Ανανίας Κουστένης

Ο Αρχιμανδρίτης Ανανίας Κουστένης (Καρκαλού Αρκαδίας, 15 Φεβρουαρίου 1945 - Αθήνα, 15 Μαΐου 2021) ήταν Έλληνας συγγραφέας και μεταφραστής με έργο που καλύπτει ζητήματα του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας στην εποχή μας.

Ανανίας Κουστένης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	15  Φεβρουαρίου 1945 Δημητσάνα Αρκαδίας
Θάνατος	15  Μαΐου 2021
Αιτία θανάτου	COVID-19
Συνθήκες θανάτου	φυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησης	Ελλάδα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	ιερέας συγγραφέας μεταφραστής

Βίος

Υπήρξε απόφοιτος του Γυμνασίου της Δημητσάνας (1964), της Εκκλησιαστικής Σχολής Καλαμάτας (1964-1966), πτυχιούχος της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1974-1979) και στη συνέχεια της Φιλοσοφικής Σχολής του ιδίου Πανεπιστημίου (1979-1983).  

Έζησε τα περισσότερα χρόνια, από το 1982 έως τον θάνατό του, στην Αθήνα, ως ο ερημίτης και ο ασκητής των Εξαρχείων. Υπήρξε πνευματικό τέκνο του Οσίου Πορφυρίου, από το 1980.

Υπηρέτησε ως διάκονος (χειροτονία 1η Φεβρουαρίου 1967) και πρεσβύτερος (χειροτονία 1η Φεβρουαρίου 1971) και γραμματέας στη Μητρόπολη Δημητσάνης μέχρι το 1979, και μετέπειτα ως αρχιμανδρίτης και ιεροκήρυκας στη Μητρόπολη Θηβών και Λεβαδείας, καθώς και στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών από το 2011 και μέχρι τον θάνατό του, στον Άγιο Ανδρέα Άνω Πετραλώνων. Λειτουργούσε και κήρυττε για 40 σχεδόν χρόνια στο Ίδρυμα του Αγίου Νεκταρίου στα Εξάρχεια, στην Αθήνα, στην οδό Ισαύρων.

Οι ομιλίες του μεταδίδονταν σε ραδιοφωνικές εκπομπές του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Εκκλησίας της Ελλάδος και του Σταθμού της Πειραϊκής Εκκλησίας. Παράλληλα αναμεταδίδονταν σε όλο τον κόσμο.  

Διακρίσεις

Για την προσφορά του στα θεολογικά γράμματα τιμήθηκε κατά τη διάρκεια της 6ης Έκθεσης Χριστιανικού Βιβλίου τον Νοέμβριο του 2017 στην Αθήνα.

Εργογραφία

ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ

Ασχολήθηκε συστηματικά με τη μετάφραση του έργου του Αγίου Ρωμανού του Μελωδού, ενώ μνημειώδες παραμένει το έργο της μετάφρασης και του σχολιασμού της Χρονογραφίας του Θεοφάνη:

• Ρωμανού Μελωδού, Ύμνοι, Α΄ έκδοση, Μπούρας, Αθήνα. Β΄ έκδοση, Αρμός, Αθήνα 2003. Γ΄ έκδοση, Κυπρής, Αθήνα 2021.

• Θεοφάνους Χρονογραφία, τρεις τόμοι, Αρμός, Αθήνα 2007.

ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΟ

Το συγγραφικό έργο  του περιλαμβάνει ένα μεγάλο αριθμό βιβλίων με απομαγνητοφωνημένες Ομιλίες του. Βλ. ενδεικτικά:

Στη σειρά του περιοδικού «Ακτή» της Κύπρου τα βιβλία:

1. Παπαδιαμαντικοί Λόγοι, Λευκωσία, 2002. Β΄ έκδοση, 2003. Γ΄ έκδοση, 2004, σσ. 112.

2. Βυζαντινοί Λόγοι, Λευκωσία 2004, σσ. 144.

3. Για τον Ελληνισμό και την Ορθοδοξία, Λευκωσία 2005, σσ. 160.

4. Εκκλησιαστικοί Λόγοι, Λευκωσία 2006, σσ. 144.

5. Νέφος μαρτύρων, Λόγοι για τους νεομάρτυρες της Τουρκοκρατίας, τόμος Α΄, Λευκωσία 2007, σσ. 132.

6. Νέφος μαρτύρων, Λόγοι για τους νεομάρτυρες της Τουρκοκρατίας, τόμος Β΄, Λευκωσία 2007, σσ. 132.

7. Εορταστικοί Λόγοι Α΄, Λευκωσία 2007, σσ.140.

8. Εορταστικοί Λόγοι Β΄, Λευκωσία 2007, σσ. 128.

9. Αγιολόγιο Α΄, Λευκωσία 2008, σσ. 160.

10. Αγιολόγιο Β΄, Λευκωσία 2008, σσ. 136.

11. Φθινοπωρινό Συναξάρι Α΄, 1 Σεπτεμβρίου - 17 Οκτωβρίου, Λευκωσία 2008, σσ. 188. Β΄ έκδοση, 2013.

12. Φθινοπωρινό Συναξάρι Β΄, 18 Οκτωβρίου - 30 Νοεμβρίου, Λευκωσία 2008, σσ. 168. Β΄ έκδοση, 2013.

13. Χειμερινό Συναξάρι Α΄, 1 Δεκεμβρίου - 16 Ιανουαρίου. Λευκωσία 2008, σσ. 176.

14. Χειμερινό Συναξάρι Β΄, 17 Ιανουαρίου - 28/29 Φεβρουαρίου. Λευκωσία 2008, σσ. 168.

15. Εαρινό Συναξάρι Α΄, 1 Μαρτίου - 9 Απριλίου, Λευκωσία 2008, σσ. 168.

16. Εαρινό Συναξάρι Β΄, 10 Απριλίου - 31 Μαΐου, Λευκωσία 2008, σσ. 176.

17. Θερινό Συναξάρι Α΄, 1 Ιουνίου - 18 Ιουλίου, Λευκωσία 2008, σσ. 188.

18. Θερινό Συναξάρι Β΄, 19 Ιουλίου - 31 Αυγούστου, Λευκωσία 2008, σσ. 196.

19. Το Κήρυγμα της Κυριακής, τόμος Α΄, Τριώδιο - Πεντηκοστάριο, 2009, σσ. 200.

20. Το Κήρυγμα της Κυριακής, τόμος Β΄, από την Κυριακή μετά την Πεντηκοστή, 2009, σσ. 196.

21. Το Κήρυγμα της Κυριακής, τόμος Γ΄, ακίνητες εορτές και μνήμες αγίων που συμπίπτουν Κυριακή, 2009, σσ. 152.

22. Αγιολόγιο Γ΄, Λευκωσία 2009, σσ. 164.

23. Αγιολόγιο Δ΄, Λευκωσία 2009, σσ. 164.

24. Νέφος μαρτύρων, Λόγοι για τους νεομάρτυρες της Τουρκοκρατίας, Τόμος Γ΄, Λευκωσία 2009, σσ. 180.

25. Ήρωες και Μάρτυρες του 20ού αιώνος, Λευκωσία 2009, σσ. 122.

26. Αγιολόγιο Ε΄, Λευκωσία 2010, σσ. 168.

27. Λόγοι για τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, Λευκωσία 2010, σσ. 160.

28. Βυζαντινοί Λόγοι Β΄, Λευκωσία 2010, σσ. 160.

29. Λόγοι για τον Μέγα Αλέξανδρο, Λευκωσία 2010, σσ. 136.

30. Λόγοι για την Αγία και Μεγάλη Σαρακοστή, Λευκωσία 2011, σσ. 200.

31. Γεροντικές Ιστορίες, Λευκωσία 2011, σσ. 160.

32. Λόγοι για τους Ήρωες του 1821, Λευκωσία 2011, σσ. 200.

33. Οι πρίγκηπες των Μελωδών της Εκκλησίας μας, Λευκωσία 2011, σσ. 168.

34. Ιστορίες από τον Άγιο Θεοφάνη, τον Χρονογράφο, Λευκωσία 2012.

35. Ομιλίες του καλοκαιριού Α΄, Για την Υπεραγία Θεοτόκο, Λευκωσία 2012, σσ.168.

36. Ομιλίες του καλοκαιριού Β΄, Για τη Θεία Μεταμόρφωση και τον Τίμιο και Ζωοποιό Σταυρό, Λευκωσία 2012, σσ. 144.

37. «Μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη», Λευκωσία 2012, σσ. 156.

38. Λόγοι για τους Αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη, τους ισαποστόλους, τόμος Α΄, Λευκωσία 2013, σσ. 186.

39. Λόγοι για τους Αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη, τους ισαποστόλους, τόμος Β΄, Λευκωσία 2013, σσ. 184.

40. Αγιολόγιο  ΣΤ΄, Λευκωσία 2014, σσ. 152.

41. Λόγοι για τον Άγιο Νεκτάριο,  τόμος Α΄, Λευκωσία 2014, σσ. 172.

42. Λόγοι για τον Άγιο Νεκτάριο,  τόμος Β΄, Λευκωσία 2014, σσ. 180.

43. Λόγοι για τον Άγιο Νεκτάριο, τόμος Γ΄, Λευκωσία 2014, σσ. 156.

44. Λόγοι για τον Άγιο Νεκτάριο, τόμος Δ΄, Λευκωσία 2014, σσ. 192.

45. Μνήμη Κωστή Παλαμά και Γεώργιου Βιζυηνού, Λευκωσία 2015, σσ. 120.

46. Αγιολόγιο Ζ΄, Λευκωσία 2015, σσ. 168.

47. Λόγοι για τον Άγιο Πορφύριο, Λευκωσία 2015, σσ. 160.

48. Λόγοι για την Άλωση της Πόλης Α΄, Λευκωσία 2016, σσ. 144.

49. Λόγοι για την Άλωση της Πόλης Β΄, Λευκωσία 2016, σσ. 176.

50 Αγιολόγιο Η΄, Λευκωσία 2016, σσ. 176.

51. Λόγοι για τα Χριστούγεννα, τόμος Α΄, Λευκωσία 2016, σσ. 176.

52. Αγιολόγιο Θ΄, Άγιοι των Αθηνών. Οσία Φιλοθέη, Άγιος Νεκτάριος, Άγιος Πορφύριος, Λευκωσία 2016, σσ. 176.

53. Λόγοι για τον Άγιο Ανδρέα, Λευκωσία 2016, σσ. 176.

54. Λόγοι για τους προφήτες, Λευκωσία 2017, σσ. 176.

55. Λόγοι για τα Χριστούγεννα, τόμος Β΄, Λευκωσία 2017, σσ. 168.

Στη σειρά των εκδόσεων «Κυπρής» οι Λόγοι:

56. Λόγοι για την Ανάσταση, Α΄, Αθήνα 2018. σσ. 152.

57. Λόγοι για την Ανάσταση Β΄, Αθήνα 2018. σσ. 160.

58. Αγιολόγιο Ι. Άγιοι της Μικρασίας, Κυπρής, Αθήνα 2018, σσ. 152.

59. Γιορτή μέσα στον πόνο, Κυπρής, Αθήνα 2019, σσ. 176.

60.  Ιστορίες από τον Άγιο Πορφύριο, Αθήνα 2019, σσ. 128.

61. Λόγοι Ενιαυτού Α΄, Αθήνα 2020, σσ. 168.

Στις εκδόσεις «Αρμός»:

Λόγοι Α΄, Λόγοι Β΄ και Λόγοι Γ΄, Αθήνα 2000.

Το Κήρυγμα της Κυριακής Α΄, Αθήνα 2004.

Βιβλιογραφία

Για το έργο του έχουν γραφτεί αρκετά κείμενα σε διάφορα έντυπα και στον ηλεκτρονικό τύπο. Βλ. μεταξύ άλλων:

"Σελίδες για τον Γέροντα Ανανία Κουστένη", Ακτή, τ. 115, Καλοκαίρι 2018, όπου και τα κείμενα:

• Νίκος Ορφανίδης, «Ελάχιστα για τους "Λόγους" του Γέροντος Ανανία Κουστένη», ό.π. σσ. 321-328.    

• Δημήτρης Δ. Τριανταφυλλόπουλος, «Όσιος Θεοφάνης ο Ομολογητής, ένας ολοζώντανος, άγιος, ιστορικός», ό.π. 329-336.

• Δήμητρα Αγγελοπούλου, «Πατρός Ανανία Κουστένη, Η Μετάφραση των "Ύμνων του Ρωμανού"», ό.π. σσ. 337-348.

Βλ. και πατήρ  Ανανίας Κουστένης, Η Εξομολόγησή μου, εφ. «Ορθόδοξη Αλήθεια», Αθήνα, Οκτώβριος 2017.