Σότε Γκαλίτσα
Η Σότε Γκαλίτσα (αλβανικά: Shote Galica, Ραντίσεβο, Οθωμανική Αυτοκρατορία, 1895 - Ντερβέν, Αλβανία, 1927) ήταν Αλβανίδα επαναστάτρια των αρχών του εικοστού αιώνα από το Κόσοβο. Για τη δράση της τιμήθηκε μετά θάνατον από το αλβανικό κράτος με τον τίτλο της «Ηρωίδας του Λαού»[1].
| Σότε Γκαλίτσα | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 4 Οκτωβρίου 1895 Drenica |
| Θάνατος | 1927 Φούσα Κρούγια |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αλβανία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός |
| Περίοδος ακμής | 1915 |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Αζέμ Γκαλίτσα |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Πόλεμοι/μάχες | Βαλκανικοί Πόλεμοι |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Βραβεύσεις | Ήρωας της Αλβανίας |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφία
ΕπεξεργασίαΓεννήθηκε το 1895 στο χωριό Ραντίσεβο της περιφέρειας Ντρένιτσας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (στην σύγχρονη εποχή υπάγεται εντός των ορίων του Κοσόβου) και το πραγματικό της όνομα ήταν Κερίμε Χαλίλι[2] ή Κερίμε Ραντίσεβα[3]. To 1909 το χωριό της καταστράφηκε από τον οθωμανικό στρατό κατά τη διάρκεια τοπικής εξέγερσης και δύο χρόνια αργότερα η ίδια εντάχθηκε σε αντάρτικη ομάδα[2].
Το επόμενο έτος συμμετείχε στους Βαλκανικούς Πολέμους ως μέλος των Αλβανών ενόπλων που, πολεμώντας στο πλευρό των Οθωμανών, αντιτάχθηκαν στην προέλαση του σερβικού στρατού στις περιοχές του Κοσόβου και της Βόρειας Αλβανίας. Το 1915 παντρεύτηκε τον γνωστό οπλαρχηγό Αζέμ Γκαλίτσα και μαζί συμμετείχαν ως επικεφαλής ανταρτών στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο όπου πολέμησαν - ανάλογα με τις περιστάσεις και τις εξελίξεις - εναντίον σερβικών, αυστροουγγρικών και βουλγαρικών δυνάμεων.
Η κύρια δράση του σώματός τους εντοπίζεται την περίοδο 1916 - 1917, όταν η Αλβανία βρισκόταν υπό αυστριακή και βουλγαρική κατοχή. Τον Μάρτιο του 1917 η Γκαλίτσα τραυματίστηκε σοβαρά κατά τη διάρκεια μάχης με Βούλγαρους στην τοποθεσία Obrij καταφέρνοντας ωστόσο να διασωθεί μαζί με μερικούς ακόμη ένοπλους[2].
Μετά τη λήξη του πολέμου το ζεύγος Γκαλίτσα συνέχισε τον ανταρτοπόλεμο καθώς δεν αποδέχονταν την παραμονή του Κοσόβου στο βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας: επίκεντρό τους ήταν αρχικά η Ντρένιτσα και μετά το 1922 ο οικισμός Γιούνικ, κοντά στην τότε ουδέτερη ζώνη ανάμεσα στη Γιουγκοσλαβία και την Αλβανία. Παράλληλα η Γκαλίτσα ήταν σύνδεσμος μεταξύ των ανταρτών και της εθνικιστικής επιτροπής του Κοσόβου που έδρευε εντός αλβανικού εδάφους[2].
Το 1924 ενεπλάκη μαζί με τον σύζυγό της στην εμφύλια διαμάχη μεταξύ της συντηρητικής κυβέρνησης του Αχμέτ Ζόγου και των πολιτικών του αντιπάλων (με προεξάρχοντες τον Φαν Νόλι και τους Κοσοβάρους Μπαϊράμ Κούρι και Χασάν Πρίστινα) πολεμώντας με την πλευρά της αντιπολίτευσης διότι υπολόγιζαν πως η επικράτηση της προοδευτικής παράταξης του Φαν Νόλι θα σηματοδοτούσε θετικές εξελίξεις στο ζήτημα του Κοσόβου[2].
Όμως παρά την αρχική επικράτηση των κινηματιών και τον σχηματισμό κυβέρνησης υπό τον Φαν Νόλι, ο Ζόγου ανασυγκρότησε τις δυνάμεις του και με τη βοήθεια της γιουγκοσλαβικής κυβέρνησης εξαπέλυσε αντεπίθεση τον Δεκέμβριο του 1924 καταφέρνοντας μέσα με λίγες μέρες να επικρατήσει των αντιπάλων του που διέφυγαν στο εξωτερικό[4]. Κατά τη διάρκεια των μαχών του Δεκεμβρίου, η μονάδα της Γκαλίτσα (ο Αζέμ Γκαλίτσα είχε πεθάνει τον Ιούλιο του ίδιου έτους υποκύπτοντας στα τραύματα που αποκόμισε σε μάχη με γιουγκοσλαβικά αποσπάσματα[5] αλλά η Σότε συνέχισε τη δράση της[6]) συγκρούστηκε στην περιοχή του Χας με γιουγκοσλαβικές δυνάμεις που υποστήριζαν την επίθεση του Ζόγου[2].
Η Γκαλίτσα παρέμεινε στην περιοχή του Κοσόβου μέχρι το 1926, όταν έπειτα από νέο σοβαρό τραυματισμό αναγκάστηκε να καταφύγει οριστικά στην Αλβανία. Εκεί η περίπτωσή της αντιμετωπίστηκε με ψυχρότητα και αδιαφορία από την κυβέρνηση Ζόγου που της αρνήθηκε οποιαδήποτε διευκόλυνση. Τελικά αφού νοσηλεύτηκε για μικρό χρονικό διάστημα σε κλινική των Τιράνων εγκαταστάθηκε στο χωριό Ντερβέν (κοντά στη Φούσα Κρούγια) όπου πέθανε την 1η Ιουλίου του 1927[2][3][5].
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Gjergji, Andromaqi (2004). Albanian Costumes Through the Centuries. Origin, Types, Evolution. Academy of Sciences of Albania, Inst. of Folc Culture. σελ. 111.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Roszkowski, Wojciech· Kofman, Jan (2016). Biographical Dictionary of Central and Eastern Europe in the Twentieth Century. Routledge. σελ. 272.
- ↑ 3,0 3,1 Elsie, Robert (2010). Historical Dictionary of Kosovo (Β΄ έκδοση). Scarecrow Press. σελ. 107.
- ↑ Jacques, Edwin E. (1995). The Albanians. An Ethnic History from Prehistoric Times to the Present. Jefferson, North Carolina: McFarland. σελ. 379 - 381.
- ↑ 5,0 5,1 Elsie, Robert (2013). A Biographical Dictionary of Albanian History. London: I.B.Tauris. σελ. 160.
- ↑ Young, Antonia (2001). Women Who Become Men. Albanian Sworn Virgins. Bloomsbury Academic. σελ. 113.