To Heinkel He 115 ήταν δικινητήριο υδροπλάνο τορπιλοπλάνο-βομβαρδιστικό/αναγνωριστικό το οποίο χρησιμοποιήθηκε από τη γερμανική Luftwaffe και τις αεροπορίες άλλων χωρών στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Heinkel He 115
Heinkel He 115 της Φινλανδικής Αεροπορίας
Τύποςυδροπλάνο τορπιλοπλάνο-βομβαρδιστικό/αεροσκάφος ναυτικής αναγνώρισης
ΚατασκευαστήςHeinkel Flugzeugwerke
Χώρα προέλευσηςΓερμανία
Παρθενική πτήσηΑύγουστος 1937
Κύριος χειριστήςLuftwaffe
Άλλοι χειριστέςΑεροπορία του Βασιλικού Νορβηγικού Ναυτικού
Σουηδική Πολεμική Αεροπορία
Royal Air Force
Φινλανδική Πολεμική Αεροπορία
Μονάδες που παρήχθησαν138
He 115

Σχεδιασμός και ανάπτυξη Επεξεργασία

Το 1935 το γερμανικό Υπουργείο Αεροπορίας (Reichsluftfahrtministerium, RLM) εξέδωσε απαίτηση που αφορούσε στην ανάπτυξη δικινητήριου υδροπλάνου γενικής χρήσης το οποίο θα μπορούσε να αναλάβει αποστολές ναυτικής αναγνώρισης και προσβολής θαλάσσιων στόχων. Προτάσεις υπέβαλλαν η Heinkel Flugzeugwerke και η θυγατρική της Blohm & Voss, Hamburger Flugzeugbau. Οι ανταγωνίστριες εταιρείες έλαβαν την 1η Νοεμβρίου 1935 παραγγελίες για την κατασκευή τριών πρωτοτύπων έκαστη.[1][2]

Το αρχικό πρωτότυπο του He 115 πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση τον Αύγουστο του 1937.[1] Οι διαδικασία των δοκιμών του ολοκληρώθηκε με επιτυχία και η πρόταση της Heinkel επελέγη έναντι του ανταγωνιστικού Blohm & Voss Ha 140.[1] Την ίδια περίοδο το He 115 έθεσε παγκόσμια ρεκόρ για υδροπλάνα στις κλειστές διαδρομές των 1.000 km και 2.000 km με μέση ταχύτητα 328 km/h.[3]

Ο αμυντικός οπλισμός αρχικά αποτελούνταν από δύο πολυβόλα MG 15 των 7,92 mm τοποθετημένα στο ρύγχος και τη ράχη του αεροσκάφους. Αργότερα προστέθηκε στο ρύγχος πυροβόλο των 15 mm ή των 20 mm και δύο ακόμη πολυβόλα MG 17 των 7,92 mm που έβαλαν προς τα πίσω. Τα He 115 μπορούσαν να μεταφέρουν διάφορους τύπους τορπιλών (όπως τις LTF 5 ή τις LTF 6b), βομβών (όπως τις SD 500 ή τις SC 250 των 500 kg και των 250 kg αντίστοιχα) ή ναρκών.

Επιχειρησιακή ιστορία Επεξεργασία

Luftwaffe Επεξεργασία

Στις αρχές του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου τα He 115 χρησιμοποιήθηκαν εκτενώς για την πόντιση ναρκών σε βρετανικά νερά, ιδίως κοντά στους αγγλικούς λιμένες στο κανάλι της Μάγχης και στις εκβολές του Τάμεση. Τα Heinkel γνώρισαν επίσης σημαντική επιτυχία στον Αρκτικό Ωκεανό, όπου ανέλαβαν αποστολές προσβολής των Συμμαχικών νηοπομπών που μετέφεραν πολεμικό υλικό στη Σοβιετική Ένωση. Η προστασία των νηοπομπών αυτών ήταν αρχικά ανεπαρκής, όμως η κατάσταση σταδιακά άλλαξε σε βάρος των Γερμανών με τη συστηματική παρουσία αεροπλανοφόρων συνοδείας και σοβιετικών βαρέων μαχητικών Petlyakov Pe-3bis στην περιοχή.

Τα He 115 χρησιμοποιήθηκαν επίσης ως αεροσκάφη ναυτικής αναγνώρισης και για τη ρίψη με αλεξίπτωτο κατασκόπων και άλλου εξειδικευμένου προσωπικού σε περιοχές ελεγχόμενες από τον εχθρό.[4]

Αεροπορική Υπηρεσία του Βασιλικού Νορβηγικού Ναυτικού Επεξεργασία

Στα πλαίσια γενικότερης προσπάθειας επανεξοπλισμού, εξαιτίας της επιδεινούμενης γεωπολιτικής κατάστασης στην Ευρώπη, το Νορβηγικό Υπουργείο Άμυνας παρήγγειλε τον Αύγουστο του 1939 έξι He 115. Και τα έξι παραδόθηκαν στις νορβηγικές αρχές εντός του έτους[5] για να αντικαταστήσουν τα πεπαλαιωμένα Douglas DT και Marinens Flyvebaatfabrikk M.F.11.[6]

Οι Νορβηγοί ζήτησαν την προμήθεια ακόμα έξι He 115 τον Δεκέμβριο του 1939. Αυτά προβλέπονταν να παραδοθούν τον Μάρτιο/Απρίλιο του 1940, όμως η παραγγελία δεν ολοκληρώθηκε ποτέ εξαιτίας της γερμανικής εισβολής στη χώρα (Επιχείρηση Weserübung).[5] Με την έναρξη των εχθροπραξιών έγινε διασπορά των έξι He 115 σε σημεία κατά μήκος της νορβηγικής ακτογραμμής. Το αεροσκάφος που βρίσκονταν στο Σταβάνγκερ πέρασε γρήγορα στην κατοχή των Γερμανών, όπως συνέβη και με δύο γερμανικά He 115 που κατέλαβαν οι Νορβηγοί.

Τα Νορβηγικά He 115 ανέλαβαν αποστολές προσβολής θαλάσσιων στόχων αλλά και αεροπορικής υποστήριξης των χερσαίων δυνάμεων. Στις 14 Απριλίου 1940 τρία He 115 έπληξαν γερμανικά μεταγωγικά Ju 52 στο Gullesfjordbotn. Τέσσερα από τα Heinkel κατάφεραν τελικά να διαφύγουν στη Μεγάλη Βρετανία όταν η Νορβηγία κατελήφθη από τις γερμανικές δυνάμεις, ενώ ένα ακόμα κατάφερε να φτάσει στη Φινλανδία.[7]

RAF Επεξεργασία

Μετά την άφιξή της στο Ηνωμένο Βασίλειο, η εξόριστη νορβηγική κυβέρνηση κατέστρωσε σχέδια για την αξιοποίηση των τεσσάρων He 115 σε αποστολές ρίψης φυλλαδίων στην κατεχόμενη Νορβηγία. Τα τρία από τα τέσσερα αεροσκάφη έφτασαν στο Σκάπα Φλόου στις 3 Ιουλίου 1940 με σκοπό για να ρίξουν φυλλάδια στο Όσλο, το Μπέργκεν και το Τρόντχαϊμ, όμως λίγο πριν από την έναρξη της αποστολής το βρετανικό Υπουργείο Αεροπορίας επενέβη και τη ματαίωσε. Τρεις ημέρες αργότερα, τα Heinkel επέστρεψαν στο Helensburgh.[8]

Τα He 115 χρησιμοποιήθηξαν σε μυστικές αποστολές στη Νορβηγία και τη Μεσόγειο. Σε βρετανική υπηρεσία έλαβαν τους σειριακούς αριθμούς BV184, BV185 και BV187.[5] Το BV184 δέχτηκε την άνοιξη του 1942 επίθεση από δύο πολωνικά Spitfire πάνω από τον Βισκαϊκό κόλπο[9] και αργότερα καταστράφηκε από πυρκαγιά στο Ηνωμένο Βασίλειο.[5] Το BV185 καταστράφηκε από ιταλική αεροπορική επιδρομή ενώ βρίσκονταν στη Μάλτα.[5] και το BV187 πραγματοποίησε πολλές αποστολές πάνω από τη βόρεια Αφρική, μέχρι που κατερρίφθη από δύο γερμανικά μαχητικά Bf 109.[5]

Φινλανδική Πολεμική Αεροπορία Επεξεργασία

Στις 8 Ιουνίου 1940, μία ημέρα μετά από τη νορβηγική συνθηκολόγηση, ένα He 115 έφτασε στη Φινλανδία. Το πλήρωμά του μετέβη εν συνεχεία στο Ηνωμένο Βασίλειο όμως το αεροσκάφος παρέμεινε στη Φινλανδία. Το καλοκαίρι του 1941 εντάχθηκε σε υπηρεσία με τη Φινλανδική Πολεμική Αεροπορία και ανέλαβε τη μεταφορά Φινλανδών ανταρτών πίσω από τις γραμμές των σοβιετικών. Η χρήση του σε αυτό το ρόλο συνεχίστηκε μέχρι και τον Ιούλιο του 1943, όποτε και έπεσε σε ενέδρα των Σοβιετικών. Οι Φινλανδοί αξιοποίησαν σε παρόμοιους ρόλους δύο ακόμα He 115 προερχόμενα από τα γερμανικά αποθέματα.

Σουηδική Πολεμική Αεροπορία Επεξεργασία

Η Σουηδική Πολεμική Αεροπορία ενέταξε σε υπηρεσία δώδεκα He 115A-2, τα οποία εγχώρια ονομάζονταν T 2. Παραγγέλθηκαν έξι επιπλέον αεροσκάφη αλλά δεν παραδόθηκαν εξαιτίας της έναρξης του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Τα σουηδικά He 115 αποσύρθηκαν μόλις το 1952, ενώ πέντε χάθηκαν σε ατυχήματα.[10]

Εκδόσεις Επεξεργασία

Πρωτότυπα Επεξεργασία

Κατασκευάστηκαν πέντε αεροσκάφη δοκιμών:

  • He 115 V1
  • He 115 V2
  • He 115 V3
  • He 115 V4
  • He 115 V5

Εκδόσεις παραγωγής Επεξεργασία

  • He 115 A-0 δέκα αεροσκάφη προπαραγωγής, οπλισμένα με ένα μονάχα πολυβόλο.
  • He 115 A-1 έκδοση με επιπλέον πολυβόλο στο ρύγχος.
  • He 115 A-2 παρόμοιο με το A-1, εξήχθη σε Νορβηγία και Σουηδία.
  • He 115 A-3 έκδοση με τροποποιημένο χώρο μεταφοράς βομβών/τορπιλών και εξοπλισμό επικοινωνίας.
  • He 115 B-0 τα αεροσκάφη της σειράς Β μπορούσαν να μεταφέρουν επιπλέον καύσιμο αντί για οπλικό φορτίο ή το αντίστροφο. Επίσης ήταν τα πρώτα He 115 που μπορούσαν να μεταφέρουν μία μαγνητική νάρκη των 1.000 kg.
  • He 115 B-1 έκδοση με αυξημένη ακτίνα δράσης.
    • He 115 B-1/R1
    • He 115 B-1/R2
    • He 115 B-1/R3
  • He 115 B-2 έκδοση με ενισχυμένους πλωτήρες, ώστε να μπορεί να επιχειρεί από πάγο ή χιόνι.
  • He 115 C-1 έκδοση με ενισχυμένο αμυντικό οπλισμό.
    • He 11 5C-1/R1
    • He 115 C-1/R2
    • He 115 C-1/R3
    • He 115 C-1/R4
  • He 115 C-2 έκδοση με ενισχυμένους πλωτήρες, ώστε να μπορεί να επιχειρεί από πάγο ή χιόνι.
  • He 115 C-3 έκδοση αεροναρκοθέτησης.
  • He 115 C-4 τορπιλοπλάνο-βομβαρδιστικό.
  • He 115 D ένα αεροσκάφος στο οποίο δοκιμαστικά τοποθετήθηκαν κινητήρες BMW 801C των 1.560 PS.
  • He 115 E-1 παρόμοιο με την έκδοση C, αλλά με διαφορετική διάταξη του αμυντικού οπλισμού.

Χρήστες Επεξεργασία

 
Χρήστες του He 115.
Βουλγαρία
Φινλανδία
Γερμανία
Νορβηγία
Σουηδία
Ηνωμένο Βασίλειο

Διασωζόμενα αεροσκάφη Επεξεργασία

  • Το He 115 A-2 Werknr. 3043? ανακτήθηκε στη Ρωσία και σήμερα ανήκει σε ιδιώτη. Βρίσκεται σε αποθήκευση στη Γαλλία.
  • Το He 115 B-1 Werknr. 3896, το οποίο ανήκε στο Kustenfliegergruppe 906, ανακτήθηκε στο Hafrsfjord στη Νορβηγία στις 2 Ιουνίου 2012. Τον Ιούλιο του 2012 βρίσκονταν σε αποθήκευση εν αναμονή της έναρξης της διαδικασίας αποκατάστασής του στο Flyhistorisk Museum κοντά στο Σταβάνγκερ.[11]
  • Τα συντρίμμια ενός He 115 βρέθηκαν το 2013 στον πυθμένα της λίμνης Limingen στη Νορβηγία.[12]

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παρόμοια αεροσκάφη Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Air International February 1987, p.97.
  2. Donald 1994, p.108.
  3. Air International February 1987, p.96.
  4. http://www.stahlbrandt.com/html/history/kg200.html
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Luftwaffe.no: Heinkel He 115 in Norway Αρχειοθετήθηκε 2007-09-28 στο Wayback Machine.
  6. Hafsten 2003: 87–90
  7. FAF in Color: Finnish Air Force Aircraft: Heinkel He 115[νεκρός σύνδεσμος]
  8. Hafsten 1991, p. 297
  9. Berg 1997: 93
  10. Avrosys.nu: T 2 - Heinkel He 115 (1939-1952) Αρχειοθετήθηκε 2007-02-05 στο Wayback Machine.
  11. «Heinkel 115 recovered in Norway». Aeroplane (Cudham: Kelsey Publishing) (August 2012): 6. ISSN 0143-7240. 
  12. http://www.nrk.no/trondelag/1.11216620, (in Norwegian)

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Berg, Ole F. (1997). I skjærgården og på havet – Marinens krig 8. april 1940 – 8. mai 1945 (στα Νορβηγικά). Oslo: Marinens krigsveteranforening. ISBN 82-993545-2-8. 
  • Donald, David (ed). Warplanes of the Luftwaffe. London:Aerospace Publishing, 1994. ISBN 1-874023-56-5.
  • Ede, Paul and Moeng, Soph (gen. editors) The Encyclopedia of World Aircraft ISBN 1-85605-705-4
  • Hafsten, Bjørn· Arheim, Tom (2003). Marinens Flygevåpen 1912–1944 (στα Νορβηγικά). Oslo: TankeStreken AS. ISBN 82-993535-1-3. 
  • Keskinen, Kalevi and Stenman, Kari Finnish Air Force 1939-1945 ISBN 0-89747-387-6.
  • "Last of a Genus...The Heinkel 115". Air International, February 1987, Vol. 32 No. 2. pp. 96–101. ISSN 0306-5634.
  • "Last of a Genus...The Heinkel 115 Part Two". Air International, March 1987, Vol. 32 No. 3. pp. 154–156. ISSN 0306-5634.
  • Munson, Kenneth. Fighters and Bombers of World War II. London: Peerage Books. 1983. ISBN 0-907408-37-0
  • Norrbom, Gösta Att flyga är att leva ISBN unstated