Φθοροχλωροσιλάνιο
Το φθοροχλωροσιλάνιο[2] (αγγλική γλώσσα:chlorofluorosilane) είναι ανόργανη χημική ένωση, που περιέχει πυρίτιο, υδρογόνο, φθόριο και χλώριο, με μοριακό τύπο SiH2ClF. Ανήκει στα ανόργανα σιλάνια, και ειδικότερα στα φθοροσιλάνια και στα χλωροσιλάνια. Ο όρος φθοροχλωροσιλάνιο επεκτείνεται και πέραν της «μητρικής» ένωσης, και αναφέρεται, επίσης, και σε μια ευρύτερη ομάδα «θυγατρικών» φθοροχλωροσιλανίων, ανόργανων και οργανικών, που περιέχουν έναν τουλάχιστον δεσμό Si-F και έναν τουλάχιστον δεσμό Si-Cl.
| Φθοροχλωροσιλάνιο | |||
|---|---|---|---|
| Γενικά | |||
| Όνομα IUPAC | Φθοροχλωροσιλάνιο | ||
| Άλλες ονομασίες | Σιλενυλοφθοροχλωρίδιο | ||
| Χημικά αναγνωριστικά | |||
| Χημικός τύπος | SiH2ClF | ||
| Μοριακή μάζα | 83,959831 amu[1] | ||
| Συντομογραφίες | CFS (= ChloroFluoroSilane) | ||
| Αριθμός CAS | 80003-41-4 | ||
| SMILES | Cl[SiH2]F | ||
| ChemSpider ID | 10738682 | ||
| Δομή | |||
| Μοριακή γεωμετρία | τετραεδρική | ||
| Φυσικές ιδιότητες | |||
| Χημικές ιδιότητες | |||
| Επικινδυνότητα | |||
| Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa). | |||
Ονοματολογία
ΕπεξεργασίαΗ ονομασία φθοροχλωροσιλάνιο προκύπτει αν η ένωση θεωρηθεί υποκατεστημένο σιλάνιο (SiH4), δηλαδή σιλάνιο, ένα άτομο υδρογόνου του οποίου, έχει αντικατασταθεί από ένα άτομο φθορίου, και ένα άλλο από άτομο χλωρίου.
Δομή
ΕπεξεργασίαΗ μοριακή δομή του φθοροχλωροσιλανίου ομοιάζει γεωμετρικά με αυτήν του φθοροχλωρομεθάνιου. Ωστόσο οι δεσμοί Si-Η είναι πολωμένοι κατά την έννοια Siδ+-Hδ-, γιατί το πυρίτιο έχει μικρότερη ηλεκτραρνητικότητα (1,90 κατά Paouling) και από τον άνθρακα (2,55 κατά Paouling) και από το υδρογόνο (2,20 κατά Paouling). Επίσης, η διαφορά ηλεκτραρνητικότητας μεταξύ πυριτίου και φθορίου (3,98 κατά Paouling) είναι πολύ μεγαλύτερη από την αντίστοιχη άνθρακα - φθορίου. Το γεγονός αυτό δίνει μεγάλο ποσοσστό ετεροπολικότητας στο δεσμό Si-F. Επίσης, και η διαφορά ηλεκτραρνητικότητας μεταξύ πυριτίου και χλωρίου (3,16 κατά Paouling) είναι πολύ μεγαλύτερη από την αντίστοιχη άνθρακα - χλωρίου. Το γεγονός αυτό δίνει μεγάλο ποσοσστό ετεροπολικότητας στο δεσμό Si-Cl.
Παραγωγή
ΕπεξεργασίαΑπό διχλωροσιλάνιο με φθοριούχο υφυδράργυρο
ΕπεξεργασίαΜε επίδραση φθοριούχου υφυδραργύρου σε διχλωροσιλάνιο, μπορεί να παραχθεί φθοροχλωροσιλάνιοσιλάνιο[3]:
- Συμπαράγεται ως παραπροϊόν και διφθοροσιλάνιο.
Με σιλάνιο και υδροφθόριο ή κάποιο αλκυλοφθορίδιο
ΕπεξεργασίαΜε επίδραση υδροχλωρίου ή κάποιου αλκυλοχλωριδίου (RCl) σε φθοροσιλάνιο, μπορεί να παραχθεί φθοροχλωροσιλάνιο[4]:
- Συμπαράγονται ως παραπροϊόντα και άλλα φθοροχλωροσιλάνια.
Αναφορές και σημειώσεις
Επεξεργασία- ↑ Διαδικτυακός τόπος ChemSpider
- ↑ Για εναλλακτικές ονομασίες δείτε τον πίνακα πληροφοριών.
- ↑ Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ. 185, §7.2.8.
- ↑ Α. Βάρβογλη, «Χημεία Οργανικών Ενώσεων», παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1991, σελ. 291-293, §19.1.