Τετραμεθυλοσιλάνιο

Το τετραμεθυλοσιλάνιο (αγγλικά TetraMethylSilane, συντομογραφικά TMS) είναι οργανική χημική ένωση, που περιέχει άνθρακα, υδρογόνο και πυρίτιο, με μοριακό τύπο C₄H₁₂Si, αν και συνήθως παριστάνεται από τον ημισυντακτικό του τύπο, (CH₃)₄Si, ή ακόμη και πιο συντομογραφικά Me₄Si. Είναι οργανοπυριτική ένωση και πιο συγκεκριμένα το απλούστερο τετραοργανοσιλάνιο. Όπως όλα τα (κορεσμένα) σιλάνια, το TMS έχει τετραεδρική μοριακή γεωμετρία ως προς το άτομο πυριτίου του, αλλά και ως προς τα άτομα άνθρακα. Αποτελεί πρόδρομη ένωση για την οργανομεταλλική χημεία, αλλά επίσης χρησιμοποιήθηκε και σε άλλες ποικίλες εξειδικευμένες εφαρμογές.

Τετραμεθυλοσιλάνιο
Γενικά
Όνομα IUPAC	Τετραμεθυλοσιλάνιο
Χημικά αναγνωριστικά
Χημικός τύπος	C4SiH12
Μοριακή μάζα	88,23 amu
Σύντομος συντακτικός τύπος	(CH3)4Si
Συντομογραφίες	TMS
Αριθμός CAS	75-76-3
SMILES	C[Si](C)(C)C
InChI	1S/C4H12Si/c1-5(2,3)4/h1-4H3
Αριθμός EINECS	200-899-1
Αριθμός RTECS	VV5705400
Αριθμός UN	2749
PubChem CID	6396
ChemSpider ID	6156
Ισομέρεια
Ισομερή θέσης	8
Φυσικές ιδιότητες
Σημείο τήξης	−99°C
Σημείο βρασμού	26-28°C
Πυκνότητα	648 kg/m³
Εμφάνιση	Άχρωμο υγρό
Χημικές ιδιότητες
Ελάχιστη θερμοκρασία ανάφλεξης	-28-(-27)°C
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa).

Παραγωγή

Το TMS παράγεται με άμεση αντίδραση ανάμεσα σε χλωρομεθάνιο και (στοιχειακό) πυρίτιο:

$\mathrm {4CH_{3}Cl+2Si{\xrightarrow {}}(CH_{3})_{4}Si+SiCl_{4}}$

Συμπαράγονται επίσης και μεθυλοχλωροσιλάνια, με γενικό τύπο SiCl_x(CH₃)_4−x, που συχνά θεωρούνται πιο χρήσιμα.

Πηγές

• Γ. Βάρβογλη, Ν. Αλεξάνδρου, Οργανική Χημεία, Αθήνα 1972
• Α. Βάρβογλη, «Χημεία Οργανικών Ενώσεων», παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1991
• SCHAUM'S OUTLINE SERIES, ΟΡΓΑΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ, Μτφ. Α. Βάρβογλη, 1999
• Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982