Παχυτώδης
Ο Παχυτώδης (Pachytodes sp) είναι κολεόπτερο από την οικογένεια Cerambycidae και την υποοικογένεια Lepturinae. Στην Ευρώπη συναντάμε μόνο δύο είδη του γένους Pachytodes, τον Pachytodes erraticus[1], και τον Pachytodes cerambyciformis[2]. Στην Ελλάδα συναντούμε και τα δύο είδη, τα οποία μοιάζουν πολύ μεταξύ τους. Πολλές φορές αναφέρονται ως Judolia erratica και Judolia cerambyciformis, αντίστοιχα.
| Παχυτώδης | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Παχυτώδης ερράτικους
Pachytodes erraticus | ||||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||||
|
Χαρακτηριστικά του ακμαίου Επεξεργασία
Τα δύο είδη έχουν μήκος από επτά έως δώδεκα χιλιοστόμετρα. Οι κεραίες τους είναι νηματοειδείς, συνίστανται από ένδεκα άρθρα και σχεδόν φτάνουν την οπίσθια άκρη των ελύτρων. Το κεφάλι, ο θώρακας και η κοιλιά είναι μαύρα. Τα έλυτρα είναι κίτρινα έως ανοικτά καφέ με μαύρους λεκέδες (Εικόνα 1 και 4). Αυτοί οι λεκέδες καταρχήν σχηματίζουν τρεις λωρίδες. Η πρώτη αποτελείται από μερικούς λεκέδες και βρίσκεται στο πρώτο τρίτο των ελύτρων. Η δεύτερη λωρίδα βρίσκεται μετά τη μέση και η τρίτη στην οπίσθια άκρη των ελύτρων. Κατά κανόνα, στον Pachytodes erraticus συναντάμε περισσότερα μαύρα τέτοια στίγματα από όσα στον Pachytodes cerambyciformis. Στον πρώτο (Εικόνα 1) η βάση και η ραφή των ελύτρων είναι μαύρες, όχι όμως στο δεύτερο (Εικόνα 4). Υπάρχουν, επίσης, εντελώς μαύρα έντομα και στα δύο είδη. Σαφείς διαφορές, ακόμα, εμφανίζει η πυκνότητα των σημείων στα έλυτρα. Στον Pachytodes cerambyciformis (Εικόνα 5) τα σημεία είναι πιο πυκνά και χωρίζονται μόνο με στενές λωρίδες. Στον Pachytodes erraticus (Εικόνα 2) οι αποστάσεις μεταξύ των σημείων είναι μεγαλύτερες και τα έλυτρα γυαλίζουν περισσότερο. Άλλη εξίσου εντοπίσιμη διαφορά μεταξύ των δυο ειδών είναι ο βαθμός στον οποίο "σχίζεται" το τρίτο μέρος των ταρσών. Ο Παχυτώδης ανήκει στα ψευδοτετραμερή κολεόπτερα, καθώς το ένα από τα πέντε ταρσομερή είναι τόσο μικρό, που διακρίνεται δύσκολα. Το τρίτο ταρσομερές, που οριοθετείται στις εικόνες 3 και 6 με τη μαύρη γραμμή από κάτω, είναι σχισμένο, με το βάθος της σχισμής να σημειώνεται με την ενδιάμεση χαραγή της μαύρης γραμμής. Το τέταρτο ταρσομερές είναι κρυμμένο σε αυτό το σχίσιμο και το τέλος του σημειώνεται με την πράσινη γραμμή. Στον Pachytodes cerambyciformis (Εικόνα 6), το σχίσιμο στο τρίτο ταρσομερές φτάνει σχεδόν το μισό του συνολικού μήκους του ταρσομερούς, ενώ στον Pachytodes erraticus (Εικόνα 3) το σχίσιμο φτάνει, περίπου, μόνο το ένα τρίτο του μήκους του ταρσομερούς.
| Σύγκριση του Pachytodes erraticus (πάνω σειρά εικόνων) με τον Pachytodes cerambyciformis (κάτω σειρά) | ||
|---|---|---|
 |
|
 Μαύρο: Μήκος του τρίτου ταρσομερούς, βαθμός σχισμής Πράσινο: Τέλος του τέταρτου ταρσομερούς |
| Εικόνα 1 | Εικόνα 2 | Εικόνα 3 |
|
|
 Μαύρο: Μήκος του τρίτου ταρσομερούς, βαθμός σχισμής Πράσινο: Τέλος του τέταρτου ταρσομερούς |
| Εικόνα 4 | Εικόνα 5 | Εικόνα 6 |
Βιολογία Επεξεργασία
Οι προνύμφες αναπτύσσονται σε πολλά είδη δέντρων, για το μεν Pachytodes cerambyciformis σε φυλλοβόλα και κωνοφόρα δέντρα, για δε τον Pachytodes erraticus σε υπόγεια μέρη φυλλoβόλων δέντρων. Ο παχυτώδης συμπληρώνει τον βιολογικό του κύκλο σε δυο χρόνια και είναι ακμαίος το καλοκαίρι.
Γεωγραφική εξάπλωση Επεξεργασία
Η εξάπλωση του Pachytodes cerambyciformis περιορίζεται στη Δυτική Παλαιαρκτική και την Τουρκία, ενώ τον Pachytodes erraticus συναντούμε ακόμα και πέρα από τα Ουράλια Όρη. Στην Ευρώπη όμως ο Pachytodes cerambyciformis εξαπλώνεται ακόμα σε πιο βόρειες περιοχές σε σχέση με τον Pachytodes erraticus π.χ. στη Μεγάλη Βρετανία και τη Σκανδιναβία.
Πηγές Επεξεργασία
- H. Freude, K. W. Harde, G. A. Lohse: Die Käfer Mitteleuropas, Bd. 9. Spektrum Akademischer Verlag in Elsevier, München 1966, ISBN 3-827-40683-8
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ «Fauna Europaea, διαμονή του γένους Pachytodes erraticus». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2010.
- ↑ «Fauna Europaea, διαμονή του γένους Pachytodes cerambyciformis». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2010.