Χρυσόψαρο

Χρυσόψαρο
	; Χρυσόψαρα σε ενυδρείο
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο:	Ζώα (Animalia);
Συνομοταξία:	Χορδωτά (Chordata);
Ομοταξία:	Ακτινοπτερύγιοι (Actinopterygii);
Τάξη:	Κυπρινόμορφα (Cypriniformes);
Οικογένεια:	Κυπρινίδες (Cyprinidae);
Γένος:	Καράσσιος (Carassius);
Είδος:	C. auratus (Linnaeus, 1758);
Υποείδος:	C. a. auratus;
Τριώνυμο
	Carassius auratus auratus (Καράσσιος ο χρυσόχρους ο χρυσόχρους); (Linnaeus, 1758)

Το χρυσόψαρο (Carassius auratus auratus - Καράσσιος ο χρυσόχρους ο χρυσόχρους (Linnaeus, 1758)) ή αλλιώς και Goldfish ανήκει στην οικογένεια Κυπρινίδες (Cyprinidae), την υποοικογένεια Κυπρινίναι (Cyprininae), το γένος Καράσσιος (Carassius), το είδος Carassius auratus (Καράσσιος ο χρυσόχρους) και το υποείδος Carassius auratus auratus (Καράσσιος ο χρυσόχρους ο χρυσόχρους). Σύμφωνα με παρατηρήσεις η καταγωγή του χρυσόψαρου ήταν από την Κίνα^[1]^[2].

Ανατομία-Μορφολογία

Το σώμα του χρυσόψαρου είναι πεπλατυσμένο κατά την αρχή του ραχιαίου πτερυγίου, το οποίο έχει μεγάλη βάση και αποτελείται από μία σκληρή ακτίνα και 15-19 μαλακές ακτίνες (D I/15-19). Το εδρικό πτερύγιο αποτελείται από μία σκληρή ακτίνα και 5-6 μαλακές (A I/5-6). Έχει περίπου 27-32 λέπια κατά την πλευρική γραμμή.

Παρουσιάζει φαρυγγικά δόντια με στενή αλλά λεία επιφάνεια. Επίσης φέρει 35-48 βραγχιάκανθες στο πρώτο βραγχιακό τόξο. Παρουσιάζει μέγιστο μήκος περίπου 30-40 cm και βάρος 600-800 gr. Συνηθέστερα όμως απαντάται μικρότερο των 15 cm γιατί αυτό το μέγεθος επιτυγχάνεται περίπου κατά τον 5ο με 6ο χρόνο της ηλικίας τους. Τα χρυσόψαρα παρουσιάζουν αρκετές αλλαγές στον χρωματισμό τους κατά την διάρκεια της ζωής τους. Σαν νεαρά ιχθύδια παρουσιάζουν πρασινοκαστανό χρώμα στην ράχη, χάλκινο στις δύο πλευρές και κίτρινο στην κοιλιά. Έπειτα από αρκετούς μήνες επανέρχονται στο γνωστό χρώμα, το πορτοκαλοκόκκινο^[1].

Διατροφή

Χρυσόψαρο ποικιλίας Lionchu

Τα χρυσόψαρα θεωρούνται παμφάγα, διότι καταναλώνουν και φυτά αλλά και ζωικούς οργανισμούς όπως μικρά οστρακοειδή και έντομα. Ακόμη έχει παρατηρηθεί ότι καταναλώνουν φυτικές τροφές όπως λάχανο, αρακά χωρίς φλοιό και βρασμένη πατάτα σε μικρές ποσότητες^[1]^[2].

Αναπαραγωγή

Αυγά χρυσόψαρου που παρουσιάζουν κυτταρική διαίρεση.

Η αναπαραγωγή των χρυσόψαρων γίνεται με ωοτοκία χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις. Το θηλυκό ζευγαρώνει την άνοιξη με αρκετά αρσενικά και γεννά χιλιάδες αυγά, απ' τα οποία προκύπτουν διασταυρωμένοι νέοι γόνοι με ποικιλία χρωμάτων. Τα αυγά αφού πρώτα τοποθετηθούν, θα επωαστούν για κάποιες ώρες (48-72) οπότε και θα εκκολαφθούν οι νέοι γόνοι. Όμως ο πληθυσμός του είδους αυτού στον ευρωπαϊκό χώρο αποτελείται κυρίως από θηλυκά άτομα και έτσι κατά την αναπαραγωγή τους ζευγαρώνουν με άλλα κυπρινοειδή. Κατά αυτήν την περίοδο δεν λαμβάνει χώρα πραγματική γονιμοποίηση. Κάθε σπερματοζωάριο εισέρχεται στον περιλεκιθικό χώρο του αυγού και εξαφανίζεται προτού εισέλθει στην λέκιθο για να γονιμοποιήσει το ωάριο. Ωστόσο η απλή απουσία του σπερματοζωαρίου προκαλεί διαίρεση του πυρήνα του αυγού λόγω ερεθισμού και έτσι παράγεται το νέο έμβρυο.

Έπειτα από αυτήν την διαδικασία οι απόγονοι έχουν μόνο τα κληρονομικά γονίδια των θηλυκών, με αποτέλεσμα να είναι όλα θηλυκά (γυνογένεση).

Βιότοπος-Γεωγραφική εξάπλωση (Ελλάδα)

Τα χρυσόψαρα είναι ψάρια ποταμόδρομα και ζουν κυρίως σε περιοχές με νηματική ροή, πυκνή βλάστηση και μαλακούς αμμοπηλώδεις πυθμένες. Παρόλα αυτά τα χρυσόψαρα ζουν και σε στάσιμα νερά γιατί έχουν ελάχιστες απαιτήσεις και είναι πάρα πολύ ανθεκτικά. Γι αυτό το λόγο χρησιμοποιούνται ευρύτατα σε ενυδρεία αλλά και γυάλες. Μπορούν να ζήσουν σε εύρος θερμοκρασιών 1-40 °C, pH 6-8 και σκληρότητα 5-20dH.

Χρυσόψαρα παρατηρούνται στην Κεντρική Ασία, την Κίνα αλλά και την Ιαπωνία. Στον Ελλαδικό χώρο δεν υπάρχουν καταγραφές χρυσόψαρων σε φυσικά οικοσυστήματα αλλά μόνο σε ενυδρεία.

Εμπορική αξία

Τα χρυσόψαρα είναι από τα λίγα είδη τα οποία δεν έχουν ιδιαίτερη εμπορική αξία ως τρόφιμα, ωστόσο είναι ευρύτατα γνωστά για την καλλωπιστική τους χρήση. Δεν παρουσιάζουν επικινδυνότητα για τον άνθρωπο ούτε βρίσκονται στον κατάλογο με απειλούμενα είδη.

Ενυδρεία

Χρυσόψαρο ποικιλίας Buble eye.

Τα χρυσόψαρα αποτελούν το κατά κόρον ψάρι για «γυάλα» και αυτό λόγω των ελάχιστων απαιτήσεων του. Ωστόσο τα χρυσόψαρα χρειάζονται αρκετό χώρο, περίπου 30 λίτρα νερού για κάθε ψάρι, ώστε να μπορούν να αναπτυχθούν σωστά αλλά και να αναπαραχθούν. Ακόμη ένας παράγοντας είναι ότι προτιμούν να ζουν σε ομάδες γι' αυτό η καλύτερη αναλογία που προκύπτει είναι ανά 100 λίτρα νερού περίπου 3 χρυσόψαρα. Βέβαια θα πρέπει η ποιότητα του νερού να είναι κατάλληλη ώστε να μπορούν να ζήσουν σε ανεκτές βιοχημικές συνθήκες.

Διατροφικά τα χρυσόψαρα ως παμφάγα τρέφονται με διάφορες τροφές όπως έχει αναφερθεί προηγουμένως, ωστόσο για την διατήρηση τους μέσα σε ενυδρείο θα πρέπει να βρίσκονται σε πυθμένα με άμμο ή πολύ λεπτό χαλίκι για να μπορούν να «ψάχνουν» την τροφή τους μέσα σε αυτόν. Κατάλληλες τροφές για τα χρυσόψαρα θεωρούνται και οι τροφές που προσφέρονται για όλα τα είδη ψαριών.

Η μεγάλη ζήτηση αυτού του είδους προέτρεψε τους επιστήμονες να δημιουργήσουν αρκετές παραλλαγές με διάφορες μορφές αλλά και ποικιλία χρωμάτων. Παρόλα αυτά, τα υβρίδια που έχουν προκύψει δεν παρουσιάζουν τις ίδιες ανάγκες στο περιβάλλον τους. Συνηθέστερα γίνεται συχνά το λάθος να αντιμετωπίζονται όλα με τον ίδιο τρόπο και να τοποθετούνται σε «γυάλες» χωρίς θερμοστάτη αλλά ακόμη και να «μπλέκουν» είδη με διαφορετικές ανάγκες στον ίδιο χώρο. Οι συνηθέστερες ποικιλίες χρυσόψαρων είναι οι ακόλουθες: Black Moor, Bubble eye, Butterfly tail, Calico, Celestial eye, Comet, Common (Carassius auratus), Fantail, Lionchu, Lionhead, Oranda, Panda Moor, Pearlscale, Pompom, Ranchu, Ryukin, Shubunkin, Telescope eye και Veiltail.

Παραπομπές

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 http://www.tsamisaquarium.gr/Selides/Fish/goldfish.htm
↑ ^2,0 ^2,1 «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2010.

Πηγές

Νεοφύτου Χ (2007) Βιολογία Υδρόβιων Σπονδυλωτών. Πανεπιστημιακές παραδόσεις, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Βόλος
http://www.tsamisaquarium.gr/Selides/Fish/goldfish.htm
https://web.archive.org/web/20100619132931/http://www.enydriofilia.net/forum/viewtopic.php?f=32&p=129
http://www.fishbase.gr/Summary/speciesSummary.php?id=271&lang=greek^{[νεκρός σύνδεσμος]}
http://fishprofiles.com/profiles/marine/Cyprinids/Carassius_auratus_auratus/

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Τα πιο κοινά είδη χρυσόψαρων - https://www.animalcity.gr/%CF%87%CF%81%CF%85%CF%83%CE%BF%CF%88%CE%B1%CF%81%CE%B1-%CE%B5%CE%B9%CE%B4%CE%B7/

[tsamis-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 http://www.tsamisaquarium.gr/Selides/Fish/goldfish.htm

[enydrio-2] 2,0 ^2,1 «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2010.

[1]

[2]