Σχέσεις Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου – Ηνωμένων Πολιτειών

Η Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν επίσημες διπλωματικές σχέσεις καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν αναγνωρίζουν τη ΤΔΒΚ ως κυρίαρχο έθνος και αντίθετα αναγνωρίζουν την περιοχή της Βόρειας Κύπρου ως μέρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν επίσημες σχέσεις μεταξύ των δύο εθνών, η ΤΔΒΚ έχει διορίσει Πρεσβευτές στις Ηνωμένες Πολιτείες και έχει γραφείο αντιπροσωπείας στην Ουάσινγκτον, που λειτουργεί ως ντε φάκτο πρεσβεία της. Η ΤΔΒΚ διατηρεί επίσης γραφείο αντιπροσωπείας στη Νέα Υόρκη που λειτουργεί ως ντε φάκτο γενικό προξενείο και ως de facto μόνιμη αποστολή στα Ηνωμένα Έθνη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες από την άλλη έχουν διπλωματικό γραφείο στη Βόρεια Λευκωσία ως μέρος της πρεσβείας τους στη Λευκωσία στην Κύπρο.[1]

Η τότε υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Χίλαρι Κλίντον και ο Πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου Μεχμέτ Αλί Ταλάτ στην Ουάσινγκτον, 15 Απριλίου 2009.

Ιστορία Επεξεργασία

Η επίσημη θέση των Ηνωμένων Πολιτειών για τη ΤΔΒΚ είναι ότι «θεωρεί το status quo στην Κύπρο ως απαράδεκτο και υποστηρίζει τις προσπάθειες για την επίτευξη συνολικής διευθέτησης για την επανένωση του νησιού ως διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία. Οι διαπραγματεύσεις διευθέτησης υπό την ηγεσία της Κύπρου βασίζονται σε ένα διζωνικό, δικοινοτικό πλαίσιο ομοσπονδίας ως το καλύτερο μέσο για την επίτευξη μιας δίκαιης και μόνιμης διευθέτησης. Οι Ηνωμένες Πολιτείες προτρέπουν όλα τα μέρη να επιδείξουν την απαραίτητη διαφάνεια, ευελιξία και προθυμία για συμβιβασμούς για επανέναρξη επίσημων συνομιλιών, εφαρμογή εμπιστοσύνης -οικοδομικά μέτρα και βελτίωση των δικοινοτικών σχέσεων».[2]

Στις 15 Απριλίου 1991, ο υπουργός Εξωτερικών Τζέιμς Μπέικερ συναντήθηκε με τον ηγέτη της ΤΔΒΚ Ραούφ Ντενκτάς. Αυτή η συνάντηση σηματοδότησε την πρώτη αλληλεπίδραση μεταξύ ανώτερων ηγετών και από τις δύο χώρες.[3] Η συνάντηση ήταν αποτέλεσμα μιας προσπάθειας του Τζορτζ Μπους να οργανώσει μια διάσκεψη για τον Σεπτέμβριο, η οποία απέτυχε να υλοποιηθεί.[4]

Στις 4 Μαΐου 2004, κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης που συζητούσε το Σχέδιο Ανάν για τον τερματισμό της Κυπριακής διαμάχης στα Ηνωμένα Έθνη, ο υπουργός Εξωτερικών Κόλιν Πάουελ συναντήθηκε με τον τότε πρωθυπουργό της ΤΔΒΚ, Μεχμέτ Αλί Ταλάτ. Ο Ταλάτ δήλωσε στον Τύπο ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να τερματίσουν την απομόνωση των Τουρκοκυπρίων.[5] Αργότερα, στις 26 Μαΐου, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξέδωσε γραπτή δήλωση ανακοινώνοντας ότι δεν αναγνωρίζει πλέον τον Πρόεδρο Ραούφ Ντενκτάς ως ηγέτη της ΤΔΒΚ και αναγνωρίζει τον Ταλάτ ως ηγέτη της χώρας. Η κίνηση θεωρήθηκε ως απάντηση στην απόρριψη του Σχεδίου Ανάν για την επίλυση της κυπριακής σύγκρουσης στον Ντενκτάς.[6]

Τον επόμενο χρόνο, στις 28 Οκτωβρίου 2005, η υπουργός Εξωτερικών Κοντολίζα Ράις συναντήθηκε με τον τότε Πρόεδρο Ταλάτ για μισή ώρα. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που ο ηγέτης της ΤΔΒΚ επισκέφτηκε την Ουάσιγκτον για να έχει απευθείας συνομιλίες με Αμερικανούς αξιωματούχους. Μετά την απόρριψη του Σχεδίου Ανάν, ο Ταλάτ δήλωσε ότι το σχέδιο βρισκόταν ακόμα στο τραπέζι, αφού απορρίφθηκε από το 76% των Ελληνοκυπρίων σε δημοψήφισμα το προηγούμενο έτος. Και θα ήταν πρόθυμος να ακούσει αλλαγές στο σχέδιο από την Κύπρο.[7]

Στις 15 Απριλίου 2009, ο τότε Πρόεδρος Ταλάτ συναντήθηκε με την τότε Υπουργό Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον. Η συνάντηση περιστράφηκε γύρω από την προσπάθεια εξεύρεσης λύσης στο Κυπριακό και την προσπάθεια επανένωσης της Κύπρου. Ο Ταλάτ δήλωσε ότι η συνάντηση διήρκεσε λίγο περισσότερο από μισή ώρα και δήλωσε ότι η προσέγγιση της κυβέρνησης Ομπάμα ήταν «πολύ θερμή». Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε στα ΜΜΕ μετά τη συνάντηση ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται επίσης σε στενή επαφή με τη ΤΔΒΚ όσο και με την Κυπριακή Δημοκρατία.[8]

 
Συνάντηση του Μουσταφά Ακιντζί με τον Τζον Κέρι στις 2 Οκτωβρίου 2015.

Τον Μάρτιο του 2010, η Κλίντον είχε προσκαλέσει τον Ταλάτ στις ΗΠΑ για συνομιλίες μέχρι το τέλος του μήνα. Ωστόσο, ο Ταλάτ δήλωσε ότι θα απαντούσε στην πρόσκληση μέχρι την επόμενη εβδομάδα. [9] Ο Ταλάτ απάντησε την επόμενη εβδομάδα ότι θα συναντηθεί με την Κλίντον εάν ήταν διατεθειμένη να επισκεφθεί την Ευρώπη τις επόμενες ημέρες, καθώς αυτό θα σήμαινε να πηγαίνει πέρα ​​δώθε για τέσσερις ημέρες και τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές στις οποίες ήταν υποψήφιος για επανεκλογή.[10]

Στις 2 Οκτωβρίου 2015, ο υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της ΤΔΒΚ, Μουσταφά Ακιντζί, στο περιθώριο της Εβδομήνης Συνόδου της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, ανταλλάσσοντας μεταξύ τους απόψεις για τη διζωνικότητα και τη δικοινοτικότητα.[11]

 
Ο Τζον Κέρι κάνει χειραψία με τον Μουσταφά Ακιντζί στις 2 Οκτωβρίου 2015.

Στις 3 Δεκεμβρίου 2015, ο Τζον Κέρι πραγματοποίησε επισκέψεις τόσο στην Κύπρο όσο και στη ΤΔΒΚ συναντώντας τόσο τον Πρόεδρο της Κύπρου, Νίκο Αναστασιάδη, και τον Πρόεδρο της ΤΔΒΚ, Μουσταφά Ακιντζί, ο καθένας ξεχωριστά, και στη συνέχεια μαζί δίνοντας τα χέρια και με τους δύο άνδρες. Η επίσκεψη σηματοδότησε την πρώτη φορά που ένας εν ενεργεία υπουργός Εξωτερικών συναντήθηκε με ηγέτες και των δύο Κυπριακών διοικήσεων. Ο Κέρι δήλωσε ότι έχει επιτευχθεί συμφωνία για τον τερματισμό της σύγκρουσης, δηλώνοντας: "Είμαι πιο πεπεισμένος από ποτέ ότι είναι εφικτή η διευθέτηση. Αυτό δεν θα συμβεί αυτόματα, αλλά μπορεί να γίνει. Μια ενωμένη Κύπρος μπορεί να σταθεί ως φάρος για την ειρήνη σε μια ταραγμένη περιοχή του κόσμου. Ήταν προτεραιότητα για εμένα και τον Πρόεδρο Μπάρακ Ομπάμα. Είμαι εντυπωσιασμένος τόσο με τον Νίκο όσο και από τον Μουσταφά. Η εστίασή μας πρέπει να είναι σε αυτό που μπορούμε να αλλάξουμε. Σήμερα έχω δει αυτή την επιθυμία".[12]

Μετά την ανακοίνωση της ΤΔΒΚ να ανοίξει ξανά τα Βαρώσια τον Οκτώβριο του 2016, ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο χαρακτήρισε την κίνηση «προκλητική» και προέτρεψε για ανατροπή μιλώντας με τον Νίκο Χριστοδουλίδη, τον Υπουργό Εξωτερικών της Κύπρου. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανέφερε ότι η κίνηση δεν συνάδει με τα ψηφίσματα 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ .[13]

Στις 11 Σεπτεμβρίου 2020, ο Μάικ Πομπέο επισκέφθηκε την Κύπρο συναντώντας τον Πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Αναστασιάδη και τον Υπουργό Εξωτερικών Νίκο Χριστοδουλίδη. Ο Μουσταφά Ακιντζί, θεώρησε την επίσκεψη απαράδεκτη καθώς ο Πομπέο δεν επισκέφθηκε επίσης την ΤΔΒΚ. Δήλωσε ότι «αυτή είναι μια λάθος απόφαση για την αμερικανική διπλωματία, η οποία ισχυρίζεται ότι βοηθά στην επίλυση προβλημάτων». Η πρέσβης των ΗΠΑ στην Κύπρο, Τζούντιθ Γκάρμπερ, κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας είπε στον Ακιντζί ότι η επίσκεψη του Πομπέο μόνο στην υπό ελληνική κυπριακή διοίκηση οφείλεται σε «έλλειψη χρόνου» και δήλωσε ότι η στάση των ΗΠΑ στο Κυπριακό δεν έχει αλλάξει. Η πρεσβεία των ΗΠΑ στην Κύπρο ανέφερε επίσης στον Ακιντζί ότι ο Πομπέο θα μπορούσε να έχει ένα τηλεφώνημα μαζί του, ωστόσο ο Ακιντζί το απέρριψε λέγοντας ότι δεν θα ήταν αρκετό ή κατάλληλο. Η δήλωση Ακιντζί βασίστηκε στο προηγούμενο που δημιούργησε ο Τζον Κέρι όταν επισκέφθηκε τόσο την ελληνική όσο και την τουρκική περιοχή της Κύπρου το 2015 όταν ήταν υπουργός Εξωτερικών.[14]

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Report of Inspection Embassy Nicosia, Cyprus» (PDF). United States Department of State. Ιουλίου 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 3 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2021. 
  2. «U.S. Relations With Cyprus». United States Department of State. 29 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2021. 
  3. «Efforts to Reunite Cyprus Heighten With New US Push». The Christian Science Monitor. 23 Απριλίου 1991. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2021. 
  4. «Bush's Hopes Are Dwindling For a Settlement in Cyprus». The New York Times. 10 Οκτωβρίου 1991. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2021. 
  5. «'US Can Take Quick Steps to End Isolation' - 2004-05-05». Voice of America. 5 Μαΐου 2004. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2021. 
  6. «U.S. Recognizes New Leader for Turkish Cypriots». The New York Times. 27 Μαΐου 2004. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2021. 
  7. «Rice Meets Turkish Cypriot Leader». Voice of America. 29 Οκτωβρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2021. 
  8. «Talat: ABD bize karşı çok sıcak». NTV. 16 Απριλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2021. 
  9. «Clinton invites Turkish Cyprus President to US for talks». World Bulletin. 7 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2021. 
  10. «Cyprus PIO: Turkish Press and Other Media, 10-03-15». Hellenic Resources Network. 14 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2021. 
  11. «TRNC News Today 5th October 2015 – President Akinci met with Ban Ki-Moon». Cyprus Scene. 5 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 30 Αυγούστου 2021. 
  12. «Cyprus reunification 'within reach', claims John Kerry». The Guardian. 4 Δεκεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2021. 
  13. «Pompeo seeks reversal of 'provocative' North Cyprus move to reopen Varosha». Reuters. 16 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2021. 
  14. «TRNC: US only visiting Greek Cypriot adm 'unacceptable'». Anadolu Agency. 12 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2021.