Τραγούδι των Σαξόνων

Το τραγούδι των Σαξόνων (γαλλικά: Chanson des Saisnes), είναι επικό άσμα που γράφτηκε από τον Ζαν Μποντέλ μεταξύ 1180 και 1202. Το ποίημα συνδυάζει στοιχεία δύο αφηγηματικών παραδόσεων: το επικό άσμα, με θέμα τον πόλεμο του Καρλομάγνου ενάντια στους παγανιστές Σάξονες και το αυλικό μυθιστόρημα, με την εισαγωγή ρομαντικών περιπετειών των ηρώων.

Τραγούδι των Σαξόνων

Ο πόλεμος μεταξύ του Καρλομάγνου και των Σαξόνων, από εικονογραφημένο χειρόγραφο του 1250
Συγγραφέας	Ζαν Μποντέλ
Γλώσσα	Παλαιά Γαλλικά
Ημερομηνία δημοσίευσης	12ος αιώνας
Μορφή	ποίημα
δεδομένα ()

Το ποίημα βασίζεται σε ένα πραγματικό ιστορικό γεγονός - τον μακροχρόνιο πόλεμο του Καρλομάγνου με τους Σάξονες (772-804) με στόχο τον εκχριστιανισμό τους, αλλά δεν είναι ιδιαίτερα ακριβές ιστορικά και έχει σημαντικές χρονολογικές ανακρίβειες: Οι Σάξονες εισβάλλουν στη Γαλλία, έχοντας πληροφορηθεί την καταστροφή των Φράγκων στη μάχη του Ρονσεβώ (778) - στην οποία σκοτώθηκε ο ιππότης Ρολάνδος - αν και η εκστρατεία του Καρόλου κατά των Σαξόνων χρονολογείται από το 772. Επιπλέον, οι Σάξονες στο ποίημα παρουσιάζονται ως Μουσουλμάνοι.

Είναι εμπνευσμένο από το θέμα της Γαλλίας και γραμμένο σε αλεξανδρινό στίχο με περίπου 8.000 στίχους.

Πρόλογος

Στον πρόλογο, ο Ζαν Μποντέλ ήταν ο πρώτος που ταξινόμησε τα θρυλικά λογοτεχνικά θέματα σε κύκλους που είναι γνωστοί στη μεσαιωνική λογοτεχνία ως τα «Τρία Θέματα»:

• το θέμα της Ρώμης: με ιστορίες της κλασικής αρχαιότητας όπως για τον Τρωικό πόλεμο, τον Μέγα Αλέξανδρο κλ.
• το θέμα της Βρετανίας: με ιστορίες για τον βασιλιά Αρθούρο, τον αγώνα των Βρετανών ενάντια στους Αγγλοσάξονες, μύθους της κελτικής Βρετανίας και της Βρετάνης
• το θέμα της Γαλλίας: η εποχή του Καρλομάγνου και ο αγώνας κατά των Σαρακηνών

Περιεχόμενο

Το ποίημα δημιουργήθηκε υπό την ισχυρή επιρροή του αυλικού μυθιστορήματος και επομένως δίνει μεγαλύτερη έμφαση στη ρομαντική πλοκή παρά στην περιγραφή πολεμικών γεγονότων, όπως στα παραδοσιακά επικά άσματα.

Οι Σάξονες, με επικεφαλής τον Γκιτεκλέν (όπως αναφέρει ο Μποντέλ τον ιστορικό Σάξονα αρχηγό Βίντουκιντ), μετά τη μάχη του Ρονσεβώ (778) πιστεύουν ότι ο βασιλιάς Καρλομάγνος έχει αποδυναμωθεί και εισβάλλουν σε φραγκικό έδαφος στα δεξιά του Ρήνου. Ο Καρλομάγνος καλεί τους βαρόνους του, με τους οποίους νικά τους επιτιθέμενους. Ο Γκιτεκλέν σκοτώνεται στην αποφασιστική μάχη (σε αντίθεση με τον Βίντουκιντ, που δέχεται την ήττα και βαφτίζεται).

Ο Μπωντουάν, αδελφός του Ρολάνδου και ανιψιός του βασιλιά Καρλομάγνου, έχει ερωτική σχέση με τη γυναίκα του Σάξονα ηγέτη Γκιτεκλέν, τη Σίβυλλα. Η ανιψιά του Γκιτεκλέν, Ελισάντα, αγαπά με τη σειρά της τον ιππότη Μπεράρ ντε Μοντιντιέ. Οι εχθροπραξίες συνεχίζονται για δύο χρόνια. Όλο αυτό το διάστημα οι εραστές ξεπερνώντας διάφορες δυσκολίες δεν διακόπτουν τις συναντήσεις τους και οι ιππότες μαθαίνουν από τις ερωμένες τους για τις προθέσεις των Σαξόνων. Μετά το θάνατο του Γκιτεκλέν, ο Μπωντουάν λαμβάνει τη Σαξονία και παντρεύεται τη Σίβυλλα, η οποία έχει προσηλυτιστεί στον Χριστιανισμό. Οι Σάξονες, με επικεφαλής τους γιους του Γκιτεκλέν, εξεγείρονται και πολιορκούν τον Μπωντουάν στο Ντόρτμουντ. Ο Καρλομάγνος σπεύδει να τον βοηθήσει. Ο Μπωντουάν σκοτώνει έναν από τους γιους του Γκιτεκλέν στη μάχη, αλλά σκοτώνεται και ο ίδιος. Ο Καρλομάγνος αιχμαλωτίζει τον άλλο γιο του Γκιτεκλέν, τον Ντιάλα, ο οποίος βαφτίζεται και λαμβάνει από τον Καρλομάγνο τη διοίκηση της Σαξονίας. Η Σίβυλλα, θρηνώντας τον θάνατο του άνδρα της, καταφεύγει σε ένα μοναστήρι.