Ο λευκοπτέρυγος υφαλοκαρχαρίας (επιστημονική ονομασία Triaenodon obesus - Τριαινόδων[1][2][3] ο παχύσαρκος) είναι ένα είδος καρχαρία της οικογένειας των Καρχαρινιδών και είναι το μόνο μέλος του γένους του.

Triaenodon obesus
Λευκοπτέρυγος υφαλοκαρχαρίας
Λευκοπτέρυγος υφαλοκαρχαρίας
Κατάσταση διατήρησης
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata)
Υπερομοταξία: Χονδριχθύες (Chondrichthyes)
Υφομοταξία: Ελασμοβράγχιοι (Elasmobranchii)
Τάξη: Καρχαρινόμορφα (Carcharhiniformes)
Οικογένεια: Καρχαρινίδες (Carcharhinidae)
Γένος: Τριαινόδων (Triaenodon)
Είδος: T. obesus
Διώνυμο
Triaenodon obesus (Τριαινόδων ο παχύσαρκος)
Rüppell, 1837

Μορφολογικά χαρακτηριστικά

Επεξεργασία

Είναι μικρός καρχαρίας που συνήθως δεν υπερβαίνει τα 1,6 m σε μήκος. Το είδος αυτό είναι εύκολα αναγνωρίσιμο από το λεπτό σώμα του, και το σύντομο, αλλά ευρύ κεφάλι, καθώς επίσης και τα οβάλ μάτια με τις κάθετες κόρες, και το τα ραχιαία και πυελικά πτερύγια με τα λευκά ακροπτέρυγα. Είναι ένας από τα πιο κοινούς καρχαρίες που βρίσκονται στους κοραλλιογενείς υφάλους του Ινδο-Ειρηνικού ωκεανού, ο καρχαρίας εμφανίζεται από τη Νότια Αφρική στα δυτικά και ανατολικά μέχρι την Κεντρική Αμερική.[4] Συνήθως βρίσκονται πάνω ή κοντά στο πυθμένα σε καθαρό νερό, σε βάθος 8 με 40 μέτρων. Είναι ένας από τους τρεις πιο κοινούς υφαλοκαρχαρίες, με τους άλλους δύο να είναι ο μαυροπτέρυγος υφαλοκαρχαρίας (Carcharhinus melanopterus) και ο τέφρος καρχαρίας (Carcharhinus amblyrhynchos).

Συμπεριφορά στη φύση

Επεξεργασία

Κατά τη διάρκεια της ημέρας, οι λευκοπτέρυγοι υφαλοκαρχαρίες το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους μέσα σε σπηλιές, όπου αναπαύονται. Σε αντίθεση με άλλους καρχαρινίδες, οι οποίοι βασίζονται στην αναπνοή με πίεση και πρέπει να κολυμπούν συνεχώς για να αναπνεύσουν, αυτός ο καρχαρίας μπορεί να αντλήσει νερό πάνω από τα βράγχιά του ενώ κάθεται ακούνητος στο βυθό.[4] Τη νύχτα, οι λευκοπτέρυγοι υφαλοκαρχαρίες αναδύονται για να κυνηγήσουν οστεϊχθύες, καρκινοειδή, και χταπόδια σε ομάδες, το επίμηκες σώμα τους τους επιτρέπει να περάσουν μέσα σε ρωγμές και τρύπες για να βγάλουν κρυμμένα θηράματα.[4] Μοναχικοί υφαλοκαρχαρίες μπορούν να μείνουν μέσα σε μια συγκεκριμένη περιοχή του υφάλου για μήνες έως χρόνια, ξανά και ξανά επιστρέφοντας στο ίδιο καταφύγιο. Σημαντικοί θηρευτές των λευκοπτέρυγων υφαλοκαρχαριών είναι ο καρχαρίας τίγρης (Galeocerdo cuvier) και ο καρχαρίας των Γκαλαπάγκος (Carcharhinus galapagensis).

Αυτό το είδος είναι ζωοτόκο, στο οποίο η ανάπτυξη των εμβρύων γίνεται με την σύνδεση με τη μητέρα τους μέσω πλακούντα. Ένας από τους λίγους καρχαρίες που το ζευγάρωμά τους έχει παρατηρηθεί σε άγρια κατάσταση, οι δεκτικοί θηλυκοί καρχαρίες ακολουθούνται από τα αρσενικά, που προσπαθούν να γραπώσουν τα θωρακικά πτερύγιά του και να ελιχθούν οι δυο τους σε θέσεις κατάλληλες για ζευγάρωμα. Τα θηλυκά γεννούν σε 1 έως 6 μικρά κάθε χρόνο, μετά από μια περίοδο κύησης 10-13 μηνών.

Σχέση με τον άνθρωπο, χρήση του ως τροφή και κίνδυνοι εξαφάνισης

Επεξεργασία

Οι λευκοπτέρυγοι υφαλοκαρχαρίες σπάνια είναι επιθετικοί προς τους ανθρώπους, αν και μπορεί να ερευνήσουν στενά κολυμβητές. Ωστόσο, οι αλιείς με ψαροτούφεκο διατρέχουν τον κίνδυνο να δαγκωθούν από ένα προσπαθεί να κλέψει τα αλιεύματά τους. Αυτό το είδος αλιεύεται για τροφή, αν και υπάρχουν αναφορές για δηλητηρίαση από σιγκουατοξίνη ως αποτέλεσμα της κατανάλωσής του.[4] Η Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN) έχει αξιολογήσει το λευκοπτέρυγο υφαλοκαρχαρία ως σχεδόν απειλούμενο, σημειώνοντας ότι οι αριθμοί του είναι σε φθίνουσα πορεία, λόγω της αύξησης των επιπέδων της ανεξέλεγκτης αλιευτικής δραστηριότητας.[5] Ο αργός ρυθμός αναπαραγωγής και οι περιορισμένες προτιμήσεις των ενδιαιτημάτων του είδους αυτού καθιστά ευάλωτους τους πληθυσμούς του στην υπερεκμετάλλευση.

  1. My etymology: Triaena
  2. «Greek Names in Fish Taxonomy: Malawi Cichlids». MCH PORTAL (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2012. 
  3. «Τρίαινα». Greek Word Study Tool (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 15 Αυγούστου 2012. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Compagno, L.J.V. (1984). Sharks of the World: An Annotated and Illustrated Catalogue of Shark Species Known to Date. Rome: Food and Agricultural Organization. σελίδες 535–538. ISBN 9251013845. 
  5. Fowler, S.L., R.D. Cavanagh, M. Camhi, G.H. Burgess, G.M. Cailliet, S.V. Fordham, C.A. Simpfendorfer, and J.A. Musick (2005). Sharks, Rays and Chimaeras: The Status of the Chondrichthyan Fishes. International Union for Conservation of Nature and Natural Resources. σελ. 314. ISBN 2831707005.