Η Ptosima είναι γένος εντόμων της τάξης των κολεοπτέρων και της οικογένειας των Buprestidae. Το γένος Ptosima περιλαμβάνει στην Ευρώπη μόνο ένα είδος με δυο υποείδη.[1] Παγκοσμίως περιγράφηκαν άλλα έξι είδη[2] από την Παλαιαρκτική και την Νεαρκτική.

Ptosima
Ptosima undecimmaculata undecimmaculata (Herbst 1784)
Ptosima undecimmaculata undecimmaculata
(Herbst 1784)
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Αρθρόποδα(Arthropoda)
Ομοταξία: Έντομα (Insekta)
Τάξη: Κολεόπτερα (Coleoptera)
Υπεροικογένεια: Βουπρεστοειδή (Buprestoidea)
Οικογένεια: Βουπρεστίδαι (Buprestidae)
Υποοικογένεια: Polycestinae
Γένος: Ptosima
Solier 1833

Ο χώρος διαμονής του ευρωπαϊκού υποείδους P. undecimmaculata undecimmaculata επεκτείνεται γύρω από ολόκληρη τη Μεσόγειο και φτάνει μέχρι την Κασπία.[3]. Στην Κρήτη η P. undecimmaculata undecimmaculata (Herbst 1784) αντικαθίσταται από το υποείδος P. undecimmaculata metallescens Bílý 1982.[4]

Εικόνες της Ptosima undecimmaculata undecimmaculata
Εικ.1: από πάνω Εικ.2: πλάγια όψη
Εικ.5: κάτω πλευρά
δεξιά χρωματισμένο
Πράσινο: απόφυση του προνώτου
μπλε: μεσοστέρνο
κίτρινο: μεταστέρνο
πορτοκαλί: οπίσθιο ισχίο
Εικ.3: από κάτω Εικ.4: από μπροστά

Το όνομα P. undecimmaculata υποδηλώνει ότι το είδος έχει ένδεκα κηλίδες (λατ. undecimο = ένδεκα, λατ. maculatus = κηλιδωτός). Κατά κανόνα ο αριθμός των κηλίδων είναι διαφορετικός από ένδεκα. Για αυτό το λόγο το όνομα μεταβλήθηκε σε P. flavoguttata (λατ. flavo = κίτρινο, λατ. guttata = με κηλίδες). Αυτό το όνομα κάνει υπαινιγμό στο χρώμα των κηλίδων και όχι στον αριθμό τους. Σύμφωνα με τους κανόνες της επιστημονικής ονομασίας στη βιολογική ταξινόμηση το καινούργιο όνομα αντικαταστάθηκε από το παλαιότερο. Συνολικά αναφέρονται περίπου 20 διαφορετικά ονόματα του είδους P. undecimmaculata[5] Αυτό οφείλεται στην ποικιλία των κηλίδων σε αριθμό, διάταξη και μορφή.

Τα ακμαία συνήθως είναι μαύρα με μπλε αποχρώσεις και έχουν κίτρινες κηλίδες. Σε κάθε έλυτρο βρίσκονται μέχρι τέσσερις κηλίδες, οι τρεις πρώτες μεγάλες και η τέταρτη στην οπίσθια άκρη του ελύτρου μικρή (λείπει στις εικόνες εδώ). Στο πρόνωτο έχουμε τέσσερις ή δυο κηλίδες (όπως εδώ, μεγαλύτερες στην εικόνα του ταξινομοπλαισίου) ή οι κηλίδες λείπουν. Τα αρσενικά έχουν ακόμα άλλη μια κηλίδα στο μέτωπο.

Το πρόνωτο και τα έλυτρα είναι σχεδόν επίπεδα στην άνω πλευρά. Στις πλευρές το πρόνωτο πέφτει κάθετα. Έτσι από μπροστά το περίγραμμα του εντόμου θυμίζει ορθογώνιο (Εικ. 4). Η απόφυση του προστέρνου προς τα πίσω, χαρακτηριστική για όλα τα είδη των Buprestidae, είναι σχετικά φαρδιά και όχι μυτερή όπως στην πλειονότητα των Buprestidae (Εικ. 5, πράσινο). Η ακμή των ελύτρων είναι στο οπίσθιο μέρος πριονωτή (στην Εικ. 3 με υψηλή μεγέθυνση καλά ορατών)

Οι διαφορές μεταξύ των δυο υποειδών είναι ελάχιστες. Εκφράζονται σε μεταλλικές αποχρώσεις του χρώματος και στη μορφή της εμβάθυνσης μπροστά το θυρεό σε μεταλλικές αποχρώσεις του χρώματος και στη μορφή της εμβάθυνσης μπροστά το θυρεό.[6]

Τα ακμαία γίνονται ορατά κατά την περίοδο Απριλίου - Ιουλίου.

Πηγές Επεξεργασία

  • H. Freude, K. W. Harde, G. A. Lohse: Die Käfer Mitteleuropas, Bd. 6. Spektrum Akademischer Verlag in Elsevier 1966, ISBN 3-827-40683-8
  • H.Mühle, P.Brandl, M. Niehuis: Catalogus Faunae Graeciae; Coleoptera:Buprestidae Printed in Germany by Georg Rößle Augsburg 2000

Αναφορές Επεξεργασία

  1. «Fauna Europaea, ευρωπαϊκά είδη του γένους Ptosima». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2009. 
  2. Απαρίθμηση ειδών Ptosima στο GBIF
  3. «Fauna Europaea, ταξινόμηση και διαμονή του υπογένους P. undecimmaculata undecimmaculata». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαρτίου 2008. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2009. 
  4. Fauna Europaea, ταξινόμηση και διαμονή του υπογένους P. undecimmaculata metallescens[νεκρός σύνδεσμος]
  5. «Fauna Europaea, ταξινόμηση και συνώνυμα του είδους Ptosima undecimmaculata». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2009. 
  6. S. Bily, O.Brodsky "Taxonomical, biological and faunistical notes on Buprestidae and Cleridae from East Mediterrannean" Türk.Bit.Kor.Derg (1982) 6: 185-194