Φρανσίσκο Μαδέρο

Ο Φρανσίσκο Μαδέρο (Francisco Ignacio Madero González, ισπανική προφορά: fɾanˈsisko iɣˈnasjo maˈðeɾo ɣonˈsales, 30 Οκτωβρίου 1873 - 22 Φεβρουαρίου 1913) ήταν μεξικανός επαναστάτης, συγγραφέας και πολιτικός που υπηρέτησε ως ο 33ος πρόεδρος του Μεξικού από το 1911 μέχρι λίγο πριν από τη δολοφονία του το 1913 . Αν και πλούσιος γαιοκτήμονας ο ίδιος, ήταν εντούτοις υπέρμαχος της κοινωνικής δικαιοσύνης και της δημοκρατίας. Ο Μαδέρο έγινε γνωστός ως αντίπαλος του επί χρόνια Προέδρου Πορφίριο Ντίας για την προεδρία το 1910 και για τον σημαντικό ρόλο που έπαιξε στα πλαίσια της Μεξικανικής Επανάστασης.

Φρανσίσκο Μαδέρο
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	30  Οκτωβρίου 1873 Parras de la Fuente
Θάνατος	22  Φεβρουαρίου 1913 Πόλη του Μεξικού
Αιτία θανάτου	τραύμα από πυροβολισμό
Συνθήκες θανάτου	ανθρωποκτονία
Τόπος ταφής	Μνημείο της Επανάστασης
Χώρα πολιτογράφησης	Μεξικό
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ισπανικά
Σπουδές	Σχολή Ανωτάτων Εμπορικών Σπουδών του Παρισιού (1888–1892) Λύκειο Ος Mount St. Mary's University Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Μπέρκλεϋ (1893)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	πολιτικός συγγραφέας μουσικός στρατιωτικός επιχειρηματίας
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/Κίνημα	Partido Nacional Antirreeleccionista και Προοδευτικό Συνταγματικό Κόμμα του Μεξικού
Οικογένεια
Σύζυγος	Σάρα Πέρες Ρομέρο
Γονείς	Francisco Madero Hernández
Αδέλφια	Gustavo A. Madero Raúl Madero Emilio Madero González Gabriel J. Madero Evaristo E. Madero Julio Madero
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχες	Μεξικανική Επανάσταση
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Πρόεδρος του Μεξικού (1911–1913)
Σχετικά πολυμέσα

Γεννημένος σε μια εξαιρετικά πλούσια οικογένεια στην βόρεια πολιτεία Κοαουίλα, ο Μαδέρο ήταν ένας ασυνήθιστος πολιτικός, ο οποίος δεν είχε κανένα αξίωμα μέχρι που έθεσε υποψηφιότητα για πρόεδρος στις εκλογές του 1910. Στο βιβλίο του το 1908 με τίτλο The Presidential Succession in 1910, ο Μαδέρο κάλεσε τους ψηφοφόρους να αποτρέψουν την έκτη επανεκλογή του Ντίας, την οποία ο Μαδέρο θεωρούσε αντιδημοκρατική. Το όραμά του θα έθετε τα θεμέλια για ένα δημοκρατικό Μεξικό του εικοστού αιώνα, αλλά χωρίς πόλωση των κοινωνικών τάξεων. Για τον σκοπό αυτό, υποστήριξε οικονομικά το αντιπολιτευτικό Κόμμα που ήταν αντίθετο στην επανεκλογή του προέδρου και παρότρυνε τους ψηφοφόρους να εκδιώξουν τον Ντίας στις εκλογές του 1910. Η υποψηφιότητα του Μαδέρο εναντίον του Ντίας συγκέντρωσε ευρεία υποστήριξη στο Μεξικό. Ήταν ανεξάρτητος, καθώς κατείχε οικονομικά μέσα, αλλά και την ιδεολογική αποφασιστικότητα και γενναιότητα να αντιταχθεί στον Ντίαζ όταν αυτό ήταν επικίνδυνο. Ο Ντίας είχε συλλάβει τον Μαδέρο πριν από τις εκλογές, οι οποίες στη συνέχεια θεωρήθηκαν νόθες. Ο Μαδέρο δραπέτευσε από τη φυλακή και εξέδωσε το Σχέδιο του Σαν Λουίς Ποτοσί (Plan de San Luis Potosí) από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Για πρώτη φορά κάλεσε σε ένοπλη εξέγερση εναντίον του παράνομα εκλεγμένου Ντίας και περιέγραψε ένα πρόγραμμα μεταρρύθμισης. Η ένοπλη φάση της Μεξικανικής Επανάστασης βασίζεται στο σχέδιό του.

Οι εξεγέρσεις στο Μορέλος υπό τον Εμιλιάνο Ζαπάτα και στο βορρά υπό τον Πασκουάλ Ορόσκο, τον Πάντσο Βίγια και άλλους, καθώς και η αδυναμία του Ομοσπονδιακού Στρατού να τους καταστείλει ανάγκασαν τον Ντίαζ να παραιτηθεί στις 25 Μαΐου 1911, μετά την υπογραφή της Συνθήκης του Σιουδάδ Χουάρες. Ο Μαδέρο ήταν εξαιρετικά δημοφιλής μεταξύ πολλών παρατάξεων, αλλά δεν ανέλαβε την προεδρία. Ορίστηκε προσωρινός πρόεδρος και προγραμματίστηκαν εκλογές για το φθινόπωρο του 1911. Ο Μαδέρο εξελέγη πρόεδρος στις 15 Οκτωβρίου 1911 με σχεδόν το 90% των ψήφων. Ορκίστηκε στις 6 Νοεμβρίου 1911 και έγινε έτσι ένας από τους νεότερους εκλεγμένους προέδρους του Μεξικού, μόλις 38 ετών.

Η κυβέρνηση του Μαδέρο σύντομα αντιμετώπισε αντιπολίτευση τόσο από πιο ριζοσπαστικούς επαναστάτες όσο και από συντηρητικούς. Δεν προχώρησε γρήγορα στη μεταρρύθμιση της γης, η οποία ήταν βασικό αίτημα πολλών από τους υποστηρικτές του. Ο πρώην υποστηρικτής Εμιλιάνο Ζαπάτα κήρυξε εξέγερση εναντίον του Μαδέρο με το Σχέδιο της Αγιάλα (Plan de Ayala), όπως έκανε ο Πασκουάλ Ορόσκο με το Σχέδιο Οροσκίστα (Plan Orozquista). Αυτές ήταν σημαντικές προκλήσεις για την προεδρία του Μαδέρο. Οι εργάτες επίσης απογοητεύτηκαν από τις μετριοπαθείς πολιτικές του. Οι ξένοι επιχειρηματίες ανησυχούσαν ότι ο Μαδέρο δεν θα μπορούσε να διατηρήσει την πολιτική σταθερότητα που θα διέσωζε τις επενδύσεις τους, ενώ οι ξένες κυβερνήσεις ανησυχούσαν ότι ένα αποσταθεροποιημένο Μεξικό θα απειλούσε τη διεθνή τάξη.

Τον Φεβρουάριο του 1913 πραγματοποιήθηκε στρατιωτικό πραξικόπημα στην πρωτεύουσα του Μεξικού με επικεφαλής τον στρατηγό Βικτοριάνο Ουέρτα, στρατιωτικό διοικητή της πόλης, και υποστηριζόμενο από τον πρεσβευτή των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο Μαδέρο συνελήφθη και λίγο αργότερα δολοφονήθηκε μαζί με τον αντιπρόεδρό του, Χοσέ Μαρία Πίνο Σουάρες, στις 22 Φεβρουαρίου 1913, μετά από σειρά γεγονότων, γνωστών ως «το τραγικό δεκαήμερο» (la Decena Trágica). Με τον θάνατό του ο Μαδέρο ενοποίησε ανόμοια στοιχεία της χώρας να αντιταχθούν στο καθεστώς του Ουέρτα. Στο βορρά, ο κυβερνήτης της Κοαουίλα Βενουστιάνο Καρράντσα ηγήθηκε του Συνταγματικού Στρατού εναντίον του Χουέρτα, ενώ ο Ζαπάτα συνέχισε την εξέγερσή του σύμφωνα με το Σχέδιο της Αγιάλα (Plan de Ayala). Μόλις ο Ουέρτα εκδιώχθηκε τον Ιούλιο του 1914, ο αντιπολιτευόμενος συνασπισμός που συγκροτήθηκε από τον θάνατο του Μαδέρο διαλύθηκε και το Μεξικό εισήλθε σε ένα νέο στάδιο εμφυλίου πολέμου.