Άγιος Λάζαρος
Ο Λάζαρος είναι άγιος της Ορθόδοξης και Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, πρόσωπο της Καινής Διαθήκης και φερόμενος στενός φίλος του Ιησού Χριστού.
Άγιος Λάζαρος | |
---|---|
Άγιος Λάζαρος, ο φίλος του Ιησού Χριστού | |
Γέννηση | 1ος αιώνας μ.Χ. (πιθανόν το 3 μ.Χ.) Βηθανία |
Κοίμηση | 1ος αιώνας μ.Χ. (πιθανόν το 63 μ.Χ.) Λάρνακα, Κύπρος |
Τιμάται από | Χριστιανισμό |
Εορτασμός | Σάββατο του Λαζάρου (8 ημέρες πριν το Πάσχα) |
Προστάτης | Άγιος προστάτης της Λάρνακας, Κύπρος[1] |
Σχετικά πολυμέσα | |
δεδομένα ( ) |
Κατοικούσε στη Βηθανία (3 χλμ. περίπου ανατολικά της Ιερουσαλήμ) και οι αδελφές του Μάρθα και Μαρία φιλοξένησαν πολλές φορές τον Ιησού στο σπίτι τους.[1]
Όνομα
ΕπεξεργασίαΤο όνομα Λάζαρος (αραμαϊκά: אלעזר - Elʿāzār) σημαίνει "ο Θεός είναι η βοήθειά μου" ή "ο Θεός, βοηθός μου".[2] Με το ίδιο όνομα αναφέρεται και ένας άντρας στο Κατά Λουκάν Ευαγγέλιον (Λάζαρος ο φτωχός) αλλά παρ'όλο τον συσχετισμό τους, ιστορικά, πρόκειται για δύο διαφορετικά πρόσωπα.[3] Το όνομα του Λαζάρου πολλές φορές χρησιμοποιείται στην επιστήμη και σε δημοφιλείς κουλτούρες ως αναφορά προς την άμεση επιστροφή στην ζωή. Για παράδειγμα, ο αγγλικός επιστημονικός όρος Lazarus taxon αναφέρεται σε οργανισμούς που εμφανίστηκαν στην καταγραφή απολιθωμάτων μετά απο μία περίοδο εμφανής εξαφάνισης.[4] Υπάρχουν επίσης πολλές λογοτεχνικές αναφορές του ονόματος.
Κατά την Καινή Διαθήκη
ΕπεξεργασίαΗ αρρώστια του Λαζάρου και ο Χριστός
ΕπεξεργασίαΜία μέρα, όπως αναφέρει ο ευαγγελιστής Ιωάννης,[5] που ο Κύριος βρισκόταν στη Γαλιλαία, έμαθε πως ο φίλος Του ο Λάζαρος ήταν άρρωστος. Τον είχαν ειδοποιήσει οι αδελφές του λέγοντάς του: «Κύριε, να, αυτός που τόσο πολύ αγαπάς, είναι άρρωστος».
Όταν το άκουσε ο Ιησούς είπε: «Αυτή η αρρώστια είναι για να φανεί η δόξα του Θεού». Ο Ιησούς όμως καθυστέρησε εσκεμμένα τη μετάβασή του στη Βηθανία (Ιω. 11,6) κι έμεινε εκεί στον τόπο που βρισκόταν ακόμη δύο μέρες. Ύστερα είπε στους μαθητές Του: «Πάμε πάλι στην Ιουδαία».
Οι μαθητές, που ήξεραν τους κινδύνους που μπορούσε να έχει για τον Δάσκαλό τους ένα τέτοιο ταξίδι, προσπάθησαν να Τον αποτρέψουν να το κάνει. «Δάσκαλε, πριν λίγες μέρες οι Ιουδαίοι ζητούσαν να σε λιθοβολήσουν και πάλι θέλεις να πας εκεί;» (Ιω. 11,8).[5]
Ο Κύριος πρόσθεσε: «Ο φίλος μας ο Λάζαρος κοιμήθηκε και πρέπει να πάω να τον ξυπνήσω». Οι μαθητές που δεν κατάλαβαν τα λόγια του Ιησού νόμισαν πως ο Λάζαρος είχε κοιμηθεί με τον φυσικό ύπνο και του είπαν: «Κύριε, αν κοιμήθηκε, θα ξυπνήσει μοναχός του. Τι ανάγκη είναι να πάμε εμείς, για να τον ξυπνήσουμε;». Τότε ο Ιησούς τους μίλησε καθαρά και τους είπε: «ο Λάζαρος πέθανε. Και χαίρομαι για σας για να πιστέψετε. Πάμε, λοιπόν προς τον Λάζαρο». Θέλοντας και μη οι μαθητές Του υπάκουσαν.
Ο Ιησούς στην οικία του Λαζάρου
ΕπεξεργασίαΌταν έφθασε στο σπίτι μαζί με τους μαθητές Του, ο Λάζαρος ήταν ήδη νεκρός για τέσσερις ημέρες (Ιω. 11,17). Η Μάρθα έτρεξε να τον συναντήσει και αφού Τον προσκύνησε με ευλάβεια, Του είπε με πόνο ψυχής: «Κύριε, αν ήσουνα εδώ ο αδελφός μου δεν θα είχε αποθάνει. Αλλά και τώρα ξέρω, πως ότι ζητήσεις από τον Θεό θα σου το δώσει ο Θεός» (Ιω. 11,21-22). Ο Κύριος της απάντησε «ο αδερφός σου θα αναστηθεί». Αυτή προσθέτει: «Ναι, Κύριε, το ξέρω. Ο αδερφός μου θ' αναστηθεί τότε, που θα γίνει η γενική ανάσταση όλων των νεκρών, στη συντέλεια των αιώνων». Ο Κύριος της είπε: «Εγώ είμαι η ανάσταση και η ζωή. Όποιος πιστεύει σε μένα κι αν αποθάνει θα ζήσει και θα ζήσει αιώνια. Μάρθα, το πιστεύεις αυτό;» (Ιω. 11, 25-26). Στα λόγια αυτά του Χριστού η Μάρθα απάντησε: «Ναι, Κύριε. Από καιρό έχω πιστέψει, ότι Συ είσαι ο Χριστός που προανήγγειλαν οι Προφήτες» (Ιω. 11,27).[5]
Τότε η Μάρθα πήγε και φώναξε την αδερφή της τη Μαρία για να την ενημερώσει ότι ο Κύριος ήρθε. Η Μαρία σηκώθηκε κι έτρεξε, για να συναντήσει τον Κύριο. Τα πλήθη των Ιουδαίων, που βρισκόντουσαν μαζί της στο σπίτι, έσπευσαν κι αυτά να την ακολουθήσουν. Είχαν νομίσει πως η κόρη θα πήγαινε στον τάφο για να κλάψει και την ακολούθησαν. Έτσι σε λίγο κόσμος πολύς συγκεντρώθηκε στον τόπο που βρισκόταν ο Ιησούς. Μόλις η Μαρία αντίκρισε τον Κύριο που με λαχτάρα περίμεναν, σωριάστηκε στα πόδια του και με σπαραγμό ψυχής μόλις μπόρεσε να επαναλάβει της αδελφής της Μάρθας τα λόγια: «Κύριε, αν ήσουνα εδώ δεν θα απέθνησκε ο αδελφός μου».[5]
Η Ανάσταση του Λαζάρου
ΕπεξεργασίαΟ Κύριος μπροστά στο ψυχικό δράμα των δύο γυναικών ταράχτηκε και με δυσκολία συγκράτησε τη συγκίνησή Του. Τότε τις ρώτησε: «Που τον έχετε βάλει;» Του έδειξαν τον τάφο. Ο Ιησούς μπροστά στον τάφο του φίλου του Λαζάρου δάκρυσε.
Ο τάφος εκείνος ήταν ένα σπήλαιο και είχε μια βαριά πέτρα πάνω του. «Σηκώστε την πέτρα» διέταξε ο Ιησούς. Στη διαταγή αυτή του Κυρίου με δειλία τολμά να επέμβει η αδελφή του Λαζάρου η Μάρθα και να του πει: «Κύριε, μυρίζει. Είναι τέσσερις μέρες τώρα που είναι νεκρός» (Ιω. 11,38-39). Στα λόγια της Μάρθας απάντησε ο Ιησούς και της είπε: «Μάρθα, δεν σου είπα, πως αν πιστεύεις, θα δείς τη δόξα του Θεού;».[5]
Ο Κύριος όρθιος μπροστά στον τάφο με τα μάτια υψωμένα προς τον ουρανό προσευχήθηκε και είπε πριν κάνει το θαύμα: «Πατέρα μου, σ' ευχαριστώ, διότι με άκουσες. Εγώ εγνώριζα πολύ καλά ότι πάντοτε με ακούς. Το εγνώριζα, αλλά το είπα τούτο, για να ακούσει ο λαός που στέκεται εδώ γύρω και να πιστέψουν ότι συ με έχεις στείλει». Κι αφού τα είπε αυτά φώναξε προς τον νεκρό φίλο του: «Λάζαρε, βγες έξω».
Και ο Λάζαρος που ήδη μύριζε, σαν να ξυπνούσε από βαθύ ύπνο, σηκώθηκε και ολοζώντανος, φασκιωμένος ολόκληρος με τα σάβανα και τα σουδάρια με τα οποία οι Ιουδαίοι συνήθιζαν να περιτυλίγουν τα σώματα των νεκρών τους, αναστημένος βγήκε έξω από τον τάφο (Ιω. 11,40-44).[5]
Το θαύμα διαδόθηκε και αρκετοί πίστεψαν. Το θαύμα συνήγειρε τα πλήθη του Εβραϊκού λαού να υποδεχθούν ύστερα από λίγες μέρες τον Χριστό στα Ιεροσόλυμα με τον εξαιρετικό εκείνο ενθουσιασμό, για τον οποίο αναφέρει το Ευαγγέλιο (Ιω. 11,45).[5][6]
Μετά την Ανάσταση
ΕπεξεργασίαΗ ανάσταση του Λαζάρου και η συγκέντρωση του πλήθους θορύβησε τους αρχιερείς και τους Φαρισαίους, οι οποίοι αποφάσισαν να σκοτώσουν τον Ιησού (Ιω. 11,46-57), αλλά και το Λάζαρο (Ιω. 12,10). Δεν κατόρθωσαν όμως να το πράξουν για το Λάζαρο, τον Ιησού όμως λίγο αργότερα Τον σταύρωσαν.
Έξι ημέρες πριν από το Πάσχα, ο Ιησούς κάθισε σε δείπνο το οποίο δόθηκε γι' Αυτόν. Μαζί Του ήταν και ο Λάζαρος (Ιω. 12,1-2), ενώ πλήθος κόσμου είχαν πάει για να δουν όχι μόνο τον Ιησού, αλλά και τον αναστημένο Λάζαρο (Ιω. 12,9). [7]
Σύμφωνα με τον Άγιο Επιφάνιο επίσκοπο Κωνσταντίας της Κύπρου (367-403 μ.Χ.), ο Λάζαρος ήταν τότε 30 χρονών και έζησε άλλα 30 χρόνια μετά την ανάστασή του. Άλλη παράδοση επίσης αναφέρει ότι ο Λάζαρος μετά την ανάστασή του θέλοντας να αποφύγει το μίσος των αρχιερέων κατέφυγε στο Κίτιο (σημερινή Λάρνακα) της Κύπρου γύρω στο 33 μ.Χ.[8]
Εδώ τον συνάντησαν οι απόστολοι Παύλος και Βαρνάβας, όταν μετέβαιναν από τη Σαλαμίνα στην Πάφο, και τον χειροτόνησαν ως πρώτο επίσκοπο Κιτίου, της Εκκλησίας, που ίδρυσε ο ίδιος. Την εκκλησία του Κιτίου εποίμανε με στοργή κι αγάπη δεκαοκτώ περίπου χρόνια μέχρι το τέλος της ζωής του (63 μ.χ.)[8]
Παράδοση
ΕπεξεργασίαΟι παραδόσεις τον θέλουν σκυθρωπό και αγέλαστο κατά την παρούσα ζωή, και αυτό οφειλόταν στα όσα είχε δει κατά την τετραήμερη παραμονή του στον Άδη. Οι ίδιες παραδόσεις αναφέρουν ότι δε γέλασε ποτέ στη ζωή του παρά μία φορά, όταν είδε κάποιον να κλέβει ένα πήλινο αγγείο και σχολίασε αποφθεγματικά: «το ένα χώμα κλέβει το άλλο».[8]
Θάνατος
ΕπεξεργασίαΚατά τις παραδόσεις, τελείωσε τον επίγειο βίο του στην Κύπρο το έτος 63 μ.Χ. σε ηλικία 60 ετών και ο τάφος του στην πόλη των Κιτιέων έγραφε: «Λάζαρος ο τετραήμερος και φίλος του Χριστού». Το έτος 890 μ.Χ. μετακομίσθηκε το λείψανό του στην Κωνσταντινούπολη από τον αυτοκράτορα Λέοντα τον σοφό, ο οποίος συνέθεσε τα λόγια του εσπερινού του Λαζάρου.[8][9] Στη θέση που βρέθηκαν τα λείψανα, στη σημερινή Λάρνακα, κτίστηκε ναός, ο οποίος σώζεται μέχρι και σήμερα.
Εορτασμός
ΕπεξεργασίαH Ορθόδοξη Εκκλησία τιμάει την μνήμη του το Σάββατο του Λαζάρου. Είναι κινητή εορτή και γιορτάζεται πάντα το πρώτο Σάββατο πριν την Μεγάλη Εβδομάδα. Παραδοσιακά, οι ερημίτες εγκαταλείπουν τις σκήτες τους και επιστρέφουν στο μοναστήρι για τη Μεγάλη Εβδομάδα.[10] Το Σάββατο του Λαζάρου μαζί με την Κυριακή των Βαΐων έχουν τη μοναδική θέση κατά το εκκλησιαστικό έτος ως μέρες χαράς ανάμεσα στη Μεγάλη Σαρακοστή και το θρήνο του Μεγαλοβδόμαδου.
Κατά τον Καθολικισμό, κανένας εορτασμός του Αγίου Λαζάρου δεν περιλαμβάνεται στο Γενικό Ρωμαϊκό Ημερολόγιο, αλλά εορτάζεται, μαζί με την αδερφή του Μαρία της Βηθανίας, στις 29 Ιουλίου, κατά την μέρα τίμησης της αδελφής τους Μάρθας.[11] Παλαιότερες εκδόσεις της Ρωμαϊκής Μαρτυρολογίας τον έβαλαν ανάμεσα στους Αγίους της 17ης Δεκεμβρίου.[12]
Ο Λάζαρος επίσης εορτάζεται απο τον Αγγλικανισμό σε ορισμένες επαρχίες της Αγγλίας. Στην Εκκλησία της Αγγλίας, η εορτή του διατηρείται στις 29 Ιουλίου με τον τίτλο «Μαρία, Μάρθα και Λάζαρος, σύντροφοι του Κυρίου μας», και έχει το καθεστώς ενός μικρότερου φεστιβάλ, και ως εκ τούτου παρέχεται με κατάλληλες λεξιλογικές αναγνώσεις.[13]
Τέλος, ο Λάζαρος εορτάζεται και στο Ημερολόγιο των Αγίων της Λουθηρανικής Εκκλησίας στις 29 Ιουλίου μαζί με τις αδελφές του Μαρία και Μάρθα.[14]
Δείτε επίσης
ΕπεξεργασίαΠηγές
Επεξεργασία- ↑ «ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ- ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10». users.sch.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2019.
- ↑ Barclay, William (1 Φεβρουαρίου 1999). The Parables of Jesus. Westminster John Knox Press. ISBN 978-0-664-25828-3.
- ↑ ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 16:19-31 «Κάποιος άνθρωπος ήταν πλούσιος, φορούσε πολυτελή ρούχα και το τραπέζι του κάθε μέρα ήταν λαμπρό. Κάποιος φτωχός όμως, που τον έλεγαν Λάζαρο, ήταν πεσμένος κοντά στην πόρτα του σπιτιού του πλουσίου.
- ↑ Ryan, Gerard E.; Baker, Christopher M. (2016-11-01). «A general method for assessing the risks and benefits of secrecy in conserving ‘Lazarus species’». Biological Conservation 203: 186–187. doi: . ISSN 0006-3207. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S000632071630430X.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 «ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ- ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11». users.sch.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2019.
- ↑ «The Resurrection of Lazarus, the Four Days Dead, of Bethany / Правосл…». archive.ph. 7 Ιανουαρίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2020.
- ↑ «ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ- ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12». users.sch.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2019.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 «Ορθόδοξος Συναξαριστής :: Ανάσταση του Λαζάρου». www.saint.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ «Οι τάφοι του Αγίου Λαζάρου σε Βηθανία και Λάρνακα. Ο μοναδικός άνθρωπος με δύο τάφους». ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΑΧΩΡΗΤΟΥ. 7 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ «Holy Transfiguration of Christ Cathedral: The Faith- Bulgakov Handbook». web.archive.org. 16 Μαΐου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαΐου 2007. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2020.
- ↑ Catholic Church. Pope (1978-2005 : John Paul II) (2001). Martyrologium romanum : ex decreto sacrosancti œcumenici Concilii Vaticani II instauratum auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatum (Editio typica έκδοση). Città del Vaticano: Libreria editrice vaticana. ISBN 88-209-7210-7. 48626799.
- ↑ «Dec 17». web.archive.org. 11 Ιουνίου 2009. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Ιουνίου 2009. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2020.
- ↑ Church of England.· Church of England. (2000). Common worship : services and prayers for the Church of England. London: Church House Pub. ISBN 0-7151-2000-X. 45553856.
- ↑ Armentrout, Donald S.· Slocum, Robert Boak (1999). An Episcopal Dictionary of the Church: A User-Friendly Reference for Episcopalians. Church Publishing, Inc. ISBN 978-0-89869-211-2.