Αβλέμονας

οικισμός της Ελλάδας
(Ανακατεύθυνση από Αβλέμονας Κυθήρων)

Συντεταγμένες: 36°13′34″N 23°4′51″E / 36.22611°N 23.08083°E / 36.22611; 23.08083

Ο Αβλέμονας, επισήμως γνωστό ως Αυλέμων, είναι οικισμός της τοπικής κοινότητας Μητάτων, της δημοτικής ενότητας και δήμου Κυθήρων, της περιφερειακής ενότητας Νήσων, στην περιφέρεια Αττικής, σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης.[1][2] Πριν το σχέδιο Καποδίστριας και το πρόγραμμα Καλλικράτης, ανήκε στην επαρχία Κυθήρων του νομού Πειραιώς και κατόπιν του νομού Αττικής, στο γεωγραφικό διαμέρισμα Επτανήσων.[3][4]

Αβλέμονας
Αβλέμονας is located in Greece
Αβλέμονας
Αβλέμονας
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΑττικής
Περιφερειακή ΕνότηταΝήσων
ΔήμοςΚυθήρων
Δημοτική ΕνότηταΚυθήρων
Δημοτική ΚοινότηταΜητάτων
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΕπτάνησα
ΝομόςΑττικής
Υψόμετρο5
Πληθυσμός
Μόνιμος95
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας801 00
Τηλ. κωδικός2736
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Γεωγραφία

Επεξεργασία

Ο Αβλέμονας είναι παραθαλάσσιος οικισμός των Α. Κυθήρων, σε υψόμετρο 5, στον βορειοανατολικό μυχό του όρμου του Αγ. Νικολάου, 20 περίπου χλμ. ΒΑ. της Χώρας Κυθήρων.[3][4][5][6]

Πληθυσμιακή εξέλιξη

Επεξεργασία
Μόνιμος [7][8][9]
Έτος Πληθυσμός
1991 69
2001 66
2011 81
Πραγματικός (de facto) [1][3][4]
Έτος Πληθυσμός
1961 65
1971 61
1981 51
1991 69
2001 62
2011 85

Διοικητικές μεταβολές μέχρι τον «Καλλικράτη»

Επεξεργασία

Ο οικισμός αναγνωρίστηκε το 1866 και εντάχθηκε διαδοχικά στους νομούς Ζακύνθου, Αργολίδος & Κορινθίας (1869), Λακωνικής (1899), Αργολίδος & Κορινθίας (1909), Αττικής & Βοιωτίας (1929) και Αττικής (1943). Το 1964 εντάχθηκε στον νομό Πειραιώς και το 1972 υπήχθη οριστικά στον νομό Αττικής. Με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 αποσπάστηκε από την κοινότητα Μητάτων και προσαρτήθηκε στον δήμο Κυθήρων.[2]

Τοπωνύμιο

Επεξεργασία

Για την προέλευση της ονομασίας του οικισμού, υπάρχουν δύο εκδοχές: σύμφωνα με την πρώτη, προέρχεται από την ίδια λέξη αβλέμονας, πιθανόν εκ του αβλέμμων < α (στερητικό) + βλέμμα «εκεί που δεν φθάνει το βλέμμα» και κατ’ επέκταση «απύθμενος, άπατος», που δικαιολογεί την παραθαλάσσια θέση του οικισμού.[3][10]

Σύμφωνα με τη δεύτερη εκδοχή, το τοπωνύμιο είναι παράφραση της λέξης ευλίμενος, όρμος κατάλληλος για αγκυροβολία, που δικαιολογεί το μικρό λιμάνι του οικισμού.[11] Έτσι, πιθανότατα, εξηγείται και η παλαιότερη -και ίσως ορθότερη- γραφή του οικισμού, που ήταν Αυλέμονας.[12]

Κοντά στον οικισμό, στη θέση Καστρί (Σκάνδεια) της σημερινής Παλαιόπολης, είχαν αποβιβαστεί Κρήτες της Μινωϊκής Εποχής, περί το 2.000 π.Χ.[6] Τα κεραμικά ευρήματα δείχνουν ότι, είχαν φέρει μαζί τους πολλά αγγεία από την πατρίδα τους, αλλά είχαν κατασκευάσει και άλλα επί τόπου, εκμεταλλευόμενοι τα κοχύλια πορφύρας που αφθονούσαν στους βυθούς των Κυθήρων, για να τα βάφουν με έντονο κόκκινο χρώμα.[13] Λέγεται ότι, στις παρακείμενες ακτές, ναυάγησε το πλοίο «Μέντωρ» του Έλγιν το 1802, που μετέφερε κομμάτια μαρμάρου από τον Παρθενώνα.[14] Επίσης, το λιμανάκι του Αβλέμονα ήταν το σημείο αποβίβασης των Άγγλων, όταν κατέλαβαν τα Κύθηρα το 1809.[6]

Αξιοθέατα

Επεξεργασία
 
Το "Καστράκι"

Η θέση του Αβλέμονα αποτελεί σημαντικό πόλο έλξης πολλών τουριστών, λόγω του φυσικού του κάλλους, ενώ και οι ίδιοι οι Κυθήριοι θεωρούν τον οικισμό ως, ίσως, τον ομορφότερο του νησιού και από τα ομορφότερα ψαροχώρια της Μεσογείου.[15][16] Το μικρό αλιευτικό λιμάνι, αλλά κυρίως η θέση «Λουτρό της Αφροδίτης», ένας πολύ μικρός κολπίσκος εν είδει πισίνας, είναι εξαιρετικής ομορφιάς.

Στο ύψωμα απέναντι από τον κολπίσκο του οικισμού, υπάρχουν τα ερείπια ενετικού φρουρίου των 13ου – 16ου αιώνα («Καστράκι»),[17] ενώ πίσω από το χωριό υπάρχει κτήριο («οικία Cavallini») με ηλιακό ρολόι.[15] Η εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα θεωρείται ότι έχει κτιστεί πάνω στα ερείπια αρχαίου ναού.[18]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1978, 2006 (ΠΛΜ)
  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, εκδ. 1963 (ΠΛ)
  • Εγκυκλοπαίδεια Δομή, 2002-4
  • Γεωργίου Δ. Μπαμπινιώτη, Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, Αθήνα 2002
  • Οργανισμός εκδόσεων «Ελλάδα», χάρτες (Βαρελάς)
  • Χάρτες «ROAD»
  • eetaa.gr

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
  •   Λεξιλογικός ορισμός του Αβλέμονας στο Βικιλεξικό
  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Avlemonas στο Wikimedia Commons
  • Αβλέμονας - Ταξιδιωτικός Οδηγός