Χαμένοι στις Άνδεις
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Το λήμμα πιθανόν να περιλαμβάνει πληροφορίες που αποτελούν πρωτότυπη έρευνα, που δεν έχουν προηγουμένως δημοσιευτεί ή δεν έχουν ελεγχθεί από ειδικούς. |
Το Χαμένοι στις Άνδεις είναι ιστορία κόμικ, με πρωταγωνιστή τον Ντόναλντ Ντακ που έγραψε και σχεδίασε ο Καρλ Μπαρκς και πρωτοδημοσιεύτηκε το 1949. Είναι μια από τις γνωστότερες ιστορίες του μεγάλου χαρακτήρα, που συνδυάζει χιούμορ, περιπέτεια και σασπένς και θεωρείται ως το αριστούργημά του.
 Το εξώφυλλο του Κόμιξ #1, που περιέχει την ιστορία Χαμένοι στις Άνδεις. | |
| Συγγραφέας | Καρλ Μπαρκς |
|---|---|
| Εικονογράφος | Καρλ Μπαρκς |
| Γλώσσα | Αγγλικά |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1949 |
| Χαρακτήρες | Ντόναλντ Ντακ και Χιούη, Λιούη και Ντιούη |
| Τόπος | Plain Awful |
| Δημοσιεύθηκε στο | Four Color |
| Αριθμός Σελίδων | 32 |
| δεδομένα () | |
Ιστορικό Επεξεργασία
Την κλασική αυτή ιστορία έγραψε και σχεδίασε ο Καρλ Μπαρκς και την υπέβαλε προς έγκριση και δημοσίευση στις 21 Οκτωβρίου του 1948. Πρωτοδημοσιεύτηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες τον Απρίλιο του 1949, στο περιοδικό "Four Color" #223 της Dell Publishing Co., με πρωταγωνιστή τον Ντόναλντ Ντακ και με τίτλο "Lost in the Andes". Είναι μια ιστορία 32 σελίδων, με 4 σειρές ανά σελίδα, ενώ είναι αλλιώς γνωστή ως η ιστορία με τα τετράγωνα αβγά. Μάλιστα ο συγγραφέας, εκτός από το εξώφυλλο, έχει φιλοτεχνήσει το 1973 και μια ελαιογραφία, με τίτλο "Τα τετράγωνα αυγά" (Eight-Cornered Eggs).[1]
Όταν ο Καρλ Μπαρκς έγραψε αυτήν την ιστορία, είχε κλείσει επτά χρόνια στον χώρο του κόμικ και είχε αποκτήσει την εμπειρία να γράφει σενάρια και να ελέγχει την αλληλουχία των σκηνών στη διάρθρωση μιας εικονογραφημένης ιστορίας. Όπως έχει παραδεχθεί κι ο ίδιος, θεωρούσε το "Χαμένοι στις Άνδεις" ως την πιο ολοκληρωμένη ιστορία του. Κάποια άρθρα του National Geographic για τις ινδιάνικες φυλές των Άνδεων και τους Ίνκας, όπως παραδέχεται σε συνέντευξή του, αποτέλεσαν την κύρια πηγή για τον τρόπο που σχεδίασε τα τοπία, τα κτήρια, τις γέφυρες και τα μονοπάτια στις Άνδεις, ενώ η ιδέα των τετράγωνων αβγών ήταν ένα αστείο που κυκλοφορούσε στην εποχή του και την άκουγε από όταν ήταν μικρό παιδί.
Η ιστορία δημοσιεύτηκε στα ελληνικά στο περιοδικό ΚΟΜΙΞ #1, ενώ επαναδημοσιεύτηκε, ξαναγραμμένη και ξαναχρωματισμένη στο τεύχος #181 του ίδιου περιοδικού. Τη συνέχειά της, "Επιστροφή στη Μονοτονία", έγραψε ο Ντον Ρόσα το 1989. Έχει ακόμη μεταφραστεί στα Γαλλικά, Γερμανικά, Ιταλικά, Ισπανικά, Πορτογαλικά, Ολλανδικά, Δανικά, Σουηδικά, Νορβηγικά και Φινλανδικά.[2]
Πλοκή Επεξεργασία
Ο Ντόναλντ Ντακ εργάζεται ως βοηθός Επιστάτη στο Μουσείο Φυσικών Επιστημών της Λιμνούπολης. Κατά λάθος, ανακαλύπτει ότι οι τετράγωνοι πέτρινοι κύβοι που προέρχονται από ανασκαφές στα ερείπια των Ίνκας στο Περού, είναι στην πραγματικότητα τετράγωνα αβγά. Αμέσως γεννιέται επιστημονικό και εμπορικό ενδιαφέρον, το οποίο ολοένα και αυξάνεται, για να βρεθεί η πηγή τους και οι κότες που τα γέννησαν. Τίποτε άλλο όμως δεν είναι γνωστό, παρά μόνον ότι προέρχονται από τα υψίπεδα της Κορδιλιέρας των Άνδεων.
Αμέσως οργανώνεται επιστημονική αποστολή για το Περού, στην οποία συμμετέχουν ως βοηθοί ο ίδιος ο Ντόναλντ Ντακ και τ' ανίψια του Χιούη, Λιούη και Ντιούη. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τα υπόλοιπα μέλη της επιστημονικής αποστολής αρρωσταίνουν από τροφική δηλητηρίαση και ο Ντόναλντ και τ' ανίψια του, αναγκάζονται να ψάξουν μόνοι τους για τα τετράγωνα αβγά.
Η αναζήτηση των τετράγωνων αβγών μοιάζει να μη οδηγεί πουθενά, αφού οι ντόπιοι δεν γνωρίζουν τίποτε σχετικά, μάλιστα ή τους περιγελούν ή προσπαθούν να τους ξεγελάσουν πουλώντας τους κύβους από τσιμέντο. Τελικά κατορθώνουν να βρουν ένα γέροντα που τους λέει ότι ο πατέρας του είχε βρει ένα άγνωστο αμερικανό να βγαίνει εξαντλημένος από τη "Χώρα της Ομίχλης", ο οποίος και είχε μαζί του κάποια μικρά περίεργα λιθάρια, τα οποία είχε δει κι ο ίδιος, όταν ήταν παιδί. Ο άγνωστος Αμερικανός, δεν μπόρεσε τελικά να ζήσει και τα λιθάρια πουλήθηκαν σε κάποιον ηγούμενο στο Κούσκο, για να καταλήξουν στο Μουσείο της Λιμνούπολης.
Οι Ντακ ακολουθούν τις οδηγίες του γέροντα και ύστερα από ημέρες προσπαθειών, ανακαλύπτουν μια χώρα άγνωστη στον υπόλοιπο κόσμο, όπου όλα είναι τετράγωνα, από τους κατοίκους και τα κτήρια μέχρι τα αβγά. Οι ντόπιοι μιλούν αγγλικά με την προφορά του παλιού αμερικανικού Νότου, ενώ τραγουδούν παλιά τραγούδια όπως το "Ντίξι" (Dixie) και το "Πάρε με πίσω στην παλιά Βιρτζίνια" (Carry Me Back to Old Virginny), τα οποία διδάχθηκαν από τον μοναδικό επισκέπτη που είχαν ποτέ, τον καθηγητή Ρατ Μπέτλερ (Rhutt Betlah) του Πανεπιστημίου του Μπέρμινγχαμ της Αλαμπάμα, που έμεινε μαζί τους από το 1863 έως το 1868. Αυτός ήταν ο ξένος που είχε βρει ο πατέρας του γέροντα που τους καθοδήγησε, κι αυτός ήταν που είχε ονομάσει τη χώρα που ανακάλυψε "Μονοτονία" ("Plain Awful").
Οι Ντακ διαπιστώνουν ότι η μοναδική τροφή των κατοίκων είναι τα τετράγωνα αβγά, οι ντόπιοι όμως δεν γνωρίζουν από πού προέρχονται. Οι Χιούη, Λιούη και Ντιούη ανακαλύπτουν τελικά τις τετράγωνες κότες, κάνουν όμως το λάθος να παραβούν τον μοναδικό νόμο της "Μονοτονίας", αφού κάνοντας τσιχλόφουσκες, παρουσιάζουν κάτι στρογγυλό σε κοινή θέα. Η ποινή τους; Ή θα περάσουν όλη την υπόλοιπη ζωή τους στα νταμάρια ή θα παρουσιάσουν τετράγωνες φούσκες. Τελικά, με τη βοήθεια κοτόπουλων που έχουν κρυμμένα κάτω από τις μπλούζες τους, το κατορθώνουν.
Οι Χιούη, Λιούη και Ντιούη πείθουν στο τέλος τους φιλόξενους ιθαγενείς να τους αφήσουν να φύγουν, δίνοντάς τους μάλιστα και μια πυξίδα που τους είχε δώσει ο καθηγητής από το Μπέρμινγχαμ, και σε αντάλλαγμα τα ανίψια τούς μαθαίνουν χορούς.
Φεύγοντας από την κοιλάδα, σε μια από τις λίγες φορές που ο Καρλ Μπαρκς βάζει τους πρωταγωνιστές του να εκφέρουν ένα ηθικό δίδαγμα, ο Ντόναλντ Ντακ διαπιστώνει ότι οι κάτοικοι της "Μονοτονίας": "είχαν τόσο λίγα πράγματα, κι όμως ήταν οι πιο ευτυχισμένοι άνθρωποι που έχουμε γνωρίσει ποτέ!"
Τα ανίψια καταφέρνουν τελικά να βγουν από τη "Χώρα της Ομίχλης", αφού έχουν αναγκαστεί να φάνε όλα τα κοτόπουλα και τα αβγά, εκτός από δύο. Η όλη επιχείρηση καταλήγει σε φιάσκο, όταν τα δύο κοτόπουλα που φέρνουν πίσω στη Λιμνούπολη, αποδεικνύονται κόκορες.
Ανάλυση Επεξεργασία
Πρώτη δημοσίευση της ιστορίας στις ΗΠΑ
- Ο Καρλ Μπαρκς έγραψε την περιπέτεια Χαμένοι στις Άνδεις, τοποθετώντας την σε ένα εξωτικό τόπο, αλλά ταυτόχρονα ως μύθο που στηρίζει την ανθρώπινη ύπαρξη. Με άλλα λόγια, όσο μακρύτερα τοπικά τοποθετείται το πλαίσιο της ιστορίας του, τόσο πιο οικείο είναι το μήνυμά της. Μέσα από τη διήγηση και τις περιπλανήσεις του Ντόναλντ Ντακ στην αναζήτηση των τετράγωνων αυγών, ερχόμαστε αντιμέτωποι με τρεις μορφές κοινωνιών, οι οποίες αντιστοιχίζονται σε γνωστές καταστάσεις της πραγματικής ζωής.
- Η πρώτη κοινωνία, είναι η κοινωνία της σύγχρονης Λιμνούπολης, ουσιαστικά δηλαδή η δική μας. Είναι μια κοινωνία γεμάτη από ειδήμονες επί παντός επιστητού και άτεγκτους γραφειοκράτες. Επιστήμονες που σκύβουν με απορία πάνω από σκονισμένα μουσειακά εκθέματα (σελ. 2, καρέ 3). Μεγαλέμπορους, που αν ήταν στο χέρι τους, θα μετέτρεπαν την υφήλιο σε ένα τεράστιο αβγό, με σκοπό να το εκμεταλλευτούν, όπως υπονοεί και η υδρόγειος σε σχήμα αβγού στο γραφείο τους (σελ. 2, καρέ 4). Αφελείς, αλλά εξίσου άπληστους αγρότες, που επιδιώκουν εξαιτίας του κέρδους να ξεπουλήσουν τη φύση, θέλοντας να φτιάξουν μια νέα γενιά τετράγωνων κοτόπουλων με στρογγυλές γωνίες για να χωρούν τέλεια στο ταψί (σελ. 2, καρέ 5-6). Κάθε ομάδα ξεχωριστά, αλλά και όλες μαζί, εποφθαλμιά με τον ίδιο άπληστο τρόπο το ίδιο αντικείμενο του πόθου, που εδώ είναι το τετράγωνο αβγό, επειδή αυτό αντιπροσωπεύει το κέρδος, το χρήμα. Σε μια τέτοιου είδους κοινωνία, η "θέση" και ο "μισθός" αποτελεί την αρχή και το τέλος κάθε αναζήτησης. Όλα λειτουργούν ιεραρχικά και σκοπός όλων είναι να ανέβουν ένα σκαλί παραπάνω, για να μπορέσουν να "πατήσουν" αυτούς που βρίσκονται χαμηλότερα. Όταν ο Ντόναλντ Ντακ παρουσιάζεται, στο πρώτο κιόλας καρέ της ιστορίας, δεν είναι παρά ένας ασήμαντος Τέταρτος Βοηθός Επιστάτη, που ονειρεύεται να πάει ένα σκαλί ψηλότερα, να γίνει δηλαδή Τρίτος Βοηθός Επιστάτη, για να αρχίσει κι αυτός να δίνει διαταγές (σελ. 1, καρέ 5). Η ιεραρχία στην αρχαιολογική αποστολή είναι παρόμοια, μόνον που εδώ ο Ντόναλντ Ντακ στη δίψα του για κάποιας μορφής εξουσία, βαφτίζει τα 3 μικρά ανίψια του Χιούη, Λιούη και Ντιούη Βοηθούς Τέσσερα, Πέντε και Έξι (σελ. 3, καρέ 4). Ακόμη και η τροφική δηλητηρίαση, που ταλαιπωρεί τα μέλη της αποστολής, μεταδίδεται ιεραρχικά στην αλυσίδα των αξιωματούχων.
- Ίσως θα ανέμενε κάποιος να συναντήσει μια υγιέστερη νοοτροπία μεταξύ των ιθαγενών των Άνδεων, που ντύνονται παραδοσιακά και φαίνεται να ζουν απλά, ασχολούμενοι με γεωργικές εργασίες. Όμως, ο τουρισμός έχει αφυπνίσει την εμπορική τους συνείδηση και ο πόθος για τον εύκολο πλουτισμό, τους έχει κάνει να κυνηγούν με περισσότερο ζήλο τα σεντάβος, παρά τα βικούνια. Όταν μαθαίνουν ότι ο Ντόναλντ Ντακ πληρώνει 50 σεντάβος τη ντουζίνα τα τετράγωνα αβγά, δεν διστάζουν να κάνουν χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας της μπετονιέρας, για να φτιάξουν τσιμεντένιους τετράγωνους κύβους, με σκοπό να ξεγελάσουν τον αφελή ξένο. Ο Ντόναλντ Ντακ που εισβάλλει στο χωριό τους κρατώντας ένα μάτσο δολάρια, δεν είναι βέβαια καλύτερός τους και του αξίζει που τον εξαπατούν, αφού στην ουσία οι ντόπιοι παίζουν το ίδιο του το παιχνίδι, αυτήν τη φορά εις βάρος του (σελ. 9, καρέ 2 έως σελ. 10, καρέ 6).
- Μόνον η κοιλάδα με τους τετράγωνους κατοίκους δεν έχει προσβληθεί από το μικρόβιο της απληστίας. Αποκομμένη και απομακρυσμένη από τον υπόλοιπο κόσμο, προφυλάσσεται από αδιάβατα βουνά και πυκνές ομίχλες, που καθιστούν την επικοινωνία με τον έξω κόσμο σχεδόν ανέφικτη. Το πολυήμερο πέρασμα από τις πυκνές ζώνες της ομίχλης (σελ. 15, καρέ 3 έως και όλη τη σελ. 16) δρα ως καθαρτήριο για τ' ανίψια, αφού σχεδόν έχουν "χάσει" τα σώματά τους, καθώς για μέρες δεν μπορεί να δει ο ένας τον άλλον. Προετοιμάζονται, κατ' αυτόν τον τρόπο, να μετάσχουν σε κάτι το αμόλυντο, το έξω από αυτόν τον κόσμο, ενώ το απότομο κατέβασμά τους ολοκληρώνει αυτήν την εντύπωση (σελ. 17, καρέ 1-4), με τρόπο που δεν μπορεί παρά να θυμίσει κάποιες ανάλογες σκηνές από το μυθιστόρημα του Ιουλίου Βερν Ταξίδι στο κέντρο της Γης. Όλοι οι κάτοικοι της κοιλάδας αποδεικνύονται φιλικοί και πρόσχαροι, ενώ η υποδοχή και η φιλοξενία προς τον Ντόναλντ Ντακ είναι τέτοια που αρμόζει σε πολύ σημαντικό πρόσωπο, ακριβώς το αντίθετο, δηλαδή, από αυτήν που αντιμετώπιζε, όταν ήταν Βοηθός Επιστάτη.
- Ο μοναδικός άλλος επισκέπτης που ξεπέρασε το φράγμα της ομίχλης, ήταν ένας άλλος Αμερικανός, ο καθηγητής Ρατ Μπέτλερ του Πανεπιστημίου του Μπέρμινγχαμ. Αυτός, σαν άλλος αποικιοκράτης, ήταν και ο αίτιος για τον μετασχηματισμό της κοιλάδας σε προπύργιο της επαρχιώτικης και γραφικής, αλλά ξεχασμένης νοοτροπίας του Νότου, μεταφέροντας τη σφραγίδα της κουλτούρας της χαμένης Ντίξιλαντ (Dixieland) του Νότου, ακόμη νοτιότερα, μέσω της γλώσσας και των ηθών, που παρουσιάζονται μ' ένα νοσταλγικό τρόπο. Είναι αξιοσημείωτη η ομοιότητα της καινούργιας χώρας με τον προεμφυλιακό Νότο των Η.Π.Α. Οι χωρικοί, μπορεί να μη δουλεύουν σε βαμβακοφυτείες, αλλά ζουν κοντά στη γη, τόσο που τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά τους έχουν αφομοιώσει χαρακτηριστικά του γύρω τοπίου, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να μοιάζουν με πέτρες. Ο Πρόεδρος και το Κογκρέσο ασκούν περισσότερο μια εθιμοτυπική διακυβέρνηση, άρα και η άρχουσα τάξη υφίσταται μόνον κατ' όνομα. Όμως τίποτε δεν φαίνεται να συμβαίνει στην κοιλάδα, καθώς οι τελετές και η περισυλλογή αβγών αποτελούν τις μοναδικές ασχολίες των κατοίκων, γεγονός που δικαιολογεί την ονομασία που της έδωσε ο καθηγητής από το Μπέρμινγχαμ: Μονοτονία.
- Υπάρχει μόνον ένας νόμος στη Μονοτονία: Όλα πρέπει να είναι τετράγωνα. Η απειλή της τιμωρίας στους παραβάτες αυτού του μοναδικού νόμου, μας προσγειώνει απότομα στην πραγματικότητα, ότι οι Ουτοπίες υπάρχουν αποκλειστικά στη φαντασία των ανθρώπων. Όπως ο παλιός αμερικανικός Νότος, η χώρα φαίνεται να έχει καλουπωθεί σ' ένα κοινωνικό σύστημα που αγνοεί την έννοια της ποικιλίας. Ο κύβος, σε τελική ανάλυση, έχει αντικαταστήσει το δολάριο, ως πανίσχυρο έμβλημα. Έτσι, το ταξίδι της επιστροφής, δεν είναι τίποτε άλλο από μια απόδραση. Πάντως, η Μονοτονία δεν είναι εντελώς απαίσια, αφού σώζεται από την εμμονή των κατοίκων στο κέφι και τη χαρά. Δέχονται να ανταλλάξουν την πυξίδα που τους άφησε ο καθηγητής, με την εκμάθηση χορών, επειδή η πρωταρχική φροντίδα του Προέδρου είναι η ευτυχία των υπηκόων του (σελ. 31, καρέ 1). Αν και δεν μπορούμε να ξεχάσουμε την απειλή των νταμαριών, δεν μπορούμε να μη παραδεχθούμε τη χαρά αυτών των ανθρώπων. Τους ζεσταίνουν οι "καρδιές τους! Είχαν τόσο λίγα πράγματα, κι όμως ήταν οι πιο ευτυχισμένοι άνθρωποι που έχουμε γνωρίσει ποτέ !", διαπιστώνει ο Ντόναλντ Ντακ (σελ. 31, καρέ 5).
Πηγές Επεξεργασία
- Barks, Carl. "A Matter of Perspective", Carl Barks Library #1. USA 1984. Another Rainbow Pubblications. Σελ. 656.
- Barks, Carl. "I Never Followed The Rules Very Closely", The Comics Journal #227. USA 2000. Σελ. 61.
- Barrier, Michael. Carl Barks and the Art of the Comic Book. New York, USA 1981. M. LiLien Pubblications. Σελ. 108.
- Blum, Geoffrey. "Gracious Living In Plain Awful", Carl Barks Library #1. USA 1984. Another Rainbow Pubblications. Σ.σ. 652-5.
- Blum, Geoffrey. "The Square Egg Coincidence", Carl Barks Library #1. USA 1984. Another Rainbow Pubblications. Σ.σ. 657-9.
- Ribe, Göran. "Lost in the Andes", Carl Barks analyse #3. http://www.freddymilton.dk/carl_barks_analyse_3.htm (1/6/2007), στα δανικά.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ «Eight-Cornered Eggs (CB OIL 48) | I.N.D.U.C.K.S.». inducks.org. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2023.
- ↑ «I.N.D.U.C.K.S.». inducks.org. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2023.