Άρνα
Συντεταγμένες: 36°52′41″N 22°24′54″E / 36.87806°N 22.41500°E
Η Άρνα είναι χωριό και έδρα ομώνυμης τοπικής κοινότητας, της δημοτικής ενότητας (τέως δήμου) Φάριδος, του δήμου Σπάρτης, της περιφερειακής ενότητας (τέως νομού) Λακωνίας, στην περιφέρεια Πελοποννήσου, σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης.[1][2] Πριν το σχέδιο Καποδίστριας και το πρόγραμμα Καλλικράτης, ανήκε στην επαρχία Λακεδαίμονος του νομού Λακωνίας, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Πελοποννήσου.[3][4]
| Άρνα | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση | Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου |
| Περιφέρεια | Πελοποννήσου |
| Περιφερειακή Ενότητα | Λακωνίας |
| Δήμος | Σπάρτης |
| Δημοτική Ενότητα | Φάριδος |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Πελοπόννησος |
| Νομός | Λακωνίας |
| Υψόμετρο | 780 μέτρα |
| Έκταση | 17,655 (η κοινότητα) |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 102 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 273 10 |
| https://arna.gr/ | |
Γενικά στοιχεία
ΕπεξεργασίαΕίναι χωριό του Ταϋγέτου με παραδοσιακό χρώμα και αξιόλογη τουριστική κίνηση. Η περιοχή παράγει κάστανα, καρύδια, πατάτες, μέλι και κτηνοτροφικά προϊόντα.[4][5]
Το τοπωνύμιο φαίνεται ότι είναι αρχαίο. Παρόμοιες ονομασίες απαντούν στη Θεσσαλία, την Άνδρο, τη Χαλκιδική και αλλού[6]. Σημαντικό μνημείο του χωριού ήταν το μοναστήρι του Αγίου Προκοπίου («μοναστήρα»), το οποίο καταπάτησε ο μουσουλμάνος Τερβούκος, ιδιοποιηθείς τα περιουσιακά στοιχεία αυτού[7].
Γεωγραφία
ΕπεξεργασίαΗ Άρνα είναι ορεινό χωριό στο δυτικοκεντρικό τμήμα του νομού Λακωνίας. Βρίσκεται στις δυτικές πλαγιές της κορυφής «Μαυροβούνι» (852 μ.) του ανατολικού Ταϋγέτου, κοντά στο τέλος του επαρχιακού δρόμου Γυθείου-Σπαρτιάς και στις πηγές του ποταμού Σμήνους, σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 780 μέτρα. Απέχει 36 χλμ. περίπου Ν. ΝΔ. της Σπάρτης. Η τοπική κοινότητα είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός ημιορεινός οικισμός, με έκταση 17,655 χλμ² (2011).[3][4][8][5]
Ιστορία
ΕπεξεργασίαΣτη θέση «Αρκίνα» βρέθηκε θολωτός μυκηναϊκός οικισμός.
Η Άρνα αναγνωρίστηκε ως οικισμός το 1835 και προσαρτήθηκε στον δήμο Φελλίας του νομού Λακωνίας. Το 1899 εντάχθηκε στον -τέως- νομό Λακεδαίμονος και το 1909 υπήχθη οριστικά στον νομό Λακωνίας. Το 1912 αποσπάστηκε από τον δήμο Φελλίας και ορίστηκε έδρα της ομώνυμης κοινότητας. Με το ΦΕΚ 244Α – 04/12/1997 αποσπάστηκε από την κοινότητα Άρνης και προσαρτήθηκε στον δήμο Φάριδος. Με το ΦΕΚ 87Α – 07/06/2010 αποσπάστηκε από τον δήμο Φάριδος και προσαρτήθηκε στον δήμο Σπαρτιατών.[2]
Είναι η πατρίδα του Γεωργίου Γιατράκου, αγωνιστή του 1821.
Δημήτρης Δρογκάρης
ΕπεξεργασίαΟ Δημήτρης Δρογκάρης ήταν οπλαρχηγός του 1821 και ήταν ο μπροστάρης στη μάχη της Άρνας. Στη μάχη αυτή υπολογίζεται πως έχασαν τη ζωή τους πάνω από 30.000 Τούρκοι. Ο Δημήτρης Δρογκάρης ασχολήθηκε και με τα κοινά αφού διετέλεσε πρόεδρος του χωριού από το 1831 ως το 1846,οπότε δολοφονήθηκε.[9]
Ο εγγονός του, επίσης Δημήτρης Δρογκάρης, κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο δημιούργησε σχέδιο, σύμφωνα με το οποίο όλοι οι κάτοικοι του χωριού κρύφτηκαν σε σπηλιά έξω από το χωριό, με αποτέλεσμα κανένας κάτοικος να μη χάσει τη ζωή του παρά τους συνεχόμενους βομβαρδισμούς. Ο Δημήτρης θάφτηκε δίπλα στην σπηλιά, ενώ αργότερα χτίστηκε δίπλα και εκκλησία, ο Άγιος Δημήτριος. Τόσο ο τάφος όσο και η εκκλησία προσελκύουν κάθε χρόνο αρκετούς τουρίστες, αλλά και λάτρεις της ιστορίας.
Πληθυσμός
Επεξεργασία| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1991 | 262 |
| 2001 | 197 |
| 2011 | 121 |
| Έτος | Πληθυσμός |
|---|---|
| 1961 | 474 |
| 1971 | 324 |
| 1981 | 259 |
| 1991 | 301 |
| 2001 | 461 |
| 2011 | 120 |
Αξιοθέατα
Επεξεργασία- Η πλατεία του χωριού με τη βρύση «Φτιαλίνα) (1922) και τον εντυπωσιακό πλάτανο (ύψος 30 μ., περίμετρος 13,80 μ.), που έχει κηρυχθεί διατηρητέο μνημείο της φύσης.
- Ο ναός του Αγίου Αθανασίου στο βόρειο τμήμα του οικισμού.
- Οι πηγές του ποταμού Σμήνους και της Αγίας Μαρίνας.[5]
Εκδηλώσεις
ΕπεξεργασίαΗ γιορτή κάστανου και τσίπουρου, από το 2004, το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Οκτωβρίου. Πρόκειται για τριήμερο φεστιβάλ που συνδυάζει καλλιτεχνικά δρώμενα με πλούσια και καλαίσθητη υπαίθρια αγορά και για καλωσόρισμα δίνει στους επισκέπτες την ευκαιρία να απολαύσουν κάστανα ψημένα στο μεγαλύτερο τηγάνι που υπάρχει στην Ελλάδα και βραστά στο παλιό χαρανί, καθώς και ντόπιο τσίπουρο.[5]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
- ↑ 2,0 2,1 https://www.eetaa.gr/metaboles/oikmet_details.php?id=12899
- ↑ 3,0 3,1 3,2 ΠΛ 3:652
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 ΠΛΜ 11:151
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 «Διακοπές», σ. 504, 512
- ↑ Χαριλάου Προκοπίδη, Άρνα (Αρνοκοτσατίνα) Λακεδαίμονος, Αθήναι 1970, σ. 9.
- ↑ Γεωργίου Β. Νικολάου, «Δημογραφικές και οικονομικές συνέπειες της κυριαρχίας των Τουρκαλβανών στα Βαρδουνοχώρια Λακωνίας την περίοδο της Δευτέρας Τουρκοκρατίας», Λακωνικαί Σπουδαί 16 (2002) 348.
- ↑ Εκδόσεις «Ελλάδα»
- ↑ Καρακατσάνης, Ανδρέας. Ο ρόλος των microRNA στον καρκίνο του ήπατος. National Documentation Centre (EKT). https://doi.org/10.12681/eadd/36061.
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_monimos.pdf
- ↑ https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_monimos.pdf
Πηγές
Επεξεργασία- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1981, 2006 (ΠΛΜ)
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, εκδ. 1963 (ΠΛ)
- Περιοδικό «Διακοπές», εκδ. Δ.Ο.Λ., 2010
- Οργανισμός εκδόσεων «Ελλάδα», χάρτες (εκδ. Βαρελάς)
- Νικολάου Γεωργίου Β., «Δημογραφικές και οικονομικές συνέπειες της κυριαρχίας των Τουρκαλβανών στα Βαρδουνοχώρια Λακωνίας την περίοδο της Δευτέρας Τουρκοκρατίας», Λακωνικαί Σπουδαί 16 (2002) 316-366.
- Προκοπίδη Χαριλάου, Άρνα (Αρνοκοτσατίνα) Λακεδαίμονος, Αθήναι 1970.