Φυτοικία η μελανόκερως
Η Φυτοικία η μελανόκερως (Phytoecia nigricornis) είναι κολεόπτερο από την οικογένεια Cerambycidae και την υποοικογένεια Lamiinae. Το γένος Φυτοικία εκπροσωπείται στην Ευρώπη με 16 είδη,[2] από τα οποία εκτός από τη Φυτοικία[3] άλλα 9 συναντάμε και στην Ελλάδα (Phytoecia caerulea[4] Phytoecia proceipes στην Κύπρο και ανατολικά από αυτήν,[5] Phytoecia cylindrica,[6] Phytoecia geniculata,[7] Phytoecia icterica,[8] Phytoecia pubescens,[9] Phytoecia pustulata,[10] Phytoecia rufipes στην Κρήτη και δυτικά από αυτήν,[11] και Phytoecia virgula[12]).
| Φυτοικία η μελανόκερως Phytoecia nigricornis | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Φυτοικία η μελανόκερως
Phytoecia nigricornis | ||||||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Διώνυμο | ||||||||||||||||
| Phytoecia nigricornis (Φυτοικία η μελανόκερως) (Fabricius, 1781) |
Το όνομα «nigricornis» αναφέρεται στις κεραίες, οι οποίες στα πρώτα άρθρα έχουν μόνο λίγες άσπρες τρίχες, και γι' αυτό ακόμα φαίνονται μαύρες (niger (λατινικά) = μελανό, cornu (λατινικά) = κεραία). Το χρώμα των κεραιών όμως δεν αρκεί για να ξεχωρίσει την Φυτοικία η μελανόκερως από όμοια είδη.
Χαρακτηριστικά του ακμαίου Επεξεργασία
Ιδιαίτερα τα θηλυκά έχουν κυλινδρικό σώμα, στα αρσενικά το σώμα στενεύει προς τα πίσω. Το σώμα είναι μαύρο, εξ αιτίας του πολύ κοντού τριχώματος φαίνεται γκρι ή ελαιόχρωμα. Το κολεόπτερο αποκτά μήκος από 7 έως 14 χιλιοστόμετρα.
Το κεφάλι δείχνει όρθιο προς τα κάτω. Οι άνω γνάθοι καταλήγουν σε ένα μόνο δόντι. Οι κεραίες συνίστανται από ένδεκα άρθρα. Είναι νηματοειδείς, αλλά λίγο παχουλές και φτάνουν περίπου μέχρι το τέλος του σώματος. Οι βάσεις των κεραιών εισβάλλουν από μπροστά πολύ βαθιά στους οφθαλμούς σχίζοντας τους σχεδόν σε δυο ξεχωριστά μέρη.
Το τρίχωμα του προνώτου σχηματίζει τρεις άσπρες λωρίδες, οι οποίες διατρέχουν το πρόνωτο κατά μήκος. Η μεσαία λωρίδα τρέχει από την κορυφή του κεφαλιού κατευθείαν στο θυρεό, οι πλάγιες λωρίδες τρέχουν παράλληλα περίπου εκεί, που το πρόνωτο αρχίζει να πέφτει προς τα κάτω.
Το τρίχωμα των ελύτρων είναι παντού το ίδιο πυκνό. Τα έλυτρα είναι κοκκώδη, οι οπίσθιες άκρες είναι κομμένες (Εικ. 1). Ο Θυρεός είναι άσπρος από το πυκνό άσπρο τρίχωμα.
Τα πόδια είναι μαύρα, οι ταρσοί και οι κνήμες είναι ανοικτές. Οι ταρσοί είναι ψευδοτετραμερείς, καθώς το ένα από τα πέντε ταρσομερή είναι τόσο μικρό, που διακρίνεται δύσκολα. Το τρίτο ταρσομερές είναι σχισμένο, και το τέταρτο ταρσομερές είναι κρυμμένο σε αυτό το σχίσιμο. Το πρώτο ταρσομερές είναι πιο κοντό από το σύνολο του δεύτερου και τρίτου ταρσομερούς. Η κοιλία είναι κοντή, οι εκτεταμένες κνήμες των οπίσθιων ποδιών ξεπερνούν την οπίσθια άκρη του δευτέρου κοιλιακού δακτυλίου. Το ισχίο του μπροστινού ποδιού έχει δόντι στην άκρη (ορατό σε μεγέθυνση της Εικ. 2). Τα νύχια έχουν από ένα δόντι (Εικ. 3).
|
|
|
| Εικ.1: Από πάνω | Εικ.2: Από μπροστά | Εικ.3: Μπροστινά νύχια |
Βιολογία Επεξεργασία
Η προνύμφη αναπτύσσεται σε διάφορα ποώδη φυτά (Tanacetum, Artemisia, Solidago). Ο βιολογικός κύκλος διαρκεί ένα χρόνο. Τα ακμαία γίνονται ορατά κατά το τέλος της άνοιξης. Συχνά πετούν σε ανοίγματα ή στις άκρες δασών.
Γεωγραφική εξάπλωση Επεξεργασία
Ο χώρος διαμονής εξαπλώνεται σχεδόν σε όλη την Ευρώπη. Δεν υπάρχουν όμως αναφορές από τα περισσότερα νησιά της Μεσογείου, την Πορτογαλία, τη Μεγάλη Βρετανία, την Ολλανδία και τη Δανία. Προς τα ανατολικά ξεπερνάει το είδος τα σύνορα της Ευρώπης.[3]
Πηγές Επεξεργασία
- H. Freude, K. W. Harde, G. A. Lohse: Die Käfer Mitteleuropas, Bd. 9. Spektrum Akademischer Verlag in Elsevier, München 1966, ISBN 3-827-40683-8
- Adolf Horion: Faunistik der mitteleuropäischen Käfer, Bd. XII. Überlingen-Bodensee 1974
Παραπομπές Επεξεργασία
[6]
- ↑ «A Dictionary of Prefixes, Suffixes, and Combining Forms from Webster's Dictionary -oecia : -οικία» (PDF). Merriam-Webster (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2012.
- ↑ 2,0 2,1 «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του γένους Phytoecia'». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Phytoecia nigricornis[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ 4,0 4,1 «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Phytoecia caerulea». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ 5,0 5,1 «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Phytoecia proceipes». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ 6,0 6,1 «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Phytoecia cylindrica». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ 7,0 7,1 «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Phytoecia geniculata». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ 8,0 8,1 «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Phytoecia icterica». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ 9,0 9,1 Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Phytoecia pubescens[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ 10,0 10,1 «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Phytoecia pustulata». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ 11,0 11,1 «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Phytoecia rufipes». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ 12,0 12,1 «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Phytoecia virgula». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2010.