformers: Dark of the Moon) Ναι
Cowboys & Aliens Ναι
Real Steel Ναι
Οι Περιπέτειες του Τεν Τεν: Το Μυστικό του Μονόκερου (The Adventures of Tintin: The Secret of the Unicorn) Ναι Ναι Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων
Υποψηφιότητα BAFTA Καλύτερης Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων
Το Άλογο του Πολέμου (War Horse) Ναι Ναι Υποψηφιότητα Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας
2012 Οι Άνδρες με τα Μαύρα 3 (Men in Black 3) Ναι
Λίνκολν (Lincoln) Ναι Ναι Υποψηφιότητα Όσκαρ Σκηνοθεσίας
Υποψηφιότητα Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας
Υποψηφιότητα Χρυσή Σφαίρα Σκηνοθεσίας
Υποψηφιότητα BAFTA Καλύτερης Ταινίας
2015 Η γέφυρα των κατασκόπων (Bridge of Spies) Ναι Ναι
Jurassic World Ναι
2017 The Post: Απαγορευμένα Μυστικά (The Post) Ναι Ναι
Transformers: Ο Τελευταίος Ιππότης (Transformers: The Last Knight) Ναι
2018 Ready Player One Ναι Ναι
Jurassic World: Το Βασίλειο Έπεσε (Jurassic World: Fallen Kingdom) Ναι
Bumblebee Ναι
2021 Γουέστ Σάιντ Στόρι (West Side Story) Ναι Ναι
2022 Jurassic World: Κυριαρχία (Jurassic World Dominion) Ναι
The Fabelmans Ναι Ναι Ναι

Ο Σπίλμπεργκ έχει επίσης τιμηθεί με το βραβείο "Irving G. Thalberg Memorial Award" από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών το 1987 και με το τιμητικό βραβείο συνολικής προσφοράς "Cecil B. DeMille" από την Ένωση Ανταποκριτών Ξένου Τύπου το 2009 (εξ αναβολής από το 2008, λόγω της τότε απεργίας των σεναριογράφων.[49]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Internet Archive, Nigel (2007). The cinema of Steven Spielberg : empire of light. London ; New York : Wallflower. ISBN 978-1-904764-89-2. 
  2. «Steven Spielberg». Forbes (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2023. 
  3. Steven Spielberg: A Biography. Da Capo Press. 1999. ISBN 978-0-306-80900-2. [νεκρός σύνδεσμος]
  4. «Fred A. Bernstein». web.archive.org. 23 Μαρτίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2023. 
  5. 5,0 5,1 «Steven Spielberg Biography (1947?-)». www.filmreference.com. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2023. 
  6. «Steven Spielberg: 'We Can't Just Sit Back and Hope'». Parade Magazine. 27 Μαρτίου 1994. http://www.parade.com/articles/editions/1994/edition_03-27-1994/steven-spielberg-we-cant-just-sit-back-and-hope.html. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  7. «The New York Times: Best Pictures». archive.nytimes.com. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2023. 
  8. «CSU Newsline - Steven Spielberg To Graduate from California State University, Long Beach With Bachelor's Degree in Film and Electronic Arts». web.archive.org. 9 Μαρτίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2023. 
  9. «The 48th Academy Awards (1976) Nominees and Winners». oscars.org. 29 Μαρτίου 1976. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  10. «Jaws στο Box Office Mojo». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  11. Joseph McBride. Steven Spielberg. σελ. 250. 
  12. Baxter, John (1997). Steven Spielberg: The Unauthorised Biography. London: Harper Collins. σελ. 145. ISBN 0-00-638444-7. 
  13. «The 50th Academy Awards (1978) Nominees and Winners». oscars.org. 3 Απριλίου 1978. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  14. «1941 στο Box Office Mojo». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  15. «1941 στο Rotten Tomatoes». Rotten Tomatoes. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  16. «The 54th Academy Awards (1982) Nominees and Winners». oscars.org. 29 Μαρτίου 1982. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  17. «Ε.Τ. ο Εξωγήινος στο Box Office Mojo». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  18. «The 55th Academy Awards (1983) Nominees and Winners». oscars.org. 26 Μαρτίου 1990. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  19. Heitmueller, Karl (3 Απριλίου 2007). «Rewind: Major-Studio flicks that belong in the Grind House». MTV. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. Ultimate A-lister Steven Spielberg co-produced this big-budget adaptation of Rod Serling's classic '60s TV show.... 
  20. Corliss, Richard (7 Ιανουαρίου 1985). «This way to the children's crusade». Time. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-10-19. https://web.archive.org/web/20091019155426/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,959559,00.html. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. «he wrote the story and served as an executive producer of The Goonies....». 
  21. «Το Πορφυρούν Χρώμα στο Box Office Mojo». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  22. «Το Πορφυρούν Χρώμα στο Rotten Tomatoes». Rotten Tomatoes. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  23. «The 58th Academy Awards (1986) Nominees and Winners». oscars.org. 24 Μαρτίου 1986. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  24. «Ο Ιντιάνα Τζόουνς και Η Τελευταία Σταυροφορία στο Box Office Mojo». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  25. «Για Πάντα στο Rotten Tomatoes». Rotten Tomatoes. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  26. «Κάπταιν Χουκ στο Box Office Mojo». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  27. «Τζουράσικ Παρκ στο Box Office Mojo». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  28. 28,0 28,1 «The 66th Academy Awards (1994) Nominees and Winners». oscars.org. 21 Μαρτίου 1994. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  29. «AFI's 100 YEARS...100 Movies 10th Anniversary Edition». Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου. afi.com. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  30. Army Archered (17 Ιουνίου 1993). «Spielberg to take break after completing 'List'». Variety. http://www.variety.com/article/VR1117862199.html?categoryid=2&cs=1&query=dark+AND+angel. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  31. «The 71st Academy Awards (1999) Nominees and Winners». oscars.org. 21 Μαρτίου 1999. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  32. «Α.Ι. Τεχνητή Νοημοσύνη στο Box Office Mojo». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  33. «Πιάσε Με Αν Μπορείς στο Rotten Tomatoes». Rotten Tomatoes. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  34. «Πιάσε Με Αν Μπορείς στο Box Office Mojo». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  35. «Ο Πόλεμος των Κόσμων στο Box Office Mojo». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  36. «The 78th Academy Awards (2006) Nominees and Winners». oscars.org. 5 Μαρτίου 2006. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  37. «New Indy Adventure Begins Shooting». IndianaJones.com. 18 Ιουνίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-06-21. https://web.archive.org/web/20070621003713/http://indianajones.com/community/news/news20070618.html. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  38. «Spielberg, Ford and Lucas on Indy IV». Empire. 21 Αυγούστου 2006. http://www.empireonline.com/news/story.asp?NID=19382. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  39. «Ο Ιντιάνα Τζόουνς και Το Βασίλειο του Κρυστάλλινου Κρανίου στο Box Office Mojo». Box Office Mojo. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  40. «The 69th Annual Golden Globe Awards». imdb.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  41. «Academy Awards Nominations in 2012». oscars.org. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  42. «Λίνκολν στο Rotten Tomatoes». Rotten Tomatoes. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  43. «85th Academy Awards Nominations». oscar.go.com. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  44. «'Most costly' celebrity divorces». BBC News. 13 Απριλίου 2007. http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/americas/6552597.stm. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  45. Pogrebin, Abigail (Οκτώβριος 2005). Stars of David: Prominent Jews Talk About Being Jewish . Bantam Dell Pub Group. ISBN 0-7679-1612-3. 
  46. «Spielberg, Steven – Fun Facts, Answers, Factoids, Info, Information». Funtrivia.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  47. «California Birth Index». Familytreelegends.com. 14 Μαΐου 1990. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  48. «California Birth Index». Familytreelegends.com. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 
  49. «Αναβάλλεται η απονομή της τιμητικής Χρυσής Σφαίρας στον Στ.Σπίλμπεργκ». in.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαρτίου 2008. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2013. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία