Φρούριο Κάστελ

Φρούριο Καστέλ
Γενικές πληροφορίες
Είδος	πάρκο και φρούριο
Γεωγραφικές συντεταγμένες	44°45′57″N 17°11′20″E
Διοικητική υπαγωγή	Μπάνια Λούκα
Χώρα	Βοσνία και Ερζεγοβίνη
Έναρξη κατασκευής	Αρχαιότητα
Ολοκλήρωση	Μεσαίωνας
Προστασία	Εθνικό Μνημείο της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης
	Πολυμέσα
	δεδομένα (π)

Συντεταγμένες: 44°45′56.99″N 17°11′20.22″E / 44.7658306°N 17.1889500°E / 44.7658306; 17.1889500

Το Φρούριο Κάστελ είναι φρούριο στη Μπάνια Λούκα, πρωτεύουσα της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας, στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη. Χρονολογείται από την Αρχαιότητα και τον Μεσαίωνα, ενώ είναι καταγεγραμμένο εντός του καταλόγου των εθνικών μνημείων της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης^[2].

Σήμερα, φιλοξενεί το Θερινό Φεστιβάλ Θεάτρου της Μπάνια Λούκα, χώρους παιχνιδιού για παιδιά, εστιατόρια, καθώς και το Γραφείο για την προστασία της πολιτισμικής και φυσικής κληρονομιάς της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας (σερβικά κυριλλικά: Завод за заштиту културног и природног насљеђа РС), με έτος ίδρυσης το 1976.

Τοποθεσία Επεξεργασία

Άποψη του φρουρίου από τον Βρμπας.

Το Φρούριο Κάστελ είναι χτισμένο επί της αριστερής όχθης του ποταμού Βρμπας, στο ύψος της συμβολής του με τον ποταμό Τσρκβενα, ο οποίος ρέει στα δεξιά του. Ευρισκόμενο μεταξύ τριών λόφων, το ίδιο βρίσκεται χτισμένο εντός πεδιάδας^[2].

Ιστορία Επεξεργασία

Κατά τη διάρκεια αρχαιολογικών ανασκαφών οι οποίες πραγματοποιήθηκαν εντός της περιμέτρου των τειχών του φρουρίου, ορισμένα ευρήματα ανευρέθηκαν, χρονολογούμενα από την παλαιολιθική περίοδο, καθώς και ορισμένα τέχνεργα χρονολογούμενα από την εποχή του χαλκού και την εποχή του σιδήρου. Τα αρχαιολογικά ευρήματα που ανευρέθηκαν στην συγκεκριμένη τοποθεσία καταδεικνύουν, επίσης, την παρουσία οικισμού, ο οποίος γνώρισε ανάπτυξη κατά την διάρκεια της ρωμαϊκής περιόδου, από τον 2ο έως τον 6ο αιώνα. Φέροντας την ονομασία Κάστρα, είχε διάφορους ρόλους, μεταξύ άλλων εκείνο ενός κάστρουμ (ή στρατόπεδο) ή ενός μάνσιο (κατάλυμα). Περιμετρικά του στρατοπέδου ευρίσκονταν μια πολιτική αποικία και ένας ταχυδρομικός σταθμός (στάτιο). Ευρισκόμενο στα σύνορα μεταξύ των επαρχιών της Δαλματίας και της Παννονίας, ο οικισμός βρισκόταν επί της οδού η οποία συνέδεε την Αδριατική Θάλασσα με την σημερινή πόλη της Γκράντισκα^[2].

Άποψη του φρουρίου.

Κατά την διάρκεια της περιόδου μετανάστευσης των Σλάβων, το φρούριο καταστράφηκε, ενώ στην θέση του ιδρύθηκε νέος οικισμός. Ωστόσο, η ακριβής ιστορική πορεία του τελευταίου κατά την διάρκεια του Μεσαίωνα δεν είναι δυνατό να οριστεί με ακρίβεια.

Η περιοχή της Μπάνια Λούκα κατελήφθη από τους Οθωμανούς κατά την διάρκεια του 16ου αιώνα, ενώ, μεταξύ του 1554 και του 1563, η πόλη κατέστη πρωτεύουσα του Σαντζακιού της Βοσνίας. Το ίδιο το φρούριο, ευρισκόμενο επί της συμβολής των ποταμών Βρμπας και Βρμπάνια κατέστη εκ νέου σημαντικό διοικητικό και στρατιωτικό κέντρο. Εμπρός στην απειλή την οποία αποτελούσαν για την Οθωμανική Αυτοκρατορία η Αυστρία και η Βενετική Δημοκρατία, το Πασαλίκι της Βοσνίας δημιουργήθηκε το 1580, ενώ η Μπάνια Λούκα κατέστη εκ νέου πρωτεύουσα. Το 1660, ο Οθωμανός περιηγητής Εβλιγιά Τσελεμπί, κατά το πέρασμά του από την Μπάνια Λούκα, αναφέρει την ύπαρξη δύο φρουρίων, το ένα στο Ντόνι Σέχερ και το άλλο στο Γκόρνι Σέχερ, χωρίς ωστόσο να δώσει παραπάνω λεπτομέρειες. Το σημερινό Φρούριο Καστέλ ενισχύθηκε μεταξύ του 1712 και του 1714 από τον Νουμάν Πασά Τσούπριλιτς και επεκτάθηκε βάση επιρροών από το έργο του Βωμπάν. Το φρούριο έλαβε την μορφή ενός επιμηκυμένου τραπεζίου, με τείχη, προμαχώνες, καθώς και πύργους, ενώ το δυτικό τμήμα του περιτριγυρίστηκε από τάφρο^[2]. Το 1737, το Φρούριο Κάστελ αποτέλεσε το πεδίο μάχης μεταξύ των Αυστριακών και των Οθωμανών. Συγκεκριμένα, ο αυστριακός στρατός, ευρισκόμενος υπό την ηγεσία του Χιλντμπουργκχάουζεν προήλασε έως την κοιλάδα του Βρμπας και ξεκίνησε πολιορκία του φρουρίου, ωστόσο δέχθηκε εκ των όπισθεν επίθεση από τον βεζίρη Αλί Πασά Χεκίμογλου, με αποτέλεσμα να γνωρίσει σημαντικές απώλειες και να υποχρεωθεί σε υποχώρηση.