Άγιος Γερβάσιος Παρασκευόπουλος
Ο Άγιος Γερβάσιος Παρασκευόπουλος (1877-1964) ήταν Έλληνας θεολόγος και κληρικός.[2] Θεωρείται μια από τις σημαντικότερες[3] προσωπικότητες [4]της νεότερης ιστορίας της Πάτρας.[5]
Άγιος Γερβάσιος των Πατρών | |
---|---|
Γέννηση | 1877 Γρανίτσα (σημ. Νυμφασία Αρκαδίας), Ελλάδα |
Κοίμηση | 30 Ιουνίου 1964 (87 ετών) Πάτρα, Ελλάδα |
Αναγνώριση | Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως |
Τιμάται από | Ορθόδοξη Εκκλησία |
Αγιοκατάταξη | 16 Νοεμβρίου 2023 από το Οικουμενικό Πατριαρχείο[1] |
Μείζον ιερό | Ιερός Ναός Αγίας Παρασκευής Εκκλησιαστικής Κατασκήνωσης Συχαινών Πατρών |
Εορτασμός | 30 Ιουνίου |
δεδομένα ( ) |
Υπήρξε ηγούμενος της Μονής Γηροκομείου Πατρών,[6] καθώς και πρωτοσύγκελλος της Αρχιεπισκοπής Αθηνών (1939-1941)[7]. Προσέφερε υποστήριξη στους Μικρασιάτες πρόσφυγες που κατέφυγαν στην Πάτρα και σε φτωχούς περιθωριοποιημένους πολίτες της εποχής. [8] Διακρίθηκε[3] [7]με την ζωή, τη διδασκαλία και το πλούσιο [9]ποιμαντικό, εκκλησιαστικό, φιλανθρωπικό και κοινωνικό του έργο, [10]στην Ιερά Μητρόπολη των Πατρών και εκτός των ορίων της.[2]
Ο βίος του
ΕπεξεργασίαΠαιδικά χρόνια
ΕπεξεργασίαΟ Γέροντας Γερβάσιος με το όνομα Γεώργιος Παρασκευόπουλος το 1877, στο χωριό Νυμφασία [11](Γρανίτσα) Γορτυνίας. Γονείς του ήταν ο Χαράλαμπος και η Βασιλική Παρασκευοπούλου. Ο ίδιος, ορφανός από μητέρα,[10] εργαζόμενος λόγω οικογενειακών αναγκών,[12]επιθυμούσε πολύ να φοιτήσει στο σχολείο, έχοντας ταυτόχρονα κλίση προς την εκκλησιαστική[3] και μοναχική ζωή.[7]
Μαθητής και Μοναχός
ΕπεξεργασίαΤο 1891 εισήλθε στην Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Κερνίτσης [11] ως υποτακτικός, Στη συνέχεια φοίτησε στα Σχολαρχεία της Ιεράς Μονής Μεγάλου Σπηλαίου,[13] και της Μονής Ταξιαρχών Αιγιαλείας.[13] Το 1897 έφτασε στην Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Γηροκομείου Πατρών, στην οποία εγκαταβίωσε [14] ως δόκιμος μοναχός[8].
Φοιτητής, Ιερέας και Εκπαιδευτικός
ΕπεξεργασίαΤο 1899 στρατεύτηκε. Το 1905 φοίτησε στο ανώτερο Φροντιστήριο [10]της εκκλησιαστικής Ριζαρείου Σχολής με διευθυντή τον Άγιο Νεκτάριο, ο οποίος τον εκτιίμησε ιδιαίτερα διαβλέποντας[15] στο πρόσωπό του, τον αυριανό [16]πνευματικό ηγέτη της εκκλησίας.[17]
Το 1909 εισήλθε στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.[13] Το 1910 σε ηλικία 33 ετών χειροτονήθηκε ιερέας. Το 1912 διέκοψε τις σπουδές του και κατατάχθηκε στο στρατό ως στρατιωτικός ιερέας, [18] [12]στο «Ανεξάρτητο Ευζωνικό Απόσπασμα Κωνσταντινόπουλου», κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους όπου δρούσε εμψυχώνοντας το ελληνικό στράτευμα. [11]
Το 1914 έγινε διδάκτορας της Θεολογικής Σχολής.[19] [7] Το 1915 δίδαξε στο Α΄ Ελληνικό Σχολείο Ερμουπόλεως Σύρου, αφού υπηρέτησε για λίγο Ιεροκήρυκας της Ι.Μητροπόλεως Ύδρας.[7]
Το 1916 επέστρεψε στη Μονή Γηροκομείου της οποίας εκλέχθηκε ηγούμενος [6] βάζοντας στόχο την ανακαίνιση και την μοναστική ανασυγκρότησή της.[20] Το 1919 με την άδεια του Μητροπολίτη Αντώνιου παραιτήθηκε από την Ηγουμενία της Μονής [18] και ξεκίνησε από το Ναό του Αγίου Δημητρίου Πατρών [12]το συστηματικό ποιμαντικό του έργο στην πόλη της Πάτρας.[7].
Η δράση του στην Πάτρα
ΕπεξεργασίαΣτο πλευρό των προσφύγων
ΕπεξεργασίαΤο 1922, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή βρήκαν καταφύγιο στην Πάτρα οικογένειες Μικρασιατών προσφύγων, περίπου 7.000 άτομα. Πολλοί Πατρινοί, ιδίως οι πιο ευκατάστατοι δεν υποδέχτηκαν [13] με αλληλεγγύη τους πρόσφυγες. [9] Μέσα σε αυτή τη δύσκολη κατάσταση ο Γέροντας Γερβάσιος στεκόταν δίπλα στους πρόσφυγες, τους περιέθαλπε, τους επισκέπτονταν στους καταυλισμούς, ενδιαφερόταν γι´αυτούς, τους ενίσχυε ηθικά και υλικά, [13] ενώ λιγοστοί συμπολίτες έκαναν το ίδιο.[21].
Η ποιμαντική του διακονία
ΕπεξεργασίαΟ πατήρ Γερβάσιος Παρασκευόπουλος πίστευε στη λυτρωτική σημασία της Θείας Λειτουργίας, [22]γι΄ αυτό λειτουργούσε 4 με 5 φορές την εβδομάδα σε πρωινές και νυκτερινές Θείες Λειτουργίες.[7] Ο ναός της Αγίας Αικατερίνης στη λεγόμενη περιοχή των προσφυγικών ήταν πάντοτε πλήρης.[20] Το 1923 ίδρυσε και οργάνωσε τα κατηχητικά της πόλεως της Πάτρας[3] που ήταν τα πρώτα στην Ελλάδα κάνοντας κατηχητικό κέντρο τον Ναό του Αγίου Δημητρίου.[23] Το 1931 ίδρυσε τη σχολή βιοτεχνίας και χειροτεχνίας, το 1932 ίδρυσε νηπιαγωγείο ενώ το 1934 ίδρυσε τη Νυκτερινή Σχολή Αναλφαβήτων.
Τον Απρίλιο του 1941 ορίστηκε πρωτοσύγκελλος της Αρχιεπισκοπής Αθηνών επί Αρχιεπισκόπου Χρυσάνθου. [11] Εκεί οργάνωνε συσσίτια και διέσωζε[12] τραυματίες, ασθενείς και αστέγους ενώ συντόνιζε τις ενορίες της Αρχιεπισκοπής επιβλέποντας [7]και υποστηρίζοντας την εύρυθμη εκκλησιαστική λειτουργία τους [9].
Η κατασκήνωση στα Συχαινά
ΕπεξεργασίαΤο 1948 ίδρυσε σχολή χειροτεχνίας ενώ το 1954 ίδρυσε νέα εκκλησιαστική κατασκήνωση[23] στα Συχαινά [24]Πατρών Αχαΐας[9] στην οποία μετέφερε την κατασκήνωση του Προφήτη Ηλία [7]. Στο χώρο αυτό βρίσκονται σήμερα ο Ναός της Αγίας Παρασκευής που ο ίδιος ανήγειρε,[18]. και ο τάφος του.[25][23]
Συγγραφικό έργο
Επεξεργασία- Στη διάρκεια της ιερατικής του διακονίας δημοσίευε τακτικά θεολογικά επίκαιρα άρθρα του, [9] σε τοπικές εφημερίδες των Πατρών ενώ συνέγραψε πλήθος κατηχητικών μαθημάτων.[20]
- Το 1958 εξέδωσε το βιβλίο «Ερμηνευτική επιστασία επί της θείας Λειτουργίας»[22][19] στο οποίο αναλύει και ερμηνεύει σε βάθος[7] τα τελούμενα στη Θεία Λειτουργία (επανέκδοση 2005).[21]
- Το 1962 εξέδωσε το βιβλίο «Ευσεβείς Μελέται»[26] στο οποίο περιέχονται κηρύγματα σε ευαγγελικά αναγνώσματα Κυριακών που είχαν δημοσιευθεί σε τοπικές εφημερίδες.[8]
- Το 1962 εξέδωσε το βιβλίο «Επίκαιρα προβλήματα υπό το φως των Ιερών Κανόνων»[27] στο οποίο πραγματεύεται καθημερινά ζητήματα υπό το φως των ιερών κανόνων.[18]
Η κοίμηση του Πατέρα Γερβασίου
ΕπεξεργασίαΤο τέλος της ζωής του Πατρός Γερβασίου επήλθε στις 30 Ιουνίου 1964 σε ηλικία 87 ετών. Στην εξόδιο ακολουθία που τελέστηκε στον ασφυκτικά γεμάτο Ι. Ναό Αγίου Δημητρίου Πατρών [10]επικρατούσε η αίσθηση ότι κηδεύεται ένας Άγιος.[20][7] Ετάφη στην εκκλησιαστική κατασκήνωση Αναπλαστικής Σχολής στα Συχαινά,[28] πίσω από την κόγχη του ιερού της Αγίας Παρασκευής.[24] Αργότερα έγινε πρόταση τοποθέτησης προτομής του σε σημείο της πόλης.[29]
Η ανακομιδή των λειψάνων του
ΕπεξεργασίαΣτις 29 Ιουνίου 2014, πενήντα χρόνια μετά την κοίμηση του πατρός Γερβασίου, πραγματοποιήθηκε στις Κατασκηνώσεις της Αναπλαστικής Σχολής στα Συχαινά από τον Μητροπολίτη Πατρών Χρυσόστομο, η ανακομιδή των Λειψάνων του, [7]με την παρουσία μητροπολιτών, ιερέων, μοναχών και πλήθους ανθρώπων.[30]
Κάθε χρόνο, στις 30 Ιουνίου ημέρα της κοιμήσεώς του, πραγματοποιούνται στην πόλη των Πατρών και στις Κατασκηνώσεις των Συχαινών όπου βρίσκεται ο τάφος του, εορταστικές εκδηλώσεις εις τιμήν και μνήμην του π. Γερβασίου , που διοργανώνει η Ιερά Μητρόπολη Πατρών.[31]
Αγιοποίηση
ΕπεξεργασίαΣτις 26 Αυγούστου 2019, η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος κατόπιν εισηγήσεως του Μητροπολίτη Πατρών Χρυσοστόμου [24][32] μετά από ενδελεχή έρευνα,[7] υπέβαλε αίτημα αγιοκατάταξής του, προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο, στην αρμοδιότητα της Ιεράς Συνόδου του οποίου περιλαμβάνεται η ανακήρυξη των Αγίων της Ορθόδοξης Εκκλησίας.[33]
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, εισηγήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2023, στην Αγία και Ιερά Σύνοδο του Πατριαρχείου και αποφασίσθηκε [34]η επίσημη κατάταξη [23][35]στις δέλτους των Αγίων του Αγίου Γερβασίου των Πατρών[36] με την υπογράμμιση στο ανακοινωθέν ότι ο Γερβασιος έχει χαραχθεί εξαρχής ως άγιος στη συνείδηση[12] του λαού.[37]
Στις 18 Δεκεμβρίου 2023 στον Πατριαρχικό Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, προέστη της Ακολουθίας της τελετής υπογραφής της Πατριαρχικής και Συνοδικής Πράξεως εντάξεως στο Εορτολόγιο της Εκκλησίας τριών νέων Αγίων: της Μοναχής Γαβριηλίας (Παπαγιάννη), της Κωνσταντινουπολίτιδος, της εν Λέρω, του Ιερομονάχου Αθανασίου Χαμακιώτου, και του Αρχιμανδρίτου Γερβασίου Παρασκευοπούλου.[38] H εορτή της μνήμης του Αγίου Γερβασίου των Πατρών ορίστηκε στις 30 Ιουνίου.
Το Σάββατο, 8 Ιουνίου 2024 εγκαινιάσθηκε από τον Μητροπολίτη Πατρών Χρυσόστομο, ο πρώτος Ιερός Ναός προς τιμήν του Αγίου Γερβασίου, των Πατρών, στην κωμόπολη της Χαλανδρίτσας στην Αχαΐα.[39] Ο πρώτος επίσημος εορτασμός στην ημερομηνία μνήμης του Αγίου Γερβασίου στην Ιερά Μητρόπολη Πατρών έγινε στις 29 Ιουνίου 2024 στο Ναό Αγίας Παρασκευής Συχαινών Πατρών και στις 30 Ιουνίου 2024 στο Ναό Αγίου Ανδρέα Πατρών[40][41] όπου αναγνώσθηκε η Πατριαρχική Πράξη αγιοκατάταξης.[42]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ «Στο Αγιολόγιο της Εκκλησίας ο Γέροντας Γερβάσιος Παρασκευόπουλος – Η Πάτρα πανηγυρίζει για τον νέο Άγιο». orthodoxianewsagency.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ 2,0 2,1 Ιερόθεος Μητροπολίτης, Τσαντίλης. Παρασκευόπουλος Γερβάσιος (1877-1964). Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαιδεία λ. σελ. 48-53.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 «Ἱερά Μητρόπολις Πατρῶν » ΚΕΙΜΕΝΟ: π. ΓΕΡΒΑΣΙΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ: Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ. 50 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΟΥ». i-m-patron.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ Ιεζεκιήλ, Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας (1972). «Εις μνήμην του Γέροντος και πνευματικού μου Πατρός». Ανάπλασις.
- ↑ «Η Πάτρα πανηγυρίζει για τον νέο Άγιο, Γερβάσιο Παρασκευόπουλο». ROMFEA. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ 6,0 6,1 Συμεών, Χατζής Αρχιμανδρίτης (2008). [, «Ο π. Γερβάσιος Παρασκευόπουλος και η Ιερά Μονή Γηροκομείου»]. Αποστολικός Λόγος, 5 σ. 4-7.. ,.
- ↑ 7,00 7,01 7,02 7,03 7,04 7,05 7,06 7,07 7,08 7,09 7,10 7,11 7,12 Κωστόπουλος, Κύριλλος Αρχιμανδρίτης Δρ.Θεολογίας. Αρχιμανδρίτης Γερβάσιος Παρασκευόπουλος,Ο Άγιος Ποιμένας των Πατρών, Βίος και Διδασκαλία. [Προλογίζει ο Μητροπολίτης Πατρών κ. Χρυσόστομος]. Αθήνα 2022: Γρηγόρη. σελ. 7-317.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 Ουρανία, Λιαπίκου. Γερβάσιος Παρασκευόπουλος, Αρχιμανδρίτης,. Αθήνα 1971: Ιδιωτική έκδοση.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 Πριγκηπάκης, Ευάγγελος Κ. Δρ. Θεολ. "Ο Όσιος Γέροντας των Πατρών Αρχιμανδρίτης Γερβάσιος Παρασκευόπουλος. Σαρανταπέντε χρόνια από την κοίμησή του (1964-2009). Πάτρα 2008: Αποστολικός Λόγος. Περιοδική έκδοση Ορθοδόξου οικοδομής και Μαρτυρίας Ενορίας Αγ. Αποστόλων Πατρών, 5. σελ. σ. 1-24.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 https://www.gerontasgervasios.gr/, . «Ο Γέροντας των Πατρών – Γερβάσιος Χαρ. Παρασκευόπουλος 1878-1964».
- ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 Μητροπολίτης Πατρών, κ. Χρυσόστομος (16 Νοεμβρίου 2023). «Η Πάτρα πανηγυρίζει για τον νέο Άγιο, Γερβάσιο Παρασκευόπουλο». pelop.gr. Εφημερίδα Πελοπόννησος.
- ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 Κων. Μάγνης (11 Δεκεμβρίου 2023). «O Γερβάσιος μέσα από το βλέμμα και την έρευνα του (π.) Κύριλλου (Κωστόπουλου) - Ο άνθρωπός που θα γινόταν άγιος- Από το βιβλίο για τον βίο και τη διδασκαλία του ποιμένα των Πατρών.». Εφημερίδα "ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ της Δευτέρας" σελ. 6,{ Παναχαϊκή και υπερτοπική αίσθηση πήρε η αγιοποίηση του πατρός Γερβασίου Παρασκευόπουλου.... βιογραφεί τον Γερβάσιο... την περίπτωση ενός νέου ανθρώπου που αποφασίζει να γίνει Άγιος. Και γίνεται...}.
- ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 «Πατρών Χρυσόστομος: «Γερβάσιος Παρασκευόπουλος, ο των Πατρέων πατήρ και διδάσκαλος»». ROMFEA. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2023.
- ↑ Πριγκηπάκης π. Ευάγγελος Κ. , Δρ. Θ. (8-11-2014). «Η αντιμετώπιση των αιρέσεων κατά τον όσιο Γέροντα Γερβάσιο Παρασκευόπουλο», Στώμεν Καλώς,». Εκκλησιολόγος, 385.
- ↑ «Ἱερά Μητρόπολις Πατρῶν » Πατρῶν Χρυσόστομος: «Ἡ συγκινητική σχέση τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου μέ τήν Πάτρα»». i-m-patron.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «Ο Αρχιμανδρίτης Γερβάσιος Παρασκευόπουλος Μαθητής του Αγίου Νεκταρίου». Πεμπτουσία.
- ↑ Cyril Kostopoulos Hierodeacon ,Τext ., Fr. Nicholas Palis,Transl, Patrick Barker, Ed. Elder Gervasios (Paraskevopoulos) of Patras. His life and pastoral work. Thessaloniki: 2006: Orthodoxos Kypseli.
- ↑ 18,0 18,1 18,2 18,3 Λέκκος, Ευάγγελος. Γέρων Γερβάσιος Παρασκευόπουλος, Σύγχρονοι Γέροντες. Αθήνα: Σαίτης 2010.
- ↑ 19,0 19,1 Ι.Μ., Φουντούλης. Ο πατήρ Γερβάσιος Παρασκευόπουλος (1877-1964). Μύστης και Μυσταγωγός»,. Πάτραι 2005: σε: Αρχιμ. Γ.Χ. Παρασκευοπούλου, Ερμηνευτική Επιστασία…,.
- ↑ 20,0 20,1 20,2 20,3 Ιερόθεος, Τσαντίλης Μητροπολίτης πρώην Ύδρας. Αρχιμανδρίτης Γερβάσιος Παρασκευόπουλος, Φωταυγείς παράγραφοι από τον βίον και την πολιτείαν αυτού (1877-1964). Αθήνα 2007: Σταμούλης. σελ. 5-145.
- ↑ 21,0 21,1 Παναγιώτης, Λόης. Γερβάσιος. Ο άγνωστος Άγιος των ημερών μας και Φάρος των Πατρών. Πάτρα 1998: Ιδιωτική έκδοση.
- ↑ 22,0 22,1 Παρασκευόπουλος, Γερβάσιος Χ. Ερμηνευτική Επιστασία επί της Θείας Λειτουργίας. Πάτρα 2005: Αναπλαστική Σχολή Πατρών.
- ↑ 23,0 23,1 23,2 23,3 «Αναπλαστική Σχολή». Ο Γέροντας των Πατρών - Γερβάσιος Χαρ. Παρασκευόπουλος 1878-1964.
- ↑ 24,0 24,1 24,2 «Ἱερά Μητρόπολις Πατρῶν » « Γερβάσιος Παρασκευόπουλος Ὁ πνευματικός πατήρ καί φωστήρ τῶν Πατρῶν»». i-m-patron.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «The First Vespers for Saint Gervasios in Patras» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ Παρασκευόπουλος, Γερβάσιος Χ. Αρχιμανδρίτης. Ευσεβείς Μελέται (επί των Κυριακών ευαγγελικών αναγνωσμάτων μετά προσθήκης και άλλων τινων εορτίων μελετών). Πάτρα 1962: Σχολή Χειροτεχνίας η Αγία Ταβιθά.
- ↑ Παρασκευόπουλος, Γερβάσιος Χ. Αρχιμανδρίτης. Επίκαιρα Προβλήματα υπό το φως των Ιερών Κανόνων. Αθήνα 1954: Ιδιωτική έκδοση. σελ. 1-154.
- ↑ Πριγκιπάκης (επιμ.),, Ευάγγελος (Πάτρα 2012). «Ιστορία της Εκκλησίας των Πατρών, Έκδ. Πρότυπου Πειραματικού Γυμνασίου Πατρών,». Έκδ. Πρότυπου Πειραματικού Γυμνασίου Πατρών.
- ↑ Νικόδημος, Μητροπολίτης πρώην Πατρών. Η Προσωπικότης και το Έργον του Αρχιμ. Γερβασίου Παρασκευοπούλου (†1964). Η πρότασις περί Προτομής του. Πάτρα 1986: Αναπλαστική Σχολή Πατρών. σελ. 15-30.
- ↑ «Ἱερά Μητρόπολις Πατρῶν » ΚΕΙΜΕΝΟ: Η ΑΝΑΚΟΜΙΔΗ ΤΩΝ ΙΕΡΩΝ ΛΕΙΨΑΝΩΝ ΤΟΥ π. ΓΕΡΒΑΣΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΥ». i-m-patron.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «Ἱερά Μητρόπολις Πατρῶν » Πατρῶν Χρυσόστομος « Γερβάσιος Παρασκευόπουλος, ὁ τῶν Πατρέων πατήρ καί διδάσκαλος»». i-m-patron.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ Newsroom (9 Φεβρουαρίου 2024). «Ο Αρχ. Κύριλλος Κωστόπουλος για τον Άγιο Γερβάσιο των Πατρών». ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2024.
- ↑ «Encyclical on the Canonization of Saint Gervasios of Patras» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «Ανακοινωθέν για τις εργασίες της Αγίας και Ιεράς Συνόδου (17 Νοεμβρίου 2023) - Οικουμενικό Πατριαρχείο». 17 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ Κωστόπουλος, Κύριλλος Δρ. Αρχιμανδρίτης. Άγιος Γερβάσιος, ο Θεολόγος και Κατηχητής (προλογίζει ο Μητροπολίτης Πατρών κ. Χρυσόστομος). Αθήνα Ιούνιος 2024: Γρηγόρη. σελ. 209. ISBN 978-960-612-529-4.
- ↑ VEMA (16 Νοεμβρίου 2023). «Canonisation of Father Gervasios Paraskevopoulos by the Ecumenical Patriarchate». Vema.com.au (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «Ανακοινωθέν για τις εργασίες της Αγίας και Ιεράς Συνόδου (17 Νοεμβρίου 2023) - Οικουμενικό Πατριαρχείο». 17 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «Τελετή υπογραφής της Πράξης Αγιοκατατάξεως των Αγίων Γαβριηλίας, Αθανασίου Χαμακιώτη και Γερβασίου Παρασκευόπουλου». Ορθοδοξία News Agency. 19 Δεκεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2023.
- ↑ «Εγκαίνια του πρώτου Ιερού Ναού προς τιμήν του Αγίου Γερβασίου στη Χαλανδρίτσα Αχαΐας». Ορθοδοξία News Agency. 8 Ιουνίου 2024. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2024.
- ↑ «Εσπερινός πρώτου εορτασμού Αγίου Γερβασίου στην Πάτρα (ΦΩΤΟ)». ROMFEA. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2024.
- ↑ «Ἱερά Μητρόπολις Πατρῶν » Ο πρώτος Εορτασμός Μνήμης του Αγ. Γερβασίου του εν Πάτραις, ζωντανά από την ΕΡΤ2». i-m-patron.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Ιουνίου 2024.
- ↑ «Ἱερά Μητρόπολις Πατρῶν » Ὁ πρῶτος ἑορτασμός τοῦ Ἁγίου Γερβασίου στήν Πάτρα». i-m-patron.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2024.