Άλκης Αλκαίος

Ἐλληνας ποιητής

Ο Βαγγέλης Λιάρος[1] (Κοκκινιά Θεσπρωτίας, 23 Νοεμβρίου 1949 – Αθήνα, 10 Δεκεμβρίου 2012), γνωστός με το καλλιτεχνικό όνομα Άλκης Αλκαίος, ήταν Έλληνας ποιητής και στιχουργός. Απεβίωσε στις 10 Δεκεμβρίου 2012, σε ηλικία 63 ετών, από καρκίνο.[2] Σχετικά με την καταγωγή του ο ίδιος αναφέρει σε επιστολή του προς τον Σύλλογο Παργινών Αθήνας: «Στους φίλους μου καλλιτέχνες, όταν με ρωτούν για την καταγωγή μου, απαντώ ότι ο μεν Βαγγέλης [Λιάρος] είναι γέννημα Κοκκινιώτης και θρέμμα Παργινός, ο δε Άλκης [Αλκαίος] είναι γέννημα και θρέμμα Παργινός. Την Πάργα άλλωστε “περιέχουν” όλα μου τα τραγούδια κι ας είναι μόνο ένα απ’ αυτά που την αναφέρει ρητά (είναι η “Άνοιξη της Πάργας”), γιατί επί 45 χρόνια απ’ αυτήν φεύγω και σ’ αυτήν επιστρέφω κάθε καλοκαίρι. Γιατί η Πάργα μας είναι η νιότη μου, ο έρωτάς μου, το ταξίδι μου και η Ιθάκη μου».[3]

Άλκης Αλκαίος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Άλκης Αλκαίος (Ελληνικά)
Όνομα γεννήσεωςΒαγγέλης Λιάρος
Γέννηση23  Νοεμβρίου 1949
Κοκκινιά Θεσπρωτίας
Θάνατος10  Δεκεμβρίου 2012
Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής

Έγραψε πλήθος ποιημάτων και στίχους γνωστών τραγουδιών, όπως το Ερωτικό (Με μια πιρόγα), το Κακόηθες Μελάνωμα, τη Ρόζα. Βασικός του συνεργάτης υπήρξε ο μουσικοσυνθέτης Θάνος Μικρούτσικος. Συνεργάστηκε με καλλιτέχνες όπως οι Νότης Μαυρουδής, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Σωκράτης Μάλαμας, Μπάμπης Στόκας, Μίλτος Πασχαλίδης και Μάριος Τόκας.[4]

Η ζωή του Επεξεργασία

Νεανικά χρόνια Επεξεργασία

Ο Άλκης Αλκαίος γεννήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 1949 στην Κοκκινιά Φιλιατών και πολιτογραφήθηκε από μικρός κάτοικος Πάργας, όπου τον περισσότερο καιρό έμενε εκεί γράφοντας στίχους με “δάσκαλο” την ποίηση του Κ. Γ. Καρυωτάκη. Το όνομά του το πήρε από θείο του ΕΛΑΣίτη που σκοτώθηκε 23 χρονών.

Το 1967 δημοσίευσε δοκίμιο με τίτλο: Κώστας Καρυωτάκης: Ο ποιητής που αγαπήθηκε και μισήθηκε. Όπως λέει σε επιστολή του προς το Δ.Σ του Συλλόγου Παργινών Αθήνας:

«Ήταν αρχές του 1967, όταν ο αείμνηστος Αλέξανδρος Μπάγκας, Δήμαρχος Πάργας, με παρουσίασε, μαθητή ακόμα στο γυμνάσιο Πάργας, ως δημιουργό με τα πιο ενθουσιώδη λόγια, στο κατάμεστο χειμωνιάτικο σινεμά, στου "Καρύδη". Θερμοί συμπαραστάτες ήταν οι αείμνηστοι Νίκος Τσάκας, Πέτρος Γιούργας και ο τότε Νομάρχης Πρεβέζης Θεόδωρος Βγενόπουλος. Θέμα της διάλεξης ήταν ο ποιητής Κώστας Καρυωτάκης και αφορμή η άρνηση των θρησκευτικών αρχών στην Πρέβεζα να τελέσουν μνημόσυνο για έναν αυτόχειρα. Η διάλεξη αυτή έγινε βιβλίο. Και θυμάμαι πόση συγκίνηση ένοιωσα όταν έλαβα ένα γράμμα από τον Θάνο Καρυωτάκη, αδελφό του ποιητή, με ύμνους για το βιβλίο. Έτσι ξεκίνησα. Με ένα πεζό για έναν ποιητή. Υπό την αιγίδα του Δήμου Πάργας

Οι σπουδές, τα βασανιστήρια και το αιώνιο τραύμα Επεξεργασία

Ο Βαγγέλης Λιάρος τελείωσε το Γυμνάσιο Πάργας και σπούδασε στη Νομική Σχολή τα χρόνια της δικτατορίας. Σύμφωνα με μαρτυρίες, είχε συμμετάσχει στην πρώτη απόπειρα δραπέτευσης του Αλέκου Παναγούλη από τη φυλακή, όπου βρισκόταν μετά την αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας του Γιώργου Παπαδόπουλου. Συνελήφθη, βασανίστηκε άγρια και οι πληγές σημάδεψαν ισόβια το κορμί του, καθώς του δημιούργησαν σοβαρότατα νευρολογικά και κινητικά προβλήματα. Κάποια στιγμή, ταξίδεψε στο εξωτερικό προκειμένου να υποβληθεί σε ειδική επέμβαση, η οποία, όμως, δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Όσο περνούσαν τα χρόνια ήταν αναγκασμένος να περνά τις ημέρες του κλεισμένος σ' ένα σπίτι και για μεγάλα χρονικά διαστήματα ήταν καθηλωμένος στο κρεβάτι. Φύλακας-άγγελος σε αυτήν την περιπέτεια ήταν ο πατέρας του.

Η αρχή της καριέρας του Επεξεργασία

Η στιχουργική του και ποιητική του σταδιοδρομία άρχισε το 1977, όταν ο Θάνος Μικρούτσικος διάβασε ένα ποίημά του στον "Ριζοσπάστη". Η γνωριμία του και η πρώτη συνεργασία με τον Θάνο Μικρούτσικο το 1978 στον δίσκο "Τραγούδια της λευτεριάς" με το τραγούδι "Φλεβάρης 1848" άφησε το στίγμα του στο ελληνικό τραγούδι. Το 1980, "Η μπαλάντα ενός φιλήσυχου" συμπεριλαμβάνεται στον δίσκο "Δελτίο Καιρού" της Μαρίας Δημητριάδη σε μουσική Μικρούτσικου. Δύο χρόνια αργότερα, το 1982, ήρθε ο δίσκος "Εμπάργκο" όπου ο στιχουργός υπογράφει όλους τους στίχους. Ο δίσκος περιέχει εξαιρετικά τραγούδια όπως "Το κακόηθες μελάνωμα" και την "Πιρόγα". Το 1983 βγαίνει η μόνη ποιητική συλλογή του "Εμπάργκο-Ποιήματα" από τις εκδόσεις ΕΤ.ΝΕ.Μ., της οποίας ιδρυτής είναι ο Θάνος Μικρούτσικος.

 
Με τον Θάνο Μικρούτσικο για το "Εμπάργκο"


Μεταγενέστερες δουλειές Επεξεργασία

Το 1996 βγαίνει ο δίσκος "Στου αιώνα την παράγκα" με τα 8 από τα 14 τραγούδια σε στίχους του ποιητή, όπου ανάμεσά τους βρίσκονται αριστουργήματα: "Σαν πλανόδιο τσίρκο", "Ρόζα", "Πάντα γελαστοί" (Ισαάκ, Σολωμού και Μαρίνου μαρτύρων), "Πατησίων και παραμυθιού γωνία", "Για μια Ντολόρες". Έπειτα κάνει διάφορες μικρές συμμετοχές σε δίσκους: "Αύριο" (1996), "13000 μέρες" (1998), "Ο Θάνος Μικρούτσικος τραγουδά Θάνο Μικρούτσικο" (1998) κ.ά. Το 1999 συνεργάζεται με τον Μάριο Τόκα όπου δημιουργούν έναν πολύ πετυχημένο δίσκο, το "Εντελβάϊς", όπου ερμηνεύει ο Δημήτρης Μητροπάνος και που υπογράφει ο ποιητής όλους τους στίχους.

Το 2006 βγαίνει ο δίσκος "Υπέροχα μονάχοι" με ποιήματα σε μελοποίηση Μικρούτσικου. Ένα χρόνο αργότερα, βγαίνει και ο δίσκος "Οι τροβαδούροι της καρδιάς μου" όπου όλοι οι στίχοι είναι δικοί του και συμμετέχει πλήθος καλλιτεχνών: Μιλτιάδης Πασχαλίδης, Βασίλης Καζούλης, Βαγγέλης Γερμανός, Χάρης & Πάνος Κατσιμίχας, Φίλιππος Πλιάτσικας, Νίκος Πορτοκάλογλου, Αλκίνοος Ιωαννίδης, Σωκράτης Μάλαμας, Διονύσης Τσακνής, Ασπασία Στρατηγού, Μπάμπης Στόκας, Νίκος Ζούδιαρης, Αρλέτα, Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Χρήστος Θηβαίος, Δημήτρης Ζερβουδάκης, Μιχάλης Κουμπιός, Γιώργος Νταλάρας. Η επόμενη ολοκληρωμένη δουλειά του είναι το 2009 με τον δίσκο “Ουράνια τόξα κυνηγώ” με μουσική του Βασίλη Παπακωνσταντίνου.

Θάνατος Επεξεργασία

Ο Άλκης Αλκαίος πέθανε τη Δευτέρα 10 Δεκεμβρίου του 2012 από μετάσταση καρκίνου στο συκώτι.

Το έργο του Επεξεργασία

Η ποιητική τέχνη του Άλκη Αλκαίου χωρίζεται σε τρεις περιόδους: τον πολιτικοποιημένο στίχο, τον υπερρεαλιστικό και, τέλος, τον δημοτικό.

Α' Περίοδος: Γρηγορείτε παιδιά... Επεξεργασία

Στις αρχές της καριέρας του ο Αλκαίος έδωσε με το τραγούδι "Φλεβάρης 1848" το ισχυρό διεθνιστικό του στίγμα, τις αριστερές του καταβολές και την επιρροή του από τα επικά οράματα ποιητών όπως ο Πάμπλο Νερούδα: Απόψε σμίξαν τις καρδιές μας σ’ έναν έστω/ στιγμιαίο συντονισμό ίδιες ελπίδες/ καθώς μας φώτιζαν τον δρόμο οι σελίδες/ απ' το κομμουνιστικό μας μανιφέστο.

Με τον δίσκο "Εμπάργκο", ο στιχουργός αποκτά αμέσως ταυτότητα ξεχωρίζοντας από τους υπόλοιπους σύγχρονούς του πολιτικοποιημένους στιχουργούς στο ότι γράφει και ως πολίτης του κόσμου, ως εκφραστής της παγκόσμιας ελευθερίας με ένα θεωρητικό μαρξιστικό υπόβαθρο (όπως στη «Γαμμαγραφία (Σαλβαντόρ ’80)» που περιγράφει με αριστοτεχνικό τρόπο τον εμφύλιο πόλεμο του Ελ Σαλβαδόρ που μόλις είχε ξεσπάσει).

Όλα τα ποιήματα –και οι τίτλοι- του δίσκου, αποτελούν μέχρι σήμερα γρίφους για διαβασμένους λύτες, φανερώνοντας επιρροές άλλοτε από τον ρωσικό φουτουρισμό και τον Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι, (όπως το «Ταπεινό ρέκβιεμ για το μέλλον ή το άλλο πρόσωπο ενός αυτόνομου») άλλοτε από το ειρωνικό μπρεχτικό σύμπαν (όπως η προγενέστερη «Μπαλάντα ενός φιλήσυχου»,) άλλοτε από τον αιχμηρό λόγο του Βολφ Μπίρμαν («Ωδή σ’ ένα δρομέα ημιαντοχής») και άλλοτε από το δικό του προφητικό χάρισμα, απόρροια του εγγενούς ποιητικού του ταλέντου: Ξερνάνε θάνατο τα ωραία φουγάρα / κι εγώ θρηνώ από τώρα τη γενιά μου... Στον ίδιο δίσκο, βεβαίως, και τα αξεπέραστα «Ερωτικό» (ή αλλιώς η «Πιρόγα» και «Το κακόηθες μελάνωμα» (αφιερωμένο στον Νίκο Πουλαντζά) γεμάτα αλληγορίες, ποιητικές εικόνες, πολλαπλές ερμηνείες. Με τον δίσκο αυτό τελειώνει η Α' –πιο τραχιά και κρυπτική- περίοδος της στιχουργικής πορείας του Αλκαίου.

Β' Περίοδος: Πατησίων και Παραμυθιού γωνία... Επεξεργασία

Η Β' περίοδος ξεκινά με το κοσμοτραγουδισμένο «Πρωινό τσιγάρο» (αφιερωμένο στον Μάνο Λοΐζο) που μελοποιεί ο Νότης Μαυρουδής, το 1984 και ολοκληρώνεται το 1999, με τον δίσκο «Εντελβάις». Μέσα σε αυτά τα 15 χρόνια ο λόγος του Αλκαίου αποκτά μια στιχουργική τεχνική η οποία ακροβατεί ανάμεσα στο κυριολεκτικό και στο υπερρεαλιστικό. Ο στίχος του «Πατησίων και Παραμυθιού γωνία» περιγράφει επακριβώς αυτό το πνεύμα. Έτσι, τόσο στον δίσκο «Η αγάπη είναι ζάλη» (1986) όσο και στη δεύτερη προσωπική του δουλειά «Όσο κρατάει ένας καφές» (1989), εκφράζει έναν πιο καθημερινό λόγο και κυρίως απευθύνεται πιο άμεσα στο άλλο πρόσωπο, στον μη εκπληρωμένο έρωτά του: Φεύγω και μη με περιμένεις/ σου είπα ξαφνικά ένα βράδυ/ πήρα το δάκρυ σου μαζί μου/ και χάθηκα μες το σκοτάδι ή Μες στη ζωή μου μπήκες σαν κομήτης/ και ο έρωτας σου μάχη αιματηρή/ Τα χείλη σου ήταν κόκκινο πανί/ και η αγκαλιά σου αρένα της Μαδρίτης.

Αποκτά ο στίχος του μια ποιητική λαϊκότητα και αφαιρεί σκέψεις προσθέτοντας εικόνες. Στρέφει τον φακό του περισσότερο στους ανθρώπους της πόλης («Βικτώρια» (1989, «Χρόνια Πολλά», 1991) και τοποθετεί τους ήρωες της Ιστορίας ως ήρωες των τραγουδιών του («Πόρτο Ρίκο», 1994, «Ρόζα», 1996) συνταιριάζοντας αρμονικά πρόσωπα και εποχές: Αν χάθηκε στο Μετς ή στο Πόρτο Ρίκο. Οι εννέα στίχοι του στον δίσκο του Θάνου Μικρούτσικου, «Στου αιώνα την παράγκα», (1996) συμπυκνώνουν όλο το ποιητικό του «είναι». Ερωτικός χωρίς να λαϊκίζει (Τα μάτια σου έκλεισες και μ’ άφησες απέξω), ουσιαστικός ατακαδόρος και όχι κατασκευαστής ψευδό- διανοουμενίστικων σλόγκαν (Πώς η ανάγκη γίνεται ιστορία/ Πώς η ιστορία γίνεται σιωπή), εξαιρετικός ισορροπιστής μεταξύ του ιδιωτικού και δημόσιου οράματος («Σαν πλανόδιο τσίρκο») και αισθήματος (Πάντα γελαστοί, με τη δική του αφιέρωση: «Ισαάκ και Σολωμού και Μαρίνου Μαρτύρων» [με άλλα λόγια στους δολοφονηθέντες, το 1996, Κυπρίους Τάσο Ισαάκ και Σολωμό Σολωμού και στον αναρχικό Χριστόφορο Μαρίνο, ο οποίος «αυτοκτόνησε» (;) την ίδια χρονιά υπό περίεργες συνθήκες ενώ βρισκόταν εν πλω).

Γ' Περίοδος: Πουλί σε δέντρο αρχοντικό... Επεξεργασία

Με την πρώτη του συνεργασία με τον Σωκράτη Μάλαμα το 1998, στον δίσκο «13.000 μέρες», αρχίζει σιγά σιγά να μας αποκαλύπτει και μια ακόμα στιχουργική του έκφανση η οποία χαρακτηρίζει την Γ' περίοδο της πορείας του: αυτή του ποιητή που πατά πάνω στη δημοτική μας παράδοση. Επίσης, αρχίζει να ξεδιπλώνει εντονότερα τον ταξιδιωτικό στίχο όπως τον εξέφρασαν ο Νίκος Καββαδίας, ο Κώστας Ουράνης κ.ά.. Έτσι, στον δίσκο «Εντελβάις» είναι έξοχα αφηγηματικός, (το «Κιφ», παλαιότερο, βρίσκεται στην ποιητική του συλλογή που αναφέραμε), όπως πάντα προσωπικός/ συλλογικός (Οι φίλοι στα γρανάζια τους/ τα φρένα και τα γκάζια τους/ κι η Ελλάδα ν' αρμενίζει/ με μιαν ελπίδα κόσκινο) και αδιαλείπτως ποιητικά ανατρεπτικός (Τα δεσμά σου θα λιμάρω/ μ' ένα τριαντάφυλλο).

Στην Γ', λοιπόν, φάση της στιχουργικής του πορείας, ο Άλκης Αλκαίος φαίνεται σαν να προσπαθεί να αφαιρέσει κάθε προσωπικό ίχνος από τα τραγούδια του, να περιορίσει τις κοινωνικές του αιχμές και να αφεθεί στο δημοτικό μας λόγο δανειζόμενος πολλές φορές από αυτόν αυτούσιους στίχους και νοηματικά μοτίβα υποπίπτοντας όμως στο «παράπτωμα» της μη αναφοράς τους ως υποσημείωση στους δίσκους...π.χ.

Καλότυχα είναι τα βουνά/ ψυχή δεν έχουν να πονά /

καρδιά να αργοπεθαίνει

 γράφει ο ίδιος κατά το παραδοσιακό:

Καλότυχα είναι τα βουνά,/ καλότυχοι είναι οι κάμποι, 

/που θάνατο δεν καρτερούν και χάρο δεν παντέχουν

ή το παλαιότερο: Της νύχτας οι αρματωλοί και της αυγής οι μόνοι

 κατά το παραδοσιακό κλέφτικο τραγούδι («Της νύχτας οι αρματολοί»): 

Της νύχτας οι αρματολοί και της αυγής oι κλέφτες κ.ά.

Εκτός όμως από αυτά τα «δάνεια» και τις επιρροές αρκετοί δικοί του στίχοι, κατορθώνει να φαντάζουν, θα λέγαμε, ανώνυμου δημιουργού, σαν να είναι συνθετικό έργο ολόκληρων γενεών, δημιούργημα της λαϊκής μας σοφίας. Κι αυτό εξαιτίας των πολλών αφορισμών τους οποίους συνηθίζει να βάζει στις κατακλείδες των στροφών του, των διδακτικών παραινέσεων και του επιγραμματικού χαρακτήρα των δίστιχών του (που θυμίζουν μαντινάδες).

Ας δούμε μερικούς τέτοιους χαρακτηριστικούς στίχους: 

Όσο μακραίνω απ' το γκρεμό/ Τόσο ο γκρεμός με θέλει

Ο χρόνος είναι του Θεού κι ο πόνος του ανθρώπου 

Στου Χάρου τις λαβωματιές βότανα δεν χωρούνε 

Ό,τι κερδίζω στ’ όνειρο το χάνω στη ζωή 

Όποιες λέξεις κι αν διαλέξεις τ’ όνειρο το καις 

Πουλιά είναι οι έρωτες και δέντρα οι καημοί 

Το χώμα ξεδιψά η βροχή και τον Θεό η προσευχή 

Ο μοναχός μοιράζεται τη μοναξιά με τ’ άστρα 

Πίνω θάνατο κι αγάπη απ’ το ίδιο το ποτήρι 

Δώσε μου την αρμύρα σου και πάρε τη βροχή μου 

Αλλού ματώνει η ομορφιά κι αλλού το αίμα στάζει 

Στην έρημο του κόσμου/ Με τις σκιές μαλώνω/ Μη φέρνεις δώρα φως μου/ Φέρε μαζί σου χρόνο κ.ά.

Έτσι, οι συνεργασίες του με τον Σωκράτη Μάλαμα («Ο Φύλακας και ο Βασιλιάς», 2000, «Ένα», 2002, και «Πέρασμα», 2010)), τον Μίλτο Πασχαλίδη («Βυθισμένες άγκυρες», 2001, «Η μόνη μου πατρίδα είναι ο χρόνος» 2003), τον Δημήτρη Ψαρρά στον δίσκο «Μελίνα Κανά» (2001) τους τραγουδοποιούς-συνθέτες στον δίσκο «Οι τροβαδούροι της καρδιά μου» («2007) και τον Βασίλη Παπακωνταντίνου, «Ουράνια τόξα κυνηγώ» (2009) και την πολύ πρόσφατη συνεργασία του με τον Μπάμπη Στόκα, «Η Αυλή των Τρελών» (2012) συγκλίνουν στο μεγαλύτερό τους μέρος πάνω στο είδος αυτό του λόγου με τις πολύ δυνατές στιγμές του αλλά και τις ορισμένες αδυναμίες του (επανάληψη θεματικών και μοτίβων, κίνδυνος κοινοτοπίας και λεκτικού εντυπωσιασμού, κλισαρισμένες ομοιοκαταληξίες, περισσά καλολογικά στολίδια κ.ά. ).

Το δεύτερο χαρακτηριστικό στοιχείο αυτής της περιόδου, ο ταξιδιωτικός του λόγος, ξεδιπλώνεται περίτεχνα κυρίως στον δίσκο «Υπέροχα μονάχοι», (2006), με τις συνθέσεις του Θάνου Μικρούτσικου. Μόνο οι τίτλοι των τραγουδιών είναι ενδεικτικοί: «Αργώ», «Της θάλασσας τα μάγια», «Blues on the road», «Στης γοργόνας το φτερό» [φόρος τιμής στον Νίκο Καββαδία...), «Σιντάρτα» κ.ά.

Μικρές Νοθείες Επεξεργασία

Ο λόγος, λοιπόν, στον λόγο και μόνο, του Αλκαίου και ο επίλογος στις «Μικρές Νοθείες» του Οδυσσέα Ιωάννου, τραγούδι αφιερωμένο από τον ίδιο στον Άλκη Αλκαίο ως μια χαραμάδα βιογραφίας του που μας ανοίχτηκε ενόσω συνεχίζουμε να χορεύουμε πάνω στο φτερό της πένας του…

Ποτέ του δεν κατάφερε να βγει σε μια λιακάδα 

και ζει με, ό,τι, περίσσεψε από ένα σκάρτο ποίημα

τα πρωινά σηκώνεται με μια βαριά ζαλάδα

και λέει πως τον ξύπνησε ένα μεγάλο κύμα 

Κρεμάει τις αφίσες του στα παράθυρά του 

κρύβει το φως μα κρύβει κι όλα τ'άλλα

γιατί το μόνο που λαχτάρησε ως λάφυρά του 

είναι μια θάλασσα να φτάνει ως τη σκάλα

Βάζει σημάδια με στυλό πάνω στον τοίχο του

μετράει το ύψος του που πόντο πόντο χάνει

μα κάθε βράδυ όταν βγαίνει απ'τον ύπνο του

στέκεται όρθιος και τρυπάει το ταβάνι

Είναι που ονειρεύεται πως φεύγει για ταξίδια

πως μπαίνει μέσα σε παλιές φωτογραφίες

ξέρει αν μπορούσε θα ‘κανε μία απ'τα ίδια

αλλά τι νόημα έχει το όνειρο χωρίς μικρές νοθείες.

Σύμφωνα με τις μαρτυρίες όσων των γνώρισαν, συνεργάστηκαν και έκαναν παρέα μαζί του, ο Άλκης Αλκαίος ήταν ένας άνθρωπος εξαιρετικά γλυκός, γενναιόδωρος αλλά και πολύ δυνατός. «Ηταν λεβέντης. Δεν σε άφηνε καν να αντιληφθείς το πρόβλημά του, ούτε του άρεσε να συζητά για όσα είχε ζήσει στο παρελθόν. Πάντα μιλούσε για το μέλλον. Μπορεί να ήταν κλεισμένος σ' ένα δωμάτιο, αλλά το δωμάτιο αυτό είχε παράθυρα σ' όλον τον κόσμο», μας λέει ο Μίλτος Πασχαλίδης, ένας από τους τραγουδοποιούς της νεότερης γενιάς που συνεργάστηκε στενά με τον Αλκαίου. «Είχε εμμονή με τις λέξεις, δούλευε πολύ το κείμενό του και απαιτούσε από τον συνθέτη να μην αλλάζει ούτε ένα κόμμα. Προτιμούσε να αλλάξει τον τίτλο ενός τραγουδιού, παρά να αντικαταστήσει μια απλή για τους άλλους λέξη, η οποία όμως για τον ίδιο είχε καθοριστική σημασία...», συμπληρώνει. Και πάντα αποδεικνυόταν εκ των υστέρων πως ο στιχουργός είχε δίκιο, αφού, για ακόμη μία φορά, το τραγούδι σημείωνε μεγάλη επιτυχία.

Ο Άλκης Αλκαίος εισήγαγε τις «δύσκολες» λέξεις στο λαϊκό τραγούδι και έγραψε τραγούδια για πολλούς και διαφορετικούς ερμηνευτές από τη Χάρις Αλεξίου και τον Δημήτρη Μητροπάνο μέχρι τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου και τον Σωκράτη Μάλαμα.

Κι αν ο περισσότερος κόσμος που έχει λατρέψει τα τραγούδια του δεν είδε ποτέ το πρόσωπό του και δεν διάβασε ποτέ καμιά συνέντευξή του, είναι γιατί ο ίδιος το είχε επιλέξει, καθώς πίστευε πως ό,τι έχει να προσφέρει στον κόσμο το προσφέρει μέσα από την ποιητική του έμπνευση. “Ήταν ένας σπουδαίος ποιητής που παρίστανε τον στιχουργό” έλεγε ο Μικρούτσικος για τον Αλκαίο.

Αποτραβηγμένος από τα φώτα της δημοσιότητας και των ΜΜΕ, έχοντας μία ραδιοφωνική μία τηλεοπτική συνέντευξη και κάποιες δημοσιοποιημένες φωτογραφίες, τα μόνα που ξέρουμε γι' αυτόν, και τα μόνα που ήθελε να μάθουμε γι΄αυτόν, είναι τα συναισθήματά του που περνούν από τα ποιήματά του στο μυαλό μας.

Πάρε τη ζωή στα δυο σου χέρια/ τις γροθιές σου χτύπα στα μαχαίρια/ θα 'φευγαν τα σύννεφα φαντάσου/ αν κουνούσες λίγο τα φτερά σου. Πουλί σε δέντρο αρχοντικό παλιό τραγούδι λέει/ αυτός που όλα τα 'χασε ματώνει μα δεν κλαίει/ αν δε φυσήξει ο άνεμος το φύλλο δε σαλεύει/ αν δε θυμώσει η θάλασσα το κύμα δε χορεύει.

Συμμετοχές Επεξεργασία

  • 1978 Τραγούδια της λευτεριάς
  • 1980 Δελτίο καιρού 
  • 1982 Εμπάργκο 
  • 1983 Αραπιά για λίγο πάψε να χτυπάς με το σπαθί 
  • 1983 Αυτά τα βράδια 
  • 1984 Στην όχθη της καρδιάς μου 
  • 1986 Η αγάπη είναι ζάλη 
  • 1987 Σε απρόβλεπτα τραγούδια 
  • 1988 Στον Σείριο υπάρχουνε παιδιά 
  • 1989 Όσο κρατάει ένας καφές 
  • 1989 Χορεύω 
  • 1991 Χρόνια πολλά 
  • 1992 Σφεντόνα 
  • 1994 Δε σηκώνει 
  • 1996 Στου αιώνα την παράγκα 
  • 1996 Αύριο 
  • 1998 13000 μέρες 
  • 1998 Ο Θάνος Μικρούτσικος τραγουδά Θάνο Μικρούτσικο 
  • 1998 Κακές συνήθειες 
  • 1999 Εντελβάις 
  • 2000 Ο φύλακας και ο βασιλιάς 
  • 2001 Υλικό ονείρων 
  • 2001 Μελίνα Κανά 
  • 2001 Εκπομπή 
  • 2001 Βυθισμένες άγκυρες 
  • 2001 Η άσφαλτος που τρέχει 
  • 2002 Ένα 
  • 2003 Η μόνη μου πατρίδα είναι ο χρόνος 
  • 2006 Υπέροχα μονάχοι 
  • 2007 Άξιος λόγος: Οι τροβαδούροι της καρδιάς μου 
  • 2007 Μέχρι να πάρεις παγωτό, σε βρίσκει ο χειμώνας
  • 2008 Το φίλτρο
  • 2009 Ουράνια τόξα κυνηγώ 
  • 2010 Πέρασμα 
  • 2012 Η αυλή των τρελών 

Επιπλέον βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Λιάρος Ευάγγελος, Κώστας Καρυωτάκης. Ο ποιητής που αγαπήθηκε και μισήθηκε (Διάλεξη), ανάτυπο, Πάργα, 1967
  • Αλκαίος Άλκης, Εμπάργκο-Ποιήματα, ποίηση, 1983
  • Κούκα Αναστασία, Άλκης Αλκαίος. Ο άγνωστος αγωνιστής πίσω από τον ποιητή, άρθρο στο ένθετο Ε της εφημερίδας Έθνος της Κυριακής, φύλλο 16ης Δεκεμβρίου 2012.
  • Υφαντή-Θεμελή Ελισάβετ, Άλκης Αλκαίος (Βαγγέλης Λιάρος), άρθρο στην εφημερίδα και ιστολόγιο Φόρουμ Πρέβεζας, φύλλο 18ης Ιανουαρίου 2013.
  • Μίλτος Πασχαλίδης, ΑΓΥΡΙΣΤΟ ΚΕΦΑΛΙ ο Άλκης Αλκαίος που γνώρισα..., Βιβλίο με cd (τραγούδια Μίλτου Πασχαλίδη-Άλκη Αλκαίου) από τις Εκδόσεις Λιβάνη, 2014

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=487926
  2. http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathremote_1_10/12/2012_473688
  3. Υφαντή-Θεμελή Ελισάβετ, Άλκης Αλκαίος (Βαγγέλης Λιάρος), άρθρο στην εφημερίδα και ιστολόγιο Φόρουμ Πρέβεζας, φύλλο 18ης Ιανουαρίου 2013.
  4. http://news.in.gr/culture/article/?aid=1231225897

Πηγές Επεξεργασία