Τζάκομο Μπάλλα

Ιταλός καλλιτέχνης

Ο Τζάκομο Μπάλλα (ιταλικά: Giacomo Balla‎‎, 18 Ιουλίου 1871 – 1 Μαρτίου 1958) ήταν Ιταλός ζωγράφος, δάσκαλος τέχνης και ποιητής, γνωστός ως βασικός υποστηρικτής του φουτουρισμού. Στους πίνακές του απεικόνιζε το φως, την κίνηση και την ταχύτητα. Τον απασχολούσε η έκφραση της κίνησης στα έργα του, αλλά σε αντίθεση με άλλους κορυφαίους φουτουριστές δεν ενδιαφερόταν για τις μηχανές ή τη βία με τα έργα του να τείνουν προς το πνευματώδες και το ιδιόρρυθμο.[17]

Τζάκομο Μπάλα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Giacomo Balla (Ιταλικά)
Γέννηση18  Ιουλίου 1871[1][2][3]
Τορίνο
Θάνατος1  Μαρτίου 1958[1][4][5]
Ρώμη
Τόπος ταφήςΚάμπο Βεράνο[6]
Χώρα πολιτογράφησηςΙταλία (1946–1958)[7]
Βασίλειο της Ιταλίας (1871–1946)
Ιταλία[8][9]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙταλικά[10][11]
ΣπουδέςAccademia Albertina
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταζωγράφος[12]
γλύπτης[12]
συνθέτης
σκιτσογράφος[13][14]
καθηγητής[12]
κεραμουργός[9]
καλλιτέχνης[15]
Αξιοσημείωτο έργοΔυναμισμός ενός σκύλου σε ένα λουρί
Φως του δρόμου
Επηρεάστηκε απόΦιλίππο Τομάζο Μαρινέτι
Οικογένεια
ΤέκναΛούτσε Μπάλλα[16]
Ελίκα Μπάλλα[16]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία

Επεξεργασία

Ο Τζάκομο Μπάλλα γεννήθηκε στο Τορίνο, στην περιοχή του Πεδεμοντίου της Ιταλίας. Ήταν γιος φωτογράφου[18] και από μικρή ηλικία σπούδασε μουσική.

Σε ηλικία εννέα ετών, μετά τον θάνατο του πατέρα του, εγκατέλειψε τη μουσική και άρχισε να εργάζεται σε ένα τυπογραφείο λιθογραφιών. Μέχρι την ηλικία των 20 ετών, το ενδιαφέρον του για τις εικαστικές τέχνες είχε αναπτυχθεί σε τέτοιο επίπεδο ώστε να αποφασίσει να σπουδάσει ζωγραφική σε ακαδημίες της περιοχής του και αρκετά από τα πρώτα του έργα παρουσιάστηκαν σε εκθέσεις. Μετά από ακαδημαϊκές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Τορίνο, ο Μπάλλα μετακόμισε στη Ρώμη το 1895, όπου γνώρισε και μερικά χρόνια αργότερα παντρεύτηκε την Ελίζα Μαρκούτσι. Για πολλά χρόνια εργάστηκε στη Ρώμη ως εικονογράφος, γελοιογράφος και προσωπογράφος. Το 1899, το έργο του εκτέθηκε στην Μπιενάλε της Βενετίας ενώ τα επόμενα χρόνια η τέχνη του παρουσιάστηκε σε σημαντικές εκθέσεις στη Ρώμη και τη Βενετία, καθώς και στο Μόναχο, το Βερολίνο και το Ντύσσελντορφ, στο Salon d'Automne στο Παρίσι και σε γκαλερί στο Ρότερνταμ.[19]

Γύρω στο 1902, δίδαξε τις τεχνικές του ντιβιζιονισμού στους Ουμπέρτο Μποτσιόνι και Τζίνο Σεβερίνι.[20] Επηρεασμένος από τον Φιλίππο Τομάζο Μαρινέττι, ο Τζάκομο Μπάλλα υιοθέτησε το ύφος του φουτουρισμού, δημιουργώντας μια εικαστική απεικόνιση του φωτός, της κίνησης και της ταχύτητας. Υπέγραψε το Φουτουριστικό Μανιφέστο το 1910. Χαρακτηριστικό του νέου στυλ ζωγραφικής του είναι ο Δυναμισμός ενός σκύλου σε ένα λουρί (1912) και το έργο του 1914 Αφηρημένη ταχύτητα + ήχος (Velocità astratta + rumore). Το 1914 άρχισε να σχεδιάζει φουτουριστικά έπιπλα, καθώς και τα λεγόμενα φουτουριστικά «αντινεωτερικά» ρούχα.[21] Ο Μπάλλα άρχισε επίσης να εργάζεται ως γλύπτης, δημιουργώντας, το 1915, το γνωστό έργο με τίτλο Γροθιά του Μποτσιόνι, βασισμένο στις «γραμμές της δύναμης» (Linee di forza del pugno di Boccioni).[22]

Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, το στούντιο του Μπάλλα έγινε τόπος συνάντησης νέων καλλιτεχνών.

Το 1935 έγινε μέλος της Ακαδημίας του Αγίου Λουκά της Ρώμης.

Το 1955, ο Μπάλλα συμμετείχε στην documenta 1 στο Κάσσελ.

Πέθανε την 1η Μαρτίου 1958.

Αξιόλογα έργα

Επεξεργασία

Ο πίνακας του Μπάλλα «Το φως του δρόμου» (1909) είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα της εξερεύνησης του φωτός, της ατμόσφαιρας και της κίνησης. Σε αυτό το έργο, ο Μπάλλα χρησιμοποιεί ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο V με τις πινελιές του. Αυτές οι έντονες και σαφείς πινελιές χρησιμοποιούνται για να απεικονίσουν την ενέργεια και τη φωτεινότητα που προέρχεται από τη λάμπα. Επιπλέον, ο Μπάλλα έκανε χρήση έντονων χρωμάτων. Αυτά τα έντονα χρώματα, το λευκό και το κίτρινο, ξεκινούν από το κέντρο της λάμπας και μεταπίπτουν σε πιο ψυχρούς τόνους πιο μακριά από τον λαμπτήρα της λάμπας.[17]

Τα πιο διάσημα έργα του Μπάλλα, όπως ο Δυναμισμός ενός σκύλου σε ένα λουρί το 1912, έχουν ως στόχο να εκφράσουν την κίνηση - και συνεπώς το πέρασμα του χρόνου - μέσω της ζωγραφικής. Η προσέγγισή του για την απεικόνιση της κίνησης καταδεικνύεται σε αυτό το έργο με την ταυτόχρονη απεικόνιση διαφόρων πτυχών ενός κινούμενου αντικειμένου.[23] Ο Μπάλλα αποτυπώνει με ακρίβεια την κίνηση ενός σκύλου που προσπαθεί να συμβαδίσει με τον ιδιοκτήτη του ζωγραφίζοντας πολυάριθμα πόδια, ουρές και λουριά.[24] Ο κυβισμός ενέπνευσε αυτή τη γοητεία με τη διατήρηση μιας και μόνο στιγμής σε μια ποικιλία επιπέδων. Η προσέγγιση αποτίει επίσης φόρο τιμής στη χρονοφωτογραφία, η οποία ήταν μια πρώιμη μέθοδος λήψης φωτογραφιών πολλών σταδίων κίνησης.

Το έργο του Μπάλλα «Το χέρι του βιολιστή» του 1912 απεικονίζει τη φρενήρη κίνηση ενός μουσικού που παίζει και αντλεί έμπνευση από τον κυβισμό και τα φωτογραφικά πειράματα των Μάρεϊ και Ίντγουιρντ Μάιμπριτζ.[25][26]

Στην αφηρημένη σειρά του 1912-1914 «Ιριδίζουσα διείσδυση», ο Μπάλλα επιχειρεί να διαχωρίσει την εμπειρία του φωτός από την αντίληψη των αντικειμένων ως τέτοιων.[27]

Το έργο «Ταχύτητα + Ήχος» (1913-14) είναι μια μελέτη της ταχύτητας που συμβολίζεται από το αυτοκίνητο. Αρχικά, μπορεί να αποτελούσε μέρος ενός τρίπτυχου.[28]

Η σειρά του 1914 «Ο Ερμής περνά μπροστά από τον Ήλιο» του Μπάλλα απεικονίζει τη διέλευση του Ερμή μπροστά από το πρόσωπο του Ήλιου στις 17 Νοεμβρίου 1914. Ο Μπάλλα δημιούργησε τουλάχιστον δώδεκα εκδοχές και μελέτες αυτού του έργου.

Ο Μπάλλα ήταν μια ηγετική φωνή στο κίνημα των φουτουριστών που αφορούσε τη μόδα. Τα ιδιαίτερα σχέδιά του επικεντρώνονταν σε αιχμηρές, έντονες χρωματικές γραμμές, τολμηρές και αρρενωπές. Ο Μπάλλα σχεδίασε ένα ιδιόμορφο, περιτυλιγμένο ένδυμα με επιθετικά μοτίβα που ονομάζονταν «γραμμές δύναμης» στα κόκκινα, λευκά και πράσινα χρώματα της ιταλικής σημαίας, συνοδευόμενο από έναν ασορτί τρίχρωμο μπερέ. Ο στόχος ήταν να μετατρέψει τον χρήστη του σε «ανθρώπινη σημαία» και να υποκινήσει το ιταλικό κοινό να συνταχθεί με τη Γερμανία, επιδιώκοντας βίαιες, εθνικιστικές πολιτικές.[29][30]

Κληρονομιά

Επεξεργασία

Το 1987, μερικά από τα έργα του εκτέθηκαν στην documenta 8, μια έκθεση μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης που πραγματοποιείται κάθε πέντε χρόνια στο Κάσσελ της Γερμανίας.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 28  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 «Giacomo Balla». (Ολλανδικά) RKDartists. 4070.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w6fj3rsx. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12287205d. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Giacomo-Balla. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. 6,0 6,1 (Αγγλικά) Find A Grave. 130384846.
  7. www.workwithdata.com/person/giacomo-balla-1871.
  8. (Αγγλικά) Museum of Modern Art online collection. 311. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  9. 9,0 9,1 (Ολλανδικά) RKDartists. 4070. Ανακτήθηκε στις 18  Νοεμβρίου 2021.
  10. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12287205d. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  11. CONOR.SI. 163027811.
  12. 12,0 12,1 12,2 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/17151. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  13. 37707. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  14. «Auto in corsa (studio). Velocità astratta». Ανακτήθηκε στις 7  Σεπτεμβρίου 2021.
  15. 311. Ανακτήθηκε στις 1  Σεπτεμβρίου 2024.
  16. 16,0 16,1 (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 2  Μαρτίου 2019. 500014876. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2021.
  17. 17,0 17,1 «5.1.6: Giacomo Balla, Street Light». Humanities LibreTexts (στα Αγγλικά). 24 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2024. 
  18. Barnes, Rachel (2001). The 20th-Century art book (Reprinted. έκδοση). London: Phaidon Press. ISBN 0714835420. 
  19. «Balla, Giacomo - Enciclopedia». Treccani (στα Ιταλικά). Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2024. 
  20. Coen, Ester (1989). Umberto Boccioni. New York: The Metropolitan Museum of Art. σελ. 272. ISBN 0870995227. 
  21. «Il vestito antineutrale : manifesto futurista. - Yale University Library». collections.library.yale.edu (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2024. 
  22. Maurizio Fagiolo dell'Arco, Balla, the futurist, Rizzoli, 1988, (ISBN 0847809196)
  23. Smee, Sebastian (2021-02-24). «Perspective | This incredibly charming painting emerged from a disturbing ideology» (στα αγγλικά). Washington Post. https://www.washingtonpost.com/arts-entertainment/interactive/2021/this-incredibly-charming-painting-emerged-disturbing-ideology/. Ανακτήθηκε στις 2024-10-18. 
  24. Lubbock, Tom (3 Σεπτεμβρίου 2009). «Great Works: Dynamism of A Dog on a Leash (1912) Giacomo Balla». The Independent (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2024. 
  25. Bertrand, Sandra (24 Ιουλίου 2014). «Invasion of the Italian Futurists». Highbrow Magazine. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2024. 
  26. Greenwald, Xico (2014-04-22). «Back to the Futurism». New York Sun. https://www.nysun.com/article/arts-back-to-the-futurism. Ανακτήθηκε στις 2024-10-18. 
  27. Poggi, Christine (2009). «Photogenic Abstraction: Giacomo Balla's Iridescent Interpenetrations». Inventing Futurism: The Art and Politics of Artificial Optimism. Princeton University Press. σελίδες 109–149. ISBN 9780691133706. 
  28. «Giacomo Balla: Abstract Speed + Sound (Velocità astratta + rumore)». Peggy Guggenheim Collection. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2024. 
  29. «Futurist Manifesto of Men's Clothing». readingdesign.org. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2024. 
  30. «Before my certain combustion: Archiving the futurist suit». archiveofdestruction.com. Ανακτήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 2024.