Άνγκους (βοοειδή)

φυλή αγελάδας
(Ανακατεύθυνση από Άνγκους (βοειδή))

Η Άνγκους ή Αμπερντήν Άνγκους (αγγλικά: Angus cattle, Aberdeen Angus) είναι φυλή βοοειδών, με καθαρά κρεοπαραγωγική κατεύθυνση. Δημιουργήθηκε στις κομητείες Αμπερντήν και Άνγκους της Σκωτίας. Είναι ίσως η πιο ονομαστή φυλή βοών κρεοπαραγωγής και έχει εξαχθεί σε πάνω από εξήντα χώρες του κόσμου.[1] Έχει χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία πολλών υβριδίων και φυλών, με την Μπράνγκους (διασταύρωση Άνγκους με τη φυλή Ζεμπού Μπράχμαν) να είναι η πιο γνωστή.

Ταύρος της φυλής Άνγκους

Ιστορικό και παγκόσμια κατάσταση Επεξεργασία

 
Ταύρος Άνγκους σε ζωοπανήγυρη του Παρισιού, το 1856

Η Άνγκους προήλθε από δύο παλαιότερες φυλές της Σκωτίας, την Angus Doddie και την Buchan Humlie, στα τέλη του 18ου αιώνα. Το 1835 αναγνωρίστηκε ως φυλή και το 1862 εκδόθηκε το πρώτο γενεαλογικό βιβλίο της φυλής.[1] Η Aberdeen Angus Cattle Society ιδρύθηκε το 1879.[2] Η φυλή διαδόθηκε γρήγορα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και στην Αμερική, στην Αφρική και στην Ωκεανία. Το 2014, ήταν η δεύτερη πολυπληθέστερη κρεοπαραγωγός φυλή στο Ηνωμένο Βασίλειο, με σχεδόν 300.000 εγγεγραμμένα ζώα.[3]

Ιδιαίτερη απήχηση είχε και συνεχίζει να έχει η φυλή στην αμερικανική ήπειρο. Στις ΗΠΑ, η πρώτη καταγεγραμμένη εισαγωγή ζώων της φυλής έγινε το 1873 και δέκα χρόνια αργότερα δημιουργήθηκε η American Angus Association.[4] Το 2016 υπήρχαν πάνω από 330.000 ζώα σε όλη τη χώρα.[5] Στην Αργεντινή, όπου η φυλή εισήχθη τον 19ο αιώνα, το 50% των εκτρεφόμενων βοών είναι αμιγώς Άνγκους, ενώ στην Ουρουγουάη το αντίστοιχο ποσοστό φτάνει το 20%.[6]

Όσον αφορά την Ωκεανία, η Άνγκους επίσης εκτρέφεται ευρέως. Στην Αυστραλία, οι πρώτες εισαγωγές πραγματοποιήθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1820 και σήμερα εκτρέφεται σε πολλές περιοχές.[7] Στη Νέα Ζηλανδία, πρόκειται για την πλέον διαδεδομένη φυλή, καθώς το ποσοστό σε εθνικό επίπεδο φτάνει στο 36%.[8]

Στην ηπειρωτική Ευρώπη, για ένα μεγάλο χρονικό, η εκτροφή της φυλής είχε εγκαταλειφθεί, ενώ ακόμα και σήμερα, σε χώρες όπως η Γαλλία, κυριαρχούν οι εγχώριες φυλές.[9] Στη Γερμανία, παρότι έχει σχηματιστεί η υποφυλή της γερμανικής Άνγκους, υπάρχουν λιγότερα από τα 10.000 ζώα.[10] Στην Ελλάδα έχουν κατά το παρελθόν εισαχθεί Άνγκους, αλλά δε διαδόθηκε η εκτροφή τους. Τα σφάγια, τόσο των καθαρόαιμων ζώων, όσο και των διασταυρωμένων δεν είχαν ικανοποιητικό βάρος και έφεραν πολύ λίπος.[11]

Γενικά χαρακτηριστικά Επεξεργασία

 
Κοπάδι με μαύρα και ερυθρά Άνγκους

Τα άτομα της φυλής είναι μυώδη, βραχύσωμα και έχουν κοντά πόδια. Τα εκτρεφόμενα στις ΗΠΑ κοπάδια τείνουν να είναι πιο μεγαλόσωμα.[1] Το κεφάλι είναι μικρό, ευρύ και δεν φέρει κέρατα, ενώ ο λαιμός πολύ κοντός και μυώδης. Ο χρωματισμός του τριχώματος είναι κατά κανόνα μαύρος στιλπνός. Ωστόσο, ορισμένα άτομα φέρουν υπολειπόμενο γονίδιο για το κόκκινο χρώμα, που σημαίνει ότι από μαύρους γονείς μπορεί να γεννηθούν ερυθρόχρωμα μοσχάρια.[4] Τέτοια ζώα χαρακτηρίζονται ως Ερυθρά Άνγκους (Red Angus). Στο Ηνωμένο Βασίλειο θεωρούνται απλά διαφορετικός τύπος και μπορούν να εγγραφούν στην Aberdeen Angus Cattle Society. Αντιθέτως, στις ΗΠΑ αναγνωρίζονται ως ξεχωριστή φυλή, η οποία έχει τη δική της ένωση, την Red Angus Association of America.[4]

Η φυλή χαρακτηρίζεται από ανθεκτικότητα σε αντίξοες καιρικές συνθήκες. Τα δε Ερυθρά Άνγκους, επειδή το κόκκινο απορροφά λιγότερη θερμότητα από το μαύρο, αντέχουν σε υψηλότερες θερμοκρασίες από τα μαύρα ζώα.[4]

Πρόκειται για φυλή πρώιμη, ολοκληρώνει δηλαδή γρήγορα την ανάπτυξή της.[7] Λόγω του μικρού μεγέθους των μόσχων στη γέννηση, το ποσοστό δυστοκιών είναι χαμηλό.[2] Οι αγελάδες είναι καλές μητέρες.[11]

Αποδόσεις και ποιότητα κρέατος Επεξεργασία

 
Μπέργκερ με κιμά από κρέας Άνγκους.

Ένας ώριμος ταύρος ζυγίζει κατά μέσο όρο 850 kg, ενώ μία αγελάδα 550 kg.[12] Το σωματικό βάρος των μόσχων κατά τη γέννηση είναι μάλλον μικρό (γύρω στα 27 kg), αλλά αναπτύσσονται με γρήγορο ρυθμό.[2] Η απόδοση σε σφάγιο είναι υψηλή (61%), όπως και το ποσοστό των εδώδιμων τεμαχίων του σφάγιου (69,5%).[11] Αυτό οφείλεται στη μικρή ανάπτυξη των οστών, καθώς το ποσοστό τους στο σφάγιο κυμαίνεται γύρω στο 13-15%.[11]

Το κρέας της φυλής θεωρείται εξαιρετικής ποιότητας. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η ζήτηση κρέατος της φυλής έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια,[3] ενώ απολαμβάνει ιδιαίτερης εκτίμησης στην Ιαπωνία, λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε ενδομυϊκό λίπος.[7]Τον Ιούνιο του 2009, η εταιρεία McDonald's ξεκίνησε να διαθέτει μπέργκερ φτιαγμένα από κρέας Άνγκους.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Porter, Valerie (2008). The Field Guide to Cattle. Voyageur Press. ISBN 9780760331927. 137325146. 
  2. 2,0 2,1 2,2 Ρογδάκης, Εμμανουήλ (2006). Γενική Ζωοτεχνία. Αθήνα: Εκδόσεις Σταμούλη. ISBN 960-351-674-0. 
  3. 3,0 3,1 «Aberdeen-Angus breed increases influence on British Beef industry». The Aberdeen-Angus Cattle Society (στα Αγγλικά). 2015. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2017. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Flanders, Frank B· Gillespie, James R. (2015). Modern Livestock & Poultry Production (9η έκδοση). Cengage Learning. ISBN 9781305483156. 
  5. «Angus FAQs». American Angus Association (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιουνίου 2017. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2017. 
  6. Mathews, K.H.· Vandeveer, M. (2007). «Beef Production, Markets and Trade in Argentina and Uruguay: An Overview» (PDF). US Department of Agriculture (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2017. 
  7. 7,0 7,1 7,2 «Cattle breeds: Angus». www.dpi.nsw.gov.au. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2017. 
  8. «Compendium of New Zealand - Farm Facts 40th Edition» (PDF). www.beeflambnz.com (στα Αγγλικά). 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 16 Σεπτεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2017. 
  9. «France: Livestock and Products Semi-Annual 2001» (PDF). US Department of Agriculture (στα Αγγλικά). 2001. 
  10. «Deutsch Angus/Βοοειδή/Γερμανία». www.efabis-greece.gr. Ανακτήθηκε στις 28 Ιουνίου 2017. [νεκρός σύνδεσμος]
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 Κατσαούνης, Ν. (2000). Βοοτροφία. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Σύγχρονη Παιδεία. ISBN 978-960-357-036-2 Check |isbn= value: checksum (βοήθεια). 
  12. «Aberdeen Angus (Native)». www.rbst.org.uk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Δεκεμβρίου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Angus cattle στο Wikimedia Commons