Airspeed AS.10 Oxford

Airspeed AS.10 Oxford
Περιγραφή
Αποστολή Εκπαιδευτικό
Πλήρωμα 3
Κατασκευαστής Airspeed Ltd
Διαστάσεις
Μήκος 10,52 m
Εκπέτασμα 16,26 m
Ύψος 3,38 m
Επιφάνεια πτέρυγας 32,3 m²
Βάρος
Άδειο 2.440 kg
Μέγιστο 3.450 kg
Πηγή ισχύος
Κινητήρες 2× Armstrong Siddeley Cheetah X
Ισχύς 355 hp έκαστος
Επιδόσεις
Μέγιστη ταχύτητα 300 km/h
185 mph
Αυτονομία 1.500 km
830 nm
Μέγιστο ύψος 5.850 m
Οπλικό φορτίο
Πυροβόλα 1× πυροβόλο Vickers K των .303 in σε περιστροφικό ραχιαίο πυργίσκο
Βόμβες Μέχρι 250 lb (110 kg) εξωτερικά

Το Airspeed AS.10 Oxford ήταν δικινητήριο Βρετανικό εκπαιδευτικό αεροσκάφος το οποίο χρησιμοποιήθηκε για εκπαίδευση ναυσιπλοΐας, χειρισμού ασυρμάτου, βομβαρδισμού και χρήσης πυροβόλων κατά τη διάρκεια του Β’ παγκοσμίου πολέμου.

Airspeed AS.10 Oxford.
Airspeed AS.10 Oxford της Βελγικής Αεροπορίας

Σχεδίαση και εξέλιξη

Επεξεργασία

Το Oxford, κατασκευασμένο βάσει των προδιαγραφών T.23/36 (Specification T.23/36), βασιζόταν στο οκταθέσιο πολιτικό αεροσκάφος της Airspeed Airspeed AS.6 Envoy. Επτά από αυτά είχαν τροποποιηθεί για την πολεμική αεροπορία της Νότιας Αφρικής, με την ονομασία «Convertible Envoy», τα οποία μπορούσαν να εξοπλιστούν σε μικρό χρονικό διάστημα με ένα μονό πυροβόλο, τοποθετημένο σε χειροκίνητο ραχιαίο πυργίσκο Armstrong Whitworth, και σημεία ανάρτησης βομβών.

Ήταν μονοπλάνο, χαμηλής πτέρυγας, με ημι-αυτοφερόμενη άτρακτο και ξύλινο ουραίο τμήμα. Διέθετε συμβατικό τρίκυκλο σύστημα προσγείωσης με ουραίο σκέλος και τα σκέλη του κυρίως συστήματος προσγείωσης ανασύρονταν μέσα στα ατρακτίδια των κινητήρων. Έφερε τριμελές πλήρωμα ενώ η διάταξη των θέσεων μπορούσε να τροποποιηθεί ανάλογα με τον εκπαιδευτικό ρόλο που αναλάμβανε. Το πιλοτήριο διέθετε διπλά χειριστήρια ελέγχου και δύο θέσεις, για τον πιλότο και είτε ένα πλοηγό είτε ένα δεύτερο πιλότο. Όταν χρησιμοποιούνταν για εκπαίδευση βομβαρδισμού το δεύτερο σετ χειριστηρίων αφαιρούνταν και ο χώρος που απελευθερωνόταν χρησιμοποιούνταν από τον εκπαιδευόμενο βομβαρδιστή. Όταν χρησιμοποιούνταν ως εκπαιδευτικό ναυσιπλοΐας η δεύτερη θέση μετακινούνταν προς τα πίσω μέχρι να ευθυγραμμιστεί με τη θέση των χαρτών. Πίσω από το πιλοτήριο βρισκόταν ο σταθμός ασυρμάτου, στην δεξιά πλευρά της ατράκτου. Στην έκδοση Oxford I υπήρχε και ένας ραχιαίος πυργίσκος πυροβόλου, στο κέντρο περίπου της ατράκτου. Το αεροσκάφος μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την εκπαίδευση πλοηγών, βομβαρδιστών, χειριστών ασυρμάτου, χειριστών πυροβόλων και εικονοληπτών. Το Oxford μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί ως εναέριο ασθενοφόρο.[1]

Επιχειρησιακή ιστορία

Επεξεργασία

Το Oxford χρησιμοποιήθηκε για την προετοιμασία των πληρωμάτων της Διοίκησης Βομβαρδιστικών της RAF και σε αυτόν το ρόλο μπορούσε να εκπαιδεύσει ταυτόχρονα πιλότους, πλοηγούς, ασυρματιστές, βομβαρδιστές και πυροβολητές, όλους στην διάρκεια μίας πτήσης. Η μεγάλη ζήτηση του αεροσκάφους είχε ως αποτέλεσμα την κατασκευή 8.751 αεροσκαφών τόσο από την Airspeed όσο και από τις de Havilland, Percival Aircraft Company και Standard Motors. Παράλληλα με τους εκπαιδευτικούς ρόλους, τα Oxford χρησιμοποιήθηκαν σε ρόλους επικοινωνιών, ανθυποβρυχιακού πολέμου και αεροδιακομιδής τραυματιών στο θέατρο της Μέσης Ανατολής.[1]

Το Oxford χρησιμοποιήθηκε επίσης από το Αυτοκρατορικό Αεροπορικό Εκπαιδευτικό Σχήμα (Empire Air Training Scheme - EATS) και το Σχέδιο Αεροπορικής Εκπαίδευσης της Βρετανικής Κοινοπολιτείας (British Commonwealth Air Training Plan - BCATP), μέσω των οποίων εκπαιδευτήκαν χιλιάδες πληρώματα στον Καναδά. Κάποια Oxford χρησιμοποιήθηκαν ως ελαφρά βομβαρδιστικά στο Ιράκ.[2]

Το 1941 η αεροπόρος Έιμι Τζόνσον (Amy Johnson) χάθηκε πετώντας ένα Airspeed Oxford και θεωρήθηκε ότι συνετρίβη στο Δέλτα του ποταμού Τάμεση (Thames estuary).

Μετά το τέλος του πολέμου 152 πλεονάζοντα Oxford μετατράπηκαν σε μικρά, εξαθέσια εμπορικά επιβατικά αεροσκάφη, με την ονομασία AS.65 Consul.

Ένα ενδιαφέρον χαρακτηριστικό των Oxford ήταν το γεγονός ότι ενώ ήταν εξοπλισμένα με έλικες σταθερού βήματος Fairey-Reed, έφεραν διακόπτη ρύθμισης του βήματος των ελίκων στο πιλοτήριο τον οποίο τα εκπαιδευόμενα πληρώματα μετακινούσαν σε θέση προσγείωσης, προκειμένου να εκπαιδευτούν για τα αεροσκάφη με έλικες μεταβλητού βήματος.

Το Airspeed Oxford σε Ελληνική υπηρεσία

Επεξεργασία
 
Airspeed AS.10 Oxford
 
Airspeed Oxford

Η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία παρέλαβε 13 Airspeed Oxford Mk I και Mk II στα πλαίσια μεταπολεμικής βοήθειας από τη Βρετανία, δύο εκ των οποίων ήταν φωτογραφικά και κάποια έφεραν φορείς ανάρτησης βομβών. Τα Ελληνικά Oxford χρησιμοποιήθηκαν σε ρόλους βομβαρδισμού και αναγνώρισης κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου, όντας ενταγμένα στην 355 Μοίρα Βομβαρδισμού.

Εκδόσεις

Επεξεργασία
Oxford I
Προκειμένου να κατασκευαστεί το Oxford I (από το AS.6 Envoy), η Airspeed αύξησε το εκπέτασμα, τροποποίησε το ρύγχος και χρησιμοποίησε πλήρως καλυμμένους εμβολοφόρους κινητήρες Armstrong Siddeley Cheetah IX, ισχύος 355 ίππων. Το πρώτο Mark I πέταξε στις 19 Ιουνίου 1937 και εισήλθε σε υπηρεσία τον Νοέμβριο του ιδίου έτους. Με την έναρξη του πολέμου βρίσκονταν περίπου 300 Mk I Oxford σε υπηρεσία με την RAF, ενώ αριθμός αεροσκαφών χρησιμοποιούνταν από την πολεμική αεροπορία της Νέας Ζηλανδίας προκειμένου να εκπαιδευτούν Βρετανοί πιλότοι.
Oxford II
Η επικράτηση των ηλεκτροκίνητων πυργίσκων πυροβόλων στην αρχή του πολέμου σήμανε το τέλος της χρήσης του Oxford ως εκπαιδευτικό πυροβολητών. Στα Oxford II (περίπου 70 στην αρχή του πολέμου) αφαιρέθηκε ο πυργίσκος και χρησιμοποιήθηκαν ως εκπαιδευτικά ασυρματιστών και πλοηγών.
Oxford III
Έκδοση με κινητήρες Cheetah XV, ισχύος 425 ίππων, και έλικες συνεχούς ταχύτητας Rotol. Χρησιμοποιήθηκε ως εκπαιδευτικό ασυρματιστών και πλοηγών.
Oxford IV
Δοκιμαστική έκδοση για τους κινητήρες de Havilland Gipsy Queen IV.
Oxford V
Τελική έκδοση με κινητήρες Pratt & Whitney R-985, ισχύος 450 ίππων, και έλικες μεταβλητού βήματος Hamilton-Standard. Πολλά Oxford Mark I και II αναβαθμίστηκαν στο επίπεδο Mark V.
Oxford T.II
Κατασκευάστηκαν μόνο 9, τα οκτώ από τα οποία ήταν μετατροπές από αεροσκάφη Mk I.
AS.41 Oxford
Δοκιμαστική έκδοση που χρησιμοποιήθηκε από την Miles Aircraft για δοκιμές των κινητήρων Alvis Leonides.
Consul
150 αεροσκάφη που τροποποιήθηκαν μεταπολεμικά σε πολιτικά μεταφορικά αεροσκάφη, γνωστά και ως Airspeed Consul.
 
Airspeed Oxford
 
Κινητήρας Armstrong Siddeley Cheetah αεροσκάφους Airspeed Oxford
  Αυστραλία
  Βέλγιο
  Καναδάς
  Ελλάδα
  Νέα Ζηλανδία
  Νορβηγία
  Νότια Αφρική
  Σρι Λάνκα
  Ηνωμένο Βασίλειο
  ΗΠΑ

Σχετικές εξελίξεις

Επεξεργασία

Συγκρίσιμα αεροσκάφη

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
Βιβλιογραφία
  • Bridgman, Leonard. Jane's Fighting Aircraft of World War II. New York: Crescent Books, 1988. ISBN 0-517-67964-7.
  • Flintham, V. (1990). Air Wars and Aircraft: a detailed record of air combat, 1945 to the present. London : Arms and Armour. ISBN 0-85368-779-X.
  • Gunston, Bill. Classic World War II Aircraft Cutaways. London: Osprey, 1995. ISBN 1-85532-526-8.
  • Hamlin, John F. The Oxford, Consul & Envoy File. Tunbridge Wells, Kent, UK: Air-Britain (Historians) Ltd., 2001. ISBN 0-85130-289-0.
  • Pacco, John. "Airspeed Oxford Mk.I" Belgisch Leger/Armee Belge: Het militair Vliegwezen/l'Aeronautique militaire 1930-1940. Artselaar, Belgium, 2003, p. 89. ISBN 90-801136-6-2.
  • Rawlings, John D.R. "The Airspeed Oxford". Aircraft in Profile, Volume 11. Windsor, Berkshire, UK: Profile Publications Ltd., 1971.
  • Wilson, Stewart. Aircraft of WWII. Fyshwick, ACT, Australia: Aerospace Publications Pty Ltd., 1998. ISBN 1-875671-35-8.
Σημειώσεις
  1. 1,0 1,1 Bridgman 1988
  2. A V-M A G Dudgeon CBE DFC 'The War That Never Was' Airlife Publishing, 1991

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία